رزق انج نہیں ودھدا

شکیل امجد صادق

تریخ وچ اوہناں لوکاں دا ناں ہمیشہ سنہرے حرفاں وچ لکھیا جاندا اے جہناںنے انصاف نوں سامنے رکھیا۔ جہناں نے انسانیت نال محبت کیتی۔ جہناں نے انسانیت دا وقار اُچا کیتا۔ جہناں نے انسان تے مخلوق نوں احترام بخشیا۔ برطانیہ‘ چین تے ملائیشیا وچ اک مشہور سپرسٹورز وچ کم کرن والے اک لائق فائق منیجر نوں بن دائود سپرسٹورز مکہ وچ کم کرن دا اتفاق ہویا۔ اوہ اپنے کم وچ ماہر سی۔ اوہ برطانوی نژاد سی تے بزنس مینجمنٹ دیاں کتاباں وچ اوہنے ہمیشہ اپنے مدمقابل منافس نوں نیواں وکھا کے اگے ودھنا ای سکھیا سی ایہدے لئی اوہ ہمیشہ محنت تے نیک نیتی تے بہت یقین رکھدا سی تے اوہنوں عملی جامہ وی پہناندا سی۔ مکہ مکرمہ وچ کجھ چر اوہنے بطور ریجنل منیجر دے اپنی خدمات نبھائیاں تے خوب نبھائیاں۔ ایس توں علاوہ اوہنے ویکھیا کہ اک دوجے ناں دے سپرسٹور دی برانچ اوہدے سٹور دے بالکل سامنے کھلن دیاں تیاریاں ہو رہیاں نیں اوہ پورے آب و تاب دے نال میدان وچ اتر چکے نیں۔ اپنے کم نوں حتمی شکل دین وچ بھرواں وقت دے رہے نیں۔ وکھووکھ زاویاں نال خوبصورتی دا ٹچ دے رہے نیں۔ گاہکاں دی توجہ دا مرکز بنن لئی ہر ممکن کوشش کر رہے نیں۔ اوہنے سوچیا کہ ایہ لوک ایدھر آ کے اوہدی سیلز تے اثرانداز ہون گے تے دیوالیہ تک کرن دی ہر ممکن کوشش کرن گے ایس لئی اوہنے فوراً بن دائود سپرسٹور دے مالکان نوں اک رپورٹ پیش کیتی جہدے وچ اوہنے نویں سپرسٹور بارے کجھ معلومات‘ مشورے تے اگلا لائحہ عمل اختیار کرن دیاں بہت ساریاں تجویزاں دتیاں تاں جے مستقبل نوں محفوظ کرن لئی اوہناں توں کجھ قدم اگے کیویں جایا جا سکدا اے پر حالات اوہدی سوچ تے پیپر ورک دے بالکل الٹ نکلے۔ اوہنوں زندگی وچ حیرت دا بڑا وڈ جھٹکا لگا جدوں مالکان نے اوہنوں نویں سپرسٹور دے ملازماں دا سامان رکھوان‘ سٹور دی تزئین و آرائش تے اوہناں دے چائے پانی دا خاص خیال رکھن دا کہیا تے اعلیٰ اخلاق نال پیش آن دی تلقین کیتی۔ اوہدی حیرت نوں ختم کرن لئی بن دائود سٹورز دے مالکان نے کہیا کہ اوہ اپنا رزق اپنے نال لیان گے تے ساڈا رزق ساڈے نال ہووے گا۔ ساڈا رزق ساڈے توں کوئی نہیں کھوہ سکدا۔ ساڈے مقدر وچ لکھیا کوئی چرا نہیں سکدا۔ ساڈی قسمت کوئی ساڈے توں نہیں کھوہ سکدا۔ ساڈا نوالا کسے ہور دا مقدر نہیں بن سکدا۔ اپنے لکھے گئے رزق وچ اسیں اک ریال دا وادھا نہیں کر سکدے جے اللہ چاہے تے نویں سٹور والیاں دے رزق وچ اسیں اک ریال دی کمی نہیں کر سکدے جے اللہ چاہے۔تے کیوں نہ اسیں اجر کمائیے تے مارکیٹ وچ نویں آن والے تاجر بھائی نوں جی آیاں کہہ کے اک خوشگوار فضا قائم کریئے۔
دوجا واقعہ مشہور پولٹری کمپنی دا اے۔ الفقیہ پولٹری کمپنی دے مالک نے مکہ مکرمہ وچ اک عظیم الشان مسجد (مسجد فقیہ) وی تعمیر کیتی اے۔ اوہدی منافس کمپنی الوطنیہ چکن لکھاں یالاں دی مقروض ہو کے دیوالیہ پن کے نیڑے اپڑ گئی۔ فقیہ کمپنی دے مالک نے جدوں ایہ صورتحال ویکھی تے اپنی مخالف کمپنی دے مالک نوں اک چٹھی لکھی تے نال اک دس لکھ ریال توں ودھ چیک گھلیا‘ اوس خط وچ لکھیا سی: ’’میں ویکھ رہیا واں کہ تسیں دیوالیہ پن دے نیڑے کھڑے ہو میرے ولوں ایہ رقم قبول کرو‘ جے ہور رقم دی لوڑ اے تے دسو‘ پیسیاں دی واپسی دی فکر نہ کرنا‘ جدوں ہون پرتا دینا‘‘۔ ہن ویکھو کہ ارب پتی شیخ الفقیہ دے کول الوطنیہ کمپنی خریدن دا اک نادر موقع سی پر اوہنے اپنے سب توں وڈے مخالف دی مالی مدد کرن نوں ترجیح دتی۔
اُتے بیان کیتے گئے دو سچے واقعات تہانوں اسلامی تجارت دے اصولاں توں متعارف کراندے نیں کسے مخالف کمپنی توں پریشان نہ ہووو‘ جے تسیں آپ اپنا کم ایمانداری نال کردے او تے کسے احسان کردے تے اللہ تعالیٰ تہاڈی بانہہ پھڑ کے تہانوں کامیابی دی معراج تک اپڑا دیندا اے۔ یاد رکھو‘ اک اسیں آں جو اک دوجے دیاں لتاں کھچن وچ اپنا ثانی نہیں رکھدے۔ حسد دی اگ وچ سڑ کے دوجیاں دیاں دھوناں تن توں وکھ کر دینے آں۔ اپنے سکے بھراواں دے دوالے ہو جانے آں۔ رزق نوں ودھان لئی ڈاکا مارنے آں۔ ڈکیتی کرنے آں‘ قتل کرنے آں‘ بمب بلاسٹ کروانے آں۔ مالی‘ جسمانی‘ روحانی کرپشن کرنے آں۔ غیرآئینی تے غیراخلاقی زاویے تے رویے اختیار کرنے آں۔ اسیں ہر اوہ نجائز حربہ اختیار کرنے آں جو روپیے پیسے وچ وادھا کرے پر ندارد۔ اسیں سکون توں محروم ہو جانے آں۔ اسیں اپنے اللہ تے رسولؐ نال دھوکھا کرنے آں۔ اپنی آخرت خراب کرنے آں پر سوچدے نہیں۔ یاد رکھو جے تسیں سکون چاہندے او‘ امن چاہندے او‘ آخرت چنگی چاہندے او‘ رزق وچ وادھا چاہندے او تے کسے دی لت نہ کھچو۔ حسد تے بغض توں ہتھ کھچ لوو‘ سارے معاملے ٹھیک ہو جان گے۔ بقول خوبصورت شاعر پروفیسر محمودالحسن شاکر
گل زمیں تھی کبھی مشیت گاہ
اب بنایا اسے اذیت گاہ
نسلِ نو بٹ گئی ہے ٹکڑوں میں
یہ وطن تھا مری جمعیت گاہ