طالبان دی واپسی تے پاکستان

لكهت:اشرف شریف

افغانستان وچ طالبان دے فیر ابھرن نال پاکستان وچ اجہے دھڑیاں نوں سامنے آن دی تحریک ملی اے جو پاکستانی آئین دے مطابق سیاسی جدوجہ دی تھاں عسکریت پسندی نال اثرورسوخ ودھانا چاہندے نیں۔ جون 2013ء وچ غیرملکی کوہ پیما نانگا پربت سر کرن آئے۔ بیس کیمپ دے نیڑے اوہناں تے د ہشت گرداں نے حملہ کیتا۔ لتھوانیا دا اک‘ یوکرائن دے تن‘ سلواکیہ دے دو‘ چین دے دو‘ امریکہ تے نیپال دا اک اک کوہ پیما مارے گئے۔ حملہ کرن والیاں نے اپنی پچھان تحریک طالبان پاکستان دسی۔ القاعدہ نے وی ایس خونریزی نوں اسامہ بن لادن دے خون دا بدلہ قرار دے کے ذمہ داری قبول کیتی۔ علاقے دی ناکہ بندی کر لئی گئی۔ ہیلی کاپٹراں نال پچھا کیتا گیا۔ بہترین انٹیلی جنس صلاحیتاں ورتیاں گئیاں تے کجھ دہشت گرداں نوں پھڑ لیا گیا۔ ایہناں لوکاں نوں گلگت جیل وچ رکھیا گیا جتھوں 2015ء وچ دو دہشت گرد نس گئے۔ افغان طالبان دے فیر طاقت وچ آن دے بعد کجھ دیہاڑ پہلاں نسن والیاں وچوں اک حبیب الرحمن نے دیر دے کسے نامعلوم مقام تے دس باراں عسکریت پسنداں دے نال کھڑے ہو کے اک ویڈیو پیغام جاری کیتا۔ پیغام وچ حکومت پاکستان نوں کہیا گیا اے کہ اوہ نفاذ شریعت دے حوالے نال مسلح دھڑیاںنال کیتے معاہدیاں تے عمل کرے۔ ساڈے اک باخبر دوست دا کہنا اے کہ حبیب الرحمن افغانستان نس گیا سی تے ایہ ویڈیو افغانستان دے کسے علاقے توں بنا کے گھلی گئی اے۔ سکیورٹی معاملیاں توں ناواقفیت حساس معاملیاں نوں پیچیدہ بنا سکدی اے ساڈے ذرائع ابلاغ وچ اجہے لکھن تے بولن والیاں دی کمی نہیں۔ اندازہ کیتا جا سکدا اے کہ افغانستان وچ طالبان دے طاقتور ہون دا تجزیہ کس کس پہلو نال کیتا جاوے گا۔ ایہ جو ہر بندہ سکیورٹی معاملیاں دا ماہر بن کے اپنی رائے دتی جا رہیا اے ایہدے توں حقائق سامنے نہیں آ رہے۔
طالبان اک مثالی طاقت دے طور تے زیربحث آ رہے نیں۔ اہل پاکستان نوں مرعوب کرن دی کوشش کیتی جا رہی اے۔ پنجاب وچ رنجیت سنگھ دا اقتدار کوئی مثالی نہیں سی۔ مسلمان زیادہ آبادی ہون دے باوجود اہم عہدیاں تے سکھاں تے ہندوئواں توں گھٹ سن پر رنجیت سنگھ توں پہلاں لہور تے جہڑے سکھ غارت گراں دی سانجھی حکومت سی اوہ اپنی سفاکیت لٹ مار تے چادر و چاردیواری نوں مدھن وچ مشہور سن۔ رنجیت سنگھ نوں لوکاں نے ایس لئی جی آیاں کہیا کہ اوہنے اک قنون لاگو کیتا امن بحال کیتا تحفظ دتا۔ افغان طالبان دنیا نال کٹے ہوئے پسماندہ قبائلی معاشرے نوں منظم تے پرامن رکھن دے حوالے نال دستیاب قوتاں وچوں بہتر ہو سکدے نیں پر پیچیدہ بین الاقوامی نظام نال جڑی ہوئی کسے ایٹمی صلاحیت لئی اوہناں دی لوڑ نہیں۔ پاکستان انسانی تریخ دا بہترین سیاسی نظام رکھدا اے اجیہا نظام جہدے وچ صاحب الرائے لوک اکٹھے ہو کے قومی معاملیاں تے اپنی رائے دیندے نیں۔ ایس شورائی نظام دے نقوش نبی کریمؐ ہوراں دے عہد وچ وی ملدے نیں۔ آپؐ ہوریں صاحب امر ہون دے باوجود اپنے صحابہ کرام تے اکثر اوقات امہات المومنین نال اہم معاملیاں تے مشاورت کیتی۔ عدالتا ںدا بنیادی کم پنج ہزار ورھے پہلاں انصاف کرنا سی۔ اج وی اوہناں دے ذمے ایہو فریضہ اے۔ عمال سلطنت دا کم ریاست دا نظام چلانا اے ٹیکس جمع کرنا‘ امن و امان برقرار رکھنا‘ جرائم تے قابو پانا‘ عوامی بہبود‘ ترقیاتی منصوبے تعمیر کرنا‘ عوامی شکایتاں دا خاتمہ کرنا‘ ملک وچ اناج دی کمی نہ ہون دینا‘ سرحداں نوں محفوظ رکھنا‘ اجہی ٹیکنالوجی نوں متعارف کرانا جہدے نال شہریاں دیاں زندگی وچ آسانی آوے۔ سارے مذہب اپنے منن والیاں نوں سچائی دیانتداری تے دوجیاں نال بھلائی دا سلوک کرن دی تعلیم دیندے نیں۔
طالبان نوں ماورائی صلاحیت رکھن والی قوت سمجھن والے ایہ گل بھلا رہے نیں کہ اوہ کرپشن‘ انصاف وغیرہ ورگے معاملیاں وچ ہو سکدا اے ناروے‘ ڈنمارک ورگے ملکاں دے برابر ہون۔ عمران خان جہڑے یورپی وزرائے اعظم دے سائیکل تے دفتر جان دے قصے سناندے نیں اوہ سادگی تے شاید طالبان دے کول وی نہیں۔ خاص طور تے مادی وسیلیاں دی فراوانی ہوندے ہوئے ہر بااختیار دا قنون دے دائرے وچ رہ کے سادگی نال کم کرنا۔ پاکستان وچ اوہو مغربی جمہوری نظام لاگو اے پر اسیں جدوں اپنے آپ نوں مہذب تے دیانتدار ثابت نہیں کر پاندے تے فیر کدی آیت اللہ خامنہ ای دی خواہش کرنے آں کدی ملاعمر دا راہ ویکھنے آں۔ طالبان دا افغانستان وچ کردار حریت پسندی بین الاقوامی مداخلت دے خلاف مزاحمت تے مقامی قبائلی اقدار دی پاسداری رہیا اے۔ اوہ پختون ولی نیں جو بدلے توں دستبردار نہیں ہوندے۔ امریکہ ہووے یاں بھارت اوہ کسے دشمن نال رعایت دے حق وچ نہیں وار لارڈز وچ ونڈے افغانستان نوں اوہ اکمٹھ رکھ سکدے نیں۔ پاکستان وچ عدالتی نظام ٹھیک کرنا تے کرپشن دا خاتمہ کرنا حکومتاں دا کم اے حکومتاں اسیں بدعنوانی نوں فروغ دین والیاں جماعتاں دے حوالے کرنے آں۔ ناہل لوک پارلیمنٹ وچ گھلنے آں جو سنجیدہ بحث دی تھاں ایوان وچ جگت بازی کردے نیں‘ گالھاں کڈھدے نیں‘ جھوٹھ بولدے نیں تے اپنیاں جیباں بھردے نیں۔ اسیں انج جیویں غارت گراں دے دور وچ جی رہے آں۔ جتھے بااختیار نوں ہر ظلم کرن دی چھوٹ اے تے بے اختیار معمولی خطا تے کڑی سزا پاندا اے۔ ایس امتیاز تے ناانصافی نوں دور کرن دا چارہ کیتا جا سکدا اے پر ایہ ٹھیک نہیں ہووے گا کہ ایتھے دہشت گردی تے مسلکی جرائم وچ ملوث بندے نجی لشکر بنا کے ریاست دی رٹ نوں چیلنج کرن۔
افغانستان وچ اسیں جس تبدیلی دی حمایت کرنے آں ایہدی وجہ کجھ ہور اے۔ ساڈی خیرخواہی نوں طالبان احترام نال ویکھدے نیں۔ مثبت گل ایہہ وے کہ طالبان نے کدی اپنا انقلاب ایکسپورٹ کرن وچ دلچسپی نہیں لئی۔ ایہناں حالات وچ جے کوئی بندہ یاں تنظیم پاکستان وچ افغان طالبان دی فرنچائز بنان دی کوشش کردی اے تے ساڈے اداریاں نوں اپنی حکمت عملی نوں مبہم رکھن دی تھاں واضح کرنا ہووے گا۔ خانہ جنگی صرف بندے نہیں پھیلاندے‘ ایہ فساد بیرونی اثرات دا خاتمہ نہ کرن نال وی پھیل سکدا اے۔٭٭