“اگرجبیں شکن آلود نہ ہوتو”

الیکشن کمیشن نے اسمبلیاں دے جاری شیڈول اتے یکطرفہ طور تے نظرثانی کردیاں
دونا صوبیاں وچ 8اکتوبر نوں انتخابات کران دا اعلان کیتاسی

حمیداللہ بھٹی

الیکشن کمیشن نے پنجاب تے کے پی کے اسمبلیاں دے جاری شیڈول اتے یکطرفہ طور تے نظرثانی کردیاں دونویں صوبیاں وچ 8اکتوبر نوں انتخابات کران دا اعلان کیتا۔ ایس اعلان دا جواز مطلوبہ اخراجات لئی رقم دا نہ ہونا تے ملک وچ امن و امان دا مسئلہ دسیا۔ انتخابی شیڈول وچ ترمیم توں پہلاں سیاسی جماعتاں نال مشاورت کرن تے اوہناں نوں اعتماد وچ نہ لین تے انتخابی شیڈول اتے نظرثانی دے فیصلے نوں ملک دی سب توں وڈی اپوزیشن جماعت پی ٹی آئی نے یکطرفہ قرار دیندیاں سپریم کورٹ وچ چیلنج کردتا۔ جے اعتماد وچ لے لیتا جاندا تے صورتحال وکھری ہوندی۔ خیر چیف جسٹس دی سربراہی وچ تن رکنی بنچ نے 3اپریل نوں سماعت مکمل کیتی تے فیر 4اپریل نوں فیصلہ سنا دتا جہنوں آئینی تے قنونی ماہراں دی اکثریت عین انصاف قرار دیندی اے لیکن حکومتی حلقے معترض نیں جہدے تے لوک حیران تے خفا نیں۔ پارلیمنٹ‘ کابینہ ‘ وزیراعظم ہائوس ایس ویلے عملی طور تے سپریم کورٹ دے نال حالت جنگ وچ نیں حالانکہ حکومت نے شروع وچ عدالتی کارروائی دا بائیکاٹ کرن دی بڑھک لائی لیکن مگروں انج نہیں کر سکی تے عدالتی کارروائی دا حصہ بن گئی۔ وفاقی حکومت کدی قومی اسمبلی تے کدی پارلیمنٹ دا سہارا لیندی اے مگر گل نہیں بن رہی۔ قومی اسمبلی نے 3رکنی بنچ دا فیصلہ تسلیم نہ کرن دی قرارداد منظور کردیاں حکومت نوں سپریم کورٹ نال رجوع کرن تے فل کورٹ بنان دی قرارداد منظور کر لیتی اے جہدے توں آئینی بحران ہور ودھن دا خدشہ اے تے سیاست بچان لئی عدالتی فیصلے دی بے توقیری دے مترادف اے جتھوں تک سیاسی معاملیاں وچ مداخلت دی گل اے ایہہ وی سچ اے کہ پچھلے سال اپریل وچ ایسے سپریم کورٹ نے عدم اعتماد دی کارروائی مکمل کرائی جہدے تے موجودہ حکمران اتحاد نے شادیانے بجائے تے اقتدار حاصل کیتا ہن موجودہ عدالتی فیصلے نوں سیاسی معاملات وچ مداخلت کہنا ناقابل فہم اے۔
عدالتی فیصلہ سنائے جان مگروں پبلک پراپرٹی ہو جاندا اے ایس لئی تبصرہ یا تجزیہ کیتا جا سکدا اے مگر ایہدے وچ کوئی ابہام نہیں کہ کوئی تسلیم کرے یاانکاری ہووے قابل نفاذ اوہو حکم ہوندا اے جو عدالت نے سنایا ہووے لیکن حکمران اتحاد ایس فیصلے نوں جیویں آئین تے قنون دے نال سنگین مذاق کہہ رہے نیں ایہہ روش درست نہیں جے صاحبان اقتدار دی جبیں شکن آلود نہ ہووے تے ماضی دے کجھ واقعات دہران دی جسارت کرنا چاہنا واں۔
بلاول بھٹو کہندے نیں اسیں نہیں مندے ملک وچ انصاف دا کوئی ادارہ اے جد کہ اوہناں دی والدہ محترمہ بے نظیر بھٹو وی عدالتاں بارے کینگرو کورٹس جئے الفاظ استعمال کر چکن شاید آصف زرداری نے اپنے ہونہار فرزند بلاول بھٹو نوں نہیں دسیا کہ اوہ خود وی ماضی وچ عدالتی اکھاڑ پچھاڑ دا حصہ رہ چکے نیں۔ پچھلے چیف جسٹس سجاد علی شاہ توں محترمہ بے نظیر بھٹو ایسے بنا تے خوش سن کہ اوہ پی پی دے خلاف ہون والے فیصلیاں توں اختلاف کردے رہے کجھ فیصلیاں توں اختلاف کرن دی بنا تے ای محترمہ دے سجاد علی شاہ پسندیدہ جج بنے۔ جے جبیں شکن آلود نہ ہووے تے دسنا چاہواں گا کہ سب توں پہلے جدوں سپریم کورٹ نے بے نظیر حکومت ختم کرن دے صدارتی فیصلے نوں درست قرار دتا تے سجاد علی شاہ نے اتفاق نہ کیتا تے اپنا اختلافی نوٹ لکھیا۔
اک ہور موقع تے جدوں سپریم کورٹ نے میاں نواز شریف حکومت دی برخواستگی نوں غلط قرار دیندے ہوئے بحال کرن دا حکم دتا تے وی سجاد علی شاہ نے اپنے اختلافی نوٹ وچ لکھیا کہ 58(2)Bتوں دو سندھی وزرائے اعظم قربان ہوئے لیکن اک پنجابی وزیراعظم دے کیس وچ صورتحال یکسر تبدیل ہو گئی ایسے طرحاں مسلم لیگ ن سرحد دے صابر شاہ دے مقدمے وچ صدر ولوں وزیراعلیٰ تے کابینہ نوں تحلیل کرن دا حکم سپریم کورٹ نے غلط قرار دتا تے ایتھے وی سجاد علی شاہ نے اپنے اختلافی نوٹ وچ تحریر کیتا کہ ایہہ اپل تے سماعت دے قابل ای نہیں۔ بلاول بھٹو دے والدین محترمہ بے نظیر بھٹو تے آصف زرداری نوں ایسے ای اختلافی نوٹ سجاد علی شاہ ولوں متوجہ کرن دا کارن بنے تے اوہ چوتھے نمبر تے ہون دے باوجود چیف جسٹس جئے اہم عہدے دے قابل لگے۔ 3سینئر ججز اول جسٹس سعد سعود جان‘ دوم جسٹس عبدالقدیر چودھری تے سوم جسٹس اجمل میاں تے اوہناں نوں ایسے وجہ نال ترجیح دتی گئی۔ اج جدوں بلاول کہندے نیں کہ اسیں نہیں مندے ملک وچ کوئی انصاف دا ادارہ اے تے ایسے گل کرن توں پہلاں جے اپنے والد بزرگوار کولوں کجھ معلومات ای لے لیندے تے اوہناں نوں ایسی گلاں کرن دی لوڑ ای محسوس نہ ہوندی۔ ماضی وچ سینئر ججاں اتے جونیئر نوں ترجیح دین دی روایت سیساستداناں نے ای شروع کیتی۔ ہن سپریم کورٹ وچ ایسا سلسلہ ختم ہو چکیا جہدے مگروں تنقید دے نشتر چلان دا جواز نہیں رہندا۔
وزیراعظم شہباز شریف دی زیر صدارت وفاقی کابینہ نے سپریم کورٹ دا فیصلہ ناقابل عمل کہہ کے نہ صرف رد کردتا بلکہ وزیراعظم نے عدل و انصاف دا قتل کہندے ہوئے تریخ دا جبر قرار دتا اے اوہناں نے فیصلے نوں 4اپریل نوں بھٹو دے عدالتی قتل نال وی رلایا تے مطالبہ کیتا کہ فل کورٹ بھٹو ریفرنس دا فیصلہ کرے۔ ہور قابل ذکر گل ایہہ اے کہ فیصلے دے خالف دو قرارداد پاس کرائی جا چکیاں مگر اوہناں نوں شاید ایہہ پتہ نہیں کہ قرارداداں توں عدالتی فیصلے تبدیل نہیں ہوندے بلکہ نظرثانی یا اپیل دا طریقہ کار اپنا پیندا اے جہدے توں حکومت گریزاں اے۔ وزیراعظم نوں اج بھٹو نال محبت محسوس ہون لگی اے مگر کجھ سال پہلاں اوہ عدالتی فیصلے دی تحسین تے بھٹو نال نفرت دا کھلم کھلا اظہار کردے رہے نیں۔ہن عدالتی فیصلیاں اتے تنقید تے آئین تے قنون نال کھلاوڑ جئے الفاظ استعمال کرن توں اصف ظاہر اے کہ اچانک بھٹو خاندان نال محبت دا جو سمندر دل وچ ٹھاٹھاں مارن لگیا اے ایہدی وجہ اقتدار اے۔ کیہ ایہہ غلط اے کہ اوہ چیف جسٹس جہناں نوں محترمہ بے نظیر بھٹو تے آصف علی زرداری 3ججاں نوں سپرسیڈ کر کے لیائے سن نوں ہٹان لئی نہ صرف رفیق تارڑ جئے معتمد خاص دے ذریعے بلوچستان ہائیکورٹ نوں استعمال کیتا گیا بلکہ سپریم کورٹ اتے حملہ وی کرایا۔ جے صاحبان اقتدار دی جبیں شکن آلود نہ ہون تے بس اینا دریافت کرنا اے کہ کیہ تسیں صرف حق وچ آن والے فیصلیاں نوں ای مبنی برانصاف تصور کردے او جے انج ای اے تے ایہہ رویہہ تے سوچ درست نہیں کیوں جے عدالتاں توں اپنے حق وچ فیصلے لین لئی دبائو یا بلیک میلنگ جئے حربے بے انصافی دا موجب بندے نیں۔
حکمران جماعت دے قائدنواز شریف نے فیصلے دے خلاف قوم کولوں کھڑے ہون دی اپیل کردیاں عدالتی حکم نامہ عمران نوں لیان لئی جتن قرار دتا اے۔ اوہانں نے حکومت نوں 3ججاں دے خلاف ریفرنس لیان دی تجویز وی دتی مگر تجویز دیندیاں اوہ جانے کیوں نظرانداز کر گئے کہ ججاں دے خلاف ریفرنسز دے نتیجے کدی توقع دے مطابق سامنے نہیں آئے۔ پرویز مشرف تے پی ٹی آئی ولوں دائر ہون والے ریفرنسز دا حال سمجھن لئی بہت عمدہ مثال اے۔ جے موجودہ حکومت وی اپنے پیراں اتے کلہاڑی مارنا جاہندی اے تے ریفرنس دائر کر کے ویکھ لووے کامیابی دا کوئی امکان نہیں تے ایہہ جو عمران خان نوں لیان دا جتن کہیا جا رہیا اے کہ ایہہ یاد نہیں کہ چیف جسٹس دی دھی دراصل مسلم لیگ ن دی ایم این اے محترمہ شائستہ پرویز ملک دی بہو نیں کہن دا مقصد ایہہ اے کہ عدالتاں پسند ناپسند‘ تعلق یا رشتہ داریاں مدنظر رکھ کے فیصلے نہیںکردیاں بلکہ آئین تے قنون نوں پیش نظر رکھدیاں نیں۔ جے قائد دی جبیں شکن آولد نہ ہووے تے بس اینا یاد دوانا اے کہ ماضی وچ اوہ افتخار چودھری دی بحالی ہووے یا یوسف رضا گیلانی نوں نااہل کران دی جدوجہد اوہناں دے کلیدی کردار پاروں ممکن ہویا مگر ہن حالات بدل چکے نیں ایس لئی جنا شور مچایا جاوے گا یا تنقید کیتی جاوے گی توں کوئی سیاسی فیدہ ملنا تے محال اے البتہ جاری بحران ودھ سکدا اے جو ملک لئی سودمند نہیں ہووے گا۔