آبادی دے عالمی دن 11 جولائی World population day) )دے موقعے اتے اک اچیچی تحریر

اختر سردار چودھری

آبادی دا عالمی دیہاڑ ہر سال 11جولائی نوں منایا جاندا اے۔ ایس دن نوں منان دی ابتدا 1989 وچ ہوئی سی۔ ایس سال 2022وچ 33واں آبادی داعالم دن منایا جا رہیا اے۔ ایس گل وچ کوئی دو رائے نہیں اے کہ دنیا دی آبادی بڑی تیزی نال ودھ رہی اے۔ آبادی دی کثرت رحمت اے نعمت اے یا زحمت ایس حوالے نال دو رائے پائی جاندیاں نیں۔ انپی اپنی جگہ اتے دونویں نظریات دلائل رکھدے نیں۔ ایس حوالے نال اسیں ایتھے دونویں رائے تہاڈے (قارئین) دے سامنے رکھ رہے آں۔ تسیں فیصلہ کرو کہ کیہ غلط اے تے کیہ صحیح اے۔
تریخ دے مطابق دنیا دی آبادی 1800 وچ صرف اک ارب دے لگ بھگ سی۔ پہلاں آبادی نوں دوگنا (دو ارب) ہون وچ 127ورھے (1927) وچ )لگے۔ فیر ایہدے مگروں صرف 33سال وچ (1960) وچ تن ارب ہوئی۔ ایسے طرح 2012 وچ 7ارب ہو گئی تے 2025وچ 10ارب توں ودھ ہون دا امکان اے۔
ایس ویلے پاکستان دی آبادی 22کروڑ دے کول کول اے جد کہ پاکستان دنیا دا چھیواںسب توں وڈا آبادی والا ملک اے۔ پاکستان وچ سالانہ آبادی ودھن دی شرح اپنے پڑوسی ملکاں وچ سب توں ودھ اے۔ اک رپورٹ وچ دسیا گیا اے کہ چین شرح وادھا 0.59 فیصد سالانہ توں وی گھٹ ہو چکی اے۔ بھارت وچ آبادی وچ وادھے دی شرح 1.2فیصد اے۔ ایران وچ آبادی وچ وادھے دی شرح 1.4 فیصد سالانہ اے۔ بنگلہ دیش وچ ابادی وچ وادھے دی شرح 1.4 فیصد سالانہ اے۔ پاکستان وچ حالیہ اعدادوشمار دے مطابق 2.1فیصد سالانہ اے۔
آبادی وچ وادھا سنگین خطرات لئی ہوئے اے۔ بوہتی آبادی لئی بوہتی خوراک‘ رہائش‘ تعلیمی ادارے‘ روزگار‘ وسائل دی لوڑ ہوندی اے تے جے وسائل گھٹ رفتار نال ودھن تے بھک‘ غربت‘ جرم‘ جہالت پھیلدی اے جہڑی فساد دا کارن بندی اے۔ عالمی ماہرین دا آکھنا اے کہ دنیا دی آبادی ایس تیزی نال ودھ رہی اے کہ جس تیزی نال وسائل مہیا نہیں ہو رہے۔
آبادی وچ وادھے نال دوجے مسائل دے نال اکثریت دا صحت دی سہولتاں توں محروم ہونا‘ خوراک دی فراہمی وچ مشکلات‘ رہائش‘ تعلیم تے دوجی بنیادی شیواں جہڑی ضروری نیں ایس توں آبادی دی اکثریت محروم رہندی اے۔ کجھ ملکاں وچ آبادی اتے کنٹرول لئی پلیاسی سازی وچ روایتی تے مذہبی نظریات آڑے آندے نیں۔ ماہرین دے مطابق روزمرہ جرائم‘ چوری‘ ڈاکہ زنی‘ لٹ مار‘ دھوکہ دہی‘ نجی تے سرکاری شعبہ وچ سنگین بدعنوانیاں تے قتل و غارت گری دی اک بنیادی وجہ بوہتی آبادی وی اے۔
زراعت لئی زمین دا رقبہ گھٹ ہو رہیااے۔ شہر گنجان تر ہوندے چلے جا رہے نیں۔ پین دی پانے دی فی کس دستیاب مقدار گھٹ رہی اے۔ نوجواناں نون روزگار دے موقعے گھٹ مل رہے نیں۔ مہنگائی وچ مسلسل وادھا ہو رہیا اے۔ پاکستان ودھدی ہوئی آبادی نال پیدا ہون والے مسئلیاں دا شکار ملک اے۔ ماہرین دا آکھنا اے کہ نہ صرف سیاسی جماعتاں بلکہ سماجی تے مذہبی جماعتاں نوں وی عوام وچ ایہہ شعور پیدا کرنا چاہیدا اے کہ بچے دو ای اچھے۔ آبادی وچ وادھا دے کارن غربت وچ وی بے تحاشا وادھا ہو رہیا اے تے اک اندازے دے مطابق ایس ویلے ملک دی ادھی آبادی غربت دی زندگی گزار رہی اے۔
ہن اسیں ایہدا دوجا رخ ویکھنے آں۔ آکھیا جاندا اے ایہہ جہڑے مسائل گنوائے جاندے نیں آبادی وچ وادھا ایہدا کارن نہیں اے۔ اج توں پہلاں اک کھیت توں جنی فصل حاصل ہوندی سی اج اوہدے توں کئی گنا بوہتی ہو رہی اے۔ جے آبادی وچ وادھا ہویا اے تے وسائل وچ وی ہویا اے۔ ساڈے وسائل گھٹ نہیں رہے بلکہ وسائل دی منصفانہ تقسیم نہیں اے یعنی کجھ افراد دے کول دنیا دی 60فیصد دولت اے تے دوجے پاسے دنیا دی 60فیصد آبادی غریب اے۔ زمین وچ وسائل دا اینا خزانہ رکھیا اے کہ جو آن والی نسلاں کولوں وی ختم نہیں ہوگا۔
پاکستان وچ صرف 200خانداناں دے کول پاکستان دی مجموعی آبادی توں ودھ دولت اے۔ کجھ افراد دے کول دنیا دی 60فیصد دولت اے تے دوجے پاسے دنیا دی 60فیصد آبادی غریب اے۔ ایہو حال زمین یا رہائش‘ غذا دااے۔ امرا جنی غذا ضائع کردے نیں تے جہنے مہنگے کھانے کھاندے نیں اوہدے وچ جے کمی آ جاوے تے پاکستان وچ کوئی بھکا نہ سووے۔ مختصر گل ایہہ اے کہ قومی تے صوبائی اسمبلی تے ایم پی اے‘ ایم این اے‘ وزرا وغیرہ دے اخراجات ویکھو‘ اوہناں دی جہڑی اندرونی تے بیرونی بینکاں وچ دولت موجود اے اوہنوں ویکھو تے ایہہ گل سمجھ وچ آندی اے اصل مسئلہ آبادی نہیں وسائل دے مسائل نہیں بلکہ وسائل دی تقسیم دا مسئلہ اے۔ ناانصافی اے‘ اللہ دی نافرمانی دی سزا اے۔
اک گل ہور وی غور طلبا ے۔ا کثر یورپی ملکاں وچ بچے دو ہی اچھے اتے عمل کیتا گیا تے اوتھے ہن آبادی وچ ہوشربا کمی ہو جان نال بزرگاں دی کثرت ہو رہی اے۔ ایہہ ملک مجبور نیں باصلاحیت تے ماہر فن نوجواناں نوں پوری دنیا توں درآمد کر رہے نیں۔رشتہ وی دے رہے نیں‘ کم وی دام وی اوتھے نوجواناں دی کمی ہو چکی اے۔ ایسے طرح فرانس وچ اعلان کیتا کہ جہڑی زنان سب توں ودھ بچے پیدا کرے گی اوہنوں سب توں وڈا سول قومی ایوارڈ دتا جاوے گا۔ روس دی حکومت نے ایس طرح عوام نوں آکھیا کہ ویاہ مگروں ہسپتال وچ آئو تے صرف بچہ پیدا کر کے چلے جائو۔ اوہدی پرورش‘ خوراک‘ علاج‘ تعلیم تے دوجی ساری ضروریات حکومت ولوں پوری کیتی جان گئیاں۔ ایہو حال برطانیہ تے امریکہ دا ہون والا اے۔
پاکستان ایس ویلے آبادی دے لحاظ نال دنیا دا چھیواں وڈا ملک اے تے ایہدے 20کروڑ توں ودھ نفوس دا 40فیصد 12توں 29سال دی عمر دے لوکاں اتے مشتمل اے۔ ایہہ تعداد ایہدے توں کہیں بوہتی وی ہو سکدی اے جہنی دسی جاندی اے۔ پاکستان دی ایہہ ودھدی ہوئی آبادی مصیبت نہیں بلکہ ایہنوں رحمت وی قرار دتا جا سکدا اے۔ پاکستان دی آبادی دا اک وڈا حصہ نوجواناں اتے مشتمل اے تے جے ایہناں نوجواناں نوں صحت مندانہ سرگرمیاں وچ استعمال کیتا جاوے تے ایہہ ملکی ترقی وچ اہم کردار ادا کر سکدے نیں۔
ساڈے ایتھے آبادی وچ وادھا دے خلاف جہڑی لمی لمی تقریراں کردے نیں جے اوہناں دے والدین انج کردے کہ نویں نسل نوں پیدا نہ کردے تے ایسے خود غرض افراد دا دنیا وچ وجود نہ ہوندا (ساڈا نظریہا سلام دے عین مطابق اے کہ اللہ دے اختیار وچ پیدائش تے موت اے) ایسے انساناں نے خود تے جنم لے لیتا لیکن آن والی نسل نوں حق زندگی دین توں گریزاں نیں کہ ایہدے توں وسائل وچ کمی ہو جاوے گی (جیویں اوہناں نے ایس دنیا وچ ہمیشہ رہنا اے) اج توں پہلاں اک کھیت توں جنی فصل ہوندی سی اج اوہدے توں کئی گنا ودھ ہو رہی اے۔ جے آبادی وچ وادھا ہویا اے تے وسائل وچ وی ہویا اے۔
ماہرین دا آکھنا اے کہ زمین تے سمندر وچ اینے وسائل نیں کہ ہن تک ایہناں وچ اک فیصد وی کمی نہیں ہوئی اے۔ ایسے طرح اللہ نے زمین وچ وسائل دااینا خزانہ رکھیا اے کہ جہڑا آن والے نسلاں توں وی ختم نہیں ہووے گا۔ وسائل گھٹ نہیں نیں بلکہ وسائل دی منصفانہ تقسیم نہیں اے۔ ایہو اصل وجہ اے۔ رب دی دھرتی اتے رب دے نظام دے نفاذ نہ ہون دی وجہ نال مسائل تے مشکلات نیں۔ پاکستان وچ ایس ویلے جہڑی غربت تے معاشی بدحالی اے اوہدی وجہ آبادی دا ودھنا نہیں اے بلکہ وسائل دی غیر منصفانہ تقسیم اے جیویں کہ اتے ذکراے پاکستان دی ادھی آبادی خط غربت توں تھلے زندگی گزار رہی اے۔