اوہ تریخ جہڑی سانوں نہیں پڑھائی گئی

پاکستان دی تخلیق دے مقصد تے قائداعظم دے بارے بہت سارے اجہے شک شبھے جان بجھ کے پھیلائے گئے نیں جہناں دا حقیقت نال دور دا وی واہ نہیں۔ ہن پچھتر ورھے بعد عام بندہ کیویں ایس بکھیڑے وچ پوے کہ قائداعظم دے دل تے ذہن وچ پاکستان دی تشکیل دے کیہ مقصد سن تے کیہ خدوخال سن جہناں تے قائد ایس ملک نوں استوار کرنا چاہندے سن۔ ہن ایہو سچ لگدا اے کہ قائد ایتھے اجہی اسلامی سلطنت بنان دے خواہش مند سن جو صرف اک مذہب دے منن والیاں لئی ہووے۔ یاں اوہ اجیہا دستور دا خاکہ ذہن وچ رکھدے سن جہدی رو نال پاکستان اک خالص تھیوکریٹک مملکت بن جاوے۔ کدی قائدا دی اچکن شلوار نوں طعنہ دتا جاندا اے تے کدی کہیا جاندا اے کہ ظالماں نے اوہناں نوں اچکن شلوار پہنا دتی۔ قائد تے اوہدے ملک دے چارے پاسے اک اجیہا جال بُن دتا گیا جتھے سچ تے جھوٹ تے جھوٹ تے سچ دا گمان ہون لگدا اے۔ اصل حقیقت کیہ اے تے ایہ ایہدے بارے جانن لئی کوئی تردد وی نہیں کردا تے کوئی متفکر وی نہیں ہوندا۔ محمدسعید نے اجہے سوالات دا شافی جواب لبھیا اے۔ اوہ ایس طرح کہ اوہناں دی ترتیب دتی ہوئی کتاب ”پاکستان یکم اگست 1947ء تا 31دسمبر 1947ئ” دی تریخ نوں چار ممتاز ترین پاکستانی اخباراں دیاں خبراں نال کیہ مزین کیتا اے کہ حالات آئینہ ہو جاندے نیں۔ ایس عرصے وچ دردزہ دے بعد تخلیق دی خشی پھُٹ پیندی اے۔ انج لگدا اے کہ ریاست نوں اوہناں بنیاداں تے استوار کیتا جان والا اے جہدا واحد مقصد فلاح عامہ اے۔ تعصب’ تنگ نظری’ سرپھٹول تے فضول بیان بازی کدھرے موجود نہیں۔ سیاسی جماعتاں دے رہنما دیش بھگت نیں۔ بے معنی بیانات جو اج دا روزمرہ اے کدھرے موجود نہیں۔ سانوں جو تریخ پڑھائی گئی اوہ ملک دشمنی تے مبنی سی ایس کتاب نوں پڑھ کے ساڈے تعصب تے مبنی خیالات دی قلعی کھل جاندی اے کہ جس دشمنی نوں اسیں پچھلے پچھتر ورھے توں پالیا ہویا اے’ اوہدا تے کدھرے ذکر ای نہیں۔ ہندو مسلم دو شخصیات قائد تے گاندھی دے خیالات بشکل خبر ملدے نیں تے اپنے دور دے سیاسی رہنماواں تے ترس آندا اے اج کل دے سیاسی رہنماواں دے بارے سعدی دا کہیا سچ من لین وچ ذرا وی تامل نہیں ہوندا۔
اہل کاراں بوقت معذوری
ہمہ شبلی و بایزید شوند
چوں بیایند بعد بر سر کار
شمر ذی الجوشن و یزید شوند
ایہ شبلی و بایزید تے شمرذی الجوشن دی تفاوت اے۔ ایس عرصے دیاں خبراں آپ مصنف و مولف دے الفاظ وچ حیرت انگیز’ ناقابل یقین تے چونکا دین والیاں نیں۔
دو یار زیرک و از بادہ کہن دو منے
فراغتے و کتابے و گوش چمنے
پر جدوں روزانہ چار پنج کتاباں تے ادبی رسالے موصول ہوندے ہون اوتھے کتاب تے گوشہ چمن تے مل سکدا اے فراغت ارزاں نہیں ہو سکدی۔ پہلے مصرعے وچ ایہہ دو چیزاں وی محال سمجھو کہ پہلے تے دوزیرک دوست نہیں مل سکدے فیر حافظ نے دومن شراب دی پابندی وی لا دتی۔ ایہ جس حافظ دا ذکر اے ایہ زیرک اے’ شراب زہد دا قائل اے کسے ہور حافظ دا ذکر مقصود نہیں۔ شیراز والا حافظ’ شعر والا حافظ۔ پر حافظ دے شعراں وانگوں کجھ کتاباں وی اپنا وقت نال لے آندیاں نیں۔ ایہ کتاباں قسمت نال ملدیاں نیں۔ ساڈے استاد فرماندے سن کتاب اک دوست شے اے اوہنوں پتہ ہوندا اے کہ میں کہدے کول اپڑنا اے تے کنہوں صحبت دینی اے۔ محمدسعید نے ایہ واقعات اوس ویلے دے چار قومی انگریزی اخباراں توں اٹھائے نیں۔ ایہ چارے اخبارات پاکستان ٹائمز لاہور’ ڈیلی گزٹ کراچی’ سول اینڈ ملٹری گزٹ لاہور تے ڈیلی ڈان کراچی مستند ترین اخبار نیں۔ ایہناں وچ ہن اک ای ڈان باقی رہ گیا اے کہ ہن خبر خبر نہیں اک خواہش دا روپ دھار چکی اے۔ جس اخبار دی خواہش اے اوہ اپنی مرضی مطابق ایس خبر نوں پیش کر دیندا اے ہن خبر خبر نہیں اک دھندا اے۔ اوس زمانے دے رہنماواں دے خیالات ے بیانات پڑھ کے موجودہ الم غلم قیادت دے ذہنی افلاس تے رونا آندا اے۔ کجھ خبراں بطور مشتے ازخروارے درج نیں۔ قائد نے کہیا اے کہ سندھ دے اک وزیر جناب عبدالستار پیرزادہ نے کل میرے نال ملاقات کیتی تے دسیا کہ میرا ناں استعمال ہو رہیا اے تے ایہ منسوب کیتا جا رہیا اے کہ میں کسے نوں سندھ دی مسلم لیگ اسمبلی پارٹی دا لیڈر بنن نوں ترجیح دے رہیا واں۔ میں بالکل واضح کر چکیا واں کہ ایہ ذمہ داری اسمبلی پارٹی دی اے کہ اوہ اپنے لیڈر آپ منتخب کرے۔ حال ای وچ پنجاب تے بنگال دے معاملے وچ ایس گل دی پہلے ای وضاحت کر چکیا واں۔(جاری)