عوام تے سہولت بازار

لهكت:رابعہ رحمٰن

اج کل ہر پاسے مہنگائی دا شور اے پاکستان دے عوام پہلے ای دہشت گردی، لاقانونیت، عدم تحفظ، غربت تے بے روزگاری جہے سنگین مسلیاں نال نبردآزما نیں انج مہنگائی دی تازہ لہر نے سڑدی اُتے تیل دا کم کیتا۔ عام خیال تے ایہو کیتا جا رہیا اے کہ بجلی تے پٹرولیم مصنوعات دیاں قیمتاں وچ کئی گنا وادھا مہنگائی دی موجودہ لہر دا سبب بنیا اے پر حقیقت وچ ایس دی ہور وی بوہت ساری وجوہات نیں معیشت دی زبوں حالی، بیرونی سرمایہ کاری دا نہ ہونا، برآمدات تے درآمدات وچ ودھدا ہویا عدم توازن تے روپئے دی تیزی نال ڈگدی ہوئی قدر وی ایس مہنگائی دی وڈی وجوہات نیں۔ ایہناں ساری وجوہات دا اک دوجے دے نال اک گہرا تعلق اے۔ بدقسمتی نال کرونا وائرس دی وجہ نال ہون والے لاک ڈائون نے معیشت اُتے کاری ضرب لائی اے تے سردیاں دے آندے ای گیس دیاں قیمتاں وچ وادھا وی عوام لئی پریشانی دا باعث اے تاں کسے اک نوں وی کلی وجہ قرار نہیں دتا جا سکدا تے سب توں ودھ کے کاروبار نال جڑے لوکاں دا رویہ ہر کوئی دوجے نوں مورد الزام ٹھہراندا اے پر اپنے اندر کسے وی قسم دی اصلاح کرن لئی تیار نہیں۔ ایسے ماحول وچ کوئی وی حکومت کلے کجھ نہیں کر سکدی ایس لئی اک بھرپور آگاہی مہم دی لوڑ اے جس وچ میڈیا، سول سوسائٹی، علماء کرام تے معاشرے وچ کسے وی قسم دی سماجی و سیاسی اہمیت دے حامل لوکاں دا کردار بوہت اہم اے۔ موجودہ حکومت نوں اک خطرناک، صورتحال ورثے وچ ملی اے جس دی بدولت دیوالیہ ہون دے دہانے اُتے سی۔ انج کٹھن شرطاں اُتے غیر ملکی قرضی لین دے علاوہ قتی طور اُتے ہور کوئی چارہ نہیں، ظاہر اے انج دی صورت حال وچ قرض دین والے مالیاتی اداریاں دی کڑی شرطاں نوں مننا حکومت دی مجبوری اے جدوں تیکر ملک وچ صنعت و حرفت دا پہیہ نہیں چلے گا تے غیر ملکی سرمایہ کاری نہیں ہوئے گی تے نہ ای معیشت بہتر ہوئے گی تے ظاہر اے ایس دا براہ راست تعلق امن و امان دی صورت حال تے ساز گار ماحول نال اے جیہڑا کہ فی الحال میسر نہیں موجودہ حالات وچ ملکی نظام غیر معمولی سبسڈیز اُتے نہیں چل سکدا جیہڑا کہ معیشت اُتے بوہت وڈا بوجھ اے سبسڈیز نوں بتدریج ختم کرنا وی مالیاتی اداریاں دیاں شرطاں وچ شامل اے ظاہر اے انج بجلی، تیل تے گیس دیاں قیمتاں وچ وادھا کافی حد تیکر اک مجبوری اے۔ ہاں ایہہ ضروری اے کہ ایہہ وادھا یکدم دی بجائے بتدریج کرنا چاہیدا اےتاں جے ایہنوں برداشت کرنا عوام دی استطاعت وچ وی ہوئے۔ جتھے تیکر مہنگائی دا تعلق اے ایس لئی جابجا ’’سہولت بازار‘‘دا آغاز کیتا گیا اے جتھے کنٹرول ریٹ تے معیار اُتے کسے قسم دا کوئی سمجھوتہ نہیں کیتا جاندا ایہہ حکومت دا مہنگائی دے خلاف اک بہترین قدم اے عوام ایس توں بھرپور فائدہ چک رہے نیں، معیار تے قیمتاں نوں چیک کرن لئی کمیٹیاں چیکنگ لئی بازاراں دے چکر لاندیاں نیں تے جتھے کوئی سہولت بازار پالیسی دے خلاف کم کردا اے ایہنوں وارننگ دتی جاندی اے تے جے اوہ فیر وی دھوکہ دہی توں باز نہیں آندا تے ایس دکان نوں سیل کر دتا جاندا اے۔ مہنگائی وچ ایس وادھے نوں قوانین دے ٹھیک نفاذ تے انتظامیہ دے موثر عمل دخل توں وی چیک کیتا جا سکدا اے تاں جے سزا دا ڈر پیدا کیتا جا سکے۔ قیمتاں وچ اپنی من مانی نال وادھا کسے صورت وی قبول نہیں کیتا جانا چاہیدا۔ ہجے تے بجلی تے تیل دیاں قیمتاں وچ ہون والے وادھے نوں بہانہ بنا کے ہر شے دی قیمت وچ وادھا روز مرہ دا معمول بن چکیا اے حکومت نوں چاہیدا اے کہ عوام دے اندر تیزی نال ودھدی ہوئی بے چینی تے مایوسی دے رحجان نوں روکن لئی قیمتاں نوں قابو وچ رکھن دا جیہڑا موثر نظام سہولت بازار دے ذریعے وضع کیتا اے ایسے طرح ایہناں گلاں دا اطلاق ہر شاپنگ مال وچ وی کیتا جائے تاں جے لوک ایس مہنگائی دے ڈر توں مایوس ہو کے احتجاج اُتے نہ اتر آن کرونا وائرس پاروں بے روزگاری وچ ہون والے وادھے وچ لوکاں دی زندگی دا سکون کھوہ لیا اے، خواہشاں تے دور دی گل ضروریات زندگی لئی عوام ترسدے نظر آندے نیں۔
ایس سلسلے وچ پہلے توں موجود قوانین تے طریقہ کار اُتے عمل کر کے ای کافی حد تیکر بہتر نتیجے حاصل کیتے جا سکدے نیں پرائس کنٹرول کمیٹیاں دے موثر کردار نوں یقینی بنا کے وی قیمتاں دے ودھدے ہوئے رحجان نوں قابو وچ لیایا جا سکدا اے۔ جتھے شادی بیاہ دیاں رسماں اُتے اجتماع وچ اک حد تیکر پابندی لائی گئی اے ایہنوں جتھے اہل خانہ نوں سہولت ملی اے اوتھے متاثرہ لوکاں دا کاروبار وی متاثر ہویا اے۔ ایس دے علاوہ دوائیاں دی قیمتاں نوں مدنظر رکھیا جائے تے اوتھے قیمتاں اُتے ہوشربا وادھا وی عوام دے ہوش اڑان لئی کافی اے۔ایس سارے عمل وچ وفاقی حکومت وں زیادہ اہم کردار تے ذمہ داری صوبائی حکومتاں دی اے ایتھے ایہہ گل وی قابل ذکر اے کہ صوبائی حکومتاں دا آپس وچ تعاون تے باہمی ربط وی بوہت ضروری اے۔ خاص طور تے اشیائے صرف دی ذخیرہ اندوزی، غیر قانونی نقل و حمل تے مصنوعی قلت نوں روکن لئی موجودہ صورتحال چوں کے غیر معمولی اے تاں ایس دے سدباب لئی وی ہنگامی تے غیر معمولی اقدامات کرن دی لوڑ اے۔