جمہوریت دا پیغام

وزیراعظم تے قائد حزب اختلاف دے مابین اہم امور اُتے مشاورت اک آئینی تقاضا اے

رابعہ رحمن

جمہوریت دا اصل روح عوام وچ رائے دا احترام اے اج دی دنیا وچ ترقی دی بنیادی شرط وی ایہو اے، اٹھارویں صدی دے بعد دنیا وچ معاشرے دا اک نواں دور شروع ہویا تے اوہ ملک جتھے ترقی نے انقلاب برپا کر دتے ایہناں وچ اوہ ای ملک سرفہرست نیں جتھے جمہوریت نے پیر جمائے، چاہے اوہ امریکہ ہوئے برطانیہ یا فیر فرانس، جتھے جتھے شخصی حکومتاں قائم سن اوتھے معاشرے انحطاط دا شکار رہے تے عوام ترقی دے حقیقی ثمرات توں محروم رہے۔ ساڈے کول چونکہ جمہوریت دی صحیح معنیاں وچ پنپ نہیں سکی جس دی وجہ نال ایس دے صحیح ثمرات وی عوام تیکر نہیں اپڑ سکے۔
پہلی حکومتاں دا رویہ غیر سنجیدہ تے آمرانہ رہیا اے جد کہ حزب اقتدار تے حزب اختلاف جمہوریت تے پارلیمانی نظام حکومت دے دو اہم ترین ستون نیں جنہاں اُتے جمہوریت دی عمارت کھڑی ہوندی اے۔ پارلیمانی نظام حکومت وچ کوئی بامقصد گل بات دا ہونا قانون سازی دے عمل اُتے مثبت اثر پاندا اے۔ موجودہ وزیراعظم نے حلف چکن دے بعد قومی اسمبلی نال اپنے پہلے خطاب وچ کہیا سی کہ اوہ پارلیمان نوں جوابدہ نیں تے ہفتے وچ اک دن اوہ ایوان وچ آیا کرن گے تے سوالاں دے جواب دینگے جیہڑا ایہناں دے مثبت رویے نوں ظاہر کردا اے۔ وزیراعظم تے قائد حزب اختلاف دے مابین اہم امور اُتے مشاورت اک آئینی تقاضا اے نہ کہ ذاتی پسند نا پسند پر قائد حزب اختلاف شاید ایس گل دا ادراک نہیں رکھدے، جس دی وجہ نال آئینی امور تے اہم تقرریاں اُتے مکمل لاک ڈائون جہی کیفیت اے۔
آڈیننسز دا اجراء غیر قانونی نہیں پر پارلیمانی جمہوریت وچ جتھے پارلیمنٹ مکمل بحث دے بعد قانون منظور یا نامنظور کردی اے اوتھے جمہوری عمل بوہت ضروری اے۔ قانون سازی وچ سنجیدگی دا اندازہ ایس گل نال لایا جا سکدا اے کہ قائمہ کمیٹیاں جیہڑا زیادہ پارلیمانی نظام حکومت دا اہم جزو نیں ایہناں دا تواتر نال اجلاس ہوندا رہے تے جیہڑے معاملات ایہناں دے ساہمنے آن سیر حاصل گل بات کرن دے بعد ایہناں نوں تعطل دا شکار نہ ہون دتا جائے۔ پنجاب جیہڑا کہ پاکستان دا سب توں وڈا صوبہ اے اوتھے صوبائی اسمبلی وچ قائمہ کمیٹیاں پچھلے تن ورھیاں توں ایس لئی معطل نیں کیوں جے حزب اختلاف نے ایہناں توں استعفیٰ دے دتے نیں جنہاں توں ایہناں دا غیر سنجیدہ رویہ ظاہر ہوندا اے حکومت دی طاقت عوام ہوندی اے کیہ عوام دے بارے وچ نہیں سوچیا جائے گا۔
پاکستان دی سیاسی تاریخ دی سب توں وڈی اپوزیشن ہون تے ایوان بالا وچ اکثریت ہون دے باوجود وی اوہ حکومت نوں اپنا سنجیدہ تے بامقصد ساتھ دین اُتے معترض اے۔
پارلیمان نوں چلانا قانون سازی کرنا تے انج دا ماحول پیدا کرنا جس توں بامقصد تے تعمیری بحث دے بعد عوامی امنگاں دے مطابق قانون بنن حکومت وقت دی بنیادی تے قائد حزب اختلاف دی وی اہم ترین ذمہ داری اے۔ سابقہ حکومتاں اپنے اہم معاملات وچ ایس لئی ناکام رہیاں تے عوام نوں ایس لئی ریلیف نہ دے سکی کہ اوہ اک میز اُتے آ کے گل بات کرن نوں تیار نہیں ہویا کردی سی تے اوہ لوک جیہڑے اج اپوزیشن دا حصہ نیں تے اوہناں نے اپنا رویہ اج وی نہیں بدلیا۔ ایہناں نوں سمجھ لینا چاہیدا اے کہ اپنی ڈیڑھ اٹ دی وکھری مسجد بنان نال مسائل کدی حل نہیں ہوندے ایس طرح دے رویے نال نہ صرف حکومت نوں نقصان اپڑدا اے بلکہ عوام لئی وی پریشانی دا سبب بن دا اے۔
لوڑ ایس امر دی اے کہ معاملے دی سنگینی نوں سمجھیا جائے تاکہ جمہوریت مضبوط ہوئے تے عوام نوں درپیش لامحدود مسائل وچ وی کمی ہوئے، غیر لچکدار رویہ چاہے کسے دا وی ہوئے اوہ نہ معاشرے لئی سود مند ثابت ہوندا اے تے نہ ای ملک لئی۔ مسائل دا حل ہمیشہ گل بات، بحث و مباحثہ، افہام و تفہیم، برد باری تے اک دوجے دے وجود نوں تسلیم کرن توں ای نکلدا اے۔ سخت گیری، نفرت، تکبر تے جعت پسندی نال نہ قوماں ترقی کردیاں نیں تے نہ ای قیادت مقبول و کامیاب ہوندی اے عوامی رائے نوں من وعن تسلیم کرنا ای جمہوریت دا حسن اے تے ایسے وچ سب دی بقا اے ملک تے عوام نوں درپیش لامحدود مسائل دا حل کسے اک بندے یا پارٹی دے وس وچ نہیں ، ایہہ صرف اکٹھے چلن تے باہمی اتحاد نال ای ممکن اے اختلاف ہمیشہ با مقصد تے تعمیری ہونا چاہیدے نیں نہ کہ ذاتی تے شخصی۔ کسے وی معاملے نوں لے کے عوام طبقیاں نوں مدنظر رکھنا چاہیدا اے تے معاشرے دے جیہڑے مسائل نیں ایہناں نوں جڑ توں ختم کرن لئی کوئی منصوبہ بنانا چاہیدا اے۔ جمہوریت دا پیغام وی ایہو اے۔