چینی کمیونسٹ جماعت دے سوسال

چین دے موجودہ صدر شی جن پنگ دا نو سالہ دور اقتدار ترقی دے حوالے نال بے نظیر گردانیا جاندا اے پر کئی اپنی جماعت دے بانی مائوزے تنگ نال عقیدت دا اظہار کردے نیں

تحریر حمیداللہ بھٹی

شنگھائی وچ سو ورہے پہلاں 1921 وچ چائنہ کمیونسٹ پارٹی دا قیام ایس وجہ نال عمل وچ لیایا گیا تاکہ امیر تے غریب دے علاوہ مرد تے عورت دے مابین موجود عدم مساوات نوں دور کیتا جائے نیز شہراں تے پنڈ دے علاقیاں وچ وسائل دی منصفانہ تقسیم یقینی بنائی جا سکے ایس جماعت دے بانی مائوزے تنگ اک دانشور سن اوہ ملک دی سیاسی و سماجی تے معاشی حالت بہتر بنان دے خواہاں سن فیصلیاں وچ خود مختاری تے ملکی مسائل دے حل لئی مطلق العنان سوشل ازم نافذ کیتا گیا پر مطلوبہ نتائج دا حصول ممکن نہ ہو سکیا بلکہ جے کجھ اک مسائل حل ہوئے تے وی کئی شعبیاں وچ کامیابیاں ملیاں بدعنوانی وکھرے وسائل دے ضیائع دا باعث بنن لگی جس نال غربت وچ وادھا ہوندا گیا۔ 1976 وچ مائوزے تنگ دی وفات دے بعد کجھ پالیسیاں وچ نرمی تے کجھ وچ سختی اختیار کیتی گئی جس نال ملک بتدریج جمود توں نکلن لگیا ڈنگ پائوپنگ دی اصلاحات نے اثر وکھانا شروع کیتا جس نال ملک نے تیز رفتار ترقی دے زینے طے کرنے شروع کیتے پر ملک وچ مطلق العنان سوشل ازم دے باوجود حکومتی گرفت دے بارے قائم کمزوری دا تاثر زائل نہ ہو سکیا۔
؎اونج تے چین وچ کئی ہور جماعتاں وی نیں پر ساری نکیاں جماعتاں کمیونسٹ پارٹی دی حمایت دی پابند نیں ایسے لئی کامیابیاں یا ناکامیاں دی گل کردے ہوئے نکی جماعتاں دا تذکرہ نہیں کیتا جاندا بلکہ پالیسیاں دا جائزہ لیندے ہوئے کمیونسٹ پارٹی نوں ای جائزہ لیا جاندا اے جیہڑا قیام دے سو ورہے بعد وی نہ صرف پوری آب و تاب نال موجود اے بلکہ اج کئی ملک چینی ترقی نوں رول ماڈل سمجھدے ہوئے چینی اصلاحات نوں اپنان دے آرزو مند نیں چین پوری دنیا وچ اشیا دی تجارت کرن والا سب توں وڈا ملک بن چکیا اے۔ اقتصادی اصلاحات دی بنا اُتے چینی قیادت ملک دے 85 کروڑ شہریاں نوں غربت توں کڈن وچ کامیاب ہو چکی اے تے اگلے دو تن ورھے وچ ملک توں مکمل طور اُتے غربت ختم کرن دا عزم رکھدی اے۔ چین دنیا وچ سب توں زیادہ ہنر مندی افرادی قوت رکھن والا ملک اے۔ ماہرین دا کہنا اے کہ 2030 تیکر چین وچ کم کرن والے بندیاں دا 27 فیصد یونیورسٹی دی تعلیم نال آراستہ ہون دا قوی امکان اے خشکی، سمندر تے خلا تیکر چینی تاریخ کامیابیاں نال عبارت اے پر شرح پیدائش اُتے سخت کنٹرول توں مستقبل وچ مسئلے پیدا ہو سکدے نیں پر کجھ اک مسئلے دے باوجود ایہہ کہنا کہ کمیونسٹ پارٹی دی صد سالہ تاریخ کامیابیاں توں عبادت اے سو فیصد درست اے۔
ڈنگ زیائو پنگ دی اصلاحات نے کمزور معیشت نوں بہتر بنایا خوراک دی ضروریات پوری کرن لئی کساناں نوں اپنی زمین اُتے کاشتکاری دا حق دتا 1979 وچ چین نے امریکہ دے نال معمول دے سفارتی تعلقات دی بحال کیتے تے بیرونی سرمایہ کاری لئی ملک دا ماحول ساز گار بنان لئی غیر ضروری بندشاں نوں ہٹادتا سستی تے ہنر مند لیبر دی دستیابی نال بیرونی سرمایہ کاری وچ بے پناہ وادھا ہویا ایہہ سستی لیبر ملک دی خوشحالی دی کلید ثابت ہوئی تے دنیا نے معاشی ترقی دا خیرہ کن معجزہ ویکھیا سارے اصلاحات دے باوجود چین نے سرمایہ دارانہ نظام دے مدمقابل کمزوری نہیں وکھائی بلکہ اصلاحات دے باوجود اپنے نظام دیاں خامیاں نوں وی دور کرن اُتے کم جاری رکھیا ورلڈ ٹریڈ آرگنائزیشن وچ شمولیت دا فیصلہ چینی معیشت لئی مزید سود مند ثابت ہویا جس نال چینی مصنوعات نوں دنیا دے کونے کونے تیکر اپڑان دی راہ ہموار ہوئی اوہ ای چین جس دی آبادی نوں کرئہ ارض اُتے بوجھ سمجھیا جاندا سی اوہ ای افرادی قوت ملک دی ترقی و خوشحالی دا باعث بن گئی ملک توں بدعنوانی دے خاتمے لئی چینی پالیسیاں نوں دنیا وچ سراہیا جاندا اے اج چین بیرون ملک سرمایہ کاری کرن والا دنیا دا سب توں وڈا ملک اے۔
چین دے موجودہ صدر شی جن پنگ دا نو سالہ دور اقتدار ترقی دے حوالے نال بے نظیر گردانیا جاندا اے پر کئی اک اصلاحات دے باوجود اوہ اپنی جماعت دے بانی مائوزے تنگ نال عقیدت دا اظہار کردے نیں بیجنگ وچ چینی جھنڈے لہراندے ہجوم نال جماعت دی صد سالہ تقریب نال خطاب دے دوران وی اوہناں نے مائوزے تنگ وانگوں دا سوٹ زیب تن کیتا چین جیہڑ اہمیشہ توں بیرونی خطرات توں دامن بچان دی کوشش وچ رہندا اے موجودہ صدرشی نے ہن ایہہ پالیسی ترک دتی اے اوہ امن پسندی دے اظہار دے نال حریفاں اُتے گرجن برسن دا موقع ہتھ توں جان نہیں دیندے جماعت دی موجودہ صد سالہ تقریب دے دوران بُری تے فضائی طاقت دے مظاہریاں توں ایہہ جتان دی کوشش کیتی اے کہ چین کمزور نہیں کوئی انج دا سمجھ کے دھمکان دی حماقت نہ کرے اوہ ترقیافتہ چین دے انج دے طاقتور لیڈر دے طور اُتے دنیا دے ساہمنے آئے نیں جنہاں دی گل توجہ توں سنی جاندی اے اوہناں نے خطاب وچ روایتی امن پسندی دا مظاہرہ نہیں کیتا اوہ ہانگ کانگ تے سنکیانگ دے مغربی علاقیاں وچ انسانی و مذہبی حقوق دی آڑ وچ امریکی تے یورپی تنقید اُتے مشتعل نظر آئے ڈران دھمکان تے بالادستی حاصل کرن دی کوشش کرن والیاں دا سر کچلن دا عزم ایس امر دا عکاس اے کہ چین دی نویں قیادت درپیش عالمی چیلنجاں توں خوفزدہ نہیں بلکہ مقابلے لئی تیار اے۔
خطرے دا باعث بنن والیاں دا دیوار چین نال سر کچلن دی گل معمول دی سفارتی زبان نہیں صدر شی نے انج دی زبان استعمال کر کے ایہہ دسن دی کوشش کیتی اے کہ ملک دے اندر توں خطریاں نال اوہ بے نیاز نیں تے کسے قسم دا کوئی خطرہ نہیں جماعت اُتے مضبوط گرفت دی بنا اُتے اوہ بے خوفی وکھائی دتے دو کروڑ توں ودھ نفوس اُتے مشتمل جزیرے تائیوان اُتے دعوے نوں دہراندے ہوئے اوہناں نے پُرامن انضمام دے عزم دے نال لہجہ سخت کردے ہوئے کہیا کہ ساڈے صبر دا مزید امتحان لین توں گریز کیتا جائے عین ممکن اے ایہناں دے ذہن وچ چینی کمیونسٹ پارٹی توں اپنی اقتدار دی مدت وچ توسیع دی خواہش ہوئے کیوں جے چینی روایت دے مطابق دو ادوار لئی ای اقتدار وچ رہیا جا سکدا اے۔ مقبولیت نوں ویکھدے ہوئے اگلے ورہے چین دی کمیونسٹ پارٹی دی کانگرس توں تیجی مدت لئی اقتدار وچ آن دی اجازت حاصل کرنا ایہناں ل ئی کجھ زیادہ مشکل نہیں امریکہ و چین معاشی مخاصمت دے تناظر وچ چینی صدر دا جارحانہ خطاب توقعات دے منافی نہیں پر امریکہ و چند یورپی ملکاں نوں ہدف تنقید بناندے ہوئے ملک اُتے اپنی مضبوط گرفت دے اظہار دا موقع ضائع نہیں جان دتا صاف ظاہر اے اوہ چین نوں معاشی تے دفاعی لحاظ نال طاقتور بنان دا کریڈٹ لیندے ہوئے اپنی پالیسیاں دا تسلسل چاہندے نیں کمیونسٹ پارٹی اُتے مضبوط گرفت نوں ویکھدے ہوئے ایس امر دا واضح امکان اے کہ آئندہ اقتدار وچ رہن دی اجازت مل جائے گی۔