سسٹم دا خدا حافظ

لكهت:مظہر برلاس

پچھلے کالم تے حسب سابق ملک تے بیرون ملک توں کئی یادگار تبصرے ملے۔ صرف تن تبصرے تہاڈی نذر کر رہیا واں۔ برطانیہ وچ رہندے قاضی رضوان الحق لکھدے نیں: سیاستدان معاشرے دا آئینہ نیں قوم دی مجموعی نفسیات دے علمبردار وی سیاستدان ای نیں۔ سیاستداناں نے کئی ورھے پہلاں مادرِملت خلاف گھٹیا حرکتاں کیتیاں سن پر ہن سوشل میڈیا دی وجہ نال لوکاں نوں سیاستداناں دا اصل چہرہ وکھائی دے رہیا اے۔ اکثر لوک موقع پرست نیں۔ قنون دی بالادستی صرف ماڑیاں تے نظر آئوندی اے۔ ایہدیاں مثالاں تھاں تھاں نظر آئوندیاں نیں۔ کاش اسیں قومیت دا درس دیندے پر ساڈے اداریاں وچ تعلیم غیرمعیاری اے تے اخلاقی تربیت ناں دی کوئی چیز ای نہیں ہاں ایس سلسلے وچ سوائے کجھ اداریاں تے بندیاں دے بچیا ای کیہ اے؟ تسیں ارسطو دے وقت تے خواباں دی دنیا توں باہر آ کے ایس معاشرے نوں تباہ کرن والے بندیاں دے خلاف اعلان جنگ کرو تے اک سروے کروائو تے تسیں حیران ہوو گے کہ 97فیصد لوک بددیانتی و چ ملوث ملن گے۔ پورے معاشرے وچ سوائے کجھ بندیاں دے باقی قنون تے چلنا ای نہیں چاہندے کیوں جے ایس قنون تے اوہناں دا اعتبار نہیں‘ اوہناں دا اعتماد اٹھ چکیا اے سارا سسٹم ای فارغ ہو گیا اے۔ آ جا کے اللہ دے کرم نال افواج پاکستان تے ایہدے نال جڑے ادارے اپنے اصولاں تے کاربند نیں۔ باقی جتھے جائو رشوت دا بازار گرم اے ہن ایس توں ودھ کیہ لکھاں کہ جتھے سب کجھ وگڑیا ہویا اے تے اجہے حالات وچ اچھائی دی امید کتھے ہووے گی؟۔
دوجا تبصرہ عمران علی دا اے اوہ لکھدے نیں کہ: تہاڈے کالم نال مکمل اتفاق کرنا واں کیوں جے اسیں جمہوری ملک آں پر جس طرح ووٹاں دی خریداری ہوئی اے ایہ جمہوریت نہیں۔ عمران نیازی نال اختلاف ہو سکدا اے پر ووٹ اوپن ہونا چاہیدا اے تاں جے چوری دے نال سینہ زوری وی ویکھی جا سکے۔ پیپلزپارٹی دے یوسف رضا گیلانی نوں اک زیرک سیاستدان سمجھدا سی پر اوہ وی اخلاقیات دے اعلیٰ معیار تے پورا نہیں اتردے۔ ووٹاں دی خریدوفروخت دے عمل وچ شریک سارے کرداراں نوں سامنے لیانا چاہیدا اے کس طرح لہور نال تعلق رکھن والے اک ایم این اے نے گالھاں کڈھیاں‘ ایہ جمہوریت نہیں سگوں کجھ ہور ای اے۔
تریجا تبصرہ برطانیہ توں اے۔ مستحسن صاحب بنیادی طور تے لہور دے رہن والے نیں ایہ وی ایس خواہش وچ بیوی بچیاں سنے پاکستان شفٹ ہوئے کہ پاکستان بدلن والا اے پر اوہناں نوں تھوڑے ای عرصے وچ اندازا ہو گیا سی کہ تبدیلی چھیتی ممکن نہیں ایس لئی ایہ بیوی بچیاں سنے واپس برطانیہ ٹر گئے۔ اپنے تبصرے وچ فرماندے نیں: تہاڈے کالم وچ درد دل پڑھنے آں تے انج لگدا اے جیویں ایہ ساڈے دل دی آواز اے میری گزارش اے کہ ایہ جو پورے دا پورا سسٹم اے ایہ کرپشن دی بنیاد تے قائم اے۔ گھٹو گھٹ عمران خان تے ایس کرپشن نوں ختم نہیں کر سکدا۔ ایہدی وجہ ایہہ وے کہ عمران خان نوں وی اپنا اقتدار بچان لئی کرپشن دا سہارا لینا پیندا اے۔ ضروری نہیں کہ کرپشن پیسیاں دی ہووے‘ اخلاقیات دی کرپشن وی تے کرپشن اے‘ ضمیرفروشی دی کرپشن وی کرپشن اے‘ بداعتمادی دی کرپشن وی کرپشن اے تے فیر جو چیزاں تسیں اپنے فائدے لئی حاصل کرو اوہ وی کرپشن اے ایہ نظام پوری طرح مفلوج ہو چکیا اے فیر اسیں کوشش کر رہے آں ایس کرپشن نوں چھیتی طور تے ختم کرن دی‘ سانوں کرپشن صرف سیاستداناں وچ نظر آئوندی اے۔ معاشرے وچ باقی تھاواں تے سانوں کرپشن نظر نہیں آئوندی۔ میرا خیال اے کہ سانوں اپنی پالیسی تے نویں سریوں غور کرنا چاہیدا اے۔ ایس ملک دی بقاء لئی سانوں پالیسی بدلنی پوے گی سب سٹیک ہولڈرز نوں بہہ کے نویں پالیسی مرتب کرنی ہووے گی کیوں جے ساڈا ملک پچھلے چالھی ورھے توں بھیڑی طرح ایس دلدل وچ پھسیا ہویا اے۔ عمران خان جو طریقہ آزما رہے نیں ایہدے نال ملک وچ ہور تباہی ہووے گی قرضیاں دی دلدل وچ پھسے ہوئے ملک دے سیاستدان یاں پالیسی ساز کیوں نہیں سوچدے؟ میں ایہ نہیں کہندا کہ پاکستان وچ سارے ای پاک پوتر لوک نیں کسے نے زیادہ کھادا اے تے کسے نے گھٹ۔ ایس مرحلے تے سانوں فیصلہ کرنا پوے گا کہ جو گھٹ کھان والے نیں تے جہناں دے اندر ملکی محبت زیادہ اے او ملک دے بارے سنجیدہ نیں سمجھداری نال کم چلانا چاہندے نیں ایہناں ساریاں نوں اک ہونا پوے گا۔ مینوں تے موجودہ حالات وچ سیاستداناں وچ زرداری‘ نوازشریف توں بہتر لگا کیوں جے نوازشریف تے مولانا کہندے نیں کہ سسٹم لھویٹ دیو جد کہ زرداری ان ہائوس تبدیلی دیاں گلاں کردا اے وطن عزیز نوں بچان لئی لوکاں نوں ریلیف دین لئی جمہوریت ضروری اے کجھ لوک جو ایہ سمجھ بیٹھے نیں کہ ڈھائی ورھے بعد عمران خان کوئی نویں پالیسی لے آن گے تے تبدیلی آ جاوے گی ایہ ناممکن اے۔ جیویں عمران خان ڈھائی ورھے پہلاں چلے نیں انج ای اگوں وی چلن گے اوہ مفاہمت دی سیاست دے قائل ای نہیں ایہدے نال بربادیاں وچ وادھا ہو رہیا اے۔
دوستو! ایہ تنے تبصرے بڑے پڑھے لکھے پاکستانیاں دے نیں۔ مجموعی طور تے تنے ای ایس تھکے ہوئے نظام توں متفق نہیں‘ انج ای اے۔ ایس پرانے سیاسی نظام نے لوکاں توں اوہناں دیاں خوشیاں کھوہیاں نیں۔ پاکستان وچ واقعی جمہوریت نہیں کیو ںجے اکثریت تے اقلیت حکومت کردی اے۔ اک فیصد طبقہ اشرافیہ‘ ننانوے فیصد طبقے تے ستر ورھیاں توں حکمرانی کر رہیا اے تے پچھلے چالھی ورھے توں بہت ای خطرناک رہے نیں۔ اج کل دوہاں پاسیوں بدترین اخلاقیات دا مظاہرہ ہو رہیا اے اجہے وچ حالات سدھرن دی تھاں بدترین ہوندے جان گے چھیتی ایس سسٹم نوں خداحافظ کہہ دتا جاوے گا کہ ایہ نظام ہن حالات تے ویلے دی لوڑ پوری کرن توں پوری طرح قاصر اے۔ بقول وصی شاہ:
اس بار لازمی ہے شکست ِامیرِ شہر
اس بار اس سے برسرِپیکار لوگ ہیں