پنجاب اندر سیاحت دی ترقی

محمد اکرم عامر

صاف ستھرا تے خوبصورت ماحول صحتمند معاشرے لئی ضروری اے ۔اِنج دے ملکاں وچ بیماریاں گھٹ ہون پاروں ہسپتال ویران نظرآئوندے نیں تے جنہاں ملکاں دا ماحول آلودہ ہوئے اوہناں ملکاں وچ بیماریاں دی شرح وی دوجے ملکاں دی نسبت زیادہ ہوندی اے جس دی وجہ نال ایہناں ملکاں دے ہسپتال مریضاں نال بھرے نظر آندے نیں۔ ایہو وجہ اے کہ ترقی یافتہ ملکاں نے صحت مند معاشرے دی تشکیل لئی اپنے ملک دی عوام نوں صاف ستھرے تے صحتمند ماحول دی فراہمی لئی ہر سطح اُتے کم کیتا، پر پاکستان، بھارت، بنگلہ دیش، ایران، افغانستان سنے درجناں ملکاں دا ایہہ المیہ رہیا اے کہ ایہناں ملکاں وچ صحت مند ماحول دی فراہمی اُتے اینی توجہ نہیں دتی گئی جنہی ترقی یافتہ ملکاں نے دتی۔ ایہو وجہ اے کہ ایہناں ملکاں وچ نہ صرف صاف ستھرے، صحت مند ماحول دا فقدان اے بلکہ ایہناں ملکاں وچ بیمار بندیاں دی شرح وی ترقی یافتہ ملکاں توں کدھرے زیادہ اے۔
پاکستان تحریک انصاف لمبے ورہے توں اقتدار وچ آن لئی جدوجہد کر رہی سی، 2013 دے اوائل تیکر اج دی موجودہ اپوزیشن پی ٹی آئی نوں تانگے دی سواریاں دی جماعت نال تشبیہ دیندی سی پر 2013 دے انتخابات وچ پاکستان تحریک انصاف خیبر پختونخواہ وچ اکثریتی جماعت بن کے ساہمنے آئی تے کے پی کے وچ اپنا اقتدار قائم کرن وچ کامیاب ہو گئی تے ایس دورانیہ وچ خیبر پختونخواہ حکومت نے پولیس، محکمہ صحت، سنے دیگر اداریاں وچ اصلاحات دے نال خیبر پختونخواہ وچ سیاست دے فروغ لئی وی وڈے پیمانے اُتے کم کیتا تاکہ اندرون ملک دے علاوہ بیرونی ملکاں توں وی سیاح پاکستان خاص طور تے خیبر پختونخواہ دے سیاحتی علاقیاں وچ آن۔ جس نال صوبہ تے ملک دی آمدن وچ وادھا ہوئے۔ پی ٹی آئی دی حکومت صوبہ خیبر پختونخواہ وچ 2013 توں 2018 تیکر سیاحت نوں فروغ دین وچ بڑی حد تیکر کامیاب وی رہی۔ 2013 توں 2018 تیکر کے پی کے وچ پہلے توں موجود سیاحتی مقامات دی خوبصورتی وچ وادھا کر کے ایہناں نوں مزید پرکشش بنایا گیا۔ نال صوبے وچ نویں سیاحتی مقامات تلاش کر کے ایہناں نوں خوبصورت تے دلکش مناظر وچ ڈھال کے سیاحواں دی دلچسپی تے توجہ دا مرکز بنایا گیا۔
2018 دے انتخابات وچ پی ٹی آئی وفاق، پنجاب، خیبر پختونخواہ وچ حکومتاں بنان وچ کامیاب ہوئی تے ملک دے کپتان عمران خان نے نعرہ لایا کہ ملک نوں سر سبز شاداب بنان لئی دس ارب درخت لائے جان گے ایس منصوبے نوں ٹین بلین ٹری منصوبے دا ناں دتا گیا، نال کپتان نے ملک وچ سیاحت دے فروغ لئی پہلے توں موجود سیاحتی مقامات نوں مزید خوبصورت بنان تے ملک وچ نویں سیاحتی مقامات تلاش کرن لئی صوبائی حکومتاں نوں ٹاسک دتا۔کپتان اپنا ایہہ اعلان گاہے بگاہے، دہراندے وی رہندے نیں، سندھ وچ کپتان دی مخالف حکومت اے، ایس لئی سندھ حکومت نے کپتان دے ایہہ احکامات پس پشت پا دتے، کیوں جے اکثریت جئے بھٹو دا نعرہ لان والی قوم سندھ وچ حکم وی بھٹو خاندان دا ای من دی اے۔ ایہو وجہ اے کہ سندھ وچ سیاحتی مقامات ہون دے باوجود روبہ زوال نیں، کراچی دے علاوہ پورے سندھ وچ انج دا کوئی قابل ذکر سیاحتی مقام نہیں جنہاں نوں ویکھن لئی بیرون ملک توں لوک سندھ آندے ہون۔ یا کوئی مقام اندرون ملک دے لوکاں دی توجہ دا مرکز ہوئے، پر ایہہ گل حقیقت اے کہ سندھ وچ لاتعداد تاریخی مقامات ضرور نیں جیہڑے حکومتاں دی عدم توجہ دی وجہ نال خستہ حال تے تاریخ توں مٹ دے جا رہے نیں جد کہ دیگر صوبیاں خاص طور تے پنجاب وچ موجودہ دور وچ سیاحت دے فروغ لئی وڈے پیمانے اُتے کم ہو رہیا اے۔
راقم زیر تحریر کالم وچ ایسے اُتے روشنی پائے گا تاکہ اپنے جنت نظیر ملک دے خوبصورت مقامات وچوں کجھ اک اُتے قلم کشائی کر سکے، ٹورازم ڈویلپمنٹ کارپوریشن پنجاب (ٹی ڈی سی پی ) دے افسران و اہلکاران وزیراعظم پاکستان دے ویژن اُتے کم کردے ہوئے پنجاب وچ پرانے سیاحتی مقامات نوں دلکش تے جاذب نظر بنان دے نال نال کئی نویں مقامات نوں دلفریب مناظر دے کے پنجاب نوں سیاحواں دی توجہ دا مرکز بنان لئی کوشاں نیں، ایس ضمن وچ ایتھے آصف محمود، ایڈوائزر ٹورازم پنجاب دا ذکر کرنا ضروری سمجھاں گا۔ ایڈوائزر موصوف جنہاں دا تعلق راولپنڈی نال اے پنجاب وچ سیاحت دے فروغ لئی بوہت کم کر رہے نیں ایہناں دی کئی پالیسیاں دا ای نتیجہ اے کہ پنجاب وچ سیاحت دے حوالے نال صوبے وچ واضح تبدیلی ویکھن وچ آ رہی اے۔
سابق سیکرٹری سیاحت پنجاب احسان بھٹہ تے موجودہ سیکرٹری کیپٹن مشتاق وی عملی کارکردگی اُتے یقین رکھن والے افسران نیں۔ ایسے طرح جے میں مینجنگ ڈائریکٹر ٹوررازم ڈویلپمنٹ کارپوریشن پنجاب تنویر جبار، جنرل مینیجر (آپریشن) عاصم رضا تے ایہناں دی ٹیم دا سیاحت دے فروغ لئی دن رات کوششاں دا ذکر نہ کراں تے ایہہ فرض شناس افسراں نال زیادتی ہوئے گی۔ ایہہ وہ لوک نیں جیہڑے اپنی ٹیم دے نال صوبہ دے کئی مقامات نوں سیاحتی مقام بنا کے ایہنوں اینا دلکش بنان دا عزم رکھدے نیں کہ جدوں کوئی غیر ملکی سیاح پنجاب دے سیاحتی مقامات دا دورہ کر کے واپس جائے تے اپنے احباب نوں وی پاکستان دے سیاحتی مقامات دے دورے دی ترغیب دیوے، ایس نال نہ پاکستان سالانہ ارباں روپئے کما سکے گا بلکہ دوجے ملکاں وچ پاکستان دا مورال وی اُچا ہوئے گا۔
گل کتھوں کتھے نکل گئی ، گل ہو رہی سی ملک خاص طور تے پنجاب وچ پرانے سیاحتی مقامات دی تزئین آرائش تے نویں سیاحتی مقامات دی تے حالیہ ورھیاں وچ ہن تیکر ٹوررازم ڈویلپمنٹ کارپوریشن پنجاب نے ملکی و غیر ملکی ٹورسٹ (سیاحواں) دی دلچسپی لئی مری دے نیڑے پتریاٹہ تے بانسرہ گلی دے مقام اُتے نویں کیمپنگ سائیڈز متعارف کرائیاں نیں۔ ایہہ خیمہ بستیاں یورپی طرز اُتے دلکش نظارہ پیش کردیاں نظر آندیاں نیں تے سیاحواں دے دل موہ لیندیاں نیں جد کہ ایتھے آن والیاں نوں خوبصورت و محفوظ ماحول دی فراہمی لئی بہترین سکیورٹی دی سہولت وی دتی جا رہی اے۔ ایسے نوعیت دی جدید سہولتاں توں مزین کیمپنگ دی سہولت چھانگا مانگا ، تے سون ویلی دے مقام اُتے وی سیاحواں لئی میسر کیتی گئی اے۔ ایہناں مقامات اُتے روز بروز سیاحواں دی تعداد وچ وادھا ویکھن وچ آ رہیا اے۔ ایسے طرح پنجاب وچ کوہ مری دی سائیٹ نوں مزید سہولتاں نال مزین تے خوبصورت کیتا جا رہیا اے۔ ایسے طرح چکوال دی جھیلاں نوں خوبصورت بنان لئی رات دن کم ہو رہیا اے، پنجاب وچ 10 مقامات نوں پنڈ دے ماحول دی طرز اُتے لکڑی دے 10 ہٹس (جھونپڑی نما گھر ) بنائے جا رہے نیں۔(ٹی ڈی سی پی) دے زیر اہتمام راولپنڈی تے بہاولپور وچ بساں چلائیاں گئیاں نیں جد کہ سرگودھا وچ شاہ پور دے نیڑے دریائے جہلم دے مقام اُتے سیاحواں تے عوام نوں تفریح دی سہولت فراہم کرن لئی کشتیاں چلائیاں گئیاں نیں۔ خوشاب وچ کھبیکی جھیل نوں خوبصورت سیاحتی مقام بنان دے نال (ٹی ڈی سی پی) نے 86 کنال مزید زمین حاصل کر لئی اے جس اُتے یورپی طرز اُتے پرفضا ماحول وچ سیاحتی پوائنٹ بنایا جائے گا جس نال پاکستان دے عوام خاص طور تے سیاحواں دی وڈی تعداد مری، ناران، کاغان وانگوں ایس وادی ول وی جان گے جس نال علاقے وچ روزگار دے موقعے وی ودھن گے، تے خوبصورت وچ وی وادھا ہوئے گا۔
ایتھے توجہ طلب امر ایہہ وے کہ (ٹی ڈی سی پی ) نے پنجاب دے مختلف علاقیاں وچ محکمہ جنگلات دے 3 محکمہ انہار دے تن ریسٹ ہائوسز حاصل کیتے نیں ایہناں نوں جدید سہولتاں نال مزین کر کے ایہہ ریسٹ ہائوسز عوام دی سہولت لئی استعمال کیتے جان گے جس نال محکمہ نوں خاطر خواہ آمدن ہوئے گی۔ ایہہ وی سنن وچ آیا اے کہ ٹورازم ڈیپارٹمنٹ پنجاب نے صوبے دے سیاحتی مقامات دی 52 ڈاکو منٹریاں تیار کرائیاں نیں ملک نوں سالانہ ارباں روپئے دی آمدن ہوئے گی جد کہ ٹورازم ڈیپارٹمنٹ پنجاب نے اک سوشل میڈیا ایپ وی متعارف کرائی اے جس اُتے پنجاب دے خوبصورت مناظر دی تصویراں ملکی و غیر ملکی عوام دے ویکھن لئی موجود نیں ایس طرح ٹی ڈی سی پی وزیراعظم پاکستان دے ویژن نوں اگے ودھان لئی کوشاں اے۔ پر راوی کہندا اے کہ پنجاب، بلوچستان، کے پی کے وچ محکمہ سیاحت دے کول فنڈز دی کمی اے جد کہ پنجاب سنے پورے ملک وچ جنت نظیر سیاحتی مقامات لاتعداد نیں۔ جے وفاقی حکومت متعلقہ صوبیاں نوں سیاحت دے فروغ لئی فنڈز وچ وادھا کر دیوے تے پاکستان دی درجناں وادیاں تے مقامات نوں خوبصورت سیاحتی مقامات بنا کے ملک سالانہ ارباں نہیں کھرباں کما سکے گا؟ پر ایہہ ایسے صورت ممکن اے کہ صوبیاں نوں سیاحت دے فروغ لئی ایسے طرح فنڈز دتے جان جس طرح دیگر صوبائی تے وفاقی محکمیاں نوں دتے جاندے نیں، ہاں کپتان جی ایس طرح تہاڈا ویژن وی پورا ہوئے گا تے ملک وچ سیاحت نوں وی فروغ وی ملے گا تے صحت مند معاشرے دی تشکیل وچ وی مدد ملے گی۔