طالبان تے افغانستان دا مستقبل

صفدر شیخ

اصل گل ایہہ وے کہ طالبان دے آن توں پہلاں صرف کابل شہر پنج حکومتاں دا میدان جنگ بن گیا سی۔ اوہناں دیاں آپس وچ جنگاں چل رہیاں سن۔ لوک وچارے گھراں وچ قید سن۔ طالبان نے افغانستان نوں بخرے کرن توں بچایا۔ ملک وچ مثالی امن قائم کر دتا۔ طالبان دا دور افغانستان وچ قنون دی حکمرانی ‘ لوکاں نوں امن امان تے انصاف دی فراہمی دا بہترین دور سی۔ دوحا معاہدے دے تحت بین الافغان مذاکرات دے بعد افغانستان چوں غیرملکی فوجاں مکمل طور تے نکل جان تے کوئی نویں بہانہ بازی نہ کرن۔ ایس لئی طالبان نے وڈے پیمانے تے موسم بہار دے حملیاں‘ کاروائیاں دا مڈھ نہیں سی بنھیا پر کجھ صوبیاں وچ ضلعیاں دی سطح تے اہم فوجی تے سول ادارے اپنے آپ مجاہداں دے زیرکنٹرول آ گئے نیں جہدے تے کابل انتظامیہ دے فوجی تے سیاسی حلقیاں نے رولا پانا شروع کر دتا اے تے ڈر تے دہشت دا شکار ہو گئے نیں۔ کابل انتظامیہ دا اقتدارتے اختیار دھپ وچ پئی برف وانگوں کُھر رہیا اے۔ آندھیاں دی زد جھمکے ماردے ڈیوے وانگوں اے جہڑا کسے وی ویلے بجھ سکدا اے۔ طالبان کوئی لمیاں چوڑیاں گلاں نہیں کر رہے صرف ایہ یقین دوا رہے نیں کہ امن امان تے تحفظ نوں یقینی بناواں گے۔ انصاف نوں ہر گھر دی دہلیز تے دیاں گے۔ بھاویں اشرف غنی دے وزیرمشیر اچے اچے دعوے کر رہے نیں پر ڈر اوہناں دے چہریاں تے جھلک رہیا اے۔ امریکی الوداعی ملاقاتاں کر رہے نیں تے چینی طالبان نال مستقبل دا لائحہ عمل طے کرن لئی مذاکرات کر رہے نیں۔ چین نے افغانستان وچ جاری اپنے منصوبیاں دی حفاظت تے عملے دے تحفظ لئی امریکی انخلاء دے بعد طالبان توں ضمانتاں منگیاں نیں تے چینی دستے تعینات کرن دے امکانات تے گل بات وی کیتی اے جہنوں طالبان قیادت نے قبول کر لیا اے۔ اک طالبان رہنما نے اوس کالم نگار نوں دسیا کہ اوہناں محافظاں دی نقل و حمل محدود ہووے گی۔ پینٹاگون نے افغان فوج لئی نویں امریکی بجٹ وچ تن ارب پنجاہ کروڑ ڈالر منگ لئے نیں۔ امریکی انخلاء مگروں افغانستان نوں سہارا دین دے ناں تے ایہ چوکھی رقم خرچ کیتی جاوے گی۔ صدر بائیڈن نے دعویٰ کیتا اے کہ اسیں اک واضح مقصد دے تحت افغانستان گئے سی کہ اوہنوں دہشت گرداں دے اڈیاں توں پاک کیتا جاوے جہڑے دہشت گرداں نے 9/11 برپا کیتی سی اوہناں نوں انصاف دے کٹہرے وچ کھڑا کیتا جاوے تے القاعدہ نوں مستقبل وچ افغان سرزمین توں امریکہ تے حملہ کرن دے قابل نہ چھڈیا جاوے تے اسیں سارے مقصد حاصل کر لئے نیں۔
گلبدین حکمت یار افغان منظرنامے تے عجیب و غریب کردار بن کے ابھرے نیں۔ اجیہا سابق وزیراعظم جہنوں کابل شہر وچ نہیں سی وڑن دتا گیا جنہے کابل دی دہلیز تے مورچہ بند ہو کے راکٹ بازی کرکے شہر دی اٹ نال اٹ وجا دتی سی جدوں طالبان پیش قدمی کردے لوائے راکٹ نامی اڈے تے اپڑے سن تے ایہ جتیاں چھڈ کے ننگے پیریں نس گئے سن۔ جدوں سعودی شہزادیاں نے منہ پھیر لیا سی تے پاکستان دے لہجے وچ وی سردمہری آئی سی تے اوسے عملیت پسند حکمت یار نے تہران وچ پناہ لین وچ ذرا دیر نہیں سی لائی۔ اوتھوں امریکیاں نال رابطے بنائے گئے تے فیر دہشت گرد نال دوبارہ امن پسند افغان بزرگ قرار پائے۔ جناب انجینئر گلبدین حکمت یار دے امن سپریم کونسل دی تشکیل تے ترتیب تے اشرف غنی نال ڈاڈھے اختلاف رہے نیں۔ اج اوہناں نے اشرف غنی نال معاہدہ ہو جان دی خوش خبری سنائی اے جہدی مخالفت صدر غنی دے سارے مشیران کر رہے نیں۔ ماضی دا طاقتور تے باوقار حکمت یار ہن ادھا تیتر تے ادھا بٹیر بن چکیا اے جہدیاں گلاں لطیفے سمجھیاں جاندیاں نیں۔
کابل حکومت لئی اپنی رٹ دی بحالی تے صوبیاں دا دفاع دن بدن اوکھا ہوندا جا رہیا اے۔ اقربا پروری تے لٹ مار نے افغان حب وطن‘ دلیری تے بہادری نوں لایعنی استعارہ بنا دتا اے۔ کابل انتظامیہ نے اپنیاں نکامیاں دی ذمے واری پاکستان تے پان دی سوکھی راہ پھڑی ہوئی اے۔ طالبان دی چھترچھاویں علاقیاں وچ سارے تعلیمی ادارے تے ہسپتال کابل انتظامیہ دی زیرنگرانی چل رہے نیں۔ عملے دیاں تنخواہواں‘ دوائیاں تے بچیاں دیاں کتاباں تے دوجا سامان کابل انتظامیہ ادا کردی اے۔ ایہناں سکولاں تے ہسپتالاں دی باقاعدہ انسپکشن وی ہوندی اے۔ ایہدے تے وی طالبان نوں کوئی اعتراض نہیں سگوں اوہ اپنے زیرکنٹرول علاقے وچ کابل توں آن والے عملے نوں تحفظ دیندے نیں تے اوہناں دی مہمان نوازی وی کردے نیں۔ اک دلچسپ حقیقت ایہہ وی اے کہ طالبان دے زیرانتظام علاقیاں وچ انٹرنیٹ دی سہولت وی موجود اے۔ امریکہ افغانستان دے گوانڈھ وچ اڈے بنا رہیا اے جہدے راہیں اوہ افغانستان چوں انخلاء مگروں اوتھوں دے حالات نوں کنٹرول رکھے گا تے ماضی دے تلخ تجربیاں نوں دہران توں بچن دی تدبیر کرے گا۔ ایس افواہ دی گوانڈھی ملکاں تے آپ امریکہ نے بھرویں ردیا کر دتی اے پر میڈیا وچ ہلچل ضرور پے گئی۔ ایس بے تکی افواہ دی آڑ وچ بین الاقوامی ذرائع ابلاغ نے اک واری فیر طالبان دے خلاف پراپیگنڈا مہم شروع کر دتی اے۔ ٹاک شوز وچ کہیا گیا اے کہ 90ء دی دہائی وچ طالبان نے حکومت تے قبضہ کر لیا سی جہدی وجہ نال ترقی دی تھاں انتہاپسندی دی سوچ مسلط ہوئی تے اظہار رائے دی آزادی پیراں تھلے مدھی گئی۔ حقیقت ایہہ وے کہ ٹی وی سکریناں تے بولن والے نام نہاد تجزیہ حقائق توں ناواقف نیں۔ سوچن والی گل ایہہ وے کہ طالبان کابل تے قبضہ کرن وچ کیویں کامیاب ہو گئے سن۔٭٭