جاگ پنجابی پُترا

چاند شكیل

افغانستان دے اک وزیر دا تعارف کرایا گیا کہ ایہ ریلوے دے انچار ج نیں۔پاکستانی وفد نے حیرانگی دا وکھالا کیتا کہ افغانستان وچ تے ریلوے دا وجود ای نہیں اے۔ایہدا افغانیاں نے جواب دے کے پاکستانی پروہنیاں نوں ٹھنڈا کر دِتا کہ آخر پاکستان وچ وی تے وزیر قانون ہوندا اے۔ایہ گل بھاویں لطیفا اے پر ایہ ساڈی قوم دا المیا اے۔عدالتاں بھاویں جِنی مرضی کھپ پان تے لوکاں دے حق وچ فیصلا کرن پر سرکاراںنوںایہدے نال کوئی نہیں، اوہ اپنی مرضی کردیاںنیں۔
جے اسیں پنجابی زبان بارے گل کرئیے تے پچھلے کئی دہاکیاں توں پنجابی اپنی ای بولے دے حق توں محروم نیں ۔عدالتی حکم مگروں وی پنجابیاں نوں اوہناں دا حق نہیں مل رہیا۔کروڑاں پنجابیاں دی زبان نوںعدالتی حکم مگروں وی منیا ای نہیں جا رہیا۔اج پاکستان سنے دُنیا بھر وچ مادری زباناں دا عالمی دیہاڑ منایا جا رہیا اے پر دُکھ دی گل ایہ اے کہ پنجابی اپنی بولی دا حق لین لئی اپنے ای دیس وچ سڑکاں اُتے نیں۔ پنجابی پیارے اج وی پاکستان دے سبھ توں ودھ ابادی والے صوبے دی زبان نوں سرکاری پدھر اُتے اوہدا حق دوان تے اوہنوں پرایمری پدھر اُتے پڑھان دی منگ کر رہے نیں۔پنجابیاں دی ایہ منگ جایزا اے۔ایہ پنجاب واسیاں دا حق اے۔
کُجھ لوکاں ولوں صوفیاء دی بولی نوں پرایمری پدھر اُتے پڑھان دی بجائے، پنجابیاں دے ذہن وچ ہمیشا ای ایہ گل واڑی جاندی اے کہ پنجابی کوئی چنگی زبان نہیں اے۔ پنجابی گالھاں تے جُگتاں دی زبان اے۔کِنے دُکھ دی گل اے کہ صوفیاء دی زبان نوں گالھاںدی زبان آکھیا جاندا اے۔پنجابی بالاںنوں اوہناں دے دیس وچ ای اوہناںدی زبان بولن توںدورکیتا جا رہیااے۔
پنجابی نوں گھٹیا زبان سمجھدے ہوئے بالاں نوں بولن توں ڈکیا جاندا۔رب دے بندیوں ایہ کتھے لکھیا اے کہ فلاں زبان چنگی اے تے فلاں زبان مندی اے۔بُھلے، سید وارث شاہ، شاہ حسین،سلطان باہو،بابا فرید،خواجا غلام فرید،میاں محمد بخش،سچل سرمست، مولوی غلام رسول عالمپوری،سلطان باہو، علی حیدرملتانی،گورونانک،ہاشم شاہ تے ہور صوفیاں دی زبان کویں مندی ہو سکدی اے؟جے مندی ہوندی تے صوفی بزرگ ایس زبان وچ گل ای نہ کردے، شاعری ای نہ کردے۔پر کُجھ مورکھاں نوں ایہ گل سمجھ نہیں آئوندی ۔سگوں پنجابی ڈھگیاں دی تے مت ای ماری گئی اے جو اپنی زبان چھڈ کے دوجیاں زباناں بولن نوں ثواب سمجھدے نیں۔مورکھاں دے ٹولے نوں سمجھنا چاہیدا اے کہ زبان دا کوئی دھرم نہیں ہوندا۔زبان زبان ہوندی اے۔چنگے ماڑے بندے دے کرتوت ہوندے نیں۔رہی گل گالھاں دی تے اوہ ہر زبان وچ نیں۔ دُنیا دی کوئی زبان وی گالھاں توں پاک نہیں ہووے گی۔جہڑا اُٹھدا مونہ چُک کے پنجابی زبان تے بولن والیاں نوں مندا آکھدا،گھٹیا سمجھدا۔ ایہدی تازااک ہور مثال چالو مہینے ای ساہمنے آئی ۔
سوشل میڈیا اُتے اک ویڈیو وایرل ہوئی ۔وایرل ہون والی ویڈیو پاکستانی راجدھانی اسلام آباد وچ موبایل توں بنائی گئی اے جہدے وچ اک سوانی نے پولیس چوکی اُتے روکے جان مگروں پولیس اہلکار نوں اوہدے نال پنجابی بولن اُتے مندا آکھیا۔ وایرل ہون والی ویڈیو وچ ویکھیا گیا کہ سوانی پولیس اہلکار ساہمنے ایس لئی اُچی اُچی بول رہی اے کہ اہلکار نے اوہدے نال انگریزی دی بجائے پنجابی وچ گل کیتی۔ جدوں کہ پولیس اہلکار سوانی نوں سہمے ہوئے انداز وچ چُپ کران دی کوشش کردا اے۔ویڈیو بنان والے بندے نے جدوں سوانی کولوں اُچی اُچی بولن دی وجھا پُچھدے ہوئے آکھیا کہ تہاڈے نال کیہ بدتمیزی ہوئی اے، جہدے اُتے سوانی نے رولا پاندے ہوئے آکھیا کہ اہلکار نے مینوں پنجابی وچ آکھیا کہ میڈم جی تُسیں ذرا ساڈے نال آرام نال شیشا ہیٹھاں کر کے گل کرو۔سوانی نے انگریزی وچ آکھیا ایہ ہوندا کون اے میرے نال ایس طرحاں گل کرن والا۔ ایہنے میرے نال بدتمیزی کیتی اے تے ایہنوں میرے کولوں معافی منگنی چاہیدی اے۔سوانی دی ویڈیو بنان والے بندے نے آکھیا کہ ایہ اہلکار تہاڈے کولوں کُجھ منگنا چاہ رہیا سی؟کیہ منگنا چاہ رہیا سی؟جہدے اُتے سوانی نے آکھیا کہ منگنا نہیں چاہ رہیا سی ایہنے میرے نال پنجابی وچ گل کیتی ۔ایہنوں میرے نال مہذب زبان وچ گل کرنی چاہیدی سی ایہ کوئی طریقا نہیں ہوندا۔ویڈیو بنان والے نے آکھیا کہ تُسیںایہ دسیو ایس اہلکار نے پنجابی وچ تہانوںکیہ آکھیا اے۔گالھ تے نہیں کڈھی ناں؟پر ایس سوال دا جواب دین دی بجائے سوانی نے آکھیا کہ ایس ملک وچ سوانیاں دے کوئی حقوق نہیں نیں،تہانوں لوکاں نوں گل کرنی نہیں آئوندی۔
تُسیں سوچ لوو کہ ٹُٹی بھجی انگریزی بولن والی سوانی سمجھدی پئی سی کہ مہذب گل صرف انگریزی یاں اُردو وچ ہو سکدی اے۔پر اوس مورکھ نوں ایہ پتا نہیں کہ جہڑی زبان وچ اوہ پولیس اہلکار تے ویڈیو بنان والے ساہمنے اُچی اُچی بول رہی ، اوہ وی کوئی زبان اے۔ مینوں ایہدے نال وی کوئی لینا دینا نہیں اے کہ سوانی نوں کس کارن روکیا گیا؟کیوں روکیا گیا؟ظاہر اے پولیس والے اوہنوں کسے گل توں ای روکیا ہونا۔پر اوہنے اصل گل توں مُکھ موڑدے ہوئے پولیس اہلکار ولوں بولی جان والی زبان اُتے اعتراض چُک دِتا۔ایہ تے ساڈی پڑھی لکھی قوم دا حال اے۔باقی سارے پاسے کیہ چکر ہوئے گا۔تُسیں آپے ای سو چ لوو۔
سانوں سکھایا تے پڑھایاجاندا اے کہ بھائی اردو تے انگریزی تمیز والیاں زباناں نیں۔بھائی کدوں تیکر لوکاںنوں بے وقوف بنائو گے۔ بندے نوں عقل توں کم لینا چاہیدا اے ۔ پنجابی ساڈے صوفیاں دی زبان اے۔ ایہ ساڈے صوفیاں دی توہین اے جو ایس زبان نوں مندا آکھے۔ ایس زبان بارے مندے اکھر بولے۔
ساڈی منگ اے کہ پنجابی زبان نوں مندا آکھن والی سوانی خلاف کارروائی کیتی جائے کیوں جے ایہ صرف پولیس والے دی نہیں سگوں کروڑاں پنجابیاں دی توہین اے۔دوجے پاسے خشی دی گل ایہ اے کہ بہت سارے پنجابی پیاریاں سوانی دی گل نوں رد کردے ہوئے اپنا احتجاج ریکارڈ کروایا۔جہدے مگروں اک نویں بحث ٹُر پئی اے۔سانوں اپنی زبان اُتے فخر اے۔سانوں اپنے صوفیاء اُتے مان اے۔جہناں ہمیشا امن دا پرچار کیتا۔پنجابیاں نوں ہُن جاگنا پئے گا۔اپنا حق گھروں نکل کے منگنا پئے گا۔آئو اج دے دن اسیں باہر نکلیئے تے اپنا حق لین لئی جتن کرئیے ۔پنجابی زبان دے مہان شاعر ارشاد سندھو دی نظم دیاں کُجھ سطراں نال اجازت چاہواں گا۔
جاگ پنجابی پُترا
تینوں آکھے دھرتی ماں
راج راوی پئی او کوکدی
تینوں مارے سد جھناں
توںماں بولی نوں چھڈ کے
بولن لگ پیا ہور
توں ستارا گیا مورکھا ٭٭