کشمیر نوں بھارتی فوج دے پیراں تھلے مدِھن دا یوم سیاہ

کشمیریاں اُتے بھارتی سورما فوج دے ظلماں خلاف یوم سیاہ

جی این بھٹ

27 اکتوبر 1947ء تاریخ کشمیر دا اوہ بدترین دن اے جس دن بھارت دی غاصب فوج دے ناپاک پیر ارض کشمیر اُتے اترے۔ 14 اگست 1947 دے تقسیم ہند منصوبے دی رو نال مسلم اکثریتی ریاستاں نوں پاکستان تے ہندو اکثریتی ریاستاں نوں بھارت دے نال مدغم ہون یا الحاق کرن دی اجازت سی۔ ایس کم لئی واضح فارمولاتیار کیتا گیا۔ ایس ویلے کشمیر، جوناگڑھ تے حیدر آباد وچ تن نیم خود مختار حکمراناں دی حکومت سی۔ ایہناں وچ جوناگڑھ تے حیدر آباد وچ ریاستی عوام دی اکثریت ہندو سی تے جموں کشمیر وچ مسلماناں دی اکثریت سی۔ جوناگڑھ وچ نواب آف جوناگڑھ تے میر نظام حیدر آباد مسلم حکمران سن۔ جموں کشمیر وچ مہاراجہ ہری سنگھ دی حکومت سی۔ ایس قانونی فارمولے دے تحت جموں کشمیر نوں پاکستان دے نال شامل ہونا ایس لئی وی آسان سی کہ ایہہ ریاست جغرافیائی طور تے پاکستان دے نال متصل سی۔ سیالکوٹ توں لے کے سیاچین تیکر دا علاقہ پاکستان دی سرحد نال ملدا اے۔ جموں کشمیر دی آبادی وی 76فیصد توں زیادہ مسلمان سی۔ ایہناں سارے حقائق دے ہوندے ہوئے مسلم لیگ دی قیادت وچ وفد نے مہاراجہ ہری سنگھ نوں یقین دلوایا آپ قائداعظم نے ریاست دی حیثیت جویں دی اے اونج ای رکھن دی یقین دہائی کرا کے صرف پنج امور پاکستانی حکومت دے کول رکھن دا یقین دلوایا تاکہ کشمیر دے الحاق پاکستان دی راہ وچ کوئی رکاوٹ نہ آئے۔ ایہہ نہایت فرخدلانہ پیشکش سی۔ جس نال پاکستان دی شروع وچ تے مہاراجہ نے حامی بھر لئی ایس دے نال ای پوری ریاست جموں کشمیر دی سرکاری عمارتاں اُتے سبز ہلال جھنڈے لہرا دتے گئے پوری وادی کشمیر تے جموں وچ پاکستان نال الحاق دیاں خوشیاں منائیاں جان لگیاں عمارتاں تے گھراں اُتے لوکاں نے چراغاں دا اہتمام کیتا۔
پر ایتھے ہندوستان دی مکار ہندو سیاسی قیادت نے روایتی چالبازیاں نال کم لیندے ہوئے کشمیر دے ڈوگرہ مہاراجہ دےاکھاں اُتے حکومت تے حرص دی انج دی پٹی بنھی کہ اوہ اصل زمینی حقائق توں نظراں چراندے ہوئے کانگریسی سیاستداناں نہرو تے پٹیل دیاں گلاں وچ آ گیا قیام پاکستان دے اعلان دے نال ای کانگریس دے ایہناں مکار سیاسی رہنمائواں نے کمال مکاری دے نال مہاراجہ ہری سنگھ دے گرد گھیرا تنگ کر دتا تے ایہنوں مجبور کیتا جان لگیا کہ جے اوہ اپنی حکومت تے تخت بچانا چاہندا اے تے اوہ پاکستان دے نال الحاق توں باز رہوے ایس وچ ٹال مٹول کر کے تاخیری حربے استعمال کرے۔ کیوں جے پاکستان مسلم اکثریتی ملک اے اوتھے مہاراجہ دی حکومت نوں زیادہ دیر تسلیم نہیں کیتا جائے گا۔
دوجے پاسے بھارت دی حکمران جماعت کانگریس نے نیشنل کانفرنس دے رہنما شیخ محمد عبداللہ نوں جیہڑے ایس ویلے جموں کشمیر وچ اک مقبول عوامی لیڈر سن نوں اپنے دام وچ گھیر لیا۔ نہرو تے پٹیل لئی آسان شکار شیخ عبداللہ سی اوہ اپنی تعریفاں دے قصے سن سن کے ایہناں دونواں اُتے لٹو ہو چکیا سی۔ نیشنل کانفرنس عملاً آل انڈیا کانگریس دی بغل بچہ تنظیم بن چکی سی۔ شیخ عبداللہ زمینی حقائق فراموش کر کے ہندوئواں دے جھوٹے نیشنلزم دے دعویاں دے سیلاب وچ بہہ گئے اوہ بھُل گئے کہ ہندو اکثریتی ملک وچ کشمیریاں دی کیہ حیثیت ہوئے گی۔
ایہناں حالات وچ جدوں کشمیری مسلماناں نے ویکھیا کہ مہاراجہ الحاق پاکستان اُتے رضا مند ہون دے باوجود کانگریس دے نال پیار دیاں پینگاں ودھا رہیا اے تے اوہ چپ نہ رہ سکے۔ گلگت بلتستان تے جموں کشمیر دے پہاڑی علاقے وچ وڈی تعداد وچ برٹش آرمی دے تربیت یافتہ لوک بپھراٹھے تے اوہناں نے مہاراجہ دے خلاف اعلان جنگ کر دتا۔ ہزاراں سابقہ فوجی تے جوان بغاوت اُتے اتر آئے۔ انج ریاست جموں کشمیر وچ مسلح جدوجہد دا آغاز ہو گیا۔ گلگت بلتستان وچ جلدی ای مہاراجہ دی ڈوگرہ فوج نوں علاقے وچ پے در پے شکستاں دے بعد نسنا پیا۔ جموں دے اوہ علاقے جیہڑے اج آزاد کشمیر اکھواندے نیں ایتھے وی مسلح باغیاں نوں پے در پے کامیابیاں ملن لگیاں تے سرحدی علاقیاں دے مسلح پٹھان وی اپنے مسلم بھراواں دی امداد لئی کشمیر وچ آن لگے۔ ہن تے نیشنل کانفرنس، انڈیا کانگریس تے مہاراجہ دی ڈوگرہ فوج حواس باختہ ہون لگی۔ ایہناں نوں ریاست وچ اپنی سیاست موت نظر آن لگی تے اوہناں نے مہاراجہ اُتے دبائو ودھا دتا۔ دوجے پاسے مسلح مجاہدین بارہ مولا تیکر جا اپڑے تے مہاراجہ اپنی ساری دولت تے قیمتی شیواں لے کے سرینگر توں جموں فرار ہو گیا جتھے ایس نوں آسانی نال ہندو مہا سبھائی ٹولے نے گھیر لیا۔ افراتفری دا عالم سی مہاراجہ نے اپنی حکومت تے دولت بچان لئی نہرو، شیخ عبداللہ تے پٹیل دیاں گلاں وچ آ کے جہاز پھڑیا تے دہلی جا اپڑے جتھے اوہناں نے عالم خوف بقول بھارتی رہنمائواں دے ہندوستان دے نال الحاق دے معاہدے اُتے دستخط کر دتے پر آپ مہاراجہ دے پگر ڈاکٹر کرن سنگھ دی بھارتی پارلیمنٹ وچ تقریر گواہ اے کہ ایہہ اک جبری تے نامکمل معاہدہ اے جس دی کوئی قانونی حیثیت نہیں تے کرن سنگھ نوں ہجے تیکر مہاراجہ دی قانونی حیثیت حاصل اے۔ بہرحال ایس الحاق دے اعلان دے نال ای مہاراجہ نے بھارت نال اپیل کیتی کہ ایس دی ریاست نوں مسلح مجاہدین توں بچان لئی فوری فوجی مدد دیوے۔جس اُتے 27 اکتوبر 1947 نوں بھارتی فوج نے زمینی تے فضائی اپریشن شروع کیتا۔ کشمیر وچ بھارتی فوج دے مسلح دستے داخل ہونا شروع ہوئے ۔ بارہ مولہ تیکر اپڑن والے مجاہدین فضائی بمباری تے جدید فوجی ہتھیاراں دا مقابلہ نہ کر سکے تے واپس چلے گئے۔ تاریخ دسدی اے کہ جے سرحدی مجاہدین بارہ مولہ اُتے قبضے دے بعد اوتھے ویلا ضائع نہ کردے ، مال غنیمت اکٹھا کرن دی بجائے سرینگر ول پیش قدمی جاری رکھدے تے اج مقبوضہ ریاست جموں و کشمیر دی تاریخ ای کجھ ہور ہوندی پر افسوس انج نہ ہو سکیا مجاہدین نے کئی دن بارہ مولہ وچ ضائع کیتے۔ ایس اُتے بھارتی فوج نوں مہلت مل گئی نہیں تے بھارتی طیارے سرینگر اُتے اترن دی ہمت ای نہ کر پاندے۔ ایہناں دی آمد توں پہلاں ای مجاہدین سرینگر وچ داخل ہو کے قبضہ کر چکے ہوندے پر افسوس انج نہ ہو سکیا۔
بھارتی فوج دی کشمیر وچ آمد نے ساری بازی پلٹ دتی۔ ایس دے نال الحاق ہندوستان دے جبری جھوٹے معاہدے نے سیاسی صورتحال نوں مزید ابتر کر دتا ایس موقعے اُتے بابائے قوم قائداعظم محمد علی جناح دی واضح ہدایات دے باوجود پاکستان وچ مقیم انگریز (برطانوی) فوجی افسراں نے کشمیر وچ پاکستانی فوج نوں کاروائی کرن دی اجازت نہ دتی۔ انج بھارت نوں یکطرفہ طور تے کشمیر وچ قبضہ جمان دا آسان ترین موقع مل گیا تے ایہہ غاصبانہ قبضہ اج تیکر جاری اے۔
انج 27 اکتوبر دا دن کشمیریاں دی غلامی دی کالی رات دا آغاز ثابت ہویا جے پاکستانی فوج نوں برطانوی فوجی افسراں ولوں اجازت ملی ہوندی تے بھارت لئی ریاست جموں کشمیر اُتے قبضہ کرنا کدی آسان
نہ ہوندا۔ پر ہندو انگریز سیاسی و عسکری گٹھ جوڑ نے انج نہ ہون دتا۔ جس دی وجہ نال ریاست جموں و کشمیر دا وڈا حصہ بھارت دی غلامی وچ چلا گیا۔
اج 72 ورہے لنگھن دے باوجود ایہہ غلامی دی کالی رات ختم نہیں ہوئی۔ کشمیری 1947 توں ایس غلامی دی کالی رات نوں اپنے لہو دا نذرانہ دے دے کے کٹ رہے نیں پر افسوس عالمی برادری کشت خون وچ ڈُبی ایس وادی ول کوئی توجہ نہیں دے رہی۔ بھارت نے 1947 وچ آپ ایہہ معاملہ اقوام متحدہ وچ پیش کیتا کہ مسلم مجاہدین نوں کشمیر وچ داخلے توں روکیا جائے حالانکہ ایس ویلے آپ ایس دی فوج کشمیر وچ گھسی ہوئی سی۔ عامی برادری دی تجویز اُتے ایس شرط اُتے جنگ بندی عمل وچ آئی کہ دونویں ملک مقبوضہ ریاست جموں کشمیر وچ رائے شماری کروا کے کشمیریاں دی مرضی دے مطابق ایہناں نوں اپنے مستقبل دا فیصلہ کر دین گے پر چشم فلک گواہ اے کہ بھارت نے اج تیکر ایس رائے اُتے عمل نہیں کیتا ایس دے برعکس پاکستان نے ہمیشہ ایس تجویز دی ایس قرار داد دی حمایت کیتی اے۔ ایس دے برعکس ہن 2019 وچ بھارت نے نہایت بے شرمی تے ڈھٹائی نال پوری ریاست جموں کشمیر نوں اپنی ریاست قرار دے کے ایس دی آئینی تے خصوصی حیثیت ختم کر دتی اے۔ انج کشمیری مسلماناں توں خصوصی حیثیت دا لولی پاپ جیہڑا نہرو نے شیخ عبداللہ نوں دتا سی اوہ وی ایہناں توں کھوہ لیا اے۔ افسوس دی گل تے ایہہ وے عالمی برادری متنازعہ قرار دتے جان دے باوجود بھارت دے ایس سنگین تے عالمی طے شدہ اصولاں دے خلاف اقدام اُتے مجرمانہ خاموشی اختیار کیتے ہوئے اے۔ 27 اکتوبر 1947 توں لے کے اج تیکر ڈیڑھ لکھ توں زیادہ کشمیری اپنی جاناں دے نذرانے دے کے تحریک آزادی کشمیر نوں جاری رکھے ہوئے وے۔ بے گناہواں دا لہو کدی رائیگاں نہیں جاندا جلدی یا بدیرایہہ ضرور رنگ لیائے گا۔ بقول شاعر
رنگ لائے گا شہیدوں کا لہو
یہ لہو سرخی ہے آزادی کے افسانے کی