برداشت دا دیہاڑ

لكهت:عتیق انور راجہ

برداشت دی گل کیتی جائے تے حضرت محمد ﷺ نے عملی طور اُتے برداشت دا اوہ سبق دتا اے جس دیاں مثالاں اپنے تے اپنے غیر وی دیندے نیں۔ ایہہ وی برداشت دا اعلیٰ مظاہرہ سی کہ فتح مکہ دے دن
آقاؐ نے اپنے دشمناں نوں معاف کر دتا۔ برداشت تے رواداری انج دی صفات نیں جنہاں نال انسان دی شخصیت نکھردی اے۔ رواداری، تحمل تے برداشت جدوں کسے انسان دا خاصہ بن جائے تے ایہہ صفات ایہنوں دوجیاں دی نظر وچ معتبر و معزز بنان دا کم کردی اے پر افسوس اے کہ ہر لنگھدے دن دے نال معاشرے وچ عدم برداشت ودھ رہیا اے۔ لوک نکیاں نکیاں گلاں اُتے غصے وچ آ کے دوجیاں دی نہ صرف تذلیل کر دیندے نیں بلکہ کجھ ویلے تے عدم برداشت دی کمزوری دوجیاں دی جان لین دی شکل وچ ساہمنے آندی اے۔ ساڈی عدالتاں وچ انج دے لاتعداد کیس چل رہے نیں جنہاں وچ صرف نکی جہی توتکار دے بعد لوکاں نے اک دوجے دے نال دشمنی دا انج دا کھیڈ کھیڈیا کہ نسلاں ایس عدم برداشت دی وجہ نال تھانیاں، کچہریاں تے عدالتاں وچ دھکے کھاندیاں چلیاں جاندیاں نیں۔ اسیں سب دعویٰ کرنے آں کہ ساڈا عقیدہ برداشت تے رواداری و درگزر دا سبق دیندا اے پر عملی طور اُتے اسیں ایس دے بلکل الٹ سفر کر رہے آں۔ سڑک اُتے سفر کردے ہوئے جے اسیں کسے دوجی گڈی نوں ٹکر مر دیئے تے سوچنے آں کہ اگے والا ساڈی مجبوری نوں سمجھے تے فوراً ساڈی غلطی نوں معاف کر دیوے۔ دوجے پاسے جے کویئی دوجا ساڈی موٹر سیکل یا کار نوں ٹکر مار دیوے تے ساڈۓ چہرے دے تاثرات بدل جاندے نیں اسیں تھانے فون کرنے آں اپنے یاراں دوستاں نوں موقع اُتے بلا کے ملزم نوں بُرا بھلا کہنے آں تے اپنے نقصان دا دگنا معاوضہ لین دی کوشش کرنے آں۔ یعنی اسیں چاہنے آں کہ ساڈی غلطی نوں انسانی کمزوری سمجھ کے در گزر کر دتا جائے پر اسیں دوجیاں دی غلطی اُتے ایہناں نوں سبق سکھان دی پوری کوشش کرنے آں۔ ایہہ رویہ معاشرے نوں عدم برداشت ول لے جا رہیا اے تے ایسے طرز عمل دی وجہ روزانہ سڑکاں اُتے لڑائی تے مار کٹائی دے واقعے ویکھن نوں ملدے نیں، سیانے کہندے نیں کہ اک لمحے دی غفلت، لاپرواہی تے بے احتیاطی نال انسان دا اینا نقصان ہو جایا کردا اے کہ ساری عمر ایس نقصان دا مداوا نہیں ہوندا۔بس پچھتاوا رہ جاندا اے یا ایس لمحے دی بھُل نوں یاد کر کے آہواں رہ جاندیاں نیں۔ ساڈا مذہب ساڈٰ تربیت دی انج دی کوشش کردا اے کہ نہ صرف اسیں رب دی بارگاہ وچ کامیاب ہو سکیے بلکہ اسیں رب دے بندیاں دے نال چنگا رویہ اختیار کر کے معاشرے وچ انج دی فضا پیدا کریے کہ ہر کوئی ہنسی خوشی اپنی زندگی دے دن لنگھان دے قابل ہو جائے۔ کہندے نیں سو دلیلاں اک پاسے تے اک نرم مسکراہٹ اک پاسے، کسے دے دل وچ جے گھر کرنا ہوئے تے ایس دا سب توں آسان نسخہ ایہہ دسیا جاندا اے کہ ایس نال چنگا سلوک کیتا جائے۔ 16 نومبر نوں پوری دنیا وچ عالمی برداشت اقوام متحدہ دے زیر اہتمام پوری دنیا وچ منایا جاندا اے۔ ایس دی منظوری جنرل اسمبلی نے 16 نومبر 1996 نوں دتی تے ایہہ دن پہلی وار 2005 وچ منایا گیا۔ اقوام متحدہ دے پلیٹ فارم توں برداشت دا دن منائے جان دا فیصلہ اک نگی کوشش تے ضرور کہی جا سکدی اے پر عملی طور اُتے اقوام متحدہ اپنے رکن ملکاں نوں برداشت، رواداری تے تحمل دا اوہ سبق یاد نہیں کروا سکی جیہڑا اسلام دا خاصہ اے۔ برداشت تے رواداری دے دن نوں منان دا مقصد ایہہ وی اے کہ پوری دنیا دے لوکاں نوں اک دوجے دے عقائد تے حقوق دا احترام کرنا سکھایا جائے۔
صاحبو! اسیں وطن لٹن والے وڈے وڈے لٹیریاں تے بادشاہواں نوں تے بڑی آسانی نال بھل جانے آں پر اپنے بھائی تے گوانڈ ھی توں نکی جہی غلطی نوں ساری عمر یاد رکھنے آں۔ اج سانوں ایہہ نقطہ سمجھن دی لوڑ اے کہ دنیا وچ ودھدے ہوئے عدم برداشت پاروں لوکاں وچ مسائل وی ودھدے جا رہے نیں۔ عدم برداشت نال ای معاشرے وچ تنازعات تے جھگڑے وی ودھ رہے نیں، ذرا ذرا جہی گل اُتے لوک آپس وچ لڑن جھگڑن لگدے نیں، نوبت خود کشی تے قتل تیکر وی جا اپڑدی اے۔ ماہرین نفسیات کہندے نیں کہ معاشرے وچ عدم برداشت دی وجہ نال لوکاں وچ چڑا چڑاپن ودھدا جا رہیا اے جس نال انسانی جسم تے ذہن اُتے منفی اثرات مرتب ہوندے نیں۔ خاندانی مسائل تے چپقلش دی وجہنال کہ کوئی بندا گھر توں لڑ جھگڑ کے نکلے گا تے باہر ایس دا رویہ خوشگوار رہنا ممکن نہیں رہندا، ایس ل ئی اج کل ایس امر اُتے زور دتا جا رہیا اے کہ والدین تے استاد بالاں نوں شروع توں برداشت تے رواداری دی اہمیت توں آگاہ کرن۔ برداشت تے رواداری دا دن منایا جانا اک چنگا عمل اودوں ای بنے گا جدوں اسیں دوجیاں دے عقائد تے ایہناں دی رائے دا احترام کرنا شروع کراں گے۔