ناول کمہیل دا ہک باب ۔۔۔۔سانگ

اقتدار جاوید

کردار
نکی :کہانی دا مین کردار
وڈی:نکی دی وڈی بھین
تلی تلینگن: ناہر کھٹن آلا مزدور
رین گھین: ناہر کھٹن آلا مزدور
لاٹی کین : انگریز افسر
خطاطیا پرتوں لتھے بڈھے سپاہی دی آل
تلی تلینگن ڈیر
تلی تلینگن حیران ہو کے ایدھر اودھر تکیا جویں پچھدا پیا ہووے کہ لاٹی کین اس نال ای گل پیا کردا اے یاں اج میرا ناں اس کوی ہور رکھ لیا اے۔اس سوچیا جہڑا مرضی ناں رکھے سانوں کیہ۔اگے میرا ناں کہڑا اصلی اے۔ لوکی بلا چھڈدے میں سن لیناں ہاں۔ایہہ ناں نواں وی اے نالے انج دا ناں ایتھے کسے دا ہے وی نہیں۔خیر، اس فیر سوچیا تلی تلینگن کہڑا کسے ہوری دا ناں ہے۔انے وچ لاٹی کینے فیر پچھیا جو کجھ توں کر رہیا ایں تے جو کجھ تیرے وڈے کردے رہے اس نوں تاریخ آکھدے نیں۔ ایتھوں دی تاریخ بارے کجھ گل کھول ڈیر۔
تلی تلینگن نوں کجھ سمجھ نہ آیا اس نوں جھوٹا آیا یاں سر بھیں گیا اس نوں کجھ سمجھ نہ آی۔ پہلاں اس جاتا اِس کوی اپنی زبان وچ کجھ آکھیا اے فیر اس سوچیا نہیں ایہہ ہور نہیں ایہہ ساڈی اپنی بولی وچ ای کجھ پچھ رہیا اے۔ایہہ مینوں کوی جھوٹا نہیں آیا۔ میرا سر نیں چکرایا۔ اس میرے کولوں کجھ پچھیا اے۔ کوی سوال
کیتا اے جویں ایہہ تے خطاطیا آپے وچ کردے نیں۔ہن حقی اس دا سِر چکرا گیا۔اوہ اگھلوٹ گیا۔تھوڑے چر پچھوں جاگیا تے اس سمجھیا میرے ہوش اڈ گے سن۔اس تکیا رین گھین اس دے نال ای بیٹھا سی سامنے اوسے طراں لاٹی کین دی کچہری لگی ہوی سی۔اس رین گھین ول تکیا تے انج نجھا کے تکیا کہ پتہ چلے اس دے وی ہوش ٹکانے نیں یاں میری طراں اس دی وی م مر گی اے۔ پر اوہ اپنی جای تے ٹھیک ٹھاک سلامت بیٹھا سی۔ پر سِر کجھ نیواں کر کے بیٹھا سی جویں اوہ لاٹی کین دی پای ہوی بجھارت دا جواب لبھدا پیا ہووے۔اس دے نال تے لاٹی کین دی پرانی یاری سی۔ ایہہ گل اوہ رین گھین کولوں پچھدا تے گل سردی سی۔میں کیہ تے سوال کیہ میں کیہ تے بجھارت کیہ میں کیہ تے ایتھوں دی تاریخ کیہ۔خطاطیے آکھیاتاریخ بھلیکھا اے ایہہ توں تے میں بنای اے۔ توں ہک شے اپنی مرضی دی بناویں دا میں اپنی مرضی دی۔ایہہ ہو سکدا اے جے دوہاں دی مرضی ہک ہو جاوے تے تاریخ وی ہک ہو جاوے دی۔پر ہر کسے دی اپنی مرضی ہوندی اے۔
تلی تلینگن بولیا ساڈی تے کوی مرضی نہیں۔مرضی مرضی آلیاں دی ہوندی اے۔تہاڈی مرضی ہو گی خطاطیے دی مرضی ہو گی تے تہاڈے ایتھے اون توں پہلاں سچل دی مرضی سی۔ ہن تسیں جو وی آکھو دے اوہ تاریخ ہو جاوے دی۔اس توں پہلاں جو سچل آکھدا سی اوہ تاریخ ہو جاندی ہووے دی۔تاریخ ہک مرضی ہوندی اے۔ایتھے وی کی تہاڈی طراں دے لاٹی کین آے ہونے نیں۔ اوہناں جو کجھ آکھیا اوہ اوہناں دی مرضی ہوندی ہوے دی۔ نیں نیں اس کجھ سوچیا تے آکھیا پہلاں لاٹی کین کتھوں اوناں سی۔ ناہر تے ہن کھٹی جا رہی اے۔
جے ناہر نہ کھٹی جاندی اس دی مرضی کتھے چلنی سی۔دوجا خطاطیا اے اوہدی ساریاں مرضیاں توں بھاری مرضی اے۔
اساں بجھارت سمجھی سی ایہہ تے سِدھ سبھا پیا پچھدا اے ایتھے کیہ ہوندا رہیا اے؟۔جو کجھ ہن پیا ہوندا اے ایہو کجھ ہوندا رہیا اے۔دھمی ہوی اٹھ بیٹھے رات ہوی مودھے ہو گے۔ ایہو کجھ اسیں کردے ہاں ایہو کجھ وڈے کردے رہے ہونے نیں۔پر اصل قصہ م نوں پتہ ہونا ایں۔ پر پتہ نہیں اوہ کجھ کردے ای رہے ہون سانوں ای بھلیکھا لگا ہووے۔
م نے آکھیا سانوں کسے قسم دا بھلیکھا کسے قسم دا مغالطہ نیں ہر ش دا نتارا اے۔ اسیں اپنی حیاتی تے پرکھاں اپنی حیاتی نوں آٹے ہار چھانیاں اے۔ سانوں کہڑی تھاں توں بھلیکھا پینا ایں۔میرے پتر نوں لوکڑے وچ اگوں کوی بولن نیں دیندا۔ ایہہ نیں اے کہ تلی تلینگن دے تالو تھلے جبھ کوی نیں۔ بس جبھ بھون بولدی نیں۔اس نوں سارے الاہمے دیندے تے طعنے ماردے نیں اوہ اگوں بولدا ای نیں۔اس دیاں وی باقی لوکاں ہار دو اکھیں نیں جنہاں نال اوہ ہر شے تکدا تے اوہ کجھ وی تکدا اے جس نوں تکن دی لوڑ ای نیں ہوندی۔اس دے وی دو کن نیں جنہاں نال اوہ ساریاں گلاں سن دا اے۔ اوہ کجھ وی سن دا اے جس دے سنن دا کوی مقصد کوی مطلب نہیں ہوندا پر اوہ سن دا وی اے اندرون اندری ہر گل دا جواب سوچ وی لیندا اے تے دیندا وی اے۔ پر اوہ جواب صرف اوہ ای سن سکدا اے دوجے بندے نوں اس نوں سنان دی لوڑ وی کوی نیں۔ اوہدی سندا وی کوی نیں پر جو کجھ اوہ سندا اوہ اس ساری دنیا وچ ہک مینوں دسدا اے۔جے مینوں اوہ نہ وی دسے تے مینوں پتہ ہوندا اے اس کیہ سنیا اے۔جو جو دنیا کردی اے اس نوں وی پتہ اے مینوں وی پتہ اے تے ہر آندے جاندے نوں پتہ اے۔پر کس نال کریے تے کس نال نہ کریے۔بھلیکھا تے اوتھے پیندا اے جتھے کوی شے بھل گی ہووے۔مینوں تے ہک ہک گل یاد اے۔ جہڑا جھکھڑاں جھامیاں وچ اتھر ڈگا تے بے نشان ہو گیا اس دا وی پتہ اے کہڑے روگ تے کہڑے سوگ وچ اوہ اتھر ڈگا اے اوہ وی یاد اے۔ ایہو سچ تے ایہو تاریخ اے۔ ہن ایتھے ناہر کھٹن تے مٹی کنارے لان دے رولے نیں اس تاریخ تے اس دیاں کرنیاں کس پچھنیاں نیں۔جہڑے آپ ایہہ جیہیاں کی ناہراں کھٹدے تے دریاواں دے پتناں نوں لبھدیاں گواچ گے اوہناں نوں م کیہ دِسدی جو مصیبت جو کھیچل اوہ سہہ رہے نیں اس دا خود اونہاں نوں کجھ علم نیں۔ جہڑیاں اوکھتاں اوہناں تکیاں اس دا کسے کتاب وچ ذکر نیں۔
ہک موی مکی تاریخ وڈی اے۔ اوہ ایتھے جمی ایتھے ای وڈی ہوی اوہدے قد کاٹھ چوں صاف لگدا اے اوہدے وڈکڑے ایتھوں دا جم پل سی۔نہ اس نوں اپنی ماں دا پتہ سی نہ پیو دا۔اس بارے نہ اس کدی سوچیا سی نہ گولیا سی۔سارا لوکڑا وڈی بارے کوی گل وی نہیں سی کردا تے کسے نوں لوڑ وی نہیں سی۔اس دا اپنا سارا وقت اجیہے کماں کاراں وچ نہیں سی لنگھدا کہ اس نوں ویہل نہ ہوندی ہووے کہ اوہ سوچ نہ سکے۔اس دے اندر کوی ٹھار سی بے چنتی سی کیہ سی اس نوں کجھ پتہ نہیں سی۔انج سارا گھر بار سنبھالیا ہویا سی۔اوہناں دوہاں بھیناں دے گھر کس آنا جانا ہوندا سی پر فیر وی آے گے دا اس نوں پتہ ہوندا سی۔پر اوہ کسے ٹوہ وچ نہیں سی جویں کڑی نوں لوکڑے دے ہر کم ہر گل دا علم ہوندا سی وڈی نوں اس دا پتہ نہیں سی ہوندا۔کڑی کجھ دسدی اوہ سن لیندی سچل دے گھر آلی جو آکھدی من لیندی۔کڑی نہ دسدی تے اوہ نہ پچھدی سچل دے گھر آلی کوی کم نہ آکھدی تے بیٹھی رہندی۔بالکل کجھ چپ اندروں اندری وی چپ تے باہروں وی چپ۔
اس دی اکھیاں ڈھیلی مجھ دیاں اکھاں وانگ سن۔جنہاں وچ کوی گل کوی کہانی کوی روگ نہیں سی دسدا۔رات دے کھوہ ہار اوہدی چپ سی۔اس کدی کسے نال نہ گلہ کیتا نہ الاہماں دتا نہ الاہماں لیا۔اس نوں کدی کسے کجھ نہیں سی آکھیا اس کسے نوں کجھ نہیں سی آکھیا۔اوہ بے سرتی وچ حیاتی کٹدی تے اس بے سرتی دا وی خود اس نوں علم نہیں سی۔شاید اس دے سر وچ کوی بھوہ بھریا ہویا سی۔پر بھوہ بھریا ہوندا تے نکی دے دکھاں تے کیوں ہر ویلے دھخدی سڑدی رہندی۔اوہ اوہناں دی کوی آوی سی جس مینہ وچ اگ گِلی ہو گی سی۔جویں مینہ توں مگروں آوی گلی ہو کے کسے کم جوگے نہیں رہندی انج ای وڈی گلی ہوی پی سی۔مینہ وچ بھجدی ہوی آوی، بھجدی دھخدی آوی کسے کم نہ اون آلی۔جس نوں ویکھ کے صرف منکھ ای ہو سکدا سی۔ منکھ کدی کسے دے کم نہیں آیا۔نہ بھجی ہوی آوی آلیاں دے نہ اس وڈی دے۔نہ منکھ نال آوی پکدی اے نہ وڈی نوں کجھ سمجھ اوندی اے۔آوی گل جاندی اے وڈی چپ رہندی اے۔ ایتھوں دی تاریخ نالے ایتھوں دے بندیاں دی تاریخ دی گل اس ناہر ے وچ پٹی پی اے۔
تلی تلینگن بولیا م نوں کوی بھل نہیں لگی اس نوں کنج بھل لگدی جس تے ورتی ہووے اس تن توں کیہ اوہلا تے کیہ پردہ ہو سکدا اے۔ہر شے اکھیں اگے ہوندی پی ہووے تے فیر کہڑا شک۔سارا پک ای پک اے۔جے ایہو تاریخ اے کہ کیہ ہوندا رہیا اے تے دسن آلا کوی ہور ہووے تے سب کجھ ورتی میرے تے ہووے فیر سچ تے اوہ ہویا جہڑا میں دسیا ہویا۔کسے ہور نوں اس سٹ دا کیہ پتہ جہڑے میرے ہیاں تے لگی ہووے۔اس پِیڑ تے سوڑ دا میرے کولوں پچھوں اس حکیم سیانے کولوں نہ پچھو جہڑا بانہہ ویکھ کے بیماری دسدا ہووے۔ ایہہ تاریخ کوڑے دا کوڑ اے۔
لاٹی کین ایہہ گل سن کے خوش ہویا
کس طراں؟ اس پچھیا
تسی مالک او تسی سانوں ساریاں نوں بناں کسے وجہ بناں کسے عذر بناں کسے جرم توں ایسے ناہرے وچ روہڑ چھڈو، سچل نوں آکھ کے اتے مٹی پا چھڈو تے کاغذاں وچ لکھ چھڈو پانی دے پہلے ریلے وچ ای سارے لوکی ڈب کے مر گے تے ہرکارے ہتھ ایہو گل لکھ گھلو کیہ کلکتے آلیاں سچ من لیناں اے۔نہ ایتھوں دے کسے بندے دی گل اوتھے اپڑنی اے نہ کسے کرنی اے۔
تلی تلیگن تے رین گھین دوہاں نوں ساریاں گلاں سن کے وی انج جاپدا سی کجھ نہیں سنیا۔سن تے اوہناں سب کجھ لیا سی گلے تھلیوں نہیں سی لنگھیا جویں سگھے وچ وڈا گرانہہ پھس گیا ہووے۔اوہ آپے وچ لگے ہوے سن۔ اس توں ہک ہور وی گویڑ لگ سکدا اے جیوں ایتھے ساڈے علاقے وچ بھنڈ تے نٹ اوندے نیں اوہ رات نوں سانگ لاندے نیں۔ ہوندے اوہ کجھ ہور نیں بن اوہ کجھ ہور جاندے نیں۔ اوہ پوری کوشش کردے نیں کہ اوہ اصل لگن۔اس اصل لگن دا اوہناں نوں پیسہ لبھدا اے جے اوہ اصل نہ لگن تے تماشا لوان آلا اوہناں نوں اگلے تماشے چوں کڈھ وی سکدا اے۔سانگ لان آلے اوہناں دا سانگ تیار کرن آلے اوہناں نوں کہانی دسن آلے ہور ہوندے نیں اوہ اپنی مرضی دا ہک لفظ وی تے ہک گل وی کولوں نہیں کر سکدے۔ اوہ کولوں بنا کے گل کرن ہو سکدا اے اوہناں دے پچھے اصل تماشے آلا اس گل نوں پسند نہ کرے۔اوہناں نوں حکم اے جو کجھ رٹایا گیا اے اس نوں ای فر فر بولنا اے۔کولوں کجھ نہیں بولنا۔اپنے کولوں کجھ آکھنا نری اگ اے اس اگ دے نیڑے نہیں جانا۔اس اگ توں بچناں اے کیوں جے ایہہ اگ ناٹک تے تماشے دی ہر شے، وچے سانگ وچے بول وچے تماشا لان آلا سدا واسطے ساڑ جاے دی۔جے کوی منہ زبانی بول گیا تے اس دا بچا کوی نیں۔کیوں جے منہ زبانی نرا سچ ہوندا اے تے سچ تے اگ ہکو کجھ نیں۔
رین گھین آکھیا توں ایڈیاں سوادی گلاں کتھوں سکھیاں نیں فیر نال ای آکھن لگا ماں نے دسیاں ہونیاں نیں۔ ساڈی وی م ہوندی کجھ سن وی دسدی۔
جہڑا توں ہر ویلے خطاطیے کول بیٹھا رہندا ایں اس دیاں م نالوں وی سچیاں نیں۔ نالے توں لاٹی کینے دا یار ایں اوہ وی ساریاں تیرے نال ای کردا اے۔ ہور تے اوہ کسے نوں اپنا بھیت نہیں دیندا۔اہناں دوہاں دی سر کنج ہک ہو گی اے دونویں ہکی سری وچ ای ہوندے نیں۔ نہ لاٹی کین کدھرے ہور جاندا اے نہ خطاطیا کسے ہوری نال انج اِک مِک ہویا اے۔
ایہہ تے صحی اے تے میں تینوں ہک ہور گل دساں گلاں دوہاں دیاں سچیاں ہوندیاں نیں۔جہڑا گویڑ اساں لایا اے کہ تاریخ ہک سانگ ہوندا اے مینوں تے لاٹی کین دا وی شک پوندا اے ایہہ وی سانگ لای پھردا اے۔ایہہ ہے کوی ہور دسدا کجھ ہور اے۔ اس گل توں شک پوندا اے لاٹی کین تاریخ اے۔ایہہ کوی روپ وٹای پھردا اے۔ اس وی چنگا سانگ لایا ہویا اے تے سچی مچی دا سانگ۔ایہہ اوہو کجھ آکھدا اے جو ہرکارہ اس نوں دسدا اے۔ ایہہ الفوں بے نہیں کردا۔تے کلکتے آلے وی اوہو کجھ کردے ہونیں نیں جو ایہہ کاغذاں وچ لکھدا ہوناں اے۔دونویں سانگچی ہوے ایہہ وی تے کلکتے آلے وی۔ہن چانن ہویا اے اصل وچ تاریخ بھنڈاں دا تماشہ اے۔بھنڈاں دے تماشے توں پہلاں کدی کدی داروکٹ گولے وی اٹھاندے نیں شرنایاں وی چھڈدے نیں جس دا مطلب ہوندا اے کہ لوکڑے وچ رات نوں سانگ لان آلے آ گے نیں۔
رین گھین تے تلی تلینگن دونویں کھی کھی ہسن لگ پے۔
لاٹی کین دارو کٹ اے تے اسیں سارے اس دے ہتھاں وچ شرنایاں ہاں۔ شرلیاں دور اتے ہوا وچ ہولی ہولی جیہی پھٹدیاں نیں تے تھلے بے ملومی جیہی ٹھس ٹھس دی آواز اوندی اے۔ جے ایہو تاریخ اے تے اسیں اوہو بے ملومی ٹھس جیہی آواز ہاں۔ایتھے سارے ٹھس نیں جے ٹھس نہیں تے نِکی نیں۔ سچی پچھدے او تاریخ ای نِکی اے تے نِکی ای تاریخ۔پر نکی کمہیل وچ جہڑا بسترا جیہا وچھیا ویکھیا اصل ایتھوں دی اوہ تاریخ سی پر نکی نوں اس رولے دی کیہ سار سی کہ اصل سانگ کمہیل وچ ای لگدا سی۔