رام تے دام

لکھت:محمد ناصر اقبال خان

خیبر میل رائیونڈ اسٹیشن اُتے کجھ منٹ رُکن دے بعد شہر قائد لئی روانہ ہو گئی، انجمن توں پچھلی کوچ کچھا کچھ بھری ہوئی اے۔ سیٹ توں محروم مسافر رش پاروں اک دوجے نال الجھ رہے نیں، کوچ وچ مچھلی منڈی دا ماحول بن گیا اے۔ کافی دیر تیکر باہمی تنائو توں بعد جدوں لوک کجھ پُر سکون ہوئے تے اوہناں نے ویکھیا اک بندا کوچ دے باہر دروازے اُتے لٹکا ہویا اے۔ اک بڈھے مسافر نے اُچی اواز وچ کہیا انسانیت دی خاطر باہر لٹکے بندے نوں اندر آن دیو کیوں جے ایس دے ڈگ جان دا ڈر اے۔ کیہ تہانوں ایس پریشان حال بندے اُتے ترس نہیں آ رہیا۔ بڈھے مسافر دی گل ختم ہون توں پہلے اک نوجوان نے زور دار لہجے وچ کہیا ایس کوچ وچ معمول توں ودھ لوک سوار نیں تے ہن مزید کسے دی گنجائش نہیں، کجھ دیر اختلاف تے بحث توں بعد کوچ دا دروازہ کھلدا اے تے باہر لٹکیا بندا اندر آ جاندا اے۔ ایس توں بعد ٹرین اوکاڑہ اسٹیشن اُتے رکدی اے تے اوہ مسافر جیہڑا کوچ دے باہر لٹکیا ہویا سی تے اینوں انسانی ہمدردی دے تحت اندر آن دتا گیا سی اوہ دروازے اُتے کندھ بن کے کھڑا ہو گیا تے ایس نے کہیا میں باہر توں کسے مسافر نوں اندر نہیں آن دیواں گا، اوہ انسان جیہڑا کجھ دیر پہلے تیکر قابل رحم سی اوہ اچانک فرعون بن گیا۔ کوچ دے باہر لٹکیا مسافر یاد آن اُتے فواد چوہدری دا چہرہ میری اکھاں وچ گھم جاندا اے۔ متعدد سیاسی پارٹیاں دے مکتلف بلکے اک دوجے توں متضاد نظریات اُتے سیاسی بیعت جد کہ فوجی ڈکٹیٹر پرویز مشرف توں آصف علی زرداری تیکر ایہناں دونواں متنازعہ شخصیات دی بھرپور ترجمانی تے قصیدہ خوانی کرن توں بعد فواد چوہدری ایہناں دناں ’’تبدیلی ایکسپریس ‘‘ وچ سوار اے تے تے اپنے ہم منصب وزراء سنے پاکستانیاں نوں قیادت دی اطاعت، اخلاقیات تے سیاسیات دا درس دیندا اے، ایس دا وس چلدا تے کوئی وزیر اج وزیر نہ ہوندے۔ ہجے تے فواد چوہدری دے ایہناں بیاناں دی سیاہی وی نہیں سکھی جیہڑی ایس نے پرویز مشرف تے آصف زرداری دے حق وچ دتے سن ۔ہو سکدا اے تبدیلی سرکار ’’ تبدیل‘‘ ہون توں بعد فواد چوہدری دا سیاسی فلسفہ تے نظریہ وی اک وار فیر بدل جائے۔ کسے دانا نے کہیا سی ’’ جیہڑا ہر کسے دا دوست ہوئے اوہکسے دا دوست نہیں ہوندا۔‘‘ جس دی وفاداریاں ہر کسے لئی دستیاب ہون اوہ باوفا تے باصفا نہیں ہو سکدا۔ فواد چوہدری نوں شروع وچ اطلاعات و نشریات دا قلمدان دتا گیا جیہڑا ایس دی ناقص کارکردگی دے نتیجے وچ کجھ مہینے بعد تبدیل کر دتا گیا ۔ فواد چوہدری پی ٹی آئی دے بانیان توں زیادہ اپنے آپ نوں حکمران جماعت وچ اپنے کپتان توں بعد Senior تے ایس دا Sincereسمجھدا اے۔ وزیر سائنس دی اسلامی مسئلیاں اُتے مستند علماء نوں لیکچر دین دی عادت وی اک وڈا سوالیہ نشان اے۔ دوجیاں دے کم وچ اوہ مداخلت کردا اے جس دے کول اپنا کوئی کم تے جس دا اپنا کوئی دام نہیں ہوندا۔ آستین دے سپ تے بغل وچ چھری منہ وچ رام رام، والے لوک زیادہ خطرناک ہوندے نیں۔ ساڈی سیاسی تاریخ تے متعدد سیاسی و فوجی حکمراناں دا انجام وی ایس ول اشارہ کردا اے۔
جیہڑے لوک شاہ توں زیادہ شاہ دے وفادار ہوندے نیں حقیقت وچ ایہناں نوں آپ بادشاہ بنن دا جنون ہوندا تے اوہ ایس لئی اپنے پیاریاں سنے دوجیاں دا لہو تیکر وگا دیندے نیں۔ پی ٹی آئی دے کپتان نوں وی شاہ توں زیادہ شاہ دے وفاداراں تے وفاق توں پنجاب تیکر بزداراں نے گھیریا ہویا اے۔وفاقی وزیراں دے وچکار آئے دن ہون والی فرینڈلی فائرنگ نال کپتان دی سیاسی بصیرت تے گرفت اُتے انگلیاں اٹھدیاں نیں، کیہ کوئی وفاقی وزیر اپنے وزیراعظم دے اثر وچ نہیں۔ وفاقی کابینہ وچ ڈسپلن دے فقدان دا نقصان کپتان نہیں پاکستان

نوں اپڑدا اے۔
فواد چوہدری دے ہر دوجے بیان نال تبدیلی سرکار نوں خفت چکنی پیندی اے، کپتان نے وزارت سائنس و ٹیکنالوجی دا قلمدان اک ایڈووکیٹ نوں تھما دتا تے اوہ عیدین دے ’’چاند‘‘ نوں بنیادی بناندے ہوئے اپنا ’’چن‘‘ چڑھاندا رہندا اے۔ اسلام توں سائنس اے۔ سائنس توں اسلام نہیں۔ عیددا چن ویکھن لئی اسلامی تعلیمات توں انحراف تے انکار نہیں کیتا جا سکدا۔ بے یقینی تے بے چینی دے نال چن ویکھنا یا اعلان دا انتظار تے اک دوجے نوں مبارکباد پیش کرنا ساڈی روایات نیں۔ ایہناں اُتے حملے ناقابل فہم تے ناقابل برداشت نیں۔ جس طرح علماء حضرات وزیر سائنس دے کسے معاملے وچ مداخلت نہیں کردے ایس طرح فواد چوہدری نوں وی ایہناں دے کسے کم وچ دخل اندازی دا حق نہیں اپڑدا۔ جے سائنس سب کجھ اے تے فیر کیوں نہ کسے ربورٹ نوں وزیر سائنس بنا دتا جائے، کامیاب وزیر سائنس Minister Science) (ہون لئی ایس وچ ) Sense ( تے ایس دا (Sensible) ہونا از بس ضروری اے۔ فواد چوہدری نے کس دے اشارے اُتے مذہبی طبقات نوں حکومت دے خلاف صف آراء کرن دا بیڑا چکیا اے۔ وزیراعظم اپنے وزیر دی راہ اُتے غور کرے۔ فواد چوہدری نوں اپنے مخصوص طرز سیاست تے انداز بیاں نال یقینا شہرت ملدی اے پر کیہ عزت دی قیمت اُتے شہرت وچ گھاٹا نہیں کیوں جے شہرت دے معاملے وچ تے اداکارہ میرا وی خود کفیل اے۔ فواد چوہدری وزیر بنن دے بعد مشہور تے مغرور ضرور ہو گیا اے پر کپتان دے مخلص حامیاں سنے معاشرے دے سنجیدہ لوک اینوں پسند نہیں کردے۔ مینوں تعجب اے جس وزیراعظم دی کابینہ دے وزراء اک پیج اُتے نہیں تے فی اپوزیشن پارٹیاں کس طرح قومی ایشوز اُتے ایس دے نال اک پیج اُتے آ سکدی اے۔ جیہڑا کپتان اپنے ٹیم ممبر نوں پارٹی ڈسپلن دی دھجیاں کھلارن توں نہیں روک سکدا ایس دا اپنے ماتحت ریاستی اداریاں یا عوام توں نظم و نسق دی امید رکھنا ٹھیک نہیں۔تبدیلی سرکار نوں منتشر تے مصلحت پسند اپوزیشن ملی پر ایس دے باوجود ریاستی نظام تے درکنار کوئی ادارہ وی تبدیل نہیں ہویا۔ عمران خان دا سب توں وڈا دشمن ایس دے اندر بیٹھا ’’آمران خان‘‘ اے۔ عوام نے عمران خان دی شخصیت نہیں شہرت نوں مینڈیٹ دتا تاں ہن ماتم نہ کرن، اپوزیشن نے وی ایوان وچ عددی اعتبار نال اپنے وڈے حجم دے باوجود نااہل حکومت دی سمت ٹھیک کرن لئی کوئی قابل ذکر تے قابل قدر کردار ادا نہیں کیتا ۔ اپوزیشن دی ممکنہ اے پی سی دا ہدف وی فوٹو شوٹ توں سوا کجھ نہیں، تبدیلی سرکار دی صحت اُتے ایس اے پی سی دا کوئی اثر نہیں پئے گا کیوں جے متحدہ اپوزیشن اندرونی طور تے منقسم تے منتشر’’پوزیشن‘‘ وچ اے۔
مینوں اپنے وطن دے ایہناں نادان بندیاں دی دماغی صحت اُتے ترس آندا اے جیہڑے منتخب حکمراناں تے سیاستداناں دے ناکام ہون اُتے ساڈی قابل رشک پاک فوج نوں بدنام کردے نیں۔ جے کپتان دے موہڈیاں اُتے اسٹیبلشمنٹ دا دست شفقت ہوندا تے اینوں وی نواز شریف وانگوں ہیوی مینڈیٹ ملدا۔ میں نہیں من دا کسے کرنیل نے پی ٹی آئی دے کپتان توں عثمان بزدار نوں وزیراعلیٰ پنجاب نامزد کرن دا کہیا ہوئے گا، ایہہ عمران خان دا اپنا حسن انتخاب اے۔ عمران خان دا ذوالفقار بخاری تے فیصل واوڈا اُتے انھے واہ اعتماد وی یقینا فوجی حکام دی ڈکٹیشن دا شاخسانہ نہیں۔ غلام سرور خان، اسد عمر، فواد چوہدری، علی امین گنڈا پور تے زرتاج گل نوں وزیر بنان دا فیصلہ وی عمران خان نے آپ کیتا۔ زرتاج گل نے وزیراعظم دی چاپلوسی کرن وچ مرد وزیراں نوں وی پچھے چھڈ دتا۔ شیخ رشید، غلام سرور خان، عمر ایوب خان تے زبیدہ جلال خان سنے وفاقی کابینہ وچ زیادہ تر اوہ لوک نیں جیہڑے ماضی وچ وی وفاقی وزیر بنے تے تجربہ کار ہوندے ہوئے وی ڈیلیور کرن وچ ناکام رہے۔ میدان کرکٹ توں ایوان اقتدار تیکر کپتان اپنے فیصلے آپ کردار آیا اے تے اج وی آپ کر رہیا اے تاں تبدیلی سرکار دے ہر چنگے بھیڑے فیصلے دا جواب وی عمران خان توں لیا جائے تے عوام دی تنقید و تحسین دامستحق وی اوہ اے۔ عمران خان ووٹ توں آیا تے ووٹ نال جائے گا کیوں جے تبدیلی سرکار دی بدترین ناکامی تے بدنامی دے باوجود ایہناں ہائوس ’’تبدیلی‘‘ دا دور دور تیکر کوئی امکان نہیں۔تاں قوام آئندہ انتخابات وچ اناڑی حکمراناں توں اپنی محرومیاں دا انتقام ضروری لوے گی۔
جے پی ٹی آئی دا کپتان مردم شناس ہوندا تے جیہڑے زیادہ تر لوک ایس دی کابینہ وچ وزیر نیں اوہ ہر گز ایس دی نائو اُتے بوجھ نہ ہوندے۔ عمران خان دی نیت دا بھرم وی جاندا رہیا جے انسان دی نیت چنگی تے سچی ہوئے تے ایس وچ قدرت دی خاص عنایت نال خداداد صلاحیت وی پیدا ہو جاندی اے۔ کپتان کنٹینر اُتے کھڑے ہو کے صرف ڈینگیاں ماردا رہیا۔ حقیقت وچ اقتدار و اختیار نے کپتان نوں بے نقاب کر دتا۔ جیہڑا وزیراعظم پنجاب دے وزیر اعلیٰ بزدار نوں تبدیل نہیں کر سکدا ایس دے ہتھوں ملک وچ کسے وڈی تبدیلی دا خاب شرمندہ تعبیر نہیں ہو ئے گا۔ انا انسان نوں اندر توں بری طرح فنا تے کلا کردی چلی جاندی اے، انسان دے پیارے واری واری ایس توں منہ موڑ جاندے نیں۔ خود پسند انسان اپنے محسوسات دے بوجھ تھلے دب جاندا اے۔ تکبر کرن والے تدبر و تدبیر دی نعمت تے صلاحیت توں وی محروم ہو جاندے نیں۔ عمران خان نے ممتاز قانون داناں تے سیاسی دانائواں جسٹس (ر) وجیہہ الدین ، حامد خان تے بزرگ وزیر سیاستدان، سردار ذوالفقار علی خان کھوسہ نوں اپنے آپ توں دور کر لیا جد کہ اوہ بردباراں دی بجائے ایس ویلے بزداراں تے سیاسی شعبدہ بازاں دے حصار وچ اے۔ عمران خان نے حکمران جماعت دے دانا بندیاں توں اپنا ہتھ چھڑا کے اپنی ’’انا‘‘ دا دامن پھڑ لیا۔ عمران خان وی اپنے پیشتر وزیر اعظم وانگوں ’’سیاسی بونوں‘‘ دے ہجوم وچ خوش رہندا اے۔ اللہ جانے ساڈے حکمراناں نوں دانائواں دی صحبت وچ اپنا وجود نکا کیوں لگدا اے جد کہ اوہ منظم خوشامد نال ایس قدر خوش تے سیاسی بھنڈاں اُتے ایس قدر مہربان کیوں ہوندے نیں۔ کپتان دا کوئی انتخابی وعدہ وفا نہیں ہویا، یاد رہوے وفاق تے پنجاب وچ دھڑا دھڑ تبادلے کرن نال تبدیلی نہیں آئے گی۔ پنجاب وچ جس بزدار نوں شروع دن توں تبدیلی کرن دی لوڑ سی ایس دی نادانیاں تے ناکامیاں لُکان لئی وزیراعظم نے چار چیف سیکرٹری تے چار آئی جی در بدر کر دتے۔
پاکستان وچ تعمیری تبدیلی دا روڈ میپ تحریک انصاف نہیں ’’انصاف‘‘ جد کہ ٹائم فریم بروقت تے سخت احتساب نال وابستہ اے۔ کاش ایس وچ ملک تحریک انصاف نہیں انصاف دا راج تے سچائی تیکر رسائی دا رواج ہوندا تے ایس صورت وچ یقینا ساڈا پاکستان اج ترقی دی ’’معراج‘‘ اُتے ہوندا۔ چور اپنے بچائو لئی سیاسی انتقام دا شور مچایا کردے نیں ۔ ساڈی ریاست ساڈی ماں اے تاں مادر وطن دے نازک موہڈیاں اُتے بیرونی قرض دا بھاری بوجھ اتارن جد کہ اقتدار دے اعلیٰ ایواناں تے سرکاری و نیم سرکاری اداریاں وچ دن رات ہون والی بدعنوانی دا باب بند کرن لئی نیب دے ’’پر‘‘ نہیں چوراں دے ’’ہتھ ‘‘ کٹنے ہون گے۔