بیانیے دی موت

لكهت:قیوم نظامی

دنیا دی تاریخ شاہد اے انج دی تحریکاں نوں ناکامی دا منہ ویکھنا پیندا اے جنہاں وچ انج دے سلوگن نعرے استعمال کیتے جاندے نیں تے انج دا بیانیہ اختیار کیتا جاندا اے جیہڑا متفقہ نہیں بلکہ اختلافی ہوندا اے۔ تحریک پاکستان ایس لئی کامیاب ہوئی کیوں جے ایس دا بیانیہ اجتماعی تے متفقہ یعنی آزاد وطن دا حصول سی قائداعظم نے کدی انج دا سلوگن تے بیانیہ استعمال نہ کیتا جو مسلمان قوم نوں تقسیم کرن دا سبب بن دا۔ جنرل ایوب خان دے خلاف وی تحریک ایس لئی کامیاب ہو سکی کیوں جے ایس دا بیانیہ وی روٹی کپڑا تے مکان سی جیہڑا پاکستان دا ہر شہری منگ رہیا سی۔مسلم لیگ نون دے لیڈراں نے ذات انتقام تے غصے د بنیاد اُتے ’’ووٹ کو عزت دو‘‘ دا نعرہ لایا جس اُتے اپنی جماعت دے اندر وی اتفاق رائے پیدا نہ کیتا جا سکیا۔ پاکستان دے تن وار وزیراعظم منتخب ہون والے واحد لیڈر میاں محمد نواز شریف نے سلامتی تے دفاع دے اداریاں تے ایہناں دے سربراہواں نوں نشانہ بنانا شروع کیتا ایہناں دا خیال سی کہ اوہ پاکستان دے عوام نوں اک پلیٹ فارم اُتے اکٹھا کرن وچ کامیاب ہو سکن گے۔ پاکستان دے عوام دی ایہہ خواہش ضرور اے کہ مقتدر ادارے آئین دی حدود وچ رہن پر عوام ریاست دے محافظ ادارے دے مقابل کھڑے ہون اُتے آمادہ نہیں نیں۔مسلم لیگ نون دی قیادت کسے حد تیکر عوام وچ جوش و خروش پیدا کرن وچ تے کامیاب ہوئی اے پر اوہ پی ڈی ایم وچ شامل سیاسی جماعتاں نوں ووٹ کو عزت دو دے سلوگن اُتے متفق کرن وچ ناکام ثابت ہوئی اے۔ میاں نواز شریف جے پاکستان توں باہر بیٹھ کے الطاف حسین وانگوں سلامتی دے اداریاں دی کلیدی شخصیات دا ناں لے کے نہ للکاردے تے پی ڈی ایم دی جماعتاں کسے نہ کسے متفقہ احتجاجی پروگرام اُتے متفق تے متحد ہو جاندیاں۔ ہر سیاسی لیڈر دی اپنی اک سیاسی عمر ہوندی اے جس دے بعد ایس د ی عوام وچ دلکشی پذیرائی تے چاشنی ختم ہو جاندی اے۔مسلم لیگ نون دے قائد میاں نواز شریف اپنی سیاسی عمر بسر کر چکے نیں ایس دے باوجود اوہ سیاست وچ زندہ رہن لئی تے اپنی دھی نوں سیاسی ورثہ منتقل کرن لئی جدوجہد کر رہے نیں جس وچ کامیابی دے امکانات نہ ہون دے برابر نیں۔ پاکستان دے کرپٹ کلچر وچ کوئی انج دا سیاستدان کامیاب نہیں ہو سکدا جیہڑا اخلاقی وجود دا حامل ہوئے۔
پاکستان جہی غیر انسانی غیر اخلاقی غیر جمہوری سیاست وچ آصف علی زرداری پاکستان دے انتہائی ماہر تے شاطر سیاستدان ثابت ہوئے نیں۔ اوہناں نے اپنے مخالف تیز ہوائواں دے باوجود حکومت دے پنج سال مکمل کیتے۔ بارہ سال ثابت قدمی دے نال جیل وی کٹی تے مجاہد صحافت محترم مجید نظامی نے ایہناں نوں مرد حر دا خطاب وی دتا۔ آصف زرداری نے پی ڈی ایم دی تحریک دے دوران سیاسی شطرنج دے مہرے مہارت نال استعمال کردے ہوئے انج دی کامیاب سیاسی چالاں چلیاں کہ میاں نواز شریف تے مولانا فضل الرحمن دونواں نوں سیاست دے میدان وچ مات دے دتی۔ جیہڑے ذوالفقار علی بھٹو شہید دی پھانسی وچ شریک جرم سن ایہناں نوں گڑھی خدا بخش وچ شہیداں دے مزار دے ساہمنے عوام توں معافی منگن تے شہیداں دی قبراں اُتے پھُل پان اُتے مجبور کر دتا۔ سیاست دی ستم ظریفی ویکھو کہ پی ڈی ایم وچ شامل اوہ سیاسی جماعتاں پاکستان پیپلز پارٹی توں استعفیاں دا مطالبہ کر رہیاںں جیہڑے پاکستان دے کسے صوبے وچ حکومت وچ شامل نہیں۔ صوبہ سندھ وچ حکومت دی وجہ نال جیہڑا سیاسی دہاڑی لگدی اے ایس نال اوہ سیاسی جماعتاں آشناہی نہیں جیہڑے کدی اقتدار وچ نہیں رہیاں۔ سیاسی جماعت ارباں روپئے خرچ کر کے اقتدار وچ آندی اے تے کھرباں روپئے جمع کرن وچ کامیاب ہو جاندی اے۔انج دی سیاسی جماعت توں استعفیاں دامطالبہ کرنا تے ایہہ توقع کرنا کہ اوہ اپنی حکومت نوں ختم کر دیوے گی احمقاں دی جنت وچ رہن والی گل اے۔ پی ڈی ایم دے آخری اجلاس وچ آصف علی زرداری نے جیہڑا خطاب کیتا اے اوہ تاریخ دا سچ اے اوہناں نے بالکل درست مطالبہ کیتا اے کہ میاں نواز شریف لندن وچ بہہ کے ’’مفرور بھبکیاں‘‘ لان دے بجائے پاکستان واپس آئیاں تے لانگ مارچ تے عدم اعتماد دی تحریک وچ عملی کردار ادا کرن۔پی پی دے سیاستدان اینے سادہ نہیں کہ میاں نواز شریف تے ایہناں دے خاندان نوں احتساب دے شکنجے توں چھڑان لئی اپنی حکومت ای ختم کر دین تے جیل وی کٹی جد کہ میاں نواز شریف آپ لندن دی آزاد فضاواں وچ عیش و عشرت کردے رہن۔ حقیقت ایہہ وے کہ آصف علی زرداری نے میاں نواز شریف دے مہم جویانہ تے غیر دانشمندانہ بیانیے دا جنازہ کڈ کے رکھ دتا اے ایہناں نوں پورا ادراک سی کہ اوہ جے میاں نواز شریف نوں نشانہ بنان گے تے مقتدر ادارے ایہناں توں خوش ہون گے۔ اوہناں نے ضمنی انتخابات تے سینٹ دے انتخابات وچ اپنی جماعت لئی سیاسی کامیابیاںوی حاصل کر لیاں نیں۔ میاں نواز شریف تے مریم نواز شریف تے مولانا فضل الرحمن نوں واضح ناکامی دا منہ ویکھنا پیا اے۔ تے پی ڈی ایم نے 26 مارچ نوں شروع ہون والا لانگ مارچ وی ملتوی کر دتا اے۔ ہن شاید لانگ مارچ دی نوبت ای نہیں آئے گی۔ تحریک انصاف تے پی پی پی دے وچکار قربتاں ودھن گیاں کیوں جے دونویں جماعتاں اقتدار دی زنجیر نال بنھیاں ہوئیاں نیں تے دونواں دا مفاد ایس وچ اے کہ اوہ اپنی آئینی مدت پوری کرن۔تحریک انصاف تے پیپلز پارٹی دے لیڈراں نوں انتخابی تے معاشی نظام وچ جوہری تے انقلابی اصلاحات لیان لئی مشاورت دا آغاز کرنا چاہیدا اے تے انتخابی نظام نوں حقیقی معنیاں وچ صاف تے شفاف بنان لئی اصلاحات اُتے اتفاق رائے کر لینا چاہیدا اے۔ ایسے طرح پاکستان دی معیشت دے استحکام لئی انقلابی فیصلے کیتے جانے چاہیدے نیں۔ جے ایہہ دونویں جماعتاں آپس وچ سمجھوتہ کر لین تے اوہ پاکستان دے نظام نوں فعال تے موثر بنا سکدیاں نیں۔ وزیراعظم عمران خان نے سپیکر قومی اسمبلی دے ناں خط لکھ کے مفاہمتی عمل داآغاز کر دتا اے۔ سیاستداناں دی آپس وچ محاذ آرائی دی وجہ نال عوام وچ مایوسی تے بے حسی پیدا ہو رہی اے جنہوں ختم کرن دا اک ای علاج اے کہ عوام دے بنیادی حقوق دے بارے وچ سنجیدہ غور و خوض کیتا جائے تے انج دی اصلاحات نافذ کیتی جان جنہاں نال عوام دا اعتماد سیاست تے جمہوریت اُتے بحال ہو سکے۔
موجودہ ریاستی نظام ناکارہ تے فرسودہ ہو چکیا اے ایہنوں عوام دی آرزواں تے تمنائواں دےمطابق فعال موثر تے نتیجہ خیز بنان دی لوڑ اے۔ تحریک انصاف تے پی پی پی جے تھانہ کلچر پٹوار کلچر ختم کر دین فوری تے سستے انصاف دی فراہمی تے مقامی حکومتاں نوں خود مختار بنان اُتے متحد تے متفق ہو جان تے پاکستان دی سیاست تے جمہوریت وی مضبوط تے مستحکم ہو جائے گی گورننس وی بہتر ہو سکے گی تے معیشت دا پہیہ وی چلن لگے گا۔ بے سود متنازعہ بیانیے دی وجہ نال میاں نواز شریف تے مریم نواز نے اپنا سیاسی مستقبل مخدوش بنا لیا اے۔ میاں شہباز شریف تے حمزہ شہباز مسلم لیگ دی قیادت سنبھال سکدے نیں کامیاب بیانیہ اوہ ہوندا اے جیہڑا عوام دی تنمائواں تے توقعات دے مطابق ہوئے۔ پاکستان دے سابق بیورو کریٹ تے نامور مصنف مسعود مفتی اپنی کتاب ’’دو مینار‘‘ وچ لکھدے نیں کہ، اج دا پاکستانی نوجوان صرف ایس پاکستان نوں جان دا اے جس دے سیاستدان موقع پرست نیں۔ عوام بے آواز نیں۔ بیورو کریسی بدنام اے تے لیڈر خود غرض نیں ۔ جس وچ بدامنی اے بدقماشی اے۔ بدعہدی اےتے ہر بدی دے سر اُتے چمکدار تاج اے۔ منافقت بھرے ماحول وچ اسلام جمہوریت آئین قانون انصاف تے عوامی بہبود دے قصیدے تے دن رات گائے جاندے نیں پر عملی طرز عمل نال ہر دم عوام دا گلا گھونٹ دتا جاندا اے۔