ڈاکٹر اجمل نیازی۔۔۔دھرتی دا پتر دھرتی دے حوالے
ڈاکٹر ہوراں نے پنجابی دا اوہ مورچہ سنبھالیا سی جیہڑا سب توں کمزور رہیا اے
مدثر اقبال بٹ
سانوں بوہت سارے تعلق دھُپ چھاں وچ وی اپنی پناہ وچ رکھدے نیں نہیں تے زندگی اینی وی سوکھی نہیں جنہی چنگے دِناں وچ لگدی اے۔ ایس دی ساری تلخیاں تے اذیتاں اودوں سامنے آئوندیاں نیں جدوں آسودہ حالی لنگھ جاندی اے۔ آسودگی مال و زر دی وی ہو سکدی اے تے چنگے دوستاں دی سنگت دی وی۔ میری زندگی دا نچوڑ ایہو اے کہ چنگے دوست تے غمگسار کسے وی دولت توں ودھ قیمتی ہوندے نیں ایہناں دا ہونا دکھ دی کیفیت نوں گھٹ کر دیندا اے خوشیاں دے لمحات لمبے کر دیندا اے۔ ایہہ زخم زخم ماحول وچ مرہم جہے لوک نیں تے زندگی حسین اے نہیں تے دنیا اجہی بے وفا تے سفاک اے کہ ایس دے نال کجھ لمحے لنگھانا وی اوکھا ہوئے۔ ڈاکٹر اجمل نیازی وی انج دی ای دولت سن جنھاں دی موجودگی وچ افسردگی تے شکستگی دی عسرت نے کدی پریشان نہیں کیتا۔ دوستاں دی خوشی وچ خوش تے اداسی وچ پریشان ہون دا حوصلہ رکھن والے انج دے لوک پتہ نہیں کیوں اینی تیزی نال اٹُھدے جا رہے نیں کہ اکثر انج دی تنہائی دا احساس ہون لگدا اے کہ جویں شاخ محبت دے جھڑدے پتے، سار ے دے سارے خزاں دی نذر ہُندے جا رہے نیں۔ ایہہ شاخ اینی خالی خُولی اے کہ کیہ خبر کدوں اوہ اک ادھ وی جھڑ جان جنہاں دے ہون نال ہجے کجھ تسلی اے۔ڈاکٹر اجمل نیازی وی دل دی تسلی سن، حوصلہ سن تے ہمت وی۔ اوہ ہر حال وچ دوستاں دا خیال رکھن تے پریشانی دے عالم وچ الجھناں سلجھان دا خاص مزاج لے کے دنیا وچ آئے سن تے مردے دم تیکر ایسے مزاج نوں اپنی پہچان رکھیا۔
ڈاکٹر اجمل نیازی دے نال پہلی ملاقات کدوں ہوئی، ایہہ تے یاد نہیں پر انج ضرور محسوس ہوندا اے کہ جویں ایہہ تعلق صدیاں پرانا تے ہوئے گا۔ تسیں ایس فلسفے بارے تے سنیا ای ہوئے گا کہ کردار اہمیت نہیں رکھدے، گل نظریے دی ہوندی اے۔ نظر یہ مستقل کہانی اے تے کردار زمانے دے نال اپنے ناں بدل کے بس داستان مکمل کردے نیں۔ ڈاکٹر جمل نیازی تے میں وی نظریے دی لمبی داستان دے دو کردار آں جیہڑے شاید اپنے ناں بدل کے قربان گاہواں نوں اپنے لہو نال سیراب کردے رہے آں۔ ساڈی یاداں سکندر دے مقابل لڑدے پورس دے نال وی سانجھیاں سن تے دُلّے بھٹی یا احمد کھرل دے سپاہیاں وچ وی اسیں اکٹھے موجود رہے ۔ اسیں چنگیز تے ہلاکو دے اگے آئے فیر بھگت سنگھ دے نال انگریز سرکار نوں للکاریا وی۔ اوہ اسیں سی جیہڑے زمانے بدل بدل کے اپنی مٹی اُتے نثار وی کیتے گئے تے اج وی ایہہ قافلہ اپنے رتن ایس دھرتی دی نذر کر رہیا اے جس نے ایہناں نوں جنم دتا، پہچان دتی۔
میں ڈاکٹر اجمل نیازی نوں بھانویں صوفی وی سمجھنا واں پر ایہناں دے اندر دا حریت پسند ہمیشہ ایس صوفی اُتے غالب رہیا۔ ایہو حریت پسند پچھلے 50,55 سال توں اپنی ماں بولی دے حقاں لئی لڑ رہیا سی۔ ایسے ادبی تے صحافتی مورچے اُتے ایہناں نال میری اک وار فیر شناسائی ہوئی تے اسیں اوہ ساری پرانی یاداں، جیہڑیاں صدیاں دی دھند پار لُکیاں سن فیر توں تازہ کر لئیاں۔ ڈاکٹر اجمل نیازی نے پنجابی دا اوہ مورچہ سنبھالیا سی جیہڑا سب توں کمزور رہیا اے۔ جدوں اوہ جوانی دی راہ اُتے قدم جما رہے سن، اودوں پنجابی تحریک کسے حد تیکر چل تے رہی سی پر تحقیق تے فکر دا حصہ بوہت کمزور سی۔ ادب وی تخلیق ہو رہیا سی تے مشتاق بٹ مرحوم جہے لوک عملی طور تے وی میدان نوں گرم رکھے ہوئے سن پر ایتھے انج دے کردار دی لوڑ سی جیہڑا ِکّو ویلے صاحب علم وی ہوئے تے میدان عمل دا سپاہی وی۔ جیہڑا پنجابی تحریک دی اواز بنے تے صحافت دا خالی مورچہ وی پوری طرح سنبھالے۔ انج دا کردار پنجاب دی ثقافت، زبان دی جنگ لڑن والی سپاہ دے علم بردار وی۔ ڈاکٹر اجمل نیازی نے ایس مورچے اُتے اپنا کردار خوب نبھایا۔ اپنی ماں بولی دا حق ادا کیتا تے سرخرو ٹھہرے۔
ڈاکٹر اجمل نیازی دے کالم ہون، شاعری یا فیر نثر، اوہ اک خاص رنگ وچ رچی ہوئی اے۔ ایہہ رنگ قاری نوں اپنے ہون دی وجہ تلاش کرن دی تحریک دیندا اے۔ دنیا دے وجود وچ اوہ تلاش کرن اُتے اکساندا اے جیہڑا کدھرے وکھائی ای نہیں دیندا۔ ایہناں دا نظریہ بنیادی حقوق دے عملی مظاہر دی تلاش وَل لے جاندا اے۔ صدیاں توں انھے غاراں وچ رہن والیاں نوں روشنی نال شناسا کرن لئی کھچ کھچ کے ایس تھاں اُتے لیاندا اے جتھوں سورج وکھائی دیوے۔اوہناں نے روشنی وکھائی وی تے فیر اپنے حصے دی شمع جلا کے ایہنوں دوجیاں توں منفرد وی رکھیا۔ ڈاکٹر اجمل نیازی دی شاعری وچ نثری شگفتگی اے تے نثر وچ شعری چاشنی۔ ایہناں دے کردار وچ وقار اے تے گفتار وچ معیار۔ میں انج دے لوک گھٹ ای ویکھے نیں جنہاں دی شخصیت وچ انج دی کشش ہوئے کہ تسیں ایہناں دی موجودگی وچ ایہناں ای نوں ویکھدے رہو، سندے رہو تے آخر اُتے ایہناں دے دیوانے ہو جائو۔ ڈاکٹر اجمل نیازی انج دے ای سن۔ جس نے ایہناں دے نال ملاقات کیتی، ایہناں نوں ویکھیا، ایہناں نوں سنیا فیر ایہناں ای دا ہو گیا۔ ایہناں دی محبت کسے نوں جان ای نہیں دیندی سی، سو جیہڑا اک وار ایہناں دی محفل وچ آ بیٹھا، اٹھ کے نہیں گیا پر ہن کیہ ہوئے گا۔ ہن ایس محفل وچ آ کے بیٹھن والیاں اُتے کیہ بیتے گی کہ آپ میزبان ای اٹھ کے جا رہیا اے۔جدوں فہم و شعور دے پیمانے بھر بھر کے دین والا ساقی ای نہیں رہیا تے مے خوار کتھے جان، میکدے اُتے کیہ بیتے گی۔ جنہاں نوں ڈاکٹر صاحب نوں سنن، پڑھن تے ویکھن دی عادت سی، ہن اوہ فرزانے کتھے جان۔ ایہہ جدائی تے عمر بھر دی جدائی اے اوہ جو دل فگار آندے تے رِسدے زخماں اُتے مرہم لے کے واپس جاندے ہن کس توں دوا پان گے تے کس دے دستِ شفا توں سکون قلب پان گے۔ کتھے کدوں تے کنج دے سوالات اچھالن والا بندا ایسے مٹی دی آغوش وچ گہری نیند سو رہیا اے جس دے حقاں لئی ساری عمر لڑدا رہیا ہُن میں آخر وار ڈاکٹر صاحب نال مل کے آیا واں ایہناں نوں آخری وار ویکھیا، رخصت کیتا تے بوجھل دل تے ہتھ رکھ کے واپس آیا ہن تنہائی دے پہلو وچ بیٹھا ایہناں نوں یاد کر رہیا واں۔ قلم چکیا، لکھنا چاہیا تے جویں منتشر خیالات یکجا نہیں ہو رہے، جویں دستِ اجل نے خیالات دے اجتماع دا اوہ شیشہ ای توڑ دتا ہوئے جنہوں شیشہ گر نے بڑی مہارت نال سنبھال رکھیا سی۔ سوچ رہیا واں کہ اوہ کنج دا دوست سی جس دے جان اُتے میرے جہے مضبوط انسان دے خیالات وی انج کھلرے نیں کہ ایہناں نوں سمیٹنا ای ممکن نہیں ہو رہیا۔ گل بن نہیں پا رہی، مضمون لکھیا نہیں جا رہیا، منتشر موضوعات نوں یکجا نہیں کر پا رہیا۔۔۔۔ بس اینی جہی گل اے کہ دھرتی دے پتر نوں دھرتی دے حوالے کر کے آیا واں۔
