ایہہ وی بالکل ممکن اے نوجوان قوم پرستی دا ماڈل تے آئیڈیل ۔ وائی ایس ایف

لکھت:جسٹس سید آصف شاہکار

پنجابی وچ اِک اکھان اے ” کُبے نوں لت سدھی آ گئی” ایسے طراں انگریزی وچ کہیا جاندا اے جھٹکا یا بجلی دا جھٹکا بندے نوں ہِلا کے جگا کے راہے پا گیا میرے خیال وچ دُنیا دیاں باقی زباناں وچ وی ایس نال رلدے مِلدے اکھان ضرور ہون گے۔

ایہہ حقیقت اے کہ کئی وار کوئی مصیبت یا آفت اِک سُتے بندے نوں جگا کے ایہنوں لنگوٹا کسا کے مدان وچ کھلار دیندی تے بندہ بہہ کے رون دھون دی تھاں جنگ کرن لئی ڈٹ جاندا اے تے جِت وی جاندا اے ایہو جیہا واقعہ ای پچھلے دنیں میرے پنڈ چک نمبر10 /2ایل سیداں والا ہڑپہ وچ ہویا۔
انگریزاں باراں سمیت پنجاب دی بنجر تے بے آباد زمین نوں آباد کرن دا منصوبہ کیوں بنایا؟
ایس بارے وکھو وکھ خیال تےگویڑ نے کُجھ دے خیال راہیں باراں دے منہ زور تے باغی جانگلی قبیلیاں نوں نتھ پائون لئی انگریزاں ایہناں نوں بُھکھے مار کے معذور یا آذت کرن لئی ایہناں دیاں ذمیناں آپنے وفادار علاقیاں دے لوکاں نوں دے دتیاں کُجھ دا خیال اے کہ ایہناں پنجاب دی زرخیزی نوں دیکھدیاں ہویاں ایس توں ودھ توں ودھ معاشی فائدہ لین لئی ایس نوں آباد کرن دا فیصلہ کیتا تے دُنیا وچ سبھ توں وڈے آبپاشی دے نظام بنائون دے تحت نہراں دا جال وچھایا۔ ایسے منصوبے دے تحت ای گنجی بار نوں وی واہی دے قابل بنائون لئی انگریزاں آپنے وفادار تے چہیتے لوکاں نوں آباد کاری لئی ایتھے ذمیناں دتیاں۔ ایسے پروگرام دے تحت گنجی بار وچ تاریخی شہر ہڑپے دے نزدیک دو چک سیداں والا وسائون دا منصوبہ بنیا۔
چک نمبر -l10/ 2 سیداں والا دی بنیاد 1913 وچ کوٹلہ سیداں ضلع جہلم ولوں آئے ہوئے آباد کار سیداں نے رکھی ۔ اوہناں سالہا سال انتھک محنت کرکے درندیاں تےخطرناک جنگلی جانوراں نال بھرےحدوں ودھ سنگھڑیں جنگل” کالی والا” نوں وڈھ کے واہی بیجی دے قابل بنایا ۔ انگریزاں دے نہراں دے وچھائے جال دے نتیجے وچّ آبپاشی دی مدد نال چھیتی ہی ایہہ زمین سونا اگلن لگی اتے سالہا سال دی پاگل پُنے دی حد تکّ انتھک منتل اتے انتہائی اوکھے حالات چوں لنگھن مگروں سیداں دے گھراں وچّ خوش حالی آکے وس گئی ۔ ایہناں آباد کاراں وچّ وڈی گنتی درمیانے درجے دے زمیندارں دی سی ہر زمیں دار دے کول سو کلے توں لے کے گھٹّو گھٹّ پنجھی کلے زمیں سی ۔ پہلاں پہل واہی بیجی ایہہ آبادکار سید خود کردے رہے بعد وچّ جدوں خوش حالی نے آکے قدم جمائے تاں ایہناں آپنیاں ذمیناں مزارعاں نوں دے دتیاں ہور کماں لئی کمی وی ایتھے آکے وس گئے۔ پنڈ وچ چین دی بینسری وجن لگ پئی تے اِیہہ آبادکار سید ٹھاٹھ دی زندگی گزارن لگ پئے ۔ ایہناں ای حالات وچّ ایہناں دی نویں نسل جم کے جوان ہو گئی ۔ جدوں موڈھی آباد کاراں دی پرانی نسل زندگی گزار کے اگلے جہان سدھاری تاں آؤن والی نسل دے کول وی خوش حالی موجود سی پر کُجھ کُجھ گھٹّ کیوں جے اس نسل دے کول وراثتی ونڈ دے نتیجے وچّ گھٹّ اراضی حصے وچّ آئی ۔ اس نسل نے دور اندیشی دا وکھالا نا کردیاں ہویاں نا تے آپ تعلیم حاصل کیتی اتے نا ای اپنی نویں نسل دی تعلیم ول توجہ دتی ایہناں دے دماغ وچ پیو دادے والی ٹھاٹھ باٹھ دی زندگی پھسی ہوئی سی۔ ایس توں وکھ سیداں دی ایس برادری نوں حسد، شریکے ، نا اتفاقی تے پارٹی بازی دا عفریت آکے چمبڑ گیا۔
جدوں تیجی پیڑھی دی واری آئی تاں پہلی نسل دے الٹ وراثتی تقسیم دے نتیجے وچّ اوہناں دے حصے وچّ مربیاں دی تھاں وگھے اتے کنالاں آئیاں پر ایہناں دے دماغ وچ وی پیو دادے والی ٹھاٹھ باٹھ دی زندگی پھسی ہوئی سی ۔ ایہہ سیداں دی تنزلی تے تباہی دی ابتدا سی ۔ ایہناں دے خانداناں وچوں خوش قسمتی نال جنہاں دے کجھ بچے پڑھ گئے جاں اوہناں روزگار دے متبادل رستے لبھ لئے اوہ تنزلی تے مالی بربادی توں بچ گئے باقی غربت ، جہالت ، جرائم ، جوا ، منشیات اتے ہور بریاں عادتاں دا شکار ہو گئے ۔ بدقسمتی نال ایہہ منفی مُہاڑ چوتھی نسل وچّ وی ہور شدت نال منتقل ہو گیا ۔ ہُن پنڈ دو حصیاں وچ ونڈیا گیا ۔ وڈی گنتی غربت ، جہالت ، جرائم ، جوا ، منشیات اتے ہور بریاں عادتاں دا شکار نوجواناں دی سی وچ ڈھائی ٹوٹرو پڑھے لکھے سن جنہاں وچوں بہت سارے پنڈ دے حالات توں مایوس ہوکے دوجیاں وڈیاں شہراں وچ یا دُوجے ملکاں وچ جا وسے تے ایہناں پنڈ دے مسئلیاں لئی شُتر مرغ طراں ریت وچ سِر لُکا لیا۔ کُجھ پڑھے لکھے جو پنڈ وچ رہ گئے ایہہ پنڈ دی حالت ویکھ کے جُھردے تےکُڑھدے سن۔ ینگ سید فرنٹ ایسے تباہی دے ردِّ عمل دے طورتے وجود وچّ آیا ۔ میری سویڈن توں واپسی ہوئی تے میں پنڈ وچ ایس بحران دی نشاندہی کیتی اتے اس دے اُپا لئی سبھ نوں سوچ وچار دی دعوت دتی ۔ اس دعوت دے نتیجے وچّ پنڈ دے کجھ سید نوجوان سر جوڑ کر بیٹھے اتے ایہناں ایس تباہی دے اوپا بارے ّ سوچ وچار کیتا اتے غربت ، جہالت ، جرائم ، جوا ، منشیات اتے ہور بریاں عادتاں دے خلاف جنگ کرن لئی اک ماےذ دی بنیاد رکھی ۔ اس ماتذ اتے جنگ دا مُڈھ سید برادری وچّ نا اتفاقی دے خلاف بجھیا ۔ سیداں دے اک دوجے نال لڑدے خانداناں دے سپتر اکٹھے بیٹھن لگ پئے اتے ایہناں آپنی جنگ دی حکمت عملی ترتیب دینی شروع کیتی اتے سختی نال اس نوں جمہوری اتے شفاف رکھدے ہوئے تنظیم سازی کیتی اتے اس اُتے مجاہدانہ جذبے دے نال عمل شروع کیتا ۔ اوہناں دا ایجنڈا ایہہ سی
1۔ پنڈ دیاں ساریاں برادریاں اتے خاص طور تے سید برادری وچّ نا اتفاقی دا خاتمہ اتے اک مضبوط اتے پایہ دار اتاےد دی اُساری
2۔ غربت ، جہالت ، جرائم ، جوا ، منشیات اتے ہور مہلک عادتاں دے خلاف جنگ لئی موثر لائحہ عمل
3۔ پورے پنڈ اتے انفرادی طور تے لوکاں دی ترقی لئی وکھو وکھ رستیاں دی تلاش تے اوہدے تے عمل کرنا
4۔ پُورے پنڈ وچّ عمومی طورتے اتے سید برادری وچّ خاص طور تے دیر پا خوش حالی دا قیام
5۔ آپنے چک نوں علاقے دا اک ماڈل پنڈ بناؤن دا عہد
حالے وائی ایس ایف اپنے قیام دے ابتدائی مرحلیاں وچّ ای سی کہ بدقسمتی نال کرونا وائرس دا حملہ ہو گیا ۔ وائی ایس ایف نے باقی سارے کم چھڈ کےاس دا مقابلہ کرن لئی عمل دے میدان وچّ آئون دا فیصلہ کیتا ۔ ایہناں اس سلسلے وچّ ایہہ کم کیتے
1۔ گھر – گھر جا کے کرونا وائرس دے بارےّ زبانی تے چھپے ہوئے مواد راہیں جانکاری دِتی اتے مفت ماسک ونڈے کیتے
2۔ چندہ اکٹھا کرن دی مہم دی شروعات کیتی اتے تمام اندیشیاں دے اُلٹ پنڈ دے لوکاں تے باہر وسدے لوکاں نے دل کھول کے چندہ دتا تے وائی ایس ایف کول ایہناں دی اُمید توں وی ودھ پیسے اکٹھے ہو گئے۔
3۔ لاک ڈاؤن دے نتیجے وچّ بے روزگار دیہاڑی داراں تےغریب خانداناں دے گھراں وچ ّ غربت اتے فاقہ کشی ڈیرے لا دتے ایس دا اُپا کرن لئی بلا تفریق اتے لوکاں دی عزت نفس دا احترام کردے ہوئے رات دے ہنھیرے وچّ راشن دی خاطر خواہ تقسیم دا نظام بنایا
4۔ وائی ایس ایف دے ممبر سول ڈیفنس وچّ بوفر رضاکار بھرتی ہو کے ایہناں ہڑپا وچّ سرکاری امداد دی تقسیم دے دوران ڈیوٹی دتی
5۔ تمام آمدن اتے خرچیاں دے عدادو شمار نوں شفاف رکھن دا احترام کیتا۔ ان نیٹ نوں استعمال کردیاں ہوئیاں ہر بندے لئی تمام اعداد وشمار دی پہنچ دا بندوبست کیتا۔ YSF دے ناں تےواٹس اپ تے فیس بُک تے اکائونٹ کھولے
6۔ تمام فیصلے غیر جانبدار اتے جمہوری طریقے نال کرن دی روایت پائی
4۔ پنڈ دیاں تمام مسجداں امام بارگاہ اتے کئی ہور تھانواں تے جراثیم مار سپرے کیتا۔ ایس توں وکھ وائی ایس ایف اردگرد دے ہور پنڈ اں وچ وی جا کے سپرے کیتا۔
5۔ پنڈ وچ دوکانداراں توں کاروبار دے اوقات تے قیمتاں دی پابندی کروائی۔
6۔پنڈ دیاں مسیتاں دے لائوڈ سپیکراں توں کرونا وائرس دی روک تھام لئی بار بار اعلان کیتے
وائی ایس ایف دی اس کارکردگی دے نتیجے وچّ سید نوجواناں وچّ لگن ، جوش وخروش اتے بھائی چارے دی طاقت دی لہر دوڑ گئی اتے اس آفت دے دوران پورے پنڈ وچ اک شخص وی رات نوں بھکا نہیں ستا ۔ حالے تکّ سارا پنڈ ایس موزی مرض توں مفو ظ ہے ۔وائی ایس ایف ایس دوران ضلع ساہیوال دے تمام اعلٰی افسراں نال ملاقات کیتی تے آپنی کارکردگی دی رپورٹ دتی تے نال خواہش ظاہر کیتی کہ اوہ ضلع ساہیوال دے باقی پنڈاں وچ وی ایس ماڈل تے نوجواناں دیاں فلاحی تنظیماں بنان وچ حصہ پائونا چاہندی اے۔ پورے ضلعے دے تمام سرکاراں افسراں اوہناں نوں تعاون دا یقین دیوایا۔ کرونا وائرس دے ٹل جان دے بعد وائی ایس ایف جرائم دے خلاف جنگ کرن دا پروگرام بنا رہی اے ایس سلسلے وچ وائی ایس ایف دا وفدڈی پی او سمیت ضلعے دی پولیس دے تمام اہم افسراں نال مِل چکی اے ۔
آپنے پنڈ نوں اِک ماڈل پنڈ بنائون لئی وائی ایس ایف دا مستقبل دا پروگرام ایہہ ہے
1۔ سارے پنڈ اتے کھلرے ہوئے سیداں وچّ مستقل اتحاد لئی نا قابلِ شکست جدوجہد
2۔ غربت ، جہالت ، جرائم ، جوا ، منشیات اتے دیگر مہلک عادتاں دا مستقل خاتمہ
3۔ سارے پنڈ اتے سیداں وچّ ودھ توں ودھ علمی اتے فنی ( روزگار مہیا کرن والی ) تعلیم دا پھیلاؤ
4۔ سارے پنڈ اتے سیداں وچّ بے روزگاری دے خاتمے لئی زیادہ توں زیادہ روزگار دےموقعے تلاش کرکے بے روزگار نوجواناں نوں روزی کمان دے قابل بناؤنا
5۔ اردگرد دے علاقیاں وچّ وائی ایس ایف دی کارکردگی اتے ماڈل دی جانکاری دینی ۔ جیکر کوئی پنڈ جاں برادری وائی ایس ایف دی راہ تے چلن دا تہیہ کردی ہے تاں اسنوں مکمل رہنمائی دا اِرادہ ۔
کُجھ لوک ایس گل تے حیران ہون گے کہ ایس تحریک دا دھرا یا مرکز سید کیوں نے۔ اِنسان بھانویں فرد اے پر ایہہ کِسے نا کِسے رشتے یا تعلق راہیں باقی انساناں نال جُڑیا ہویا اے۔ کدے ایہدی شکل خاندان اے کدے قبیلہ کدے کوئی قومیت تے کدے کوئی قوم اے۔ لوک آپنے حالات مطابق ایہناں چوں کِسے نا کِسے شکل نا ل جُڑے ہوندے نے۔ پنجاب وچ وڈی گنتی وچ لوک پاکستانیت ، پنجابیت نال مضبوطی نال جُڑن دی تھاں حالے تک قبیلیاں نال جُڑے ہوئے نے۔ پاکستانیت نال جڑن دا تصور کُجھ پڑھے لکھے لوکاں وچ اے پاکستان دی وڈی آبادی ان پڑھ اے ایہناں لئی ایہہ تصور تجریدی اے پنجابیت دا تصور پُورے پنجاب وچ ڈھائی ٹوٹرواں وچ ای گھم رہیا اے۔ قبیلیاں ذاتاں گوتاں راہیں لوکاں نوں جوڑن دے نظام نوں کُجھ لوک نندے نے تے کہندے نے ایہہ نظام اِنتہائی پرانا تے موجودہ زمانے نال چلن دے قابل نہیں اے پر حقیقت ایہہ اے کہ ایہہ نظام چنگا اے یا ماڑا پر عملی طور تے ایہو نظام ای چلدا پیا اے۔ فرض کیتا جے وائی ایس ایف دی تھاں میرے پنڈ دے لوکاں نوں پاکستانیت دے ناں تے کرونا وائرس دے خلاف لڑن لئی تیار کیتا جاندا تے بوہتے بندیاں ایہہ ذمے داری حکومت دے سر تے پا کے پاسے ہو جانا سی ۔ پنجابیت راہیں لوکاں نوں جوڑ کے ایس کم تے لائونا خیالی ہونا سی کیوں جے پاکستانی پنجابی تے آپنے آپ نوں پنجابی منندا ای نہیں کیوں جے پنجابیت اوہدے لئی فخر دی گل نہیں سگوں احساسِ کمتری اے۔ اِنسانی بقا دی جنگ وچ بھانویں جِس طریقے نال وی لوک اکٹھے ہون اوہناں نوں اکٹھا ہون دینا چاہیدا اے۔ بیر لگن بھانویں ککراں نوں۔