مسجدنبویؐ دی لائبریری وچ

اقتدار جاوید

ساڈا راہ اوہو سی باب گیٹ نمبر ست توں درود پڑھدے داخل ہونا تے باب السلام توں نبی پاکؐ ہوراں دے روضہ پاک دے احاطے وچ آ جانا۔ اوتھے ساڈے دو ای کم سن جویں ای داخل ہوندے ہولی ہولی پیر اٹھاندے مواجہ شریف دے کول اپڑدے۔ مواجہ شریف دا معنی ساڈی اردو زبان وچ روبرو تے سامنے دے نیں یعنی اوہ مقام جتھے عشاق نبی پاکؐ ہوراں دے سامنے یاں روبرو ہوندے نیں۔ ایس نعمت دا کسے دوجے مذہب وچ حصول کیہ اے خیال وی بعیدازقیاس اے۔ سنہری جالیاں دے سامنے‘ جالیاں دے کول‘ اک خوش نصیب پہریدار جہدے بارے کہیا گیا:
تیری خیر ہووے پہریدارا
روضے دی جالی چم لین دے
اساں ویکھناں اے رب دا نظارا
روضے دی جالی چم لین دے
میلے ٹھیلے دی رونق تے زینت عالم لوہار دے لکھی ہوئی تے خاص لحن وچ پڑھی ہوئی نعت ہر پنجابی دے دل دی آواز بن گئی۔ ایہ الفاظ کہڑی خوش بخت گھڑی نوں لکھے گئے کہ باراں کروڑ دے پنجاب دا کوئی اجیہا بندہ نہیں جنہے ایہ نعت نہ سنی ہووے تے جے سنی اے تے مواجہ شریف دے سامنے جا کے ایہ نعت ضرور یاد آندی اے۔
صبح شام وظیفہ ہے اپنا
یا محمدؐ یا محمدؐ ای جپنا
ایہدے باہجھ نہ ساڈا گزارا
روضے دی جالی چم لین دے
پر ہن پہریدار بڑا سخت ہو گیا اے۔ ہن اوہ روضے دی جالی چمن نہیں دیندا۔ اوہ جالیاں دے نیڑے وی نہیں جان دیندا۔ ہن تے اک چھوٹی جہی کندھ وی کھڑی کر دتی گئی اے۔ جدوں عاشق مواجہ شریف تے حاضر ہوندا ا ے تے اوہدی کنڈ قبلہ ول ہوندی اے۔ عشاق نبی پاکؐ دے روبرو ہون دی سعادت دا مطلب ای کجھ ہور اے۔ ایہ نعمت کسے دوجے اسمانی مذہب وچ موجود نہیں۔ کسے نبی دی امت نوں اجیہا انعام دان نہیں ہویا۔ ساڈا دین کہندا اے کہ جدوں تسیں نبی پاکؐ دے روضہ تے حاضری دے کے آندے او تے ایہ نہ کہنا کہ مدینہ گیا سی یاں نبی پاکؐ ہوراں دے دوارے حاضری دتی سی سگوں کہنا چاہیدا اے کہ میں نبی پاکؐ نوں مل کے آیا واں۔ حرم نبی ہوٹل توں صرف کجھ قدم دا فاصلہ سی۔ جدوں اسیں نبی پاکؐ ہوراں نوں ملن دی غرض نال ہوٹل چوں نکلدے درودشریف دا ورد کردے کدی اچی آواز وچ کدی سرمستی وچ‘ کدی دھیمی آواز وچ پڑھدے حرم وچ داخل ہوندے۔ ست نمبر گیٹ توں داخل ہوئیے تے کجھ قدم دے فاصلے تے سجے پاسے مسجد نبوی دی لائبریری اے جہدے بوہے تے مکتبتہ المسجد نبوی لکھیا ہویا اے ایہدے اُتے وی کجھ الفاظ لکھے ہوئے نیں اوہ اسیں کوشش دے باوجود نہ پڑھ سکے۔ دو چیزاں اسیں پڑھ ای نہیں سکدے اک تے رومن وچ لکھی ہوئی اردو تے دوجا اوہ عربی رسم الخط جہدے تے اعراب نہ لگے ہون۔ اوہ قرآنی آیتاں جو بچپن وچ سانوں یاد کروائیاں گئیاں سن پر اعراب دے بناں وی بناں کسے مشکل دے پڑھ لینے آں۔ اک ادھ جملہ رومن اردو وچ لکھیا ہووے تے پڑھ لینے آں پر پورا پیرا گراف کدی نہیں پڑھ سکے۔ مکتبہ المسجد نبوی دے تھلے انگریزی وچ لائبریری لکھیا ہویا سی۔ اسیں مکتب نوں سکول دے معنیاں وچ لینے آں۔ ایتھے آ کے ایہ وی واضح ہویا کہ جتھے کتاب یاں کتب ہون اوہ تھاں مکتب ای کہلائی جانی چاہیدی اے۔ لائبریری شاید ایہدے لئی ٹھیک لفظ نہیں۔ Liber جہدے توں لائبریری دا لفظ مستعمل ہویا‘ دا معنی رُکھ دی چھِل اے۔ جتھے بہت سارے کاغذات ہون اوہ لائبریری اے۔ جے اوتھے لائبریری نہ لکھیا ہوندا تے صرف مکتب لکھیا ہوندا تے اسیں کدی نہ سمجھ سکدے کہ ایتھے لائبریری اے۔ پہلے ایس لائبریری دی تھاں مسجد سیدناعمر ہوندی سی۔ ایہ لائبریری 1915ء وچ قائم ہوئی۔
کتاباں دی ازلی محبت سانوں اک دن ایس لائبریری وچ لے گئی۔ پہلی منزل تے داخل ہوندے مطالعہ گاہ اے جتھے کمپیوٹر لگے نیں تسیں آسانی نال اوتھے بہہ کے ڈیجیٹل کتاباں توں وی فائدہ چک سکدے او۔ اللہ جھوٹ نہ بلوائے اینی وسیع مطالعہ گاہ ساڈے وہم و گمان وچ وی نہیں آ سکدی۔ ہر کرسی دے سامنے اک کمپیوٹر لگا سی۔ پہلی منزل تے مطالعہ گاہ دے باہر اک باوردی گارڈ بیٹھا ہویا سی اسیں جُتیاں لاہیاں تے اندر داخل ہو گئے۔ ساڈی خواہش ایہو سی کہ کجھ وقت اردو سیکشن وچ گزاریا جاوے۔ اک بندے توں پچھیا تے اوہنے اک کمرے ول اشارا کیتا۔ ایہ اردو سیکشن اے اینی وڈی لائبریری وچ بالکل چھوٹا جیہا اردو سیکشن اے۔ کمرہ وی وڈا نہیں سی تے اوس ویلے اوتھے کجھ کجھ علماء موجود سن اوہناں وچ کوئی وی پاکستانی نہیں سی۔ یعنی سعودی عرب جا کے وی اسیں پاکستانیاں نے کتاب توں دوری دی روایت برقراررکھی۔ تھوڑی دیر اوہ سارے لوگ ایس کمرے چوں چلے گئے تے اسیں اطمینان نال کتاباں ویکھنیاں شروع کیتیاں ۔اک پاسے تفسیر ابن کثیر اردو تے تفسیر السعدی موجود سی۔ سعدی توں ساڈا خیال فوراً فارسی والے سعدی ول گیا۔ پر ایہ عبدالرحمن سعدی ناصرالسعدی اے۔ انج وی اجیہا تحقیق تے تفاسیر دا کم شاعر دے وَس دا ہوندا وی نہیں۔ شاعر تخلیق دا جویا ہوندا اے اجہے دقیق تے دقت نظر والے کم اوہنوں کتھے راس آن۔ انج تے شاعر سعدی دا عشق رسول تے مشہور تے نبی پاکؐ ہوراں نے خواب وچ آ کے اوہناں نوں اک مصرع وی عطا کیتا ہویا اے۔ شاعر اجہی عطا دا قتیل اے۔
بلغ العلی بکمالہ
کشف الدجی بجمالہ
حسنت جمیع خِصالہ
واقعہ انج اے کہ اوہناں نے مدح رسولؐ وچ تن مصرعے کہے۔ کوشش دے باوجود چوتھا مصرعہ مکمل نہ ہویا تے بڑے پریشان سن۔ اک رات اوہناں نوں خواب وچ بشارت ہوئی۔ حضور سرور کائناتؐ ہوراں بنفس نفیس موجود نیں تے شیخ سعدی نوں فرماندے نیں سعدی توں تن مصرعے کہے نیں ذرا سنائو۔ شیخ سعدی نے تنے مصرعے سنائے تے چپ ہو گئے۔ آپؐ ہوراں فرمایا ایہ مصرعہ ودھا لوو۔
صلو علیہ و آلہ