اناڑی

اینتون چیخوف

کجھ دن پہلاں دی گل اے ۔ میں اپنے بالاں دی گورنس جولیا نوں اپنی سٹڈی وچ بلایا اتے کہیا”بیٹھ جولیا ۔ میں تیری تنخاہ دا حساب کرنا چاہندا ہاں ۔ میرے خیال نال تینوں پیسیاں دی ضرورت ہووے گی اتے جنا میں تینوں ہن تک جان سکیا ہاں، مینوں لگدا اے توں اپنے آپ تاں کدے پیسے منگیں گی نہیں ۔ اس لئی میں خد تینوں پیسے دینا چاہنا ہاں ۔ ہاں، تاں دسو تہاڈی تنخاہ کنِی طے ہوئی سی ؟ تیہ روبل مہینا طے ہوئی سی نا ؟”
“جی نہیں، چالھی روبل مہینا۔” جولیا نے مریل اواز وچ کہیا ۔
” نہیں بھائی تیہ ۔ میں ڈائری وچ نوٹ کر رکھیا اے ۔ میں بالاں دی گورنس نوں ہمیشا تیہ روبل مہینا ہی دیندا آیا ہاں ۔ اچھا . . . تاں تینوں ساڈے اتھے کم کردے ہوئے کنے دن ہوئے ہن، دو مہینے ہی نہ ؟”
“جی نہیں، دو مہینے پنج دن ۔”
“کیہ کہہ رہی ہیں ! ٹھیک دو مہینے ہوئے ہن ۔ بھائی، میں ڈائری وچ سبھ نوٹ کر رکھیا اے ۔ تاں دو مہینے دے بندے نے سٹھ روبل ۔ لیکن سٹھ روبل اودوں بنن گے، جدوں مہینے وچ اک وی ناغا نہ ہویا ہووے ۔ توں ایتوار نوں چھٹی منائی اے ۔ ایتواراں نوں توں کم نہیں کیتا ۔ کولیا نوں صرف گھمان لے گئی سی ۔ ایس دے علاوہ توں تِن چھٹیاں ہور لئیاں ہن ۔”
جولیا دا چہرا پیلا پے گیا ۔ اوہ واروار اپنی ڈریس دیاں سِلوٹاں دور کرن لگی ۔ بولی اک لفظ وی نہیں ۔
” ہاں، تاں نوں ایتوار اتے تن چھٹیاں یعنی بارھاں دن کم نہیں ہویا ۔ مطلب ایہ کہ تیرے بارھاں روبل کٹ گئے ۔ ادھر کولیا چار دن بیمار رہیا اتے توں صرف تانیہ نوں ہی پڑھایا ۔ پچھلے ہفتے شاید تن دن ساڈے دنداں وچ درد رہا سی اتے میری بیوی نے تینوں دپہر بعد چھٹی دے دتی سی ۔ تاں اس طرحاں تہاڈے کنے ناغے ہو گئے ؟ باراں اتے ست انی ۔ تہاڈا حساب کنا بن رہا اے ؟ اکتالی اکتالی روبل ۔ ٹھیک اے نہ ؟”
جولیا دیاں اکھاں وچ اتھرو چھلچھلا آئے ۔ اوہ ہولی جاے کھنگھی ۔ اسدے بعد اپنا نک پونجھیا، لیکن اوسدے مونہوں اک وی شبد نہ نکلیا ۔
“ہاں اک گل تاں میں بھل گیا سی میں ڈائری تے نظر ماردے ہوئے کہیا پہلی جنوری نوں توں چاہ دی پلیٹ اتے پیالی توڑ دتی سی ۔ پیالی دا مل تینوں پتا وی اے ؟ میری قسمت وچ تاں ہمیشا نقصان اٹھانا ہی لکھیا اے ۔ چلو، میں اوسدے دو روبل ہی کٹاں گا ۔ ہن ویکھو، تینوں اپنے کم ول ٹھیک طرحاں دھیان دینا چاہیدا اے نا ؟ اس دن توں دھیان نہیں رکھیا اتے تیری نظر بچاکے کولیا درخت تے چڑھ گیا اتے اتھے پھس کے اوسدی جیکٹ پھٹ گئی ۔ اوسدی بھرپائی کون کرے گا ؟ تاں دس روبل اسدے کٹ گئے ۔ تیری اس لاپرواہی دے کارن ساڈی نوکرانی نے تانیہ دے نویں جتے چرا لئے ۔ ہن ویکھو بھائی، تہاڈا کم بالاں دی دیکھ بھال کرنا اے ۔ ایس کم دے تاں تینوں پیسے ملدے ہن ۔ توں اپنے کم وچ ڈِھل دویں گی تاں پیسے تاں کٹنے ہی پینگے ۔ میں کوئی غلط تاں نہیں کر رہیا نا ؟
“تاں جتیاں دے پنج روبل ہور کٹ گئے اتے ہاں، دس جنوری نوں میں تینوں دس روبل دتے سن”
“جی نہیں، تسیں مینوں کجھ نہیں دتا
جولیا نے دبی زبان وچ کہنا چاہیا ۔
“تاں کیہ میں جھوٹھ بول رہا ہاں ؟ میں ڈائری وچ ہر چیز نوٹ کر لیندا ہاں ۔ تینوں بھروسا نہیں تاں دکھاواں ڈائری ؟”
“جی نہیں ۔ تسیں کہہ راے ہو، تاں تسیں دتے ہی ہون گے ۔”
“دتے ہی ہون گے نہیں، دتے ہن ۔”
میں کٹھور اواز وچ بولیا ۔
“تاں ٹھیک اے ، گھٹا ستائی اکتالی وچوں. . . بچے چوداں . . . . کیوں حساب ٹھیک اے نہ ؟”
اسدیاں اکھاں ہنجوواں نال بھر اٹھیاں ۔ اسدے سریر تے مڑھکا چھلچھلا آیا ۔ اسدی اواز کنبن لگی ۔

ایس کم دے تاں تینوں پیسے ملدے ہن ۔ توں اپنے کم وچ ڈِھل دویں گی تاں پیسے تاں کٹنے ہی پینگے ۔ میں کوئی غلط تاں نہیں کر رہیا نا ؟
“تاں جتیاں دے پنج روبل ہور کٹ گئے اتے ہاں، دس جنوری نوں میں تینوں دس روبل دتے سن”
“جی نہیں، تسیں مینوں کجھ نہیں دتا
جولیا نے دبی زبان وچ کہنا چاہیا ۔
“تاں کیہ میں جھوٹھ بول رہا ہاں ؟ میں ڈائری وچ ہر چیز نوٹ کر لیندا ہاں ۔ تینوں بھروسا نہیں تاں دکھاواں ڈائری ؟”
“جی نہیں ۔ تسیں کہہ راے ہو، تاں تسیں دتے ہی ہون گے ۔”
“دتے ہی ہون گے نہیں، دتے ہن ۔”
میں کٹھور اواز وچ بولیا ۔
“تاں ٹھیک اے ، گھٹا ستائی اکتالی وچوں. . . بچے چوداں . . . کیوں حساب ٹھیک اے نہ؟”
اسدیاں اکھاں ہنجوواں نال بھر اٹھیاں ۔ اسدے سریر تے مڑھکا چھلچھلا آیا ۔ اسدی اواز کنبن لگی ۔
اوہ ہولی جہی بولی، “مینوں اج تک اک ہی وار کجھ پیسے ملے ہن اتے اوہ وی تہاڈی بیوی نے دتے سن ۔ صرف تِن روبل ۔بہتے نہیں ۔”
“اچھا!” میں حیرانی پریشانی بھری اواز وچ پچھیا، “اتے انی وڈی گل توں مینوں دسی وی نہیں ؟ اتے نہ ہی تیری مالکن نے مینوں دسی ۔ ویکھو، ہو جاندا نہ ظلم ۔ خیر، میں اوسنوں وی ڈائری وچ نوٹ کر لیندا ہاں ۔ ہاں تاں چودھاں وچوں تن ہور گھٹا دو ۔ اس طرحاں تیرے بچدے ہن گیاراں روبل ۔ بولو بھائی، ایہ رہی تیری تنخاہ . .? ایہ گیارھاں روبل ۔ ویکھ لے، ٹھیک اے نا ؟
جولیا نے کنبدے ہتھاں نال گیارھاں روبل لے لئے اتے اپنی جیب ٹٹول کے کسے طرحاں اوہناں نوں اس وچ ٹھوس لیا اتے ہولی-ہولی ونیت اواز وچ بولی “جی شکریا ۔”
میں غصے نال اگ بگولا ہون لگا ۔ کمرے وچ ٹہلدے ہوئے میں غصے بھری اواز وچ اوسنوں کہیا
“شکریا کس گل دا ؟”
“تسیں مینوں پیسے دتے اس لئی شکریا ۔”
ہن میرے توں نہیں رہیا گیا ۔ میں اچی اواز وچ لگ بھگ چیکدے ہوئے کہیا ، “توں مینوں شکریا دے رہی ایں ، جدوں کہ توں چنگی طرحاں جاندی ہیں کہ میں تینوں ٹھگ لیا اے ۔ تینوں دھوکھا دتا اے ۔ تیرے پیسے ہڑپ کے تیرے نال بے انصافی کیتی اے ۔ اسدے باو جود توں مینوں شکریا دے رہی ہیں ۔”
“جی ہاں، اس توں پہلاں میں جتھیجتھے کم کیتا، اوہناں لوکاں نے تاں مینوں اک پیسا تک نہیں دتا ۔ تسیں گھٹ توں گھٹ کجھ تاں دے رہے ہو ۔” اسنے میرے کرودھ تے ٹھنڈے پانی دے چھٹے ماردے ہوئے کہیا ۔
“اوہناں لوکاں نے تینوں اک پیسا وی نہیں دتا ۔ جولیا ! مینوں ایہ گل سن کے ذرا وی اچرج نہیں ہو رہیا اے ۔” میں کہیا ۔ پھر اواز مدھم کرکے میں بولیا “جولیا، مینوں اس گل لئی معاف کر دینا کہ میں تیرے نال اک چھوٹاجہیا کرور مذاق کیتا ۔ پر میں تینوں سبق سکھانا چاہندا سی ۔ ویکھ جولیا، میں تیرا اک پیساوی نہیں کٹاں گا ۔”
“ویکھ، ایہ تیرے اسی روبل رکھے ہن ۔ میں ہنے تینوں دیندا ہاں، لیکن اس توں پہلاں میں تینوں کجھ پچھنا چاہواں گا ۔”
“جولیا ! کیہ ضروری اے کہ انسان بھلا کہلائے جان لئی گونگا بولابن جاوے کہ اوس دے نال جو بے انصافی ہو رہی ہووے، تے اوہ اسدا ورودھ تک نہ کرے ؟ بس چپ چاپ ساریاں زیادتیاں سہندا جاوے ؟ نہیں جولیا، ایہ چنگی گل نہیں اے ۔ ایس طرحاں خموش رہن نال کم نہیں چلیگا ۔ اپنے آپ نوں بنائے رکھن لئی تینوں اس دنیا نال لڑنا ہوویگا ۔ مت بھلو کہ اس دنیا وچبِنابولے کجھ نہیں ملدا “
جولیا نے ایہ سبھ کجھ سنیا اتے پھر چپ چاپ چلی گئی ۔ میں اوس نوں جاندے ہوئے ویکھیا اتے سوچیا اس دنیا وچ کمزور لوکاں نوں ڈرا لینا کنا اسان اے۔!٭٭