کیاترقی کا حاصل بے سکونی ہے؟

لکھت:اختر سردار چودھری

بوہت زیادہ پرانی گل نہیں۔ ایہہ وبا دے دناں توں پہلے دا ذکر اے۔ میرے دو یار ایس اُتے بحث کر رہے سن ۔ اک دا خیال سی کہ سائنس نے اینی ترقی کر لئی اے کہ ہن بیماریاں اُتے قابو پا لیا گیا اے۔ اوہ اپنی گل بات وچ وڈی سائنسی اصلاحات بیان کر کے دس رہیا سی کہ اج دا انسان اج توں سو ورھے پہلے دے انسان توں بوہت زیادہ ترقی یافتہ اے تے ایس نے بوہت کجھ حاصل کر لیا اے۔ دوجا دوست ایس توں متفق نہیں سی ایس دا کہنا سی کہ تباہی نوں ترقی دا ناں نہیں دتا جا سکدا تے بوہت ساریاں بیماریاں تے سائنس دی ناں نہاد ترقی دی وجہ نال انساناں نوں لگیاں نیں۔ اوہ کارخیانیاں توں اٹھن والے دھوئیں تے ایٹم بم دی مثال دے رہیا سی۔ میں بڑی مشکل نال ایہناں دی بحث ختم کروائی۔
مینوں اپنے ایہناں دوستاں تے باقی سب پڑھن والیاں نوں کہنا اے کہ ہر شے دے دو پاسے ہوندے نیں۔ اک چنگا پاسا تے دوجا بھیڑا پاسا۔ ایس دا استعمال انسان کنج کردے نیں ایہہ ایس اُتے منحصر اے۔ دوجی گل ایہہ عرض کرنی اے کہ اعتدال ای سلامتی دا راہ اے۔
اج اسیں ویکھنے آں کہ ہر بندا بے سکون اے۔ کیہ ترقی دا حاصل بے سکونی اے؟ تے فیر ایہہ کنج دی ترقی اے؟ ساڈے اگے ایس ویلے معلومات دا اک طوفان اے۔ اک کلک اُتے ہر طرح دی معلومات حاصل کیتی جا سکدی اے۔ علم تے معلومات وچ فرق ہوندا اے۔ ایس معلومات نوں ایس علم نہیں کہہ سکدے علم دا مادہ عمل نال ہوندا اے۔ تے انسان دی ساری کوششاں دا حاصل سکون وچ اے۔ جے ایہہ معلومات ساڈے لئی سکون دا کارن بن رہی اے تے اینوں ترقی دا ناں دتا جا سکدا اے۔ جے انج نہیں تے یقینا انج نہیں تے سانوں ایس اُتے سوچنا ہوئے گا فیر اسیں خسارے وچ آں۔
ہن ہر ورھے اک نویں وبا آ ندی اے تے پوری دنیا ڈر جاندی اے۔ کدی ایڈز ، کدی ڈینگی تے کدی کرونا وائرس تے قدرتی آفات وچوں ٹڈی دل جہے حشرات الارض، ایس دے نال نال مختلف بیماریاں پولیو، خسرہ، ہیضہ ایہناں بیماریاں دے ڈر تے میڈیا وار یعنی معلومات دی عام بندے تیکر رسائی تے بے تحاشہ، اندھا دھند رسائی، جس وچ ریٹنگ لئی سنسنی ودھانا، ہیجان وچ مبتلا کرنا، توجہ حاصل کرن لئی سچی جھوٹی خبراں توں ہون والی ذہنی بے سکونی، نفسیاتی بیماریاں دا کوئی ریکارڈ نہیں۔ ایس ویلے ساڈے ملک دی ادھے توں زیادہ آبادی ذہنی امراض دا شکار ہو چکی اے، بے پناہ گھٹن، بے بسی و بے حسی تے عدم تحفظ نے لکھاں بندیاں دے چہرے اُتے بے سکونی تے اکتاہٹ ثبت کر دتی اے۔ ایتھے اک سوال پیدا ہوندا اے کہ
کیہ ترقی دا حاصل بے سکونی اے ؟
ایس دا جواب وڈا بھیانک اے کیوں جے جواب اثبات وچ اے۔ ہن لوکاں دے کول ضروریات زندگی دیاں شیواں تے موجود نیں پر سکون نہیں ۔
تسیں کنے ای کروڑ پتی بندیاں نوں ویکھ سکدے او یا اپنے آلے دوالے نظر مارو تے علم ہوئے گا کہ امیر وی بے سکون اے تے غریب تے ہونا ای اے۔ بجلی، اے سی، گیس، موبائل، ٹی وی، فریج وغیرہ، گھر اے سب کجھ اے، ہے نہیں تے سکون نہیں، کدی اسیں ایس اُتے سوچیا نہیں سوچیا تے ہن سوچن دا ویلا اے۔
ایس ترقی نے سانوں اپنیاں توں دور کر دتا اے۔ ہن ساڈے لہو دے رشتے کول بیٹھے ہوندے نیں تے اسیں موبائل اُتے مصروف ہونے آں۔ کسے اُتے اعتبار نہیں رہیا، کوئی اپنا نہیں رہیا، انج لگدا اے جویں اسیں تنہائی دا شکار ہو گئے آں۔ ایس تنہائی نے بے سکونی نوں ودھا دتا اے۔ اوہ قہقہے، اوہ ہنسی، اوہ خوشی نہیں رہی۔ خاندان ٹٹ رہے نیں۔ لوکاں دی اکثریت نوں جو حاصل ہوندا اے ایس توں خوش نہیں۔ جیہڑا حاصل نہیں ایس لئی بے چین اے۔ بیوی شوہر توں نراض تے شوہر بیوی توں ناخوش اے۔حالاں کہ ایہہ رشتہ سکون لئی اے۔ ایس توں چنگا دوست کوئی نہیں ہوندا ۔ والدین اولاد توں دور ہو چکی اے بھین بھراواں نوں ورھیاں لنگھ جاندے نیں اک دوجے دا حال نہیں پچھیا ہوندا۔ حالاں کے ایہناں رابطیاں وچ آسانی وی بوہت اے۔
ایس دی اک وجہ تے اعتدال توں ہٹ جانا اے تے دوجی وجہ سکون اوتھے لبھ رہے نیں جتھے اوہ ہے ای نہیں۔ ایہناں شیواں وچ سکون نہیں۔ جے ہوندا تے ترقی یافتہ ملکاں دی ادھی آبادی نفسیاتی مرض دا شکار نہ ہوندی ۔ ساڈے کروڑ پتی بندے اینی بے سکونی تے بیماریاں دا شکار نہ ہوندے۔ہر بندا اضطراب دا شکار نہ ہوندا۔ تے ایس دا حل کیہ اے۔ ایس دا حل اے سکون نوں اوتھے لبھیا جائے جتھے اوہ موجود اے تے سکون موجود اے اللہ دے ذکر وچ تے اللہ دی مخلوق دی خدمت وچ۔ تسیں کسے ضرورت مند انسان دی اللہ دی خوشی لئی مدد کرو ایس دے بعد اپنے دل وچ اترن والے سکون نوں ویکھو۔
ایس ویلے وبا دی وجہ نال بوہت سارے انج دے بندے نیں جنہاں تیکر نہ تے حکومتی امداد اپڑ رہی اے نہ ای ایہناں دا کوئی ذریعہ روزگار اے انج دے کسے اک دو بندیاں دی مدد کرو جے تسیں ایس قابل نہیں تے ایہناں دی حوصلہ افزائی کرو ایہناں نوں صبر دی تلقین کرو۔ ایہناں لئی اپنے ذرائع استعمال کرو ، ایہناں لئی دعا کرو، ایس نال وی ذہنی تے دلی سکون حاصل ہوئے گا۔ سکون حاصل کرن دا دوجا ذریعہ اللہ دا ذکر اے۔ اللہ پاک نے قرآن مجید نوں اپنا ذکر قرار دتا اے۔ تسیں قرآن پاک پڑھو ایہنوں دل لا کے سکون نال ایس دے مطلب تے معنی سمجھ کے پڑھو ایس وچ دتی گئی ہدایات اُتے عمل کرو۔
ایس نال تہاڈا دل سکون دی دولت نال بھر جائے گا۔ اللہ دا ذکر زبانی کرو، بار بار اللہ دا کوئی وی ناں دہرائو ایس دا ورد کرو مثال دے طور تے یا حی یا قیوم دا ای ورد کرو ایہہ ذکر دا پہلا مرتبہ اے۔۔ اللہ دے کسے ناںو صفاتی ناں نوں بار بار زبان نال دہرایا جانا۔ کوشش کرو پوری توجہ نال ذکر کرو، چلدے، اٹھدے، بیٹھدے ہوئے، جدوں وی ویلا ملے اللہ داذکر کرو، اللہ تعالیٰ قرآن پاک وچ فرماندا اے۔
’’اوہ لوک جیہڑے ایمان لیائے ایہناں دے دل اللہ دے ذکر نال اطمینان حاصل کردے نیں۔ ‘‘ (سورۃ رعد ) ایسے طرح اک حدیث وچ اے کہ ’’ہر شے لئی صفائی دی کوئی شے ہوندی اے تے دلاں دی صفائی لئی اللہ دا ذکر اے۔ ‘‘