پاکستانی طلبہ دا پاکستانی سفارتخانے دا دورہ

ذبیح اللہ بلگن

پاکستانی سفارت خانہ کسی وی دوجے ملک وچ پاکستانیاں دا گھر ہوندا اے۔ پاکستانی سفارتخانے دا کم جتھے دو طرفہ ملکاں وچ رابطے قائم کرنا تے کاروبار نوںفروغ دینا اے اوتھے ایہناں سفارتخانیاں دی وڈی ذمہ داری اپنے ہم وطناں نوں سہولتاں فراہم کرنا اے۔ بطور صحافی تے مصنف مینوں کافی ملکاں وچ جان دا اتفاق ہویا اے جتھے پاکستانی شہریاں نوں اپنے سفارتخانیاں کولوں بہت ساری شکایتاں نیں۔ میں 2022 وچ اپنی کتاب ’’بین الاقوامی انسانی سمگلنگ‘‘ لکھی تے مینوں ایس کتاب دی تیاری لئی بارہ ملکاں دا وزٹ کرنا پیا سی۔ ایہناں ملکاں وچ جدوں میری ملاقات اتھے رہائش پذیر پاکستانیاں نال ہوئی تے اوہناں دا ایہ مشترکہ شکوہ سی کہا وہناں نوں پاکستانی سفارتخانیاں توں عزت و احترام نہیں ملدا۔ ایس دوران ملاقات کوالالمپور ملائشیا وچ پاکستانی سفارتخانے وچ تعینات جناب حامد رضا وٹونال ہوئی۔ حامد رضا وٹو پاکستانی سفارتخانے وچ بطور پریس اتاشی اپنی ذمہ داریاں ادا کر رہے سن۔ کوالالمپور وچ پاکستانی سفارتخانے وچ میری بہت ساریاں ملاقاتاں وٹو صاحب نال ہوئیاں۔ ایہناں ملاقاتاں وچ وی ایہ موضوع زیر بحث رہندا۔ حامد رضا وٹو ایہناں دناں وچ پاکستانی سفارتخانہ ٹورنٹو کینیڈا وچ تعینات نیں۔
مندرجہ بالا ماضی دی یادداشاتیں رقم کرن دا مقصد ایہ سی کہ میں ایہناںدناں ازبکستان وچ مقیم آں تے ایتھے وی اک پاکستانی سفارتخانہ موجود اے۔ جیویں کہ درج بالا واقعیاں وچ ایہ عرض کیتاگیا اے کہ بیرون ملکاں وچ مقیم پاکستانی شہری پاکستانی سفارتخانیاں توں ناراض نیں۔ تاہم ازبکستان دے حوالے نال میں عرض کراں گا ایتھے سانوں تھوڑا جیا مختلف تجربہ ہویا اے۔ اگرچہ پاکستانی سفارتخانے تاشقند وچ موجود سٹاف وی دوجے ملکاں وانگوں پاکستانی ای اے تاہم ایہناں دا رویہ قدرے مختلف اے۔ مینوں ایس گل دا فرحت انگیزاحساس ہویا کہ چلوکدھروں ای سہی‘ سانوں ٹھنڈی ہوا دا جھونکا تے محسوس ہویا۔ پچھلے ڈیڑھ ورھیاں دے مسلسل مشاہدے تے تجربے مگروں میرا گمان اے کہ پاکستانی سفارتخانہ تاشقند نے ازبکستان وچ موجود پاکستانیاں لئی خاطر خواہ اقدامات چکے نیں۔ ازبکستان وچ پاکستان دے سفیر جناب علی اسد گیلانی نال میری بہت ساریاں ملاقاتاں رہیاں نیں۔پچھلے سال جدوں پاکستانی وزیراعظم عمران خان ازبکستان آئے سن تے ایہ سید علی اسد گیلانی ای سن جنہاں نے بے مثال انتظاماں کر کے ایس دورہ دے نتیجے نوں ہور بہتر بنایا سی۔ علی اسد گیلانی اک متحرک شخصیت نیں۔ اوہ پاکستانیاں کولوں اوہ مسائل وی پچھ لیندے نیں جنہاں دا اوہناں نوں سامنا وی نہیں ہوندا۔ ایہ گل میں ازراہ تفنن بیان کیتی اے۔ ساڈے کول سمرقند سٹیٹ میڈیکل یونیورسٹی سمرقند وچ سینکڑاں پاکستانی طلبہ پڑھدے نیں۔ ایہناں طلبہ دا قیام و طعام تے دوجی ضروریات نوں ساڈی کمپنی ارسل ایجوکیشن سروسز ویکھدی اے۔ جناب علی اسد گیلانی دا سامنا جدوں وی ساڈے طلبہ نال ہوندا اے اوہ اوہناں کولوں اوہناں دے مسئلیاں دے حوالے نال ضرور پچھدے نیں۔ طلبہ سب اچھا کہہ رہے ہون تے خود مسائل بیان کرن لگدے نیں۔ ’’تہاڈے استاد تہانوں چنگا پڑھاندے نیں؟‘‘ ’’تہاڈا کھانا چنگا ہوندا اے؟‘‘ تہاڈے کولوں کوئی بوہتے پیسے تے چارج نہیں کردا؟‘‘ فلاں فلاں۔ جہنوں کوئی شکایت نہ وی ہووے ایس قدر شفقت تے محبت ویکھ کے اوہ وی مسائل لبھن لگ جاندا اے۔ بہرحال مزاح دی گل وکھری اے۔ سید علی گیلانی نوں ایہ کریڈٹ بہرحال جاندا اے کہ اوہ پاکستانی کمیونٹی دے نال ایس قدر بے تکلف ہو جاندے نیں کہ پاکستانی شہری اوہناں نوں اپنا مسیحا تے مدوا تصور کرن لگدے نیں۔ جتھے ایہ کریڈٹ جناب گیلانی صاحب نوں جاندا اے اوتھے میں سمجھنا واں کہ ایس کریڈٹ دے بہت زیادہ حقدار سفارتخانے دے کونسلر جناب خرم علی وی نیں۔ پاکستانی کمیونٹی نوں اوہناں نے اک لڑی وچ پرو رکھیا اے۔ پاکستانی کمیونٹی دے سارے بندے اوہناں نوں انگلیاں اتے یاد نیں۔ کسی وی بندے دا نام لیتا جاوے اوہدے بارے اوہناں نوں پہلے توں پتہ ہوندا اے۔ ایسے طرحاں عامر حیات وی نیں جہڑے پاکستانی کمیونٹی دے دکھ درد وچ ہمیشہ شریک رہندے نیں۔ عامر حیات پاکستانی کمیونٹی وچ بہت متحرک تے ذہین شخصیت نیں۔
7جنوری 2022نوں سمرقند سٹیٹ میڈیکل یونیورسٹی ازبکستان وچ زیر تعلیم پاکستانی طلبہ نے پاکستان ایمبیسی تاشقند دا اک مطالعاتی دورہ کیتا۔ ایس دورہ دا پربندھ ساڈی کمپنی ارسل ایجوکیشنل سروسز نے کیتا سی۔ پاکستان ایمبیسی وچ وزٹ کرن والے ایہناں طلبادی گنتی 60سی۔ ست جنوری دی سویر دس وجے پاکستانی طلبہ پاکستان ایمبیسی تاشقند پہنے تے جناب عامر حیات نے ایہناں طلبہ دا استقبال کیتا۔ مگروں سفارتخانے دے کونسلر جناب خرم علی نے طلبہ نوں پاکستانی سفارتخانے دے حوالے نال تفصیلی بریفنگ دتی۔ خرم علی نے پاکستانی طلبہ نال مخاطب ہو کے آکھیا کہ ایہ سفارتخانہ ازبکستان وچ تہادا گھر اے۔ بلکہ ایہ تہاڈا پاکستان اے۔ جہڑی تھاں تسیں کھڑے او اوتھے ازبکستان دا قنون لاگو نہیں ہوندا بلکہ پاکستان داقنون لاگو ہوندا اے۔ اوہناں نے آکھیا اسیں مقدور بھر کوشش کیتی اے کہ ازبکستان وچ پاکستانیاں نوں خاطر خواہ سہولتاں فراہم کیتیاں جان ایس کم لئی پاکستانی سفارتخانے دا عملہ دن رات کم کردا اے۔ اوہناں نے آکھیا ایس ویلے پاکستان تے ازبکستان دے تعلقات اک نویں مرحلے وچ داخل ہو رہے نیں۔ ماضی دی نسبت ایہ دونواں ملکاں اج بوہتے اک دوجے دے نیڑے نیں۔اوہناں نے آکھیا دونواں ملک اک دوجے دے شہریاں لئی بہت سارے اقدامات کر رہے نیں۔ ایتھے ایس ویلے اک ہزار دے کول کول پاکستانی موجود نیں تے تقریباً اینے ای پاکستانی طلبہ مختلف تعلیمی اداریاں وچ پڑھ رہے نیں۔ ساڈی کوشش ہوندی اے کہ جیویں ای ساڈے کول کسی پاکستانی دا کوئی مسئلہ آوے اسیں ایہنوں فوری حل کریے۔
مگروں سارے طلبہ نوں پاکستانی ایمبیسی وچ موجود کمیونٹی ہال وچ بٹھایا گیا۔ جتھے طلبہ لئی چاہ دا پربندھ کیتا گیا سی۔ کچھ دیر مگروں پاکستانی سفیر جناب علی اسد گیلانی تشریف لے آوے۔ جناب خرم علی نے کمپیئرنگ دے فرائض انجام دیندیاں ہویاں پاکستانی سفیر نوں سٹیج اتے بلایا تے طلبہ نال خطاب کرن دی دعوت دتی ۔پاکستانی طلبہ نال خطاب کردیاں ہویاں سید علی اسد گیلانی دا کہنا سی کہ اوہناں نوں اینی بوہتی تعداد وچ پاکستانیاں نوں سفارتخانے وچ ویکھ کے بہت زیادہ خوشی ہو رہیا ے تے ان والے سارے معزز مہمانوں نوں دل توں خوش آمدید آکھدے نیں۔ اوہناں دا کہنا سی کہ اوہ جدوں ازبکستان وچ سفیر بن کے آئے نیں اوہناں دی کوشش اے کہ دونواں ملکاں وچ دو طرفہ تعلقات دے علاوہ پاکستانی کمیونٹی دی ویلفیئر لئی کم کیتا جاوے۔ ایہو وجہا ے کہ اسیں پاکستانیاں لئی سفارتخانے دے بوہے کھول دتے نیں۔ اوہناں نے آکھیا تہاڈے والدین نے تہانوں جس مقصد لئی ایتھے بھیجیا اے تہاڈی سب توں پہلی ذمہ داری ایہ اے کہ تسیں اوہ مقصد پورا کرو تے ایتھوں چنگے ڈاکٹر بن کے جائو۔ میں بہت سارے ملکاں وچ ویکھیا اے کہ طلبہ بیرون ملک تعلیم دے حصول لئی جاندے نیں تے اوتھے دوجی سرگرمیاں وچ شامل ہو جاندے نیں۔ میری تہاڈے نال استدعا اے کہ تسیں ساڈے ملک دا روشن مستقبل نیں لہٰذا اپنی توجہ اپنی تعلیم اتے مرکوز رکھیے تے ایتھوں کامیاب ہو کے وطن واپس آئیے۔ سید علی اسد گیلانی نے پاکستانی طلبہ نال مخاطب ہو کے آکھیا تہانوں کسی وی قسم دا کوئی مسئلہ درپیش ہویا پاکستان ایمبیسی دے بوہے تہاڈے لئی 24گھنٹے کھلے نیں تے سارے سٹاف تہاڈی خدمت لئی ہر ویلے تیار اے۔ اوہناں نے آکھیا میں ذبیح اللہ بلگن نوں وی آکھیا اے کہ ایہناں طلبہ نوں ہر طرحاں دی سہولتاں فراہم کیتیاں جان تاں جے ایہ اپنی تعلیم اک چنگے تے پرسکون ماحول وچ مکمل کر سکن۔ مگروں جناب خرم علی نے ارسل ایجوکیشنل سروسز دے چیف ایگزیکٹو دی حیثیت نال راقم نوں خطاب دی دعوت دتی۔ میں پاکستان ایمبیسی دا شکریہ ادا کردیاں ہویاں اپنا پچھلے تجربہ دہراندے ہوئے آکھیا کہ دنیا بھر وچ موجود پاکستانی سفارتخانیاں توں اوتھے رہن والے پاکستانیاں نوں شکایات رہندیاں نیں تاہم اسیں اللہ دا شکر ادا کرنے آں کہ ازبکستان وچ سانوں اوہ عمومی رویہ ویکھن نوں نہیں ملیا۔ ایہدا کریڈٹ پاکستانی سفارتخانے دے سارے عملہ نوں جاندا اے۔ جس طرحاں پاکستان ساڈا گھر اے بالکل اوسے طرحاں ایہ سفارتخانہ وی ساڈا گھر اے تے اسیں اپنے گھر دی فلاح و بہبود لئی تن دھن نال تیار آں۔ ساڈے کول سمرقند سٹیٹ میڈیکل یونیورسٹی وچ ایس ویلے ساڑھے چار سو طلبہ پڑھ رہے نیں اسیں ہر ممکن کوشش کیتی اے کہ طلبہ نوں بہتر توں بہتر سہولتاں فراہم کیتیاں جان۔ طلبہ نوں پاکستانی کھانے مہیا کرن دی غرض نال اسیں پاکستان توں چار باورچی لے کے آئے آں۔ ایسے طرحاں یونیورسٹی دی مرکزی عمارت وچ ارسل ایجوکیشنل سروسز دا فتر سویر دس وجے توں لے کے شام چھ وجے تک بالاں نوں سہولت فراہم کردا اے۔ ہاسٹل دے انتظامات لئی وی اسیں پاکستانی سٹاف تعینات کر رکھیا اے۔ ساڈے ڈائریکٹر راشد محمود خود ایس سارے عمل دی نگرانی کردے نیں۔ ایس سارے دے باوجود اگر کدھرے کوئی کمی رہ گئی اے تے پاکستانی سفارتخانہ نشاندہی کرے اسیں اوہنوں فوری پورا کراں گے۔ میں عرض کیتا کہ اسیں سمرقند سٹیٹ میڈیکل یونیورسٹی نوں پاکستانیاں لئی رول ماڈل بنانا چاہنے آں ایس لئی پاکستانی سفارتخانہ ساڈی سرپرستی کرے۔ اسیں سفارتخانے دے نال رل کے اک آئیڈیل نظام بنانا چاہنے آں۔ امید اے پاکستانی سفارتخانہ ایس معاملے وچ ساڈی مدد تے رہنمائی کرے گا۔
سید علی اسد گیلانی نے طلبہ کولوں اوہناں دے مسئلیاں بارے پچھیا تے اوہناں دے حل دی یقین دہانی کروائی۔ چاہ دی ضیافت دے دوران پاکستانی طلبہ نے پاکستانی سفیر نوں گھیر لیا تے اپنے موبائل فون توں تصویراں بنوان لگے۔ سید علی اسد گیلانی وی طلبہ وچ گھل مل گئے بہت دیر تک طلبہ وچ بیٹھے رہے۔ کسی وی پاکستانی سفارتخانے دا ایہ اک روشن چہرہ اے جہڑا اسیں ازبکستان وچ ویکھنے آں۔ میری خواہش اے کہ دوجے ملکاں وچ قائم پاکستانی سفارتخانیاں نوں وی ایسے انداز نال پاکستانی کمیونٹی دے نال خوشگوار تعلقات قائم کرنے چاہیدے نیں۔