ادبی تنظیم سائبان دی چیرپرسن ……سیماں غزلؔ
لکھت ٭ ڈاکٹر عبدالرشید آزادؔ
پاکستان دے نسائی اُردو ادب دا اک روشن ستارا جیدا ناں سندیا ای اُونہاں دِی ہشت پہلو شخصیت دے کارنامے اک اک پرت کرکے اکھیاں دے سامنے کھلن لب پیندے نیں افسانہ نگار،ناول نگار، ڈرامہ رائٹر،صحافی ،ریڈیو ،ٹیلی ویژن دے حوالے نال پاکستان دا فخر اے ،علمی تے ادبی گھرانے دِی چشم وچراغ جینوں بچپن توں ای کتاباں تے قلم نال محبت ہوگئی سی سیما ؔغزل ، اینہاں دے ابا جی ریڈیو پاکستان نال منسلک سن تے سکرپٹ رائٹر سن اینہاں دے چاچا جی جمیل الدین عالی نوں دُنیا ادب دا کیڑا بندہ نیں جاندا ۔
اینہاں دا تفصیلی انٹرویو ڈاکٹر عبدالرشید آزاد ؔ نیں ریکارڈ کیتا تے پنجابی ادب لئی اینہاں دِی شخصیت تے اپنی لکھت بھلیکھا لہور لئی کلی اے۔
17فروری1964ء نوں جمیل الدین عالی دے گھر لہور چہ پیدا ہون آلی بچی دا ناں اُونہاں دے چا چے نیں نگہت سیما رکھیا جینوں اینہا نیں بعد چہ سیما غزل کر دیتا ،اینہاں نیں پرائمری دی تعلیم کوئٹہ چہ ’’جیتھے اینہاں دے ابو ریڈیو پاکستان چہ تعینات سن ‘‘ اک گردوارے سکول توں حاصل کیتی ،فیر مڈل وِی کوئٹہ چہ پاک گرلز سکول توں کیتا ،میٹرک عباسی سکول کراچی توں تے گریجویشن سر سید کالج کراچی توں کیتا۔ پہلا شعر چودہ سال دی عمر چہ کہیا اینہاں دے ابو ،امی تے چچا وِی شاعر سن ایس لئی اے شوق وراثت چہ ملیا بچیاں لئی ریڈیو پاکستان تو
’’ آئو بچوں سنو کہانی ‘‘ لکھدی رہیی بچپن توں شاعری دئیاں محفلاں ،مشاعرے ،مذاکرے ،ادبی بحیثاں ،سنن توں ملدیاں رہیاں تے اینج اینہاں دا تخلیقی دا تخلیقی سفر شروع ہوگئیا بعد چہ دوشیزہ ڈائجسٹ تے سچی کہانیاں دا ادارہ جوائن کیتا ہور ایڈیٹر شپ دے نال نال بارہ سال تک افسانے لکھے،رعنا فاروقی دوشیزہ دی ایڈیٹر سی’’ تن عورتاں تن کہانیاں ‘‘ اُونہاں دِی مشہور سی اُونہاں نال پہلاں اسسٹنٹ ایڈیٹر رہیاں تے فیر جیدوں اُونہاں نیں اداری چھڈ دیتا تے اینہاں نیں ایڈیٹر دے طور تے کم کیتا ،کئی سینکڑاں دے حساب نال افسانے لکھے تے پاکیزہ، عمران ڈائجسٹ ،سسپینس، آنچل ہور اخبار جہاں چہ اینہاں دے افسانے چھپدے رہئے افسانیاں توبعد ناول وَل رخ کیتا تے ست ناول لکھے چاند کاقیدی، کال بیل، بھنور ،کمند، تیری آنکھیں، رزد پتوں کابھنور ،دیہات کابیٹا ہور آدھا وجود شامل سن ۔
دوشعری پراگے اک غزلاں دا تے اک نظماں دا چھپ چکیا اے، 2002 ء توں ٹی وی لئی ڈرامے لکھنا شروع کیتے ،انگلیڈ ،قطر ،بحرین تے کراچی چہ کئی بین الاقوامی مشاعرے پڑھے پاکستان ٹیلی ویژن تے دوجے چینلاں لئیی کراچی چہ کئی بین الاقوامی مشاعرے پڑھے ، پاکستان ٹیلی ویژن تے دوجے چینلاں لئی چار سو ڈرامہ سیریل لکھیاں نیں جیڑیاں ہن تک آن ائیر جاچکیاں نیں تے اے اک ایہوجیا ریکارڈ اے جیڑا ہجے تک پاکستان دااک تیز ترین لکھن دا ریکارڈ اے اینہاں زیادہ ڈرامہ ہجے تک پاکستان دی کسی ڈرامہ رائٹر نیں نئیں لکھے۔’’ آئو بچوں سنو کہانی ‘‘ لکھدی رہیی بچپن توں شاعری دئیاں محفلاں ،مشاعرے ،مذاکرے ،ادبی بحیثاں ،سنن توں ملدیاں رہیاں تے اینج اینہاں دا تخلیقی دا تخلیقی سفر شروع ہوگئیا بعد چہ دوشیزہ ڈائجسٹ تے سچی کہانیاں دا ادارہ جوائن کیتا ہور ایڈیٹر شپ دے نال نال بارہ سال تک افسانے لکھے،رعنا فاروقی دوشیزہ دی ایڈیٹر سی’’ تن عورتاں تن کہانیاں ‘‘ اُونہاں دِی مشہور سی اُونہاں نال پہلاں اسسٹنٹ ایڈیٹر رہیاں تے فیر جیدوں اُونہاں نیں اداری چھڈ دیتا تے اینہاں نیں ایڈیٹر دے طور تے کم کیتا ،کئی سینکڑاں دے حساب نال افسانے لکھے تے پاکیزہ، عمران ڈائجسٹ ،سسپینس، آنچل ہور اخبار جہاں چہ اینہاں دے افسانے چھپدے رہئے افسانیاں توبعد ناول وَل رخ کیتا تے ست ناول لکھے چاند کاقیدی، کال بیل، بھنور ،کمند، تیری آنکھیں، رزد پتوں کابھنور ،دیہات کابیٹا ہور آدھا وجود شامل سن ۔
32ایوارڈ اینہاں نوں ہن تک مل چکے نیں جیناں چوں دویاتن اینہاں نوں کتاباں تے باقی لکس ایوارڈ ڈرامہ سیریل تے ملے نیں ،اینہاں دے پہلے شعری پراگے ’’میں سائے خود بناتی ہوں ‘‘ تے2013ء نوں پروین شاکر ایوارڈ ’’عکس خوشبو ایوارڈ‘‘ ملیا ،لکس ایوارڈ تن سال چہ چار ایوارڈ لین والی پہلی ڈرامہ رائٹر اے۔ اک سوال دے جواب چہ کہ علم عروض شاعر لئی سیکھنا ضروری اے کہ نیں تے اینہاں نیں کہیا کہ علم عروض دا جاننا کوئیی ضروری نیں اے اے ردم ہوندا اے اپنے اندر داہور بندہ کہہ لیندھا اے جئے ایوئے شوق اے تے ضرور سیکھو کوئی ہرج نیں اے ۔اُونہاں نیں کہیا کہ میںنظماں بہوت کہیا نیں غزلاں توزیادہ نظماں کہیا نیں مینوں بنیادی طور تے نظماں دی شاعرہ منیا جاندا اے کیونکہ میرا تے لوکاں دا وِی اے خیال اے کہ میں نظماں زیادہ چنگیاں کہہ لینی آں ۔
