عظیم صوفی بزرگ سلطان العارفین حضرت سلطان باہو

برصغیر پاک وہند دے عظیم صوفی بزرگ سلطان العارفین حضرت سلطان باہو اللہ تعالیٰ دی اوہناں برگزیدہ ہستیاں وچوں اک نیں جیہناں نوں پیدائشی طور تے ای ولایت دے اک خاص مقام نال نوازیاگیا۔آپ 1039ہجری بمطابق 1631عیسوی ایس دنیا وچ تشریف لیائے۔ آپ مادر زاد ولی اللہ سن جنہاں نے آپنی ساری حیاتی دین اسلام دی سربلندی لئی وقف کیتی رکھی ۔آپ دا حسن وجمال آپنی مثال آپ سی ۔ جدوں آپ شیر خوار بچے سن تاں ماہ رمضان وچ سحری توں لے کے افطاری تیکر آپنی ماں دا دودھ نئیں پیندے سن ۔ گویا پیدائش توں فوراً بعد ای ارکان اسلام دی پاسداری دا عملی مظاہرہ کیتا۔ اسم باہو دو الفاظ ”با” تے ‘ہُو” دا مرکب اے ۔ بادے معنی نیں نال تے لفظ ہُو ذات باری تعالیٰدا اک خاص اسم پاک اے ۔آپ نے لوکاں دی روحانی تربیت کرن دے نال نال اوہناں دیاں روحان نوں ہُو دے نال جوڑیا تے حق دے چاہیواناں نوں اچے اچے سد وی مارے۔ بھٹکی ہوئی انسانیت نوںصراط مستقیم تے ٹوریا۔ غیر مسلماں دی اک بہت وڈی تعداد آپ دی نگاہ منزل آشکار دی بدولت حلقہ بگوش اسلام ہوئی ۔ آپ نے اللہ تعالیٰ دی وحدانیت تے رسول خداۖ دی تعلیمات داپرچار کیتا۔روحانی ریاضتاں نوںآپنا اوڑھنا وچھونا بنائی رکھیا۔ آپ دے نیڑے دنیا دی کوئی وقعت تے اہمیت نئیں سی ۔زیادہ تر وقت عبادت الٰہی وچ مشغول رہندے سن ۔آپ دے نیڑے غفلت دا لمحہ کفر دے برابر سی۔ آپ دا فرمان ایں کہ”جو دم غافل سو دم کافر”۔آپ دی تصانیف دی تعداد 140اے جنہاں وچوں ڈھیر ساریاں کتااباں امتداد زمانہ دے ہتھوں ناپید نیں۔آپ نے پنجابی زبان وچ شاعری نوں فروغ دتا ۔ سخاوت آپ دے اندر کٹ کٹ کے بھری ہوئی سی۔آپ نفس دی پیری کرن دی بجائے یاد الٰہی وچ محو رہندے سن ۔شب وروز یاد خدا وچ غرق ہوکے آپنے آپ نوںامر کر گئے۔ آپ دے در تے جیہڑا وی سوالی آیاخالی ہتھ نئیں مڑیا۔پنجابی زبان دی شاعری نوں بام عروج تیکر اپڑایا۔آپ دی شاعری اج وی کامل تاثیر رکھدی اے ایہو وجہ اے کہ کلام باہو ”الف اللہ چنبے دی بوٹی میرے من وچ مرشد لائی ہُو” نوں اقبال باہو مرحوم دی پرسوز آواز وچ سندیاں ایں عارف لوکاں تے وجدانی کیفیت طاری ہوجاندی اے۔سرور انگیزسماں ہوندا اے ۔سنن آلا اک خاص قسم دی لذت محسوس کردا اے ۔آپ دی شاعری ترک دنیا تے نفس کشی دا پیغام دیندی اے۔ آپ نے 63ورھے لوکاں وچ علم تے فقر دے موتی ونڈے۔آپ دا وصال یکم جمادی الثانی 1102ہجری بمطابق 1691ء وچ ہویا۔حضرت لسطان باہو دامزار مبارک ضلعی ہیڈ کوارٹر جھنگ توں تقریباً80جدکہ تحصیل ہیڈ کوارٹر احمد پور سیال توں تقریباً25کلومیٹردی مسافت تے مرجع خاص وعام ایں ۔ آپ دا آستانہ عالیہ فن تعمیردا اک نادر نمونہ ایں۔آپ دے مزار مبارک وچ خمرے بکثرت پائے جاندے نیں جیڑے ہوہو دا ورد کردے رہندے نیں ۔آپ دے مزار اقدس تے لغویات توں اجتناب کیتا جاندا اے صرف تے صرف ذکر الٰہی تے قرآن خوانی ہوندی اے ۔ نوافل ادا کیتے جاندے نیںحتٰی کہ اک پاسے جتھے الیکٹرانک میڈیا نوں فوٹیج بنان دی وی عام اجازت نئیں ایں تاں دوجے پاسے عام عوام نوںفوٹو کھچن دی وی قطعاً اجازت نئیں ایں ۔ ایس مقصد لئی باقاعدہ اجازت لینا پیندی اے ۔یا فیراہم شخصیات مزار مبارک تے حاضری دین تاں وہناں دی ویڈیو تے تصویراں بنان دی اجازت دتی جاندی اے۔پاکستان دا ایہہ نویکلا دربار اے جتھے جتیاں جمع کرنے لئی پیسے وصول نئیں کیتے جاندے بلکہ مفت جتیاں دی رکھوالی کیتی جاندی اے۔ آپ دے مزار مبارک دے عقب وچ اک بیری دا درخت اے جینوں حضوری بیری کہیا جاندا اے۔بے اولاد عقیدت مند خواتین ایس بیری ہیٹھ چادراں وچھا کے بیٹھ جاندیاں نیں تے بیر یا پتہ ڈگن دا انتظار کردیاں نیں ۔اوہناں دا عقیدہ اے کہ جے پتہ ڈگے تاں خدا دی رحمت یعنی دھی پیدا ہوندی اے جے بیر ڈگے تاں خدا پتر نال نوازدا اے ۔حضوری بیری دے نال ای خمریاں لئی کمرے بنائے گئے نیں جتھے ہر ویلے خمرے حق باہو دا ورد کردے رہندے نیں ۔ زائرین تے عقیدت مند مختلف طریقیاں نال آپ دے مزار مبارک تے منتیں منتاں مندے نیں ۔ایہناں وچ اک طریقہ ایہہ وی اے کہ آپدے مدفن دے باہر جالی وچ دھاگے بنے جاندے نیں جنہاں نوں ”چلہ” کہیا جاندا ے منت پوری ہونے تے ایہہ دھاگے کھول دتے جاندے نیں ۔ایسے طرحاں منتاں پوریاں ہون تے دیوے وی بالے جاندے نیں ۔آپ دے مزار مبارک دی چوکھٹ تے رکھی گئی مٹی نوں وی تبرک دے طور تے چکھیا جاندا اے ۔ایسے طرحان”پتاسے” تے ”مکھانے” مل لے کے وی عقیدت مند دربار دے احاطہ وچ موجود لوکاں وچکار ونڈدے نی۔آپ دے مزار مبارک وچ اک تالاب وی موجود اے جتھے لوک حسب استطاعت پیسے سٹدے نیں جنہاں نوں پانی خشک کرن توں بعد دربار دے خزانے وچ جمع کر لتا جاندا اے۔ اوداں تاں ہر ڈیرے ڈیرے تے لنگر دی بہتات ہوندی اے پر دربار نال ملحق لنگر خانہ قائم کیتا گیا اے جتھے وسیع پیمانے تے لنگر دستیاب رہندا اے ۔ کجھ لوک منتاں پوریاں ہون تے دیگاں وی ونڈدے نیں ۔دربار عالیہ تے پارکنگ دی وی کوئی فیس وصول نئیں کیتی جاندی بلکہ موٹر سائیکلاں تے گڈیاں دی مفت نگہبانی کیتی جاندی اے۔حضرت سلطان باہو دا آستانہ عالیہ علم وعرفان دا سرچشمہ ایں۔ ملک بھر تے بیرون ملکوچوں آئے ہوئے زائرین ایتھے آکے فیوض وبرکات نال آپنی جھولیاں بھردے نیں تے روحانی کھیتیاں نوں سیراب کردے نیں ۔ حضرت سلطان باہو دا آپناسالانہ عرس مبارک ہر سال جمادی الثانی دی پہلی جمعرات نوںعقیدت واحترام نال منایا جاندا اے ۔ جدکہ محرم الحرام دے پہلے عشرہ دے دوران دربار عالیہ تے شہدائے کربلا دی یاد وچ تقریبات انعقاد پذیر ہوندیاں نیں ۔حضرت سلطان باہو آپنی حیاتی وچ وی شہدائے کربلا نوں خراج عقیدت پیش کردے سن تے اوہناں دی وصیت دے مطابق خانوادگان باہو نے اوہناں دے وصال توںبعد وی دس روزہ سوگ منان دی روایت قئم رکھی ہوئی اے ۔ شہدائے کربلا دی یاد وچ منعقدہ دس روزہ تقریبات دے دوران عقیدقیت منداں دا ایناکوں رش ہوندا اے کہ پیر رکھن نوں وی تھان نئیں ملدی ۔سابق وزیر مملکت برائے امور خارجہ صاحبزادہ نذیر سلطان ، سابق ضلع ناظم جھنگ صاحبزادہ سلطان حمید، سابق وفاقی وزیر برائے ریاستی وسرحدی امور صاحبزادہ محمدمحبوب سلطان،سابق وفاقی پارلیمانی سیکرٹری صاحبزادہ محمد امیر سلطان اور جماعت الصالحین پاکستان دے مرکزی صدر صاحبزادہ الحاج پیر محمد خالد سلطان ،حضرت سلطان باہو ٹرسٹ دے چیئرمین سلطان فیاض الحسن قادری خانوادگان باہو ہیں۔