کیہ اسی اپنے اج وچ زندہ ہاں؟

اسیں اپنی حیاتی چ اپنے موجودہ زمانے توں 20,30 سال پچھے جی رہے نیںہن سارے سکول ، کالج، بزنس ہر طرح دا سرکاری،نجی کم کمپیوٹر تے آن لائن ہو گیا اے

فاطمہ جہاں

دو ، تن مہینے پہلوں دی گل اے، میں اک گھر چ پڑھان گئی، میں ہوم ٹیوٹرنگ کرنی آں۔ گھر، گھر جا کے بالا ںچ علم وَنڈنی آں۔ میرا اپنا تجربہ اے کہ اکثر گھراں چ والدین تے اولاد دا ایس گل تے پھڈا ہندا کہ بچے کمپیوٹر تے لکھ کے جواب گھلنا چاہندے نیں۔ پر ماں پیو نوں ایہہ فکر کھائی جاندی اے کہ کدے ایہہ کاپیاں تے لکھنا نہ بھُل جان۔ کتاباں توں پڑھنا ناں بھُل جانا۔ کیونکہ اپنی حیاتی چ اپنے موجودہ زمانے توں 20,30 سال پچھے جی رہے نیں۔ بڑی دفعہ میں اوہناں نوں سمجھان دی کوشش کیتی اے کہ ایہہ کمپیوٹر ایج اے۔ نالے Covid دے آن نال سارے سکول ، کالج، بزنس ہر طرح دا سرکاری،نجی کم کمپیوٹر تے آن لائن ہو گیا اے تسیں نویں پیڑھی نوں وقت دے تقاضیاں دے مطابق چلن دیو۔
اوہناں نوں ایوی ڈر اے کہ بچے کمپیوٹر تے گیماں کھیڈ کھیڈ کے اوارہ نہ ہو جان۔ نالے نیٹ تے ایناں زیادہ گند اے کہ والدین اوہ گندیاں ویب سائٹس توں اپنیاں بچیاں نوں بچانا چاہندے نیں۔ میں پوری طراں اوہناں نال سہمت آں پر اوہ وی تے بالاں دیاں لوڑاں نوں سمجھن تے وقت دے تقاضیاں دے نال چلن۔ ماضی دے پرچھاویاں چوں نکل کے حال دے پینڈے اختیار کرن۔
زیادہ تر ساڈا معاشرہ 20,30 سال پچھے جی رہیا اے۔ کجھ دہائیاں پچھے جھاتی پائو تے لوکی کافی دیر ہتھ نال لکھدے رہے۔ فیر جد جد دنیا چ ایجادات ہندیاں گئیاں۔ حیاتی سوکھی ہون لگ پئی۔ لکھن دے میدان چ ٹائپ رائٹر آ گئے۔ دفتراں چ اوہناں دا استعمال ہون لگ پیا۔ کسے کسے گھر چ ٹائپ رائٹر پایا جاندا سی۔ لوکاں نے اوہنوں وی دفتر شے سمجھنا شروع کر دتا۔ تے اوہ دفتر دی لوڑ بن کے رہ گیا۔
اوس توں بعد کمپیوٹر، پرنٹر تے ہور بہت ساریاں شیواں آ گئیاں۔ شاید ایوی دفتر دا مال بن کے رہ جاندے کرونا وائرس آن دے نال سارا کم ایناں تے منتقل ہو گیا۔ اج دا بچہ بچہ ایہدے نال واقف اے۔ بس ساڈے وڈیاں نوں ایہہ گل سوچنی چاہیدی اے کہ اسیں سمے دے نال ٹرئیے کیونکہ سمے توں پچھے رہ جان والے ہمیشہ معاشرے نوں تاریکیاں تے ہنیریاں چ ڈوب دیندے نیں۔ جیہڑا بندہ وقت دی رفتار نال نہیں چلدا اوہ ہمیشہ ہار جاندا اے۔ اج دے دور چ میرے سنے بوہت سارے لوکی پین پیپر دے بغیر نہیں لکھ سکدے۔ میرے کول تے خیر کمپیوٹر دی سہولت نہیں ورنہ میں تے لکھ لواں۔
ہن دوجے پاسے ویکھو ہر ایرے غیرے نتھو خیرے کول موبائل اے۔ یعنی ایہہ اک عام شے ہو گئی اے موبائل ہن اینے جدید تے ودھیا ہو گئے نیں کہ اک قسم دا منی کمپیوٹر بن گیا اے ٹائم ، موسم ، لکھائی، پڑھائی ساری موبائل تے آ گئی اے پر لوک فیر وی گھڑی گھٹ نال پئی سدھی ہوندی اے۔ اسیں پہناوے چ وی اپنی ڈانگ کھڑی کیتی ہوئی اے۔ بالاں نوں اج دے دور دے کپڑے پان توں ٹوکنے آں۔ بعض گھراں چ اوہناں دے ہیئر سٹائل، کپڑیاں، اُٹھن، بیٹھن ہسن کھیڈن تے بلاوجہ دیاں پابندیاں لا دتیاں جاندیاں نیں۔ اوہناں دے من چ پلن والیاں خواہشاں نوں حسرتاں چ بدل دتا جاندا اے۔ ایہدا نتیجہ ایہہ نکلدا اے کہ اوہ پیڑھی جد وڈی ہوندی اے اوہ اپنے بالاں تے وی اوہ ای سختی کردی اے جیہڑی اوہناں تے ہوئی ہوندی اے۔ کجھ والدین تے وقت دے نال اگے موو کردے نیں پر وڈی تعداد لکیر دی فقیر ہوندی اے۔ ہن ذرا ویاواں، شادیاں ول آ جائو۔ اج دے دور دے بچے اپنی مرضی نال ویاہ کرناں چاہندے نیں پر ایہہ حق تے بچے نوں شریعت، قانون وی دیندا اے پر ساڈی اَنکھ نہیںاجازت دیندی۔ اسیں بالاں نوں اپنی جائیداد سمجھنے آں۔ ایتھے امریکہ چ وی بوہت سارے ٹبر اپنے نکیاں نکیاں بالاں دے سجوگ کر دیندے نیں اوہناں نوں سیانف ہندی کوئی نہیں تے گھر ٹٹدے نیں شاید اوہناں چ اک دوجے واسطے محبت دے جذبات وی نہیں ہوندے۔ میرے خیال چ جتھے بچے رہ رہے ہوندے نیں اوہناں نوں اختیار دیو کہ اوہ اپنی مرضی نال ویاہ کر سکن۔ بعض اوقات ایس گل دا مُل نسلاں نوں تارناں پیندا اے جیہڑا کہ ٹبر دیاں جڑاں وڈ دیندا اے۔ بعض اوقات بھین بھرا اک دوجے دے ویری دشمن ہو جاندے نیں سانوں حال چ جینا پئے گا نہیں تے وقت دی پھنڈ بڑی بھیڑی اے۔بچیاں نوں پرانی سوچ ول موڑن دی بجائے اوہناں دے سنگی ساتھی بن کے نویں دور چ پیر رکھو۔ نویں سمے توں ڈرو ناں بلکہ اوہدیاں باہواں چے باہواں تے اوہدے نال قدم ملا کے چلو۔ نویں رسم و رواج نوں قبول کرو تے کھلیاں باہواں نال اوہناں دا استقبال کرو۔
کوئی وی شعبہ ویکھ لوئو، اسیں سیکٹینر، سیونٹینر ، اینینر تے نائیٹز چ ای اٹک کے رہ جانے آں ہر شے دی جدت نوں قبول کرن توں ڈرنے آں کوئی وی فیشن اپنان لئی اسیں10 توں 20 ورہے لے جانے آں۔ اوہدوں تک دنیا کتھوں دی کتھے اپڑ جاندی اے۔ اسیں کدی وقت دے نال ٹرن دی کوشش نہیں کیتی۔ جے کوئی کردار اے تے بھیڑی طراں اوہدی بے عزتی کرنے آں۔ میری نظر چ تے میرے مرشد فرہاد اقبال صاحب جیہڑے پنجاب دی اک بھاری بھر کم شخصیت نیں۔ جناں دا کم بولدا اے۔ اوہناں دا اک شعر یاد آ گیا اے کہ
اگلا ورقہ تھلن توں کیوں ڈر دے او
پچھلا ورقہ بھُلن توں کیوں ڈردے او
(فرہاد اقبال)
سمے نے تے بدلنا ای اے، ڈر کس گل دا، تاریک خیالی چھڈ کے روشن خیالی نوں اپنائیے تے سمے دے نال ٹر کے اپنے بالاں نوں تے معاشرے نوں ترقی دی راہ تے ٹورئیے اوہ معاشرے ود دے پھلدے نیں جیہڑے سمے دی اواز تے لبیک کہندے نیں۔ اوہ ای معاشرے اگے نکل دے نیں جیہڑے وگدے سمے نوں سہندے نیں چھڈو پرانیاں گلاں نویں دور تے سمے نال ٹرئیے۔ جیہڑا سمے نال نہیں ٹردا سما اوہنوں پیراں تھلے مِد دیندا اے۔ سانوں سمے دے گھوڑے تے سوار ہو کے ایدیاں واگاں پھڑنیاں نیں۔سیاست، تعلیم، زراعت، سیاحت، قانون، صحافت، فیشن کوئی وی شعبہ ہووے جے اسیں سمے دے نال نہیں ٹراں گے تے اسیں پسماندہ تے ردے ہوئے جدید معاشریاں توں دور ایسی بستی پا کے بئے جاواں گے جتھے روشنی دی کوئی کرن وی نہیں ہوئے گی تے ہر پاسے ہنیرا ای ہنیرا ہوئے گا۔
میں سارے ماں پیو نوں ایہہ گل سمجھانی آں کہ اپنے بالاں نوں اعتماد دیو۔ تے سمے نال چلن واسطے اوہناں دے نال ٹرو کیونکہ حال چ جین والے کدی نہیں پچھتاندے سانوں لنگھے ہوئے کل چ نہیں بلکہ اج چے زندہ رہنا ایں۔ کوشش کریئے اپنے کل نوں چھڈئیے تاکہ اج دی حیاتی دا حصہ بن سکے۔