درویش دا مزار تے وکلاء بارز

طلعت عباس خان

درویش دے مزار تے کسے نے اپنے آپ نوں فنا ویکھیا‘ کسے نے بقاء‘ کسے نے رقص ویکھیا‘ کسے نے گناہ‘ کسے نے ثواب ویکھیا غرض جہدا جو اپنا حال سی اوہنے اوہو حال ویکھیا انجدی ای صورتحال وکلاء بارز دی اے جس حال وچ وکلاء ججاں نوں ویکھدے نیں اوہناں دے فیصلیاں نوں ویکھدے نیں۔ ججاں نوں بن دا ویکھدے نیں غرض جہدا جو حال اے اوہو ای حال ویکھدے نیں۔ پہلی جج محترمہ عائشہ اے ملک سپریم کورٹ دی جج بن چکیاں نیں۔ ایس توں پہلاں ہائیکورٹ وچ خواتین ججز تے ہے ای سن پر پاکستانی تریخ وچ پہلی واری سپریم کورٹ دی خاتون جج بنن دا اعزاز عائشہ ملک نوں حاصل ہویا۔ اوہناں دا کیس پہلی واری سپریم جوڈیشل کمیشن وچ لیاندا گیا سی اوس ویلے مجاز اتھارٹی وچ میڈم نوں ووٹ نہ پئے تے جج نہ بن سکیاں۔ دوبارہ ایہدے تے اوہناں نوں جج بنان دی کوشش کیتی تے کیس فیر جوڈیشل کمیشن نوں گھلیا گیا ایس واری اوہناں دے کول نمبر پورے سن تے محترمہ جج بن گئیاں۔ اوہ چوی جنوری نوں حلف وی لے چکیاں نیں۔ میڈم دے سپریم کورٹ دا جج بن جان نال نویں تریخ رقم ہو چکی اے پر انج کرن نال اک ڈبیٹ نے وی جنم لے لیا اے ججاں دے طریقہ کار تے انگلیاں اٹھن لگیاں نیں۔ دنیا نوں ایہ دسنا مقصود سی کہ پاکستانی سپریم کورٹ وچ خاتون جج وی ہے تے پشاور ہائیکورٹ دی سینئر جج مسرت ہلالی نوں سپریم کورٹ دا جج بنا دیندے جو اوہناں توں سینئر وی سن پر انج نہیں کیتا گیا۔ ہن جوڈیشل کمیشن دے فیصلے دے بعد دو گروپ تشکیل پا چکے نیں۔ اک گروپ دی جت ہوئی اے تے دوجا ہار چکیا اے جد کہ معاملہ ہار جت دا نہیں سی۔ قنون تے آئین دی بالادستی دا سی۔ دوہاں گروپاں وچ نامور شخصیات فیصلہ کرن والیاں وچ شامل سن۔
سارے جان دے نیں چیف جسٹس آف پاکستان گلزاراحمد دو فروری نوں ریٹائر ہو رہے نیں تے ایسے دن نویں چیف جسٹس آف پاکستان جسٹس عمرعطاء بندیال اپنے عہدے دا حلف اٹھان گے۔ جوڈیشل کمیشن دے ایس واقعے نال بار تے بنچ وچ وِتھ پیدا ہو گئی اے۔ کہیا جاندا اے کہ پاکستان بار کونسل‘ باقی بار کونسلاں تے بار ایسوسی ایشناں نے ایہدے تے اتفاق کیتا سی کہ جس طرح نال محترمہ دی سپریم کورٹ وچ تقرری کیتی گئی اے انج کرن تے جان والے چیف جسٹس گلزاراحمد دے اعزاز وچ کوئی الوداعی پارٹی نہیں دتی جاوے گی پر ہن ایہ سنن وچ آیا اے جتن والے گروپ نے الوداعی پارٹی سپریم کورٹ بار ولوں فیصلہ اپنے حق وچ کرن وچ کامیاب ہو چکے نیں۔ کہیا جاندا اے اقتدار تے پیسہ دو اجہیاں چیزاں نیں جو فیصلے بدل سکدے نیں۔ ہن وکیل اپنے نمائندیاں نوں ویکھ سکدے نیں۔ شعیب بن عزیز یاد آ گئے:
کیوں اداس بیٹھے ہو سردیوں کی شاموں میں
اس طرح تو ہوتا ہے اس طرح کے کاموں میں
سارے جان دے نیں کہ جج بنن لئی لائق وکیلاں دی لوڑ نہیں چنگا جج اوہ کہلاندا اے جو اللہ دے نیڑے ہو کے انصاف تے مبنی فیصلے کرے۔ جہنوں فیصلہ کرن ویلے پتہ ہووے کہ ایہدا حساب میرے توں وی لیا جاوے گا۔ ہن تے ہر فیلڈ دا ای برا حال اے۔ کسے نے قبرستان دے گورکن تے خوبصورت تبصرہ کجھ ایس طرح کیتا کہ اوہدا والد اوہدے توں چنگا سی اوہ صرف کفن لاہ کے ویچ دیندا سی ایہ تے کفن دے نال مردے دی بے حرمتی وی کردا اے۔ انج ای حال ساڈے ہر شعبے دا وکھائی دیندا اے۔ ساڈی سوسائٹی وچ کسے وکیل دا جج بننا کوئی سوکھا نہیں ہوندا۔ یاد رہوے کہ ساڈے بہت سارے ساتھی وکیل جج تے بن جاندے نیں پر کنفرم نہیں ہوندے تے کجھ عرصے بعد گھر گھل دتے جاندے نیں۔ ایس سسٹم نوں بدلن دی ضرورت اے۔ ججاں دی سلیکشن دے طریقہ کار وچ کئی خامیاں نیں جہناں نوں ٹھیک کرنا اوکھا ای نہیں ناممکن وی وکھائی دیندا اے۔ کدی سوچیا اے تسیں جہنوں سینئر ہون دے باوجود سپریم کورٹ دا جج نہیں بنایا اوہنوں انصاف کون دیوے گا۔ ماضی وچ وی اجہے واقعات ویکھن وچ آ چکے نیں پر اسیں ماضی توں سبق نہیں سکھدے۔ ایسے طرح وکلاء سپریم کورٹ دا ممبر بنان لئی دس ورھے ہائیکورٹ دی پریکٹس لازم اے پر جہڑے وکیلاں دے والدین جج ہوندے نیں اوہناں وکیلاں نوں خصوصی رعایت دیندے ہوئے ست ورھیاں وچ سپریم کورٹ دا وکیل بنا دتا جاندا اے۔ کیہ ایہ ناانصافی نہیں۔ اوہناں دے دکھ دا مداوا کون کرے گا کیہ کدی ساڈیاں بار کونسلاں نے بار ایسوسی ایشناں نے ایہدے تے آواز اٹھائی اے کہ ایس طریقہ کار نوں ای ختم کر دتا جاوے۔ پنج ورھے دی پریکٹس دے بعد ہر وکلاء دا انٹرویو اک سپریم کورٹ دا جج اک سینئر ہائیکورٹ جج تے پاکستان بار کونسل دے اک سینئر ممبر تے مشتمل بنچ ہووے گا۔ اوہو بنچ پاس یاں فیل کرے گا جہدے بعد پاس ہون والا اوہ وکیل جتھے چاہوے وکالت کرے جیویں ساڈے گوانڈھی ملکاں وچ اے۔ ویکھنا ایہہ وے کہ ایس وکیل دیاں ڈگریاں جعلی تے نہیں۔ مسلماناں دے زوال دی وجہ عبادتاں وچ کمی نہیں سگوں معاملیاں وچ منافقت‘ دھوکھا دہی‘ بے ایمانی آئین تے قنون دے مطابق فیصلے نہ کرنا تے وعدہ خلافی کرنا اے۔ آخر وچ امام علی دا اک قول مومن صوم و صلو نال نہیں معاملیاں نال پچھانیا جاندا اے۔ ٭٭