ٹیکس دی نویں صورتحال

مالی سال 2022-23 دا سالانہ بجٹ ایس ویلے پارلیمنٹ توں منظوری دے مرحلے وچ اے۔ موجودہ حکومت نوں اقتدار سنبھالن وچ بہت مشکل معاشی مسائل دا سامنا کرنا پیا اے۔ پچھلی حکومت دا آئی ایم ایف نال کیتا گیا معاہدی ایہدی اپنی ای خلاف ورزیاں پاروں زوال دا شکار اے جہدے اتے ہن امید اے کہ سمجھوتہ قریب اے۔ ملک نوں ڈیفالٹ جئی صورتحال دا سامنا اے۔ سیاسی بے چینی تے عدم استحکام اپنی جگہ موجود اے جہنوں پچھلے وزیراعظم عمران خان ہر دن ہوا دے رہے نیں۔ ملک نوں درپیش معاشی چیلنج اینے سنگین نیں کہ اک عام پاکستانی نوں ایہدا علم ای نہیں ۔ دوجے پاسے عوام مہنگائی تے پٹرول تے بجلی دی تیزی نال ودھدی ہوئی قیمتاں توں پریشان نیں۔ اک غریب انسان لئی دو ویلے دی روٹی اوکھی ہو گئی اے تے اجے ایس مہنگائی وچ ہور وادھے دا خدشہ ظاہر کیتا جا رہیا اے۔ بین الاقوامی سطح اتے وی حالات مخدوش نیں کیوں جے مہنگائی دا ایہہ طوفان پوری دنیا نوں اپنی لپیٹ وچ لِتے ہوئے اے۔ امیر تے ترقی یافتہ ملکاں دے عوام تے فیر وی بوہتی آمدن دی وجہ نال گزار ا کر رہے نیں مگر پاکستان جئے غریب ملکاں دے عوام سخت پریشانی دے عالم وچ نیں۔
آئی ایم ایف نال مذاکرات مکمل ہو چکے نیں تے پاکستان نوں مجبوراً بہت کڑی شرطاں اتے قرض لینا پے رہیا اے کیوں جے آئی ایم ایف دے ایس پروگرام دی بحالی ساڈی معاشی بقا دا مسئلہ بن گیا اے۔ جے عمران خان دی حکومت اپنے وقتی تے سیاسی فیدے لئی معاہدے دی خلاف ورزی نہ کردی تے اج سانوں اینی مشکل شرطاں نہ مننی پیندیاں۔ آئی ایم ایف دے ادارے نوں بین الاقوامی سطح اتے اک مانیٹرنگ دا ادارہ وی تصور کیتا جاندا اے۔ آئی ایم ایف نال معاہدے دا مطلب اے کہ ہن دوجے ملک تے مالیاتی ادارے وی پاکستان نوں ملی امداد فراہم کر سکدے نیں۔ امید اے کہ ہن چین ‘ سعودی عرب تے متحدہ عرب امارات جئے دوست ملک تے عالمی بینک دے علاوہ ایشیائی ترقیاتی بینک جئے عالمی مالیاتی ادارے وی پاکستان دی مالی مدد کر سکن گے۔ ایس توں غیر ملکی زرمبادلہ
دے ذخائر بہتر ہون گے جہدے توں امید اے کہ پاکستانی روپے دی قدر وی بہتر ہووے گی۔
پاکستان دی ڈبدی معیشت نوں سہارا دین تے آئی ایم ایف نال معاہدے نوں عملی جامہ پہنان لئی موجودہ حکومت نوں اپنی سیاسی ساکھ دائو اتے لا کے چند انتہائی اوکھے فیصلے کرنے پے رہے نیں۔ انج کرنا ملک دے مستقبل تے سلامتی لئی بہت ضروری سی۔ کسے وی قسم دی سیاسی مصلحت یا پچھے ہٹن دا مطلب ملک لئی بہت سنگین نتائج دا حامل ہو سکدا سی۔ ایس گل نوں مدنظر رکھدے ہوئے حکومت نے کجھ مشکل فیصلے کیتے نیں جہناں دا براہ راست اثر عام بندے اتے پیا اے مگر امید اے کہ آئندہ کجھ مہینیاں وچ ایہناں اقدامات پاروں حالات بہتری ول جانا شروع ہو جان گے۔ پاکستان وچ عوام نوں ہمیشہ توں اک شکایت رہی اے کہ ساڈے ایتھے امیراں نوں کوئی نہیں پچھدا جد کہ غریباں اتے نویں نویں ٹیکس لائے جاندے نیں۔ جدوں تک امیراں نوں ٹیکس نیٹ ورک وچ نہیں لیایا جاوے گا ملک توں مہنگائی تے بے روزگاری دا خاتمہ نہیں ہوسکدا۔ پچھلے دناں قوم تے پارلیمنٹ نال خطاب کردے ہوئے وزیراعظم شہباز شریف نے کجھ نویں ٹیکس لان دا اعلان کیتا تاں جے ایہدے توں غریباں لئی اک فنڈ قائم کیتا جاوے۔ا وہناں وچوں اک نواں ٹیکس کجھ وڈے تے منافع بخش اداریاں اتے لایا گیا جہدے وچ چینی’ کھاد’ سگریٹ تے تیل و گیس دے بزنس شامل نیں۔ ایہناں شعبیاں دی آمدن اتے 10فیصد ٹیکس لایا گیا اے جہنوں سپرٹیکس دا نام دتا گیا اے۔ کجھ لوک آکھ رہے نیں کہ ا یس ٹیکس نال ایہناں شعبیاں دی مصنوعات وچ وادھا ہووے گا مگر ایہہ درست نہیں کیوں جے ایہہ ٹیکس اوہناں شعبیاں دی مجموعی آمدن اتے لایا گیا اے نہ کہ Manufacturing وچ استعمال ہون والے خام مال اتے لہٰذا لاگت وچ کوئی وادھا نہیں ہو رہیا۔ ایسے طرح 15 کروڑ تے ایہدے توں ودھ سالانہ کمان والیاں اتے وی مختلف ریٹس دے نال ٹیکس لایا گیا اے تاں جے اوہ وی مجموعی ملکی خزانے وچ وادھا کیتا جا سکے تے ایسی گل کیتی جانی چاہیدی اے کہ معاشی حالات بہتری ول جان گے ایسے طرح قیمتاں وچ وی کمی ہووے گی۔ ایسے طرح ملک وچ ٹیکس نیٹ ورک ودھان لئی وی اک پروگرام مرتب کیتا گیا اے تاں جے مجموعی ملکی آمدن وچ وادھا ممکن ہوسکے۔
عام لوکاں نوں ایہناں اقدامات دی افادیت دا علم ای نہیں۔ ملک وچ ایس ویلے لوئر مڈل تے مڈل کلاسز بوہتی مشکلات دا شکار نیں۔ وزیراعظم دا خیال ایہہ اے کہ امیراں کولوں اکٹھا کیتا جان والا ایہہ ٹیکس غریباں دی مدد اتے خرچ کر کے اوہناں دی مشکلات وچ کمی لیائی جا سکدی اے۔ معاشرے دے ہر ذی شعور طبقے نوں ہن چاہیدا اے کہ حکومت دے ایہناں اقدامات دی قدر کرن تاں جے عام بندے دا بھلا ہو سکے۔ وزیر خزانہ نے صاف طور تے اکھیا اے کہ ایہہ ٹیکس فی الحال One Time measure دے طور تے لایا جا رہیا اے تاں جے عام پاکستانی نوں مہنگائی دے بے
انتہا بوجھ توں کجھ چھٹکارا مل سکے۔ وڈے صنعتی شعبیاں دے مالکان تے مالدار لوک جہڑے ایہناں نویں ٹیکساں دے زمرے وچ آئے نیں ایہہ ہن اوہناں دا وی امتحان اے کہ اوہ اپنی حقیقی آمدنی ظاہر کر کے ریاست تے غریب عوام دی کیویں مدد کر سکدے نیں۔ وزیراعظم دا آکھنا ٹھیک اے کہ جے اللہ نے تہانوں دتا اے تے اوہدا کجھ حصہ ٹیکس دی صورت وچ ادا کر کے ملک تے غریب طبقیاں دی مدد کرو۔اوہ لوک جہڑے ہمیشہ توں ایہہ آکھدے چلے آئے نیں کہ امیراں اتے ٹیکس نہیں لایا جاندا اوہناں نوں وی حکومت دی مدد تے حمایت کرنی چاہیدی اے۔ ملک لئی ایہہ یقینا بہت اوکھا ویلا اے جہدا سامنا اتحاد تے قربانی نال ای کیتا جا سکدا اے۔ حالات مشکل ضرور نیں مگر امید اے کہ ایہناں مشکل فیصلیاں تے اقدامات پاروں چھیتی بہتری آنا شروع ہو جاوے گی۔ موجودہ حکومت نے اپنی سیاست دائو اتے لا کے جہڑے مشکل تے غیر مقبول فیصلے کیتے نیں اوہ یقینی طور تے اک مثبت سوچ تے بہتر حکمت عملی نوں ظاہر کردا ے۔ اج لوڑایس گل دی اے کہ سب اپنی ذات توں نکل کے ملک دا سوچن بلکہ حکومت دا وی فرض اے کہ ایس گل نوں یقینی بناوے کہ ایہناں اقدامات توں حاصل ہون والا اضافی ٹیکس عوام دی حقیقی فلاح و بہبود اتے خرچ کیتا جاوے گا تاں جے لوکاں دا حکومت اتے اعتماد بحال ہووے تے ہور لوک وی ٹیکس دین۔