اسرائیلی انتخابات تے مسلمان

وزیراعظم نین یاہو نوں بدعنوانی، فراڈ تے اعتماد نوں ٹھیس اپڑان جہے الزامات دا ساہمنا اے

تحریر حمیداللہ بھٹی

اسرائیل وچ دو ورہے دے دوران چار عام انتخابات ہوئے پر کوئی جماعت وی واضح اکثریت حاصل نہ کر سکی بلکہ معلق پارلیمنٹ وجود وچ آندی رہی اونج تے موجودہ وزیر اعظم نیتن یاہو سیاسی نشیب و فراز دے باوجود 2009 توں مسلسل اقتدار وچ نیںپر حالیہ عام انتخابات دی خاص گل ایہہ اے کہ پہلی وار ساری جماعتاں لئی کسے مسلم عرب جماعت دی حمایت دے بغیر اقتدار حاصل کرنا دشوار ہو گیا اے نتائج دے مطابق حکومتی اتحاد 52جد کہ اپوزیشن اتحاد 57سیٹاں جت چکیا اے تے اکثریت ثابت کرن لئی 120 رکنی ایوان وچ 61 اراکین درکار نیں ایس ورہے مارچ وچ ہون والے انتخابات دے نتیجے دی روشنی وچ کہہ سکدے نیں کہ انتہا پسند یہودی جماعتاں دی مقبولیت وچ وادھا ہویا اے جد کہ لبرل یعنی رواداری تے برداشت دی قائل بائیں بازو دی جماعتاں دی عوامی حمایت مزید گھٹ ہوئی اے انج مستقبل قریب وچ تشدد دی اسرائیلی روش تبدیل ہون دا امکان گھٹ اے بلکہ جس نے فلسطینیاں نال نرمی کیتی تے ایہنوں اقتدار توں الگ ہونا پئے گا۔
حالیہ نتیجے دی رو نال حکومت تے اپوزیشن دونواں دے کول حکومت سازی لئی مطلوبہ اکثریت نہیں بلکہ حکومت بنان لئی کسے مسلم عرب جماعت دی حمایت دے بغیر آسان نہیں ہوئے گی حکومت سازی دی سب توں پہلے دعوت نیتن یاہو نوں مل سکدی اے پر اوہ کس جماعت دی حمایت حاصل کرن گے کیوں جے اوہ یامینہ پارٹی دے ست اراکین نوں نال ملا وی لیندے نیں تے وی مطلوبہ اکثریت ثابت نہیں کر پاواں گے مزید کسے جماعت نوں نال ملانا پئے گا جے اوہ ست سیٹاں دی حامل سخت گیر جماعت نوں نال ملاندے نیں جیہڑا موجودہ حکمران لیکوڈپارٹی وانگوں متعصب اے تے کسے مسلم عرب رہنما دے اپوزیشن لیڈر بنن دا امکان ودھ جائے گا۔ پہلی وار مسلم عرب جماعتاں اسرائیل وچ اہمیت اختیار کر گئی نیں پر کیہ متعصب صیہونی جماعتاں ایہہ برداشت کر پان گیاں کہ کسے مسلم عرب نوں اپوزیشن لیڈر دا عہدہ ملے جیہڑا نہ صرف حکومت بشمول وزیراعظم اُتے کھلے عام تنقید کر سکے بلکہ خفیہ ایجنسی موساد دی کاروائیاں توں وی آگاہ رہے ممکن نہیں ملک دی صورتحال بوہت ڈرامائی ہو چکی اے تے اسرائیل دی تاریخ وچ پہلی وار مسلم اراکین پارلیمنٹ اینے اہم ہو گئے نیں کہ ایہناں نوں حکومت سازی وچ شریک کرنا مجبوری بن گیا اے پر حکومت یا اپوزیشن دا حصہ بنن دونواں صورتاں وچ متعصب یہودی آسانی نال برداشت نہیں کر پان گے۔
وزیراعظم نین یاہو نوں بدعنوانی، فراڈ تے اعتماد نوں ٹھیس اپڑان جہے الزامات دا ساہمنا ایہناں دی اہلیہ وی بدعنوانی جہے الزامات دی زد وچ نیں پر وزیراعظم ہون دی وجہ نال نیتن یاہو نوں اک قسم دا استثنیٰ حاصل اے جے اوہ اقتدار توں وکھرا ہوندے نیں تے نہ صرف استثنیٰ ختم ہو جائے گا بلکہ عین ممکن اے کہ تحقیقات وچ تیزی آ جائے تے الزامات ثابت ہون دی صورت وچ جے سزا ملدی اے تے سیاسی تے حکومتی عہدیاں لئی نااہل ہو جان گے ایس لئی قرین قیاس تے ایہو اے کہ اوہ اقتدار وچ رہن لئی آخری حد تیکر جان گے پر ملک دے حالات ویکھدے ہوئے ایہناں دا روشن مستقبل نظر نہیں آندا جس دی کئی اک وجوہات نیں اک تے ایہہ کہ بدعنوانی دی بنا اُتے ایہناں دی حکومت توں وکھرا ہون والیاں لئی دوبارہ حمایت دا فیصلہ بوہت مشکل اے تے جے ہارس ٹریڈنگ دی روش اختیار کردے نیں تے ایہہ مزید بدنامی دے مترادف ہوئے گا جس نال غیر مقبول نیتن عوامی نفرت دا شکار ہو سکدے نیں۔ عین ممکن اے اوہ کسے جماعت نال اتحاد کردے ہوئے پہلے وانگوں اقتدار دی مدت تقسیم کرن دی کوشش کرن پر سوال ایہہ پیدا ہوندا اے کہ جے اقتدار دی مدت تقسیم کرن اُتے کوئی جماعت رضا مند ہو وی جاندی اے تے طریقہ کار کیہ ہوئے گا؟ نیو ہوپ دے سربراہ گیڈیان نوں اک سال لئی وزیراعظم دا منصب سنبھالن دی پیشکش کردے ہوئے وی ایہناں دی اولین کوشش ایہو ہوئے گی کہ پہلے آپ وزیراعظم بنن تے بعد وچ کسے نوں واری دین پر اقتدار دا عرصہ لنگھان دے بعد کیہ کرن گے لامحالہ بدعنوانی، فراڈ تے اعتماد نوں ٹھیس اپڑان جہے الزامات دا ساہمنا کردے ہوئے جیل جان دا خدشہ رہوے گا اسرائیلی انتخابات دے حالیہ نتائج نے حکمران جماعت لئی مشکلات جد کہ مسلم عرباں دی اہمیت ودھا دتی اے اگے گڑھا پچھے کھائی دے مصداق نیتن یاہو جس پاسے وی قدم ودھان گے نقصان دا زیادہ امکان اے۔
مسلمان حکومت سازی وچ شریک رہ چکے نیں۔ 1992 وچ اسحاق رابین نے وی وزیراعظم بنن لئی اک عرب سیاسی جماعت دی حمایت حاصل کیتی سی جس اُتے نیتن یاہو نے اسحاق رابین اُتے یہودیت تے اسرائیل دے وجود نال غداری دے الزامات عائد کیتے خیر سیاستداناں دا اک دوجے نوں غدار کہنا عام جہی گل اے پر اسرائیل وچ انج کرنا رواج اے ہر جماعت اپنے سوا دوجی جماعتاں نوں ملکی سالمیت لئی خطرہ قرار دیندی اے تے فلسطینیاں اُتے عرصہ حیات تنگ کرن، ایہناں دی زمیناں ہتھیان تے مکاناں توں بے دخلی نوں کارنامے دے طور اُتے پیش کردی اے پر نوے لکھ دی اسرائیلی آبادی وچ مسلماناں دی تعداد 20 یا 22 لکھ اے ایہہ اوہ اعداد و شمار نیں جیہڑے صیہونی حکام تسلیم کردے نیں۔ عین ممکن اے اصل تعداد زیادہ ہوئے کیوں جے اسرائیل وچ مسلماناں دے بارے تعصب عام اے ایسے بنا اُتے اپنے وجود نوں منوان لئی مسلم عرب متحد ہو رہے نیں پچھلے مہینے مارچ دی انتخابی مہم وچ ووٹ دیندے ہوئے اتحاد دا مظاہرہ کیتا تاں ای مسلم ووٹ کاسٹ کرن دی شرح سٹھ فیصد تیکر ممکن ہوئی جس نال مسلماناں دی حکومتی ایواناں دے قریت تر آن دی راہ ہموار ہوئی۔
نوے لکھ دی آبادی اُتے مشتمل اسرائیل دی سب توں وڈی اقلیت مسلمان نیں جنہاں دی تعداد 22 لکھ اے ایہہ ملک دی کل اقلیتی آبادی دا پچاسی فیصد اے باقی پندرہ فیصد یعنی تن لکھ عیسائی و دیگر قوماں نیں پر معلق پارلیمنٹ دی وڈی وجہ پوری دنیا توں یہودیاں نوں اسرائیل لیا کے آباد کرنا اے کیوں جے مقامی آبادی توں نو ارداں دی مذہب توں علاوہ کوئی قدر مشترک نہیں ایسے وجہ نال تشدد پسند تے عدم تشدد اُتے یقین رکھن والی آبادی کئی جماعتاں وچ تقسیم ہو چکی اے تے مسلماناں نوں 1948 توں لے کے ہن تیکر پہلی وار طاقت منوان دا موقع ملیا اے۔
اسرائیل وچ منصور عباس مسلم رہنما دے طور اُتے ابھرے نیں اوہ پیشے دے لحاظ نال دنداں دے ڈاکٹر نیں اوہ حکومت وچ حصہ دار بنن لئی آمادہ ضرور نیں پر بے چین نہیں انتخابی مہم دے دوران اتحاد ساڈی طاقت دا نعرہ لاندے ہوئے کامیاب ہون والے 13 مسلم اراکین وچوں ایہناں دی جماعت عرب لسٹ پارٹی دے چار نیں اوہ ذرائع ابلاغ وچ وی حکومت وچ شمولیت نوں خارج ازمکان قرار نہیں دیندے پر حمایتی عرباں دی جائیداداں ہتھیان جہے قوانین دی منسوخی تے صحرائے النقاب وچ موجود عرب بدوں دی آبادیاں مستقل کرن دی شرطاں عائد کردے نیں اوہ عرب علاقیاں وچ جرائم دی بیخ کنی تے امن لئی خصوصی اقدامات دا مطالبہ کردے نیں ایہناں شرطاں نال مسلماناں دے مفادات دا تحفظ ہو سکدا اے پر ست نشستاں دی حامل مذہبی قدامت پسند یونائیڈڈ توراپارٹی مسلماناں نوں حکومت وچ ویکھنا نہیں چاہے گی ایہہ جماعت اسرائیل ولوں 1994 وچ کیتے حملے وچ 29 فلسطینی نمازیاں دی شہادت نوں کارنامہ کہہ کے تحسین کردی اے ایس لئی موجودہ ڈرامائی صورتحال نوں حق وچ رکھن لئی مسلم عرب اکابرین نوں حکمت و تدبر نال بروقت فیصلے کرنا ہون گے کیوں جے جمہوریت دے نام لیوا قدامت پسند صیہونی آسان نال مسلماناں نوں اقتدار وچ حصہ دار بنان گے۔