پنجابی رُوپ:علیم شکیل

لکھت: ڈاکٹرمنجیت سنگھ بل

کہندے نے’’جہنے لاہور نہیں ویکھیا اوہ جمیاں ای نہیں‘‘(1979)چ میں پہلی وار جتھے نال لاہور گیا (جمیاں) ساں، اکلا ہی ساں… کوارا… کوئی ساتھی نہیں سی۔ میں گرودوارہ ڈیرہ صاحب دے باہر والی سڑک تے ٹہل رہا ساں تے میرے پچھے سائیکل تے ہولی ہولی آ رہا منڈا جہڑا صرف، چڑھدے پنجاب والے کسے ہم عمر لڑکے نوں دوست بناؤن واسطے ہی گردوارے ولّ آیا سی، مینوں شاہی قلعے وچ لے گیا سی.قلعے دے ہرے گھاہ والے اک پارک چ بیٹھے، تقریباً گھنٹہ بھر گپاں ماردے اسیں دوہوے کوارے، اک دوجے بارے جان کے، ودھیا دوست بن گئے ساں۔ اوہ، لاہور دی فروزپور روڈ تے پیندی آبادی اچھرا، دا ماجد بخاری سی ۔اونھیں دھپّ والی مہنگی عینک لاہ کے، بدو بدی مینوں لگا دتی سی میں پگّ ٹھیک کرن لگا تے اوہنے کیہا،ایہہ میرا پہلا تحفہ آ بھائی جان…تہاڈے نال ہی انڈیا جاویگا۔تعارف گپّ،شپّ تے ہم عمری کرکے جد اوہنوں محسوس ہویا کہ ہن اسیں پکے یار بن گئے ہاں تاں اوہنے اپنے بوجھے چوں اک چٹھی کڈھ کے پڑھن لئی مینوں ترلا ماریا۔آگرے توں کسے کڑی دی لکھی ہوئی ایہہ چٹھی ہندی چ سی۔انڈین محبوبہ دا ہندی والا ایہہ خط لے کے اوہ کدی یونیورسٹی، کدی گردوارے دے بھائی صاحب کول تے کدی ہور متراں کول دھکے کھاندا رہا سی پر کوئی وی ہندی نہیں سی پڑھ سکیا۔اج میرے کولوں پڑھوا کے ماجدبہت جذباتی ہو گیا سی۔
اگلے دن رٹین دے نت نیم تے دوپہر دے لنگر توں بعد متھے انوسار، تن وجے اوہ مینوں گرودوارہ صاحب دے گیٹ تے لین آیا، اج اوہدے کول موٹر سائیکل سی۔لاہور دیاں سڑکاں، بازاراں تے گلیاں وچوں دی لنگھدیاں اوہ مینوں اپنے ابا دی گھڑیاں تے ریئل اسٹیٹ دی دوکان’’سادات بخاری واچ کمپنی ‘‘تے لے گیا۔اپنی امی تے بھین نوں بلا کے انڈین دوست (میرے) نال تعارفّ کروایا، اونھیں دنیں عورتاں پورا برقع پہندیاں ہندیاں سن۔ ابا، سادات بخاری جی نے چاہ نال کئی کجھ کھان واسطے منگوا لیا سی۔
چاہ ویلے بخاری جی نے کجھ سطراں سنائیاں جو میں نوٹ کر لئیاں سن، اوہ پرانی ڈائری اج وی میرے کول سامبھی پئی ہے۔
الف، اج دی رات سہاگ والی
بھلکے ربّ جانے کہڑا رنگ ہوسی
اساںتساں جہیاں، سئیاں رل بیٹھیں
بھلکے بل بلیٹھڑا سنگ ہوسی
کوئی گلّ دسو جہڑی یاد رکھاں
بھلکے تہاڈے باجھوں دل تنگ ہوسی
نور محمدا میلے نے قسمتاں دے
کتے شماں تے کتے پتنگ ہوسی
میرا ویاہ اپریل (1980) نوں ہونا سی ۔میں اوہناں دی دوکان توں سیکو کمپنی دیاں دو گھڑیاں خرید لئیاں۔وساکھی والے دن شگن تے،اک گھڑی اسیں وہوٹی (اندرجیت) واسطے گھلّ دتی سی ۔
ماجد تے امی نے، اچھرا دی لوکل مارکیٹ توں کجھ شاپنگ وی کروائی ۔کریم رنگ دیاں کڈھائی والیاں، اسیں چھ چادراں (بھاریاں چنیاں) خریدیاں سن جو بعد چ میری ماتا، بھیناں، میری سسّ تے اندرجیت دے کم آئیاں سن۔
امی نے، دسمبر چ ہون والی شائستہ (ماجد دی بھین،اصلی ناں نہیں) دی شادی واسطے بنارسی ساڑی تے کڑیاں دا ہور نک سک،امرتسر توں بھیجن واسطے کیہا۔ اسیں نویں وئہیاں نے،امرتسر توں کٹھیاں شاپنگ کیتی تے نومبر 80چ گورو نانک دیوَ جی دے گرپرب تے پاکستان جان والے جتھے نال جا رہے اک متر دے ہتھ،کلیرے،بنارسی ساڑی،چوڑیاں، بندیاں (پاکستان’چ نہیں ملدیاں)، رومال تے کجھ ہور چھوٹا موٹا سامان گھلیا سی جسدی پہنچ رسید، اسے متر راہیں مل گئی سی۔
ماجد، اوہدی آگرے والی محبوبہ کڑیوبا، مسرت (اصلی ناں نہیں) تے اوہناں دی سرحد دے آرپار پریم کہانی نوں لیکے اسیں(2014) وچ فیچر فلم ’’مسرت سرحدوں پار‘‘بنائی سی جہدے شوٹیگور تھیٹر چنڈی گڑھ، سرہند، ورثہ وہار امرتسر، ہرپال ٹوانا تھیٹر پٹیالہ تے ہور شہراں وچ آرگینائز کیتے گئے سن۔ڈیڑھ گھنٹے دی ایہہ فلم، کینیڈا دے ہمدرد ٹی وی چینل توں وی تنّ وار وکھائی گئی سی۔
لاہور دیاں ایہہ، نہ بھلن والیاں یاداں ہن۔