پنجاب نوں ایہہ ظلم وی سہنا پیا!

لکھت: مظہربرلاس

40ورھیاں توں پنجاب تے حکمرانی کرن والیاں نے کوئی اک نہیں، کئی ظلم کیتے۔ 40سالہ داستان دے ابتدائی ورھیاں وچ پنجاب دے شہراں تے سڑکاں نوں مسلمان کیتا گیا۔ اوہناں دے خوبصورت ناں ختم کیتے گئے۔ لائل پور نوں فیصل آباد بنا دتا گیا۔ایہدا دکھ ساڈے ہیرو کالم نگار حسن نثار نوں بہت زیادہ اے۔ ساڈے شہراں وچ کئی سڑکاں دے پرکشش ناں تبدیل کر دتے گئے۔ چنگا بھلا منڈی ڈھاباں سنگھ، صفدر آباد بن کے رہ گیا۔ امریکہ وچ مقیم ساڈے دوست عابد بٹ نے جدوں کسے وی بیوقوف بندے دا حوالہ دینا ہووے تے اک ای جملہ کہندا اے کہ صفدراجے۔ علی پور سیداں دے کول قلعہ سوبھا سنگھ دا ناں وی بدل دتا گیا۔ شکر اے گنگارام ہسپتال تے ٹوبہ ٹیک سنگھ بچ گئے۔ جے ٹوبے دا ناں بدل دتا جاندا تے سید یونس اعجاز ناراض ہو جاندے، ایناں خوبصورت شاعر ناراض ہو جاندا تے پتہ نہیں کنی اداس نظماں لکھدا۔ 30ورھیاں وچ اک ہور ظلم بڑی تیزی نال ہویا۔ پنڈاں دی آبادی شہراں ول منتقل ہوئی۔ ساڈے حکمراناں نے توجہ ای نہیں دتی کہ دیہی پنجاب نوں سہولتاں دے کے آبادی دی منتقلی نوں روکیا جا سکدا سی، منصوبہ سازاں نے پنڈاں وچ نہ سڑکاں بنن دتیاں، نہ تعلیمی ادارے قائم ہون دتے تے نہ ای اوتھے صحت دی چنگیاں سہولتاں دتیاں گئیاں۔ادھے توں ودھ پنجاب وچ جے کوئی بیمار یاں زخمی ہو جاوے تے اک ای آواز آندی اے ایہنوں لہور لے جاؤ۔ ایہ جملہ سہولتاں توں محروم پنجاب دی اکثریت دے منہ تے طمانچہ اے۔ بعض نادان دوستاں نے لہور ای نوں وسطی پنجاب سمجھ رکھیا اے، شاید اوہناں نوں ایہ علم نہیں کہ وسطی پنجاب وچ لہور شہر دے علاوہ لہور ڈویژن وی اے۔ وسطی پنجاب وچ ای گوجرانوالہ، سرگودھا تے ساہیوال ڈویژناں دے اضلاع وی نیں، ایسے وسطی پنجاب وچ فیصل آباد ڈویژن دے اضلاع وی نیں۔ کیہ ایہناں ڈویژناں، ایہناں وچ شامل ضلعیاں یاں منسلک تحصیلاں وچ یونیورسٹیاں، کالجاں، ہسپتال، ترقیاتی، سماجی یاں فیر صنعتی ادارے اینی چوکھی تعداد وچ بن سکے، جہدی لوڑ سی۔ ایہدا جواب نفی وچ آوے گا۔ جدوں ایہناں ضلعیاں وچ سہولتاں ای نہیں دتیاں گئیاں تے فیر ایتھوں آبادی دا کوچ کر جانا فطری امر سی۔ کیوں سرگودھا دا نوید وڑائچ لہور وچ جا بسیا، کیوں ننکانہ صاحب دا شیخ منصور الٰہی لہور دا ہو کے رہ گیا تے کیوں حافظ آبا دے بابر چٹھہ نے اپنا مسکن لہور بنا لیا؟ جے پنجاب دے حکمران سہولتاں دیندے تے لوک یقینا اپنے علاقیاں وچ رہندے، فیر کوئی راشد بھنڈارہ پاکپتن نہ چھڈدا۔ آبادی دی ایس منتقلی نے وی پنجاب دی غربت وچ وادھا کیتا۔حکومت کاشتکاراں نوں سہولتاں دے سکدی سی پر حکمراناں نے کسان نوں ضروری ای نہیں سمجھیا، اوہنوں سبسڈائز کھاد دتی جا سکدی سی، بارانی علاقیاں وچ ٹیوب ویلاں نوں بجلی یاں ڈیزل دے بجائے سولر پینل لا کے کسان دی مدد کیتی جا سکدی سی، ایہ سارے کم حکومت کر سکدی سی پر شاید ساڈے حکمران ایہ نہیں چاہندے کہ عارف والا دے خربوزیاں نال اوتھوں دا کسان خوشحال ہووے، منصوبہ ساز نہیں چاہندے کہ علی پور مظفر گڑھ دے شفا بخش چٹے انار اوتھوں دے لوکاں نوں خوشحال بنا سکن۔ منصوبہ سازاں نے خوشاب دا ڈھوڈا اگے نہ ودھن دتا تے نہ ای ملتان دا سوہن حلوہ اگے ودھن دتا۔ تقسیم توں پہلاں زرعی آلات زیادہ تر بٹالہ وچ بن دے سن، لوہے دا کاروبار اوتھے بہت سی، بٹالہ آئرن سٹی دے طور تے مشہور سی تے گرم کپڑا تے دھاریوال دی وولن مل ای بناندی سی۔ گورداسپور ضلع دے قصبے دھاریوال وچ 1880 وچ وولن مل قائم ہو گئی سی۔ تقسیم دے بعد ڈسکہ ضلع سیالکوٹ زرعی آلات بنان دا مرکز بنیا پر ساڈے لوک ایس کم نوں وی خاطر خواہ اگے نہ ودھا سکے۔ ایہدے ذمہ دار وی حکمران نیں۔ پنجاب توں ملتان، پسرور تے کامونکی دے بنے ہوئے مٹی دے بھانڈیاں نوں دنیا دے ساہمنے آرٹ دے نمونے دے طور تے پیش کیتا جا سکدا سی۔ گجرات تے گوجرانوالہ دی پنکھا سازی نوں وی ودھایا جا سکدا سی، وزیرآباد دے کٹلری سیٹ دنیا نوں متعارف کروائے جا سکدے سن، بہاولپور دے لوک کھجور دے پتیاں نال بہت کجھ بنا کے پیش کردے نیں پر ساڈے فیصلہ سازاں نے ایس پیشکش نوں وی اگے نہ ودھن دتا۔سہولتاں نہ ملن دی وجہ توں فیصل آباد وچ کپڑا سازی دی صنعت سکڑ گئی، بنگلہ دیش ساڈے توں اگے نکل گیا، اسیں نہ زراعت تے توجہ دے سکے تے نہ ای صنعت نوں اگے ودھا سکے۔ اعلیٰ عدلیہ دے اک جج نے میسج کیتا جے پنجابی بولو تے جاہل سمجھیا جاندا اے، پنجابی زبان نوں جہالت سمجھ لیا گیا اے، سانوں احساس کمتری وچ مبتلا کر دتا گیا اے۔ مرحومہ سرفراز اقبال تے کدی احساس کمتری دا شکار نہ ہو سکیاں، ہمیشہ پنجابی بولدیاں سن، میں جج صاحب دی خدمت وچ کیویں عرض کراں کہ پنجاب اسمبلی وچ پنجابی وچ تقریراں کرنا معیوب اے، پنجاب دی عدالتاں وچ کوئی کاروائی پنجابی وچ نہیں ہوندی، پنجاب دے سکولاں، دفتراں تے اداریاں وچ پنجابی بولنا کسے عیب توں گھٹ نہیں۔ بقول ڈاکٹر خورشید رضوی