ہن بندہ لطیفہ وی نہ سناوے!

ابرار ندیم

کئی شعر تے لطیفے اینے زبردست ہوندے نیں کہ اوہناں نوں پڑھ کے یاں سن کے بے اختیار ایہو دل کردا اے کہ ایہنوں دوستاں دے نال شیئر کیتا جاوے۔ شعر دا معاملہ کیوں جے اک لطیف احساس تے خالصتاً شعرفہمی نال تعلق رکھدا اے ایس لئی ایس حوالے نال اک قدغن اے کہ چنگا شعر ہر ایرے غیرے تے نتھو خیرے نوں نہیں بنایا جا سکدا بھاویں نتھو خیریاں دی ایس فہرست وچ بے تکلف دوست ای کیوں نہ آندے ہون ایس لئی کہ کافی تے کانجی وانگوں شاعری دا وی اک خاص ٹیسٹ یعنی ذائقہ ہوندا ے جہدے توں چس لین لئی پہلے چنگی طرح ایہ ٹیسٹ ڈویلپ کرنا پیندا اے پر شعراں دے الٹ لطیفیاں دے حوالے نال ایہ استثنیٰ اے کہ اک اوسط درجے دے لطیفے توں کسے عام جہی ذہانت تے ذوق دا بندہ وی لطف اٹھا سکدا اے پر ایہدے لئی وی اک شرط اے کہ اوہ بندہ مخبوط الحواس یاں خاتون نہ ہووے تے خاتون خانہ تے بالکل وی نہ ہووے۔ ایس لئی کہ کسے لطیف دی چس لین لئی جس حس مزاح یاں حس مزا دی لوڑ ہوندی اے مرداں دے مقابلے وچ عام طور تے عورتاں تے مرداں وچ اوہ حس گھٹ ہوندی اے۔ عورتاں وچ ایس حس دے گھٹ ہون دا کارن تے کوئی ماہر نفسیات ای دس سکدا اے پر ساڈے دوست حنیف جذباتی دے بقول کسے مرد وچ حس مزاح دا گھٹ ہونا دوجی وجوہات دے نال نال اوہدا مینوفیکچرنگ فالٹ وی ہو سکدا اے۔ بہرحال ایہدی وجہ جو وی ہووے میں ایہ سمجھنا واں کہ جو وی سڑیل ایس نعمت توں محروم اے اوہنوں اللہ تعالیٰ دے حضور اک واری سچے دل نال اپنے گناہواں دی معافی ضرور منگنی چاہیدی اے تے جنہوں پروردگار نے بن مانگے حس مزاح دی دولت نال نوازیا اے ایہدے تے اوہنوں اپنے رب دا شکر ادا کرنا چاہیدا اے۔
اللہ جان دا اے ملک وچ ودھدی ہوئی بیروزگاری تے جان لیوا مہنگائی نال خرچے تے آمدن وچ عدم توازن نے جس طرح اک عام بندے نوں پریشانیاں وچ الجھا کے ہسن ہسان توں دور کر دتا اے ایس وچارے تے ترس آندا اے۔ ہن ساڈے ورگے سفید پوشاں دے کول کوئی اجہی طاقت‘ اختیار یاں روپیہ پیسہ تے ہے نہیں کہ کسے مجبور تے لاچار دے دکھاں دا عملی مداوا کر سکیے۔ لے دے کے ساڈے ورگیاں کول دعا توں علاوہ ایہو اک قلم تے دوجیاں دے دکھ درد دا احساس تے ہمدردی دے جذبات نیں جہدے سہارے وکھووکھ حیلے بہانیاں نال پریشان حال لوکاں نو ںاپنیاں گلاں وچ بہلا پھسلا کے دلاسہ دین دی کوشش کرنے آں۔ سچ کہواں تے اپنے کالم وچ کدی کدائیں کوئی اک ادھ لطیفہ پان دا میرا مقصد وی صرف ایہو ہوندا اے کہ شاید ایہنوں پڑھ کے کسے فکرمند دے چہرے تے تھوڑی دیر لئی کجھ مسکراہٹ آ جاوے۔ پر ایہدے وچ وی ایہ مشکل اے کہ پچھلے کجھ ورھیاں توں حالات تے واقعات وچ تیزی نال تبدیلی دے بعد ہن پرانے تے وضع دار لوکاں دی تھاں جہڑے نویں نمونیاں نے لے لئی اے اوہ کسے وی پیرائے وچ الوئواں تے کھوتیاں دے ذکر نوں اپنا ذکر خیر سمجھ کے ایویں ای غصہ کر لیندے نیں۔ ہن ایس حسن اتفاق نوں کیہ کہیے کہ اج کل ہٹ ہون والے لطیفیاں تے کالماں وچ انج ای زیادہ تر ذکر الوئواں تے کھوتیاں دا ہوندا اے۔آپ میں وی کجھ عرصہ پہلاں حکومتی سرپرستی وچ اوکاڑہ وچ کھوتیاں دی افزائش لئی قائم کردہ فارم دے حوالے نال پنجاب حکومت نوں خراج تحسین پیش کرن لئی اک کالم لکھیا سی پر ایس منفی رویے نوں کیہ کہیے کہ ناقدین نے ایس سدھے سادے کالم وچ وی حکومت دے حوالے نال طنزومزاح دے اوہ پہلو کڈھ لئے جو میرے وہم و گمان وچ نہیں سن۔
کالم لکھدے ہوئے کسے قسم دی ذومعنویت توں پرہیز تے میں پہلے وی کردا سی پر کھوتیاں والے اوس کالم دے بعد تے میں ہور وی زیادہ محتاط ہو گیا واں کہ میری کسے گل توں کدھرے آبگیناں خاص طور تے حکومتی آبگیناں نوں ہلکی جہی ٹھیس وی لگ جاوے۔ ایس لئی ہن کالم لکھدے ہوئے میری کوشش ہوندی اے کہ میں ایہدے وچ کسے الو یاں کھوتے دے ذکر دے نال نال کوئی اجیہا شعر یاں لطیفہ وی نہ لکھاں جہدا موجودہ سیاسی صورتحال یاں حکومت نال کوئی دور دا وی تعلق نکل سکدا ہووے پر ایس حد درجہ احتیاط دے باوجود وی کجھ مہربان و قدردان انج انج دی دور دی کوڑی لیاندے نیں کہ عقل حیران رہ جاندی اے۔ ہن تسیں ای ایس اک لطیفے نوں پڑھ کے دسو کہ ایہدے وچ کیہ خرابی اے۔ اک واری پنڈ دا چوہدری بڑے شوق نال عربی گھوڑا خرید لیایا۔ گھوڑا اک نمبر دا اڑیل نکلیا۔ چوہدری نے سواری دی بڑی کوشش کیتی پر گھوڑے نے اوہنوں نیڑے نہ پھٹکن دتا۔ میراثی ایہ سارا تماشا ویکھ رہیا سی بولیا چوہدری صاحب تسیں کہوو تے میں ایہنوں قابو کراں۔ چوہدری نے حیرت نال میراثی ول ویکھیا تے پچھیا تینوں گھڑ سواری آندی اے؟۔ مراثی بولیا ایہ وی کوئی کم اے بھلا‘ میراثی نے چھال لائی تے گھوڑے تے سوار ہو گیا گھوڑے نے اصلیت وکھانا شروع کر دتی تے اک جھٹکے نال پچھلیاں لتاں تے کھڑا ہو گیا میراثی گھوڑے دی کنڈ توں تلکدا ہویا پچھے ٹر چلا گیا‘ گھوڑے نے فیر اک جھٹکا دتا تے میراثی تلک کے کجھ ہور پچھے چلا گیا۔ گھوڑے دے تریجے جھٹکے تے میراثی منہ پرنے زمین تے ڈگ پیا۔ چوہدری نے کہیا اوئے گامے توں تے کہندا سی تینوں گھڑ سواری آندی اے ۔ میراثی نے ہتھ جوڑدے ہوئے کہیا چوہدری صاحب! میں کدی نہ ڈگدا‘ کم بخت گھوڑا ای ختم ہو گیا سی۔ میرے خیال وچ دوستاں نوں ہسن ہسان لئی ایہ اک سدھا جیہا لطیفہ اے جہدے وچ ملک وچ ودھدی ہوئی لاقانونیت‘ مہنگائی تے بیروزگاری نوں روکن وچ حکومتی نکامی یاں موجودہ غیریقینی سیاسی صورتحال تے کسے قسم دا کوئی طنز نہیں پر ایہدے باوجود جے کسے دے اندر دا چور ایہنو ںاپنی نکامی دے نال جوڑ کے اپنے آپ تے طنز سمجھے تے ہن تسیں ای دسو کیہ اجہے لطیفیاں دے ڈر توں بندہ لطیفہ سنانا چھڈ دیوے۔٭٭