استاد نصرت فتح علی خان۔۔۔موسیقی تے گلوکاری دا بے تاج بادشاہ

استاد نصرت فتح علی خان عظیم پاکستانی قوال’ موسیقار تے گلوکار 13اکتوبر 1948 نوں فیصل آباد وچ پیدا ہوئے۔ اوہناں دے والد فتح علی خان تے تایا مبارک علی خان اپنے ویلے دے مشہور قوال سن۔ اوہناں دے خاندان نے قیام پاکستان ویلے مشرقی پنجاب دے ضلع جالندھر توں ہجرت کر کے فیصل آباد وچ سکونت اختیار کیتی۔ استاد نصرت فتح علی خان نے اپنی ساری عمر قوالی دے فن نوں سکھن تے اوہنوں مشرق تے مغرب وچ مقبول عام بنان وچ صرف کردتی۔ اوہناں نے صوفیائے کرام دے پیغام نوں دنیا دے کونے کونے تک پہنچایا تے اوہناں دے فیض نال خود اوہناں نوں بے پناہ شہرت نصیب ہوئی۔ پاکستان وچ استاد نصرت فتح علی خان دا پہلا تعارف اپنے خاندان دی روایتی رنگ وچ گائی ہوئی اوہناں دی ابتدائی قوالیاں توں ہویا۔ اوہناں دی مشہور قوالی’علی مولا علی’ اوہناں دناں دی یادگار اے۔ مگروں اوہناں نے لوک شاعری تے اپنے ہم عصر شاعراں دا کلام اپنے مخصوص انداز وچ گا کے ملک دے اندر کامیابی دے جھنڈے گڈے تے اوس دور وچ ‘سن چرخے دی مٹھی مٹھی کوک ماہی مینوں یاد آئوندا تے سانسوں کی مالا پہ سمروں میں پی کا نام’ نے عام طور تے قوالی نال لگائو نہ رکھن والے طبقے نوں وی اپنے ول راغب کیتا تے انج نصرت فتح علی خان دا حلقہ اثر وسیع تر ہو گیا۔
تسیں صحیح معنیاں وچ شہرت دی بلندیاں اتے اوس ویلے پہنچے جدوں پیٹر جبریل دی موسیقی وچ گائی گئی اوہناں دی قوالی دم مست قلندر’ دم قلندر مست مست ریلیز ہوئی۔ ایس مشہور قوالی دے منظر عام وچ آن توں پہلاں اوہ امریکہ وچ بروکلن اکیڈمی آف میوزک دے ٹیکسٹ ویو تے فیسٹیول وچ اپنے فن دے جوہر دکھا چکے سن لیکن دم مست قلندر مست مست دی ریلیز مگروں اوہناں نوں یونیورسٹی آف واشنگٹن وچ موسیقی دی تدریس دی دعوت دتی گئی۔ بین الاقوامی قومی سطح اتے صحیح معنیاں وچ اوہناں دا تخلیق کیتا ہویا پہلا شاہکار 1995وچ ریلیز ہون والی فلم ”ڈیڈ مین واکنگ” دا سائونڈ ٹریک سی۔ مگروں اوہناں نے ہالی وڈ دی فلم ‘ لاسٹ ٹیمپٹیشن آف کرائسٹ” تے ہالی وڈ وچ پھولن دیوی دی زندگی اتے بنن والی متنازع فلم بینڈٹ لئی وی موسیقی ترتیب دتی۔ نصرت فتح علی خان نے جدید مغربی موسیقی تے مشرقی موسیقی کلاسیکی موسیقی دے ملاپ نال اک نواں رنگ پیدا کیتا تے نویں نسل دے سنن والیاں وچ کافی مقبولیت حاصل کیتی۔ موسیقی تے قوالی وچ اوہناں دی اعلیٰ خدمات دے اعتراف وچ حکومت پاکستان نے تمغہ برائے حسن کارکردگی عطا کیتا۔ اوس دے علاوہ اوہناں نوں نگار ایوارڈ دتے گئے۔ بہت ساری شیلڈ تے سرٹیفکیٹ حاصل کیتے اوہناں دے بھرا دا نام فرخ فتح علی خان اے جہڑے اوہناں دے نال قوالی گاندے رہے نیں۔
استاد نصرت فتح علی خان دی مشہور قوالیاں
٭ شکوہ/جواب شکوہ
٭میرا پیا گھر آیا
٭ دم مست قلندر مست مست
٭ یہ جو ہلکا ہلکا سرور ہے
٭ ز حال مسکیں مکسن تغافل (فارسی)
٭ رنگ
٭ حق علی علی مولا علی علی
٭ نہ میں جانا جوگی دے نال
٭ چل میرے دل کھلا ہے مے خانہ
٭ یاداں وچھڑے سجن دیاں آیاں
٭ علی دا ملنگ میں علی دا
شہنشاہ قوالی تے موسیقی دے بے تاج بادشاہ استاد نصرت فتح علی خان دی خوبصورت آواز دا جادو اج وی دلاں اتے راج کردا اے۔ معروف قوال استاد نصرت فتح علی خان نے 16سال دی عمر وچ صوفی قوالی دا رنگ اپنایا تے قوالی دے نال غزلاں’ کلاسیکی تے صوفی گیت وی گائے۔ اوہ ہارمونیم’ طبلہ تے دوجے آلات وجان دے فن نال وی خوب آشنا سن۔ پاکستان’ بھارت’ برطانیہ سنے دنیا دے مختلف ملکاں وچ اپنے منفرد صوفی انداز نال سب نوں اپنا گرویدہ بنان والے استاد نصرت فتح علی خان نے اردو’ پنجابی تے فارسی زبان وچ قوالیاں تے غزلاں گائیاں جہناں نوں بہت سراہیا گیا۔ اوہناں نے قوالیاں تے غزلاں سنے ملی نغمے وی گائے جہناں وچ میرا پیغام پاکستان سب توں ودھ مقبول ہویا۔
نصرت فتح علی خان نے بہت سارے قومی تے بین الاقوامی ایوارڈز حاصل کیتے۔ اوہناں نے متعدد بھارتی فلماں دے گانیاں وچ وی اپنی آواز دا جادو جگایا۔ خاص کر بالی ووڈ دی مشہور فلم ”دھڑکن دا گانا ”دولھے کا سہرا سہانا لگتا ہے” نوں تے بہت پذیرائی ملی۔ اوہناں دی کئی قوالیاں تے گیتاں نوں پاکستان تے بھارت دے گلوکاراں نے اپنے اپنے انداز وچ گایا اے۔ شہنشاہ قوال نصرت فتح علی خاں جگر تے گردے دی تکلیف کارن 16اگست 1997 نوں لندن وچ انتقال کر گئے لیکن اوہناں دے گائے ہوئے گیت امر ہو گئے۔ اوہناں دی تدفین غلام آباد وڈے قبرستان وچ ہوئی۔ مرقد پختہ تے سرہانے کتبہ نصب اے۔اوہناں دے قریب اوہناں دے والد’ والدہ’ تایا تے دوجے خاندان دے افراد دی قبراں نیں۔ اوہناں دی بیگم دا انتقال 13ستمبر 2013نوں کینیڈا وچ ہویا۔ آخری آرام گاہ استاد نصرت فتح علی خان دے نال اے۔