عطاالحق قاسمی دے کالم بارے کالم

غلام شبیر عاصم

لفظاں وچ مزاح بھرن والے نثر نگار،وکھرے لہجے دے شاعر تے سوادی کالم نگار جناب عطاالحق قاسمی دا کالم،کالم نگاری دی لِیہ تے چلن والیاں لئی اک سِیدھ تے رہنمائی دا کم کردا اے۔اوہناں دا کالم پڑھ کے اِنج لگدا اے جسراں بندہ سواد لے لے کے کوئی کراری جہئی شے کھا رہیا ہووے تے بس کھائی جارہیا ہووے۔کدی اِنج وی لگدا اے جسراں اوہناں دے لفظ کت کتاڑیاں کڈھ رہے ہون، معاشرے دے برے تے نکمے کرداراں دی کتیا کتیا وی کررہے ہون۔قاسمی صاحب اجیہے بھیڑے کرداراں دی مٹھی مٹھی بلکہ مِٹھی مِٹھی واہوا کردے نیں۔کسے دی منجی ٹھوکدے نیں تے ٹھوکدے ٹھوکدے اگلے دی منجی اکھیڑ کے رکھ دیندے نیں۔میں اکثر اپنے بارے سوچنا کہ میں پھڑاں ای ماردا آں،قلم پھڑن دی جاچ نہیں تے لکھاریاں وچ اپنا شمار کرنا واں۔لِکھنا تے پھیر معیاری وی لِکھنا بہت اوکھا کم اے۔جدوں کدی میں جناب عطاالحق قاسمی دا کالم پڑھناں تے میرااپنا آپ نِتر کے میرے سامنے آجاندا اے کہ میں کِنا کو ادیب آں۔پتہ لگ جاندا اے کہ میں یا میرے ورگے لکھاری کِنے کو پانی وچ نیں۔بلکہ اسیں تے ہے ای پانی جوگے تے پانی وچ آں۔اسیں کھوہ دے ڈڈو آں۔ساڈا اوناں یاں انج دا نہ تجربہ،نہ مشاہدہ اے۔سارا سارا دن کالم گھڑدے رہی دا اے،کڑھدے رہی دا اے۔پر پھیر وی کالم ٹھیک طرحاں اپنی شکل نہیں پھڑدا۔
قاسمی صاحب تے شاپنر وچ پنسل طرحاں کالم نوں گھڑ کے رکھ دیندے نیں۔لگدا اے کالم اوہناں اتے اتردا اے،اوہ چک کے کاپی پیسٹ کرکے اخبار نوں ٹور دیندے نیں۔یا پہلاں کالم اوہناں اتے اتردا اے،پھر اوہناں اتوں اتر کے کاغذ تے اتردا اے تے پھر دِلوں دماغوں نہیں اتردا۔میرے اتے جے کدی چار سطراں اتر وی آون تے میتھوں کاغذ اتے نہیں اتارن ہندیاں۔ عطاء الحق قاسمی صاحب یاں ایس سطح دے کسے ہور وی کالم نگار دے برابر تے کِیہ کول کول پھڑکن دا وی نہیں سوچیا جاسکدا۔ساتھوں تے ایہناں دے مستقل قاری نہیں سمجھے تے چھوتے جاسکدے،جیہڑے قاسمی صاحب دی تخلیقی اڈاری نوں چنگی طرحاں جان دے بجھدے نیں تے اڈدی چِڑی دے پر گِنن والی سیانف تے مہارت رکھدے نیں۔ قاسمی صاحب دا کالم زبان و ادب لئی اجیہے خیمے دی طرحاں اے،جتھے لفظاں نوں اوہ پورے ڈھنگ، رنگ تے سنگ نال ورت کے سانبھ جہیا لیندے نیں۔بڑیاں باریک، اوکھیاں تے گھٹ محسوس کِیتیاں جان والِیاں کیفیتاں اتے پتہ نہیں کِتھوں ڈِکشنری دی وِتھون کوِتھوں لبھ پھول کے ایسے لفظ لیاہ کے سجا دیندے نیں۔کہ بندہ حیران رہ جاندا اے،لگدا اے ایہ لفظ بنیا ای ایس کیفیت تے موقعے لئی سی،تے شاید دوجی واری ایہنوں ہون کوئی ہور کِدھرے ورت وی نہ سکے۔ مینوں لگدا اے جیویں قاسمی صاحب نوں اردو ڈکشنری ساری زبانی یاد اے،تے اوہ لفظ چن چن کے اوہناں دی مناسب تھاں اتے پروئی جا رہے ہندے نیں۔اوہناں دا کالم واقعی مضمون تے کالم دے وچکار اِک لِیک جہِی واہ کے رکھ دیندا اے۔میں اوہناں دا بوہت پرانا قاری نہیں آں۔پر اوہناں دے کالم نے اجیہا چسکا لا دتا اے کہ جس دن اوہناں دا کالم نہ ہووے اخبار پڑھن نوں جی نہیں کردا۔
اوہناں دا کالم پڑھدے ویلے ذہنوں کئی ہور جہئے دوجے کالم نِکل نکل جاندے نیں،تے کئی موضوع ذہن وچ سِر چک آوندے نیں،تے طبیعت نوں لِکھن ول ٹوردے نیں۔اوہناں دا کالم پڑھدے ویلے لگدا اے جیویں سویرے سویرے بندہ چہل قدمی کر رہیا ہووے۔بلکہ اوہناں دے کالم مینوں ایس پاسے وی ٹور رہے نیں کہ میں اوہناں دا شاگرد ہو جاواں،شاعری تے نثر وچ میرا ہون تک کوئی وی باقاعدہ استاد نہیں،میں آل دوالے نوں پڑھناں تے لکھناں تے اپنیاں غلطیاں آپ ای کڈھناں۔ایہ وی سچ اے کہ بندہ استاد بِناں نہ مکمل اے،پر بندہ ہر ویلے کسے نہ کسے توں ضرور سِکھ رہیا ہندا اے۔ کدی انسان اپنا استاد آپ ای ہندا اے تے کدی معاشرہ تے کدی ویلے توں وی انسان بوہت کچھ سِکھ رہیا ہندا اے۔مینوں لگدا پیا اے جے میں قاسمی صاحب دا شاگرد نہ ہویا تے میرا اپنا آپ جیویں آپے ای اوہناں نال بزوری نٹھ جائے گا۔میرے ورگا لکھاری اوہناں اگے سورج اگے چراغ وانگوں اے۔اوہناں دا کالم پڑھ پڑھ کے،لفظ تے انداز پھڑ پھڑ کے گِلے تھانویں ٹرن وانگ بندہ ہولی ہولی سِکھ ای سکدا اے۔میرا کالم پتہ نہیں کس زمانے وچ جاکے کِدھرے کالم ہووے گا۔اجیہا کالم،جیہڑا نثر وچ وی نظم دی حیثیت رکھدا ہووے۔قاسمی صاحب دا کالم تے قاری نوں اک چنگے تے گناں دے پورے افسانے دا سواد وی دیندا اے۔بلکہ کالم توں افسانے دا جھولا جہیا پیندا اے۔تے ایہ جھولا ای اوہناں دے کالم دی اصل شکل اے۔٭٭