ماواں دا کردار

غلام شبیر عاصم

چکی دے دو پاٹاں دی طرحاں دے اسمان تے زِویں دے وچکار ساڈی ساری حیاتی دا نظام سورج دے اگن تے ڈبن دے نال نال چل رہیا اے۔ایس دوجہانی چکی دا اِک پاٹ اسمان تے دوجا ایہ دھرتی اے،حیاتی ایہناں دو پاٹاں وچکار چلدی پئی اے۔اتے سورج تے تھلے دھرتی اے۔ازلاں توں سورج تے دھرتی دی رب ولوں پیدائش ہوچکی اے۔تے ہون تیکر وی اوہو ای تے انج دی انج ای اے۔دھرتی اتے سورج دے نال کئی زمانے بدلے پر سورج انج دا انج ای اے۔تے دھرتی دی اصل وی اوہو ای اے۔کچھ نہیں بدلیا پر ایہناں دو پاٹاں دے وچکار انسان نے بہت کچھ بدل کے رکھ دتا اے تے حیاتی وچ جیویں ’’پاٹ‘‘ یا پاڑ جہئے پا دِتے نیں۔اساں بہت کچھ بدل دتا اے۔کچھ تبدیلیاں نوں اسیں ترقی دا ناں دے دِتا اے،تے کچھ بربادِیاں تے گھاٹاں نوں وی اسیں ترقی دا ای ناں دے کے ایہناں بربادیاں وچ دِنوں دِن ترقی کرکے اطمینان تے تسلی دی زندگی گزار کے کسے عجیب جہئی تباہی والی راہ تے ٹرے جارہے آں۔
ہن 2023 سن ہوگئی اے۔اج توں کوئی 35/40 سال پہلاں حیاتی دا رنگ روپ،حلیہ تے چال چلن کچھ ہور طرحاں دا سی۔حیاتی سِدھی تے سادی جہئی سی۔گنجھلاں تے ول ولیویاں توں بچی ہوئی سکھلی جہئی حیاتی اپنی ٹور آپ ٹری جارہی سی۔لوک سادے،سچے تے سچے نالے جِگرے والے سن۔مسئلے تھوڑے تے آسانیاں ڈھیر سن۔بیماریاں تے اوازاریاں گھٹ تے برداشتاں بہتیاں سن۔اوہدوں بوہتیاں ماواں ان پڑھ ہندیاں سن،پر اولاد لئی جیویں ہدائیت تے عقل و شعور دی کوئی یونیورسٹی ہندیاں سن۔اولاد دی مذہبی تے اخلاقی پکھوں بڑی پکی پِیڈی تربیت تے اساری کیتی جاندی سی۔ان پڑھ ماواں وی مِیاں جی دی بانگ توں پہلوں یا بانگ نال اٹھ پیندیاں سن۔تے وضو کرکے قرآن نہ پڑھے ہون دیباوجود وی کھول کے بہہ جاندیاں سن۔تے قرآن پاک دیاں آئیتاں اتے انگلی پھیر پھیر کے قرآن پاک دی زیارت دا شرف حاصل کرکے اجر ثواب نال جھولی تے کِیہ جیویں بھڑولے بھر لیندیاں سن۔فجرے ددھ رِڑکن ویلے وی بسم اللہ پڑھ کے شروع کردیاں تے نال نال درود پاک یاں نعت پاک دے کوئی شعر،مصرعے گنگناوندیاں جاندیاں سن۔نِکے نِکے بالاں نوں سواون لئی تے نیندر چوں جگاون لئی تے ورچاون لئی بڑے بامقصد تے سیانف بھرے سبق دہرائے سنائے تے سمجھائے جاندے سن۔یاد اے سویرے سویرے ماواں ستے بال دے مونہہ تے پولا پولا جہیا ہتھ پھیر کے جگاون لئی پڑھدیاں ہندیاں سن۔
دِن چڑھیاں
بھاگِیں پڑھیا
میرا نبی مدینے وچ وڑیا
جِنہیں وڑھدے
کلمہ پڑھیا
پڑھو لا الہ الا اللہ
ہن حیاتی دے رنگ ڈھنگ بدل گئے نیں۔نہ اوہ ماواں رہیاں نہ اولاداں تے نہ اوہ تبلیغاں تے تربیتاں رہیاں نیں۔اج دی ماں جیہڑی پڑھی لکھی تے زمانے دی پوری طرحاں پرکھ پچھان وی رکھدی اے۔اوہ لفظ”ماں”دے فخر تے تقدس دا گل وچ کینٹھا تے متھے اتے جھمر سجا کے ماں دا رتبہ تے پا رہی اے،پر پہلے والی ماں والا کردار ادا نہیں کررہی۔جسراں کِسے وڈے افسر دے وجود اتے وردی تے قانون دے اختیار وی کول ہون پر اوہ اپنی نوکری یا اپنے فرض پوری طرحاں ناں نبھا رہیا ہووے۔اج دی ماں دے وجود اتے”ماں” دے تقدس والی وردی تے متھے اتے عزت تے اک قدرتی فخر دا جھمر تے ہے اے پر اپنے فرض تے ذمہ داریاں پہلاں طرحاں نہیں نبھا رہئی۔اج دی ماں آپ چڑھے دن اکھاں ملدی اوکھی تے اوازار جہئی ہوکے اٹھدی اے۔کئی کئی ہفتے قرآن پاک دی تلاوت تے نماز توں بغیر ای نحوستی وچ لنگھ جاندے نیں۔جے اج کل دی ماں اولاد دی تربیت کردی وی اے تے اوہ صرف ویلے دے دنیاوی تے ہورویں جہئے تقاضیاں تے لوڑاں مطابق کردی اے۔اسلامی فِکر تے چنگی اخلاقیات توں دوری نوں اج کل”روشن خیالی”دا ناں دے کے اج دی نسل دی تربیت وی ایسے مطابق کیتی جارہی اے۔قرآن فہمی،نماز تے دِین دی فکر نوں اسیں کوئی پرانے رسماں رواج سمجھ کے پِچھے چھڈ دِتا اے۔یا ایس سارے کلچر نوں مسیت مدرسے دے مولوی تیک محدود کردتا اے۔جے ماں اپنے پیراں ہیٹھ اولاد دی جنت دے تصور اتے اپنے اندر فخر محسوس کردی اے،تے اوہنوں پھر اولاد لئی مدرسہ تے مسِیت وی بننا پوے گا۔
ایہ گل حقیقت اے کہ بال ایانے دا سب توں پہلا تے فطری جہیا سکول تے مدرسہ اوہدی ماں دی تربیت اے۔ایتھوں چنگی تربیت مِلے تے بال پھیر ای سکول مدرسے دا راہ پھڑدا اے۔اسلامی قدراں دے خلاف کیتیاں جان والِیاں من بھاونیاں تے رنگ برنگیاں سازشاں دے ایس دور وچ ماں نوں اولاد دی بھلائی لئی اسلامی فِکر نال جڑی ہوئی تربیت کرن دی لوڑ اے۔پر اج دی ماں اسلامی کلچر نوں چھڈ کے مادی ترقی وِچ اچا مقام رکھن والے انگریزی تے اسلام دشمن قوماں دے رنگ وچ اولاد تے اپنے آپ نوں رکھ کے کسے اچے مقام دی وکھری جہئی مخلوق خیال کردی اے۔”روشن خیال”سماج دا تصور سانوں اصل وچ ہنیرے ول لے کے جا رہیا اے۔روشن خیالی صرف ظاہری،وقتی تے دنیاوی چمک دمک تیک ای اے۔پر ساڈی منزل تے موت توں مگروں آخرت دے نظرئیے نال جڑی ہوئی ہونی چاہیدی اے۔سانوں آخرت نوں سامنے رکھ کے اسلامی تے حیا بھرے کلچر دا چناو کرنا چاہیدا اے۔تاں جے ساڈیاں آون والیاں نسلاں اپنے کردار نال دینِ اسلام دی اصل شکل قائم رکھ سکن تے ایس مذہبی نظریہ تے قدراں نوں آون والیاں نسلاں تیک اپڑا سکن۔اج دی ماں اتے ڈاہڈی ذمہ داری اے،پر اوہ پتہ نہیں کیوں سب کچھ بھلی بیٹھی اے،تے سگوں آپ وی راہوں کراہے پے کے آون والی نسل نوں وی اجاڑے چاڑھن ول لگی ہوئی اے۔کیوں جے اک ماں،اک ماں ای نہیں اوہ”اِک نسل اے”۔اج دی ماں اپنا رتبہ سامنے رکھدے ہوئے اپنا اصل فرض وی سامنے رکھے۔تاں کہ ساڈیاں آون والیاں نسلاں تے ایہ معاشرہ خراب ہون توں بچ سکے۔ایہ حقیقت اے کہ جے ماں نے اپنا کردار ادا نہ کیتا تے سکولاں،کالجاں تے یونیورسٹیاں دی تعلیم دا ایس حوالیوں کوئی فیدا نہیں الٹا نقصان ای ہووے گا۔٭