جرمنی وچ سیاسی عدم استحکام دااندیشہ

تحریر حمیداللہ بھٹی

انتخابات توں پہلاں ہون والے تیجے تے حتمی ٹی وی مباحثے دے بعد مبصرین 26 ستمبر نوں جرمنی وچ ہون والے عام چنائو وچ وزیر خزانہ اولاف شلز دی سوشل ڈیمو کریٹک پارٹی دی جیت دا امکان ظاہر کرن لگے سن۔ ایس ٹی وی مباحثے وچ غربت دے مقابلے، ماحولیاتی، تحفظ تے داخلی سکیورٹی دے معاملات اُتے زور دار بحث ہوئی موجودہ حکمران جماعت کرسچن ڈیمو کریٹک یونین دے امیدوار آر مین لاشیٹ نے گل بات وچ مذکورہ مسائل دے حوالے نال واضح روڈ میپ دین دی بجائے دفاعی انداز اپنائے رکھیا پر حریف اولاف شلز نے تابڑ توڑ حملے کیتے تے ایہہ باور کران وچ کامیاب رہے کہ انجیلا مرکل دا احترام، سادگی تے خلوص اپنی تھاں دنیا وچ ہون والی تبدیلیاں دا مقابلہ کرن لئی جرمن قوم نوں موجودہ پالیسیاں اُتے نظر ثانی کرن تے جارحانہ انداز اپنان دی لوڑ اے جس لئی سنجیدہ تے پُرعزم لیڈر شپ ضروری اے۔ مبصرین نوں ایسے مباحثے توں اندازہ لان وچ آسانی ہوئی کہ پارلیمانی انتخابات وچ موجودہ جماعت کرسچن ڈیمو کریٹک یونین اُتے سوشل ڈیمو کریٹک پارٹی نوں برتری ملے گی البتہ جت تے ہار وچ زیادہ فرق نہیں ہوئے گا نتائج توں مبصرین دے اندازے درست ثابت ہوئے ہن انجیلا مرکل دی تھاں نویں چانسلر دا انتظار اے جس دے آن نال موجودہ خاتون چانسلر دے سولہ سالہ اقتدار دا خاتمہ ہو جائے گا۔
چانسلر دے امیدوار اولاف شلز بے داغ شخصیت دے مالک نہیں بلکہ ملک وچ ایہناں دے ناقدین دی کمی نہیں جس دی وجہ مالیاتی کئی الزامات تے ایس حوالے نال تحقیقات نیں جنہاں دا سلسلہ انتخابی مہم دے دوران وی جاری رہیا اک موقعے اُتے تے انج وکھائی دین لگیا سی کہ چانسلر بنن دا خواب شاید ای پورا ہوئے تے شلز دا سیاسی اختتام بطور وزیر خزانہ ای ہو جائے آغاز وچ سوشل ڈیمو کریٹک پارٹی تے ایس دے اتحادی وی ہون والی تحقیقات توں پریشان نظر آئے پر سیاستدان ہر ویلے فائدے دی راہواں تلاش کرن وچ سرگرداں رہندے نیں ایتھے وی انج ای ہویا تحقیقات دے دوران قانون سازاں ولوں آڑے ہتھاں لین دے باوجود شلز نے اعصاب مضبوط رکھے تے ناکامی اُتے ختم ہوندی بازی پلٹ کے سب نوں حیران کر دتا اوہناں نے جارحانہ انداز اپناندے ہوئے ویڈیو لنک دے ذریعے سوالات دے جوابات دین دی بجائے غیر متوقع طور اُتے دلائل دین لئی پارلیمنٹ دی فنانس کمیٹی دے اگے پیش ہون دا مشکل رستہ اختیار کیتا جس نال ایہناں نوں ایہہ فائدہ ہویا کہ اوہ تحقیقات کرن والیاں نوں بڑی حد تیکر مطمئن کرن وچ کامیاب رہے حالانکہ ایہناں توں تابڑ توڑ سوال ہوئے تاکہ پریشان ہو کے کوئی انج دا نکتہ دے سکن جس نال تحقیقاتی کمیٹی نوں الزامات ثابت کرن وچ مدد ملے پر جواب دیندے ہوئے شلز بلکل پر سکون رہے تے کوشش کیتی کہ تحقیقاتی کمیٹی نال الجھیا نہ جائے مبادا کوئی انج دا کم ہوئے جس نال انتخابی مہم متاثر ہوئے ایس وچ اوہ بڑی حد تیکر کامیاب رہے تے تابڑ توڑ سوال کرن والے قانون سازاں نوں جلدی ای نازک حالات دی بنا اُتے پسپائی اختیار کرنی پئی۔ ایہہ انج دی جت سی جیہڑی شلز دی گرویدہ حلقے وچ قدر و منزلت ودھان دا باعث بنی تے سٹھ ملین توں ودھ حق رائے دہی رکھن والے ملک دی عوام دی اکثریت دے دل وچ اپنے حق وچ ہمدردی دی لہر پیدا کرن وچ کامیاب ہون دے نال میدان وچ اتری کل 47 جماعتاں تے گروپاں دے بھنور توں اپنی جماعت نوں پہلی پوزیشن دلوان وچ کامیاب ہوئے۔
انجیلا مرکل دی کامیابیاں یا ناکامیاں دا جائزہ لیندے ہوئے ایہہ گل نہیں بھُلنی چاہیدی کہ ایہناں دی سادگی نے جرمناں وچ ایہناں نوں احترام دلوایا پر درپیش چیلنجز دا ساہمنا کردے ہوئے اوہناں نے زیادہ تر دنیا دی من کے نال چلن دی کوشش کیتی تے گھٹ ای موقعے اُتے وکھری راہ اپنائی اے حالانکہ نیٹو جہے اتحاد دے ممبر ہون دے باوجود ترکی تے فرانس نے جدوں چاہیا وکھرا موقف اپنایا پر جرمنی جہے وڈے ملک، جس دی معیشت وی مضبوط اے دی انجیلا نے ویلا گزار پالیسی اُتے صاد کیتے رکھیا ایہہ انداز وی مرکل دے احترام وچ کمی نہ لیا سکیا پر حکمران جماعت کرسچین ڈیمو کریٹس نال وابستہ سیاستداناں اُتے ماسک ڈیل اسکینڈل وچ ملوث متنازعہ ڈیل وچ مالی فائدے دے الزام لگے ایہہ اسکینڈل رائے عامہ بالخصوص نوجواناں دے ذہن متاثر کرن دا اک سبب بنیا فیر وی انجیلا دی واجبی جہی کارکردگی دے باوجود ایہناں دا احترام ایہناں دی جماعت کرسچن ڈیمو کریٹک یونین نوں حالیہ چنائو وچ چنگے ووٹ دلوان دا باعث بنیا ایہہ قدامت پسند جرمن معاشرے دا پر ہن جرمن احترام دے باوجود انج دی شخصیت نوں اگے لیان دے متمنی نیں جیہڑے جرمناں نوں اک وار فیر عالمی سطح دا اہم کھلاڑی بنائے تے ہر ویلے افہام و تفہیم دی بجائے طاقتور ملک دے طاقتور لیڈر وانگوں چلے ایہہ سوچ جرمناں دے ذہناں وچ نمو پا رہی اے تے افہام و تفہیم تے جارحانہ مزاج رکھن والیاں وچ جرمن تقسیم ہو رہے نیں۔
کیہ نویں جرمن چانسلر دی آمد دے حوالے نال کوئی صد فی صد درست پشین گوئی کیتی جا سکدی اے؟ میرے خیال وچ انج دی کوئی گل کرنا یا اندازہ لانا ہجے قبل از وقت ہوئے گا جیہڑا ایہہ وے کہ 26 ستمبر دے پارلیمانی انتخابات وچ کوئی وی جماعت واضح برتری حاصل نہیں کر سکی۔ حکمران قد امت پسند جماعت کرسچن ڈیمو کریٹک یونین نال سخت مقابلے دے بعد سوشل ڈیمو کریٹک پارٹی نوں معمولی برتری ای حاصل ہوئی اے ملک وچ کل پائے گئے ووٹاں دا سوشل ڈیمو کریٹک پارٹی 25.7تے موجودہ حکمران کرسچن ڈیمو کریٹک یونین نوں 24.1 فی صد ووٹ ملے نیں جد کہ ماحول دوست سیاسی جماعت گرین پہلی وار 14.8 ووٹ لے کے ملک دی تیجی وڈی جماعت دے طور اُتے ساہمنے آئی اے موجودہ حکمران جماعت نے پچھلے الیکشن توں 25 فیصد ووٹ گھٹ لئے نیں ایس حوالے نال وجوہات دا ذکر کیتا جا چکیا پارلیمان وچ حکمران جماعت 196 نشستاں دے نال دوجے جد کہ سوشل ڈیمو کریٹک 205 نشستاں دے نال پہلے نمبر اُتے آئی اے تے ایہہ کوئی زیادہ نمایاں فرق نہیں کسے وی مناسب اتحاد دے نال موجودہ حکمران جماعت گھٹ ووٹ لین دے باوجود سوشل ڈیمو کریٹک دی جت نوں ختم کر سکدی اے ایس لئی جت دے باوجود شلز دے چانسلر بنن دے بارے وچ وثوق نال کجھ کہن دی بجائے ایہہ کہنا زیادہ آسان اے کہ اتحادی حکومت بنن دا امکان اے اولاف شلز ولوں جت دے دعویاں دے باوجود مناسب اتحادی ملن دی صورت وچ آرمین شیٹ دے چانسلر بنن دا امکان اے پر بنن والا اتحاد کنہی مدت یا آیا چار ورہے تیکر قائم رہوے گا ایس حوالے نال خدشات نیں جرمنی دے حالیہ انتخابات نے بائیں بازو دے بنیاد پرستاں نوں سخت مایوس کیتا اے عین ممکن اے موجودہ چانسلر انجیلا مرکل اوس ویلے تیکر منصب اُتے موجود رہن جدوں تیکر نویں اتحادی دی صورتحال واضح نہیں ہو جاندی۔
نویں جرمن چانسلر لئی اقتدار آسان نہیں ہو ئے گا مرکل نوں فوربز ولوں 10 ورہے تیکر طاقتور ترین خاتون دا اعزاز ملدا رہیا اوہ خاموش طبع ضرور سن پر مسائل حل کرن وچ سنجیدہ نظر آندیاں سن، ہن ویکھنا ایہہ وے کہ نواں چانسلر جرمنی نوں کنج اگے لے کے چلے گا ماحولیاتی آلودگی گھٹ کرن لئی کنہا سنجیدہ کردار ادا کر پائے گا اک گل طے وے کہ طاقتور معیشت پر منقسم رائے دے حامل ملک دی قیادت کرنا بوہت مشکل تر ہو رہیا اے اہلیت تے صلاحیت دے خوب مظاہرے نال ای انجیلا مرکل دی کمی پوری ہو سکدی اے دونویں وڈی جماعتاں کرسمس توں پہلے اتحادی بنان لئی کوشاں نیں پر کجھ مبصرین تیجے تے حتمی مباحثے دے فاتح اولاف شلز دے بارے پر امید نیں کہ اوہ اتحادی حکومت دا ہدف حاصل کرن وچ کامیاب ہو جان گے فیر وی ایس حوالے نال اگلے دو مہینے اہم نیں تے جرمنی دے آئندہ چانسلر دا انتخاب مشکل ہو سکدا اے موجودہ حکمران جماعت کرسچین ڈیمو کریٹک یونین تے ماحول دوست جماعت گرین جے اتحاد بناندی اے تے جرمنی وچ سیاسی عدم استحکام دے اندیشے دے امکانات ودھ جان گے۔