کہانی دربار شیخوپورہ

جاوید پنچھی

کہانی سنائوںْ دیہاڑ دیاں جڑھاں سویڈن وچ کہانی سنائوںْ لئی اک قومانتری دیہاڑ وچ نیں۔لگ بھگ 1991دے نیڑے 20مارچ نوں اک اکٹھ کروایا گیا جہنوں (Alla berattares dog) یعنی سارے کہانیکاراں دا دیہاڑ آکھیا جانداسی۔سویڈش قومانتری کہانی سنائوںْ والا نیٹ ورک کجھ چر مگروں ختم ہو گیا ، پر اوہ دیہاڑ زندا رہیا۔ جہنوں وکھ وکھ شوقیا کہانیکاراں نے دیس بھر وچ منایا۔
1997ء دی گل اے جدوں مغربی آسٹریلیا وچ کہانیکاراں نے ایس دیہاڑ نوں 20مارچ والے دن اورل نریٹراں دے بین الاقوامی دیہاڑ وجوں منائوںْ لئی پنج ہفتے لما کہانی دربار سجایا۔اوس ویلے میکسیکو تے ہور لاطینی ، امریکی مُلکاں وچ 20مارچ نوں پہلا ں ہی ایہ دیہاڑ کہانیکاراں دے قومانتری دیہاڑ پاروں منایا جاندا سی۔
جدوں سکینڈینیوین کہانی سنائوںْ والاویب نیٹورک ”رتاٹوسک”2001 دے نیڑے شروع ہویا ، سکینڈینیوین کہانیکاراں نے ”کہانی پائونی” شروع کیتی اتے ایہ گل اسٹونیا تک کھلر گئی۔ 2003ء وچ ایہ وچار کینیڈاتے ہور مُلکاں وچ وی جا پُجے۔ فیر اوہ دیہاڑ قومانتری پدھر تے ”کہانی سنائون دا عالمی دیہاڑ” وجوں جانیا جاںْ لگا۔ 2004ء دے لاگے فرانس نے پروگرام (Jour Mondial du Conte) دے تحت حصا لیا۔ 2005وچ کہانی سنائوںْ دا عالمی دیہاڑ 20مارچ ایتوار نوں شاندار طریقے نال منایا گیا۔ جہدے وچ 5 براعظماں وچوں 25مُلکاں نے رلت کیتی سی تے 2006ء وچ ایس دیہاڑ نوں ہور چنگے طریقے نال منایا گیا۔
2007ء وچ پہلی وار سی جدوں نیوپولینڈ ، کینیڈا وچ کہانی سنائوںْ دا پربندھ کیتا گیا سی۔ 2008ء وچ نیدرلینڈ نے 20مارچ نوں ”ورٹیلرز ان دی اینول” ناں وجوں وڈی پدھر تے ”کہانی سنائوںْ دا عالمی دیہاڑ” منایا۔ تِن ہزار (3000) بال اپنیاں جماعتاں دے کمریاں وچ کہانیکاراں دے اچن چیت آئون توں حیران سںْ۔ یورپی مُلکاں ، ایشیا، افریقہ ، لہندے امریکا، دکھنی امریکا تے آسٹریلیا وچ ”کہانی سنائوںْ دے عالمی دیہاڑ” منائے گئے۔
ہر سال جگت بھروچ واپرںْ والیاں بہت ساریاں کہانیاں WSDدیاں گھٹناواں اک عام خیال نال جُڑیاں ہوندیاں نیں۔ ہر سال فیس بُک اتے Listserve گروپاں دی ورتوں کردے ہوئے جگت بھر دے کہانیکار اں ولوں ایس دیہاڑ نوں اک ناں دتا جاندا اے۔ جسراں کہ
2004وچ ”پنچھی”۔ 2005وچ ”پل”۔ 2006وچ ”چندرما”۔ 2007ء وچ وینڈرر۔ 2008وچ سُفنے۔ 2009وچ ”گواہنڈھی”۔ 2010 وچ ”چانن تے پرچھاواں”۔ 2011نوں ”پانی”۔ 2012نوں ”رُکھ”۔ 2013نوں ”قسمت تے قسمت”۔ 2014نوں ”ظالم تے ڈریگن”۔ 2015وچ ”نیک سدھراں”۔ 2016وچ ”جی دار تیویاں”۔ 2017نوں ”تبدیلی” ۔ 2018نوں ”سیانے مورکھ”۔ 2019نوں ”فرضی کردار، دند کتھا تے لمی نظم”۔ 2020نوں ”پینڈا پوتھیاں”۔ 2021نوں ”نویں سِریوں”۔ 2022نوں ”گواچیا تے لبھیا”۔
اُنج تے ”ورلڈ سٹوری ٹیلنگ ڈے” 1991وچ شروع ہویا سی پر پاکستان وچ پاک ٹی ہائوس لاہور وچ ”پنجابی زبان تحریک” تے ”پنجاب قومی ستھ” ولوں ”پنجابی کہانی دربار” پہلی وار20مارچ 2022نوں سجایا گیا۔ جہدے وچ 30توں ودھ لکھاری شامل سںْ۔ اوس ”پنجابی کہانی دربار” دے سواگتی، کئی سیکڑے کتاباں دے خالق، پنجابی زبان، ادب ، کلچر، صوفی واد تے پنجابی سورمیاں دے سدے نوں عام کرںْ لئی پنج پنجابی اداریاںدے مالک، پنج پنجابی پرچیاں دے ایڈیٹر تے ”پنجابی زبان تحریک” دے موڈھی تے چیئرمین محترم جناب چودھری الیاس گھمںْتے ”پنجاب قومی ستھ” دے چیئرمین جاوید پنچھی سںْ۔ جدوں کہ ”پنجابی میڈیا گروپ ” دے چیئرمین، پنجاب ہائوس ، ورلڈ پنجابی یونین تے بابا فرید بک فائونڈیشن دے چیئرمین، بابا فرید ٹرسٹ ہسپتال دے چیف ایگزیکٹو تے پنجابی اخبار ”روز وار بھلیکھا لاہور” دے چیف ایگزیکٹو محترم جناب مدثر اقبال بٹ صاحب وی منچ تے بیٹھے سںْ۔
اوس ”پنجابی کہانی دربار” وچ دُپہر اِک وجے توں چار وجے تک کہانیاں سنائیاں گئیاں۔ جہناں وچ اک بال کہانی تے اک لوک کہانی وی شامل سی۔ ”پنجابی کہانی دربار” وچ پہلی وار بارھاںکہانیکاراں دا اِک تھاں اکٹھا ہونا تے اپنیاں لکھیاں ہوئیاں کہانیاں سنائونا پنجابی زبان دے ودھاء لئی بہت وڈا قدم سی۔ جہناں کہانیکاراں نے اوس ”پنجابی کہانی دربار” وچ اپنیاں کہانیاں سنائیاں اوہناں وچ : ”اشرف سہیل، انجم قریشی، اعجاز، افتخار وڑائچ کالروی، الیاس گھمںْ، پروین ملک، جاوید پنچھی، حمید راضی، ڈاکٹر سعید بھُٹا، صابر علی صابر، علی عثمان باجوا، نرگس نور تے نصیر احمد نصیر شامل سںْ۔
20مارچ 2022نوں پاک ٹی ہائوس لاہور وچ سجائے جاوںْ والے ”پنجابی کہانی دربار ” وچ جہڑیاں کہانیاں پڑھیاں گئیاں ۔ اوہ ساریاں ”انسٹیٹیوٹ آف لینگوایجز ، فوک لور اینڈ پنجابی ہیریٹیج” ولوں کتابی روپ وچ چھپ کے آ چُکیاں نیں۔ اوس کتاب دا ناں ”کہانی دربار2022” رکھیا گیا اے۔
19نومبر 2022ہفتے دی شام 5:00وجے پیلاک وچ ”پنجابی کہانی دربار 2022” ناں دی چھپی کتاب ریلیز کیتی گئی۔ اوس موقعے تے اک وار فر ”پنجابی زبان تحریک” تے ”پنجابی سنگت” ولوں اک ”پنجابی کہانی دربار” سجایا گیا جہدے وچ اک وار فر بارھاں کہانی کاراں نے اپنیاں کہانیاں سنائیاں۔
اوس ”پنجابی کہانی دربار” وچ جہناں کہانیکاراں نے اپنیاں کہانیاں سنائیاں اوہناں وچ ”اعجاز، الیاس گھمںْ، انجم قریشی، پروین ملک، جاوید پنچھی، سکیرت سنگھ آنند، عائشہ اسلم، علی انور احمد، علی عثمان باجوا، صابر علی صابر، مدثر بشیر، نرگس نور تے ہیتم تنویر اکرم” شامل سںْ۔
29نومبر 2022منگل دی شام نوں اک وار فیر ”پنجابی زبان تحریک” تے ”پنجاب قومی ستھ ”ولوں تیجا ”پنجابی کہانی دربار” پاک برٹش آرٹس (PBA) دے ضلعی دفتر شیخوپورا وچ سجایا گیا۔ ایس ”پنجابی کہانی دربار” دے سواگتیاں وچ ڈاکٹر ایم ایچ بابر، جاوید پنچھی، محمد منیر شیر وانی تے محترم جناب چودھری الیاس گھمںْ ” شامل سںْ۔ ایس کہانی دربار وچ بلار دی ذمے واری پاک برٹش آرٹس دے ”کوآرڈینیٹر پاکستان تے کالمسٹ محترم جناب ڈاکٹر ایم ایچ بابر ہوراں نبھائی تے جہناں سجناں متراں نے اپنیاں کہانیاں سنائیاں اوہناں وچ :
”محترم جناب اصغر علی جاوید، محترم جناب ڈاکٹر اظہار احمد گلزار، محترم جناب الیاس گھمںْ، جاوید پنچھی، محترم جناب سُلطان کھاروی، محترم جناب شاہد شیدائی، محترما ع ن زہرہ، محترم جناب محمد منیر شیر وانی، محترم جناب نعیم گیلانی” شامل سںْ۔ ایس ”پنجابی کہانی دربار” وچ سُنںْ آئے سجناں وچ محترم افضال اسلم، محترم علی عرفان تبسم، محترم زین اسد ساغر، محترم عرفان صفدر دھوتڑ، محترم جناب عاطف رزاق عاطف،محترم عظیم سیالوی، محترم عثمان امیرتے محترم جناب فضل محمود خان صاحب شامل سںْ۔
ایس ”پنجابی کہانی دربار ” دے اخیر تے”پنجابی زبان تحریک” دے موڈھی محترم جناب الیاس گھمںْ تے ”پنجاب قومی ستھ” دے چیئرمین جاوید پنچھی نوں پگ بنھی تے فر جاوید پنچھی نے پنج کہانیکاراں تے پنجابی سیواکاراں نوں اپنے ہتھ نال پگاں بنھیاں۔ جہناں متراں نوں پگاں دان ہوئیاں اوہناں وچ ، ڈاکٹر ایم ایچ بار، سُلطان کھاروی، پروفیسر ڈاکٹر اظہار احمد گلزار، شاہد شیدائی، اصغر علی جاویدشامل سںْ۔ باقی سارے سجناں تے متراں نوں پنجابی سلارے پیش کیتے گے۔
ایس توں بعد ”پنجابی کہانی دربار” وچ رلت کرن والے سارے لکھاریاں نوں چاہ نال نمک پارے، مٹھیائی تے جلیب پیش کیتے گئے ۔ اس توں بعد دوروں آئے پروہنیاں نوں روٹی نال سیخ کباب کھوائے گئے ۔
٭٭٭٭٭