کچی سبزیاں قدرت دا اک عظیم تحفہ

لكهت:پروفیسر حکیم سید عمران فیاض

جیب جہی ل اے کہ کچی سبزیاں ذوق و شوق نال کھان والے اپنی ایس عادت دا اعتراف کرن توں ہچکچاندے نیں۔ کچی سبزیاں دے بیش بہا فائدے دی وجہ نال ایس دا اعتراف کرن وچ ہچکچان دی کوئی گل نہیں۔ بیشک کجھ سبزیاں نوں کچا کھا ن ایہناں وچ ایہناں ذائقہ چنگا نہیں لگدا پر صحت اُتے ایہناں دے دیرپا اثرات رہندے نیں، خاص طور اُتے ایہہ نظام ہاضمہ لئی انتہائی مفید ہوندیاں نیں۔ ایہہ گل وی مسلمہ اے کہ ہاضمہ ٹھیک ہوندا اے تے صحت وی ٹھیک رہندی اے۔
کچی سبزیاں دے فائدے کدھرے نہ کدھرے ساڈے لاشعور وچ ہوندے نیں تاں ای تے پُر تکلف دعوتاں تے مرغ مسلم والی محفلاں وچ سلاد دے بغیر ضیافت ادھوری سمجھی جاندی اے۔ کچی سبزیاں دا سب توں وڈا فائدہ تے بہرحال ایہہ اے کہ ایہناں نوں انج دے ای کھانے نال غذائیت ضائع نہیں ہوندی جد کہ ایہناں نوں پکان دے دوران ایس گل دا احتمال ہو سکدا اے۔ آئو جاننے آں کہ کہڑی کچی سبزی کنہی فائدہ مند اے۔
موسمی سلاد
سلاد ‘ پیاز ‘ ٹماٹر تے پودینہ نوں کٹ کے ایہناں وچ لون تے کالی مرچاں دا پائوڈر شامل کرو تے مناسب سمجھو تے ایس اُتے نمبودا رس پائو، بوہت مزیدار مرکب بن جاوے گا۔
کھیرا :
کھیرا دے باریک باریک قتلے کٹ لوئو، ایس وچ ابلے ہوئے ، آلو ، ٹماٹر، سبز پودینہ شامل کر لوئو تے نمک و کالی مرچ چھڑک کے ایس وچ نمبو دا رس حسب ذائقہ نچوڑ لوئو، بوہت خوش ذائقہ ہوئے گا کیوں جے انج دے لوازمات نال کھانا زیادہ کھادا جاندا اے تے جلدی ہضم ہو جاندا اے۔
مولی:
مولی نوں کدو کش کر لیا جائے فیر ایس وچ مالی دے پتے، پیاز تے ٹماٹر کت کے شامل کر لوئو، ایس اُتے نمک تے کالی مرچ پسی ہوئی پا کے کھائو، بوہت طاقتور تے ہاضم شے اے۔
ایہناں شیواں نوں روٹی نال کھائو جے چاہو تے ایہناں وچ کجھ موسمی پھل وی شامل کر لوئو جے کوئی بندا دو تن مہینے کچی سبزیاں تے پھلاں دا استعمال کرے تے ایس دے جسم وچ غیر معمولی چستی ، پھرتی تے طاقت رونما ہو جائے گی تے جسم دے اندر جس قدر زہریلے گندے مادے ہون، نکل جان تے تے تندرستی تے توانائی آ جائے گی۔
نمبو دی چاہ:
جے طبیعت بھاری ہوئے،متلاتی ہوئے تے سویر ویلے ہلکی چاہ بنا کے نمبو نچوڑ کے پیئو، بے حد فائدہ ہوئے گا۔ طبیعت نوں طاقت حاصل ہوئے گی۔
نمبوواں دا اچار:
واہوا چنگے نمبو50دانے لے لوئو ، نمک 1 کلو رلا کے اٹھ دیہاڑ تیکر دھپ وچ رکھوئو، ایس دے بعد نمبو سُکا وئو تے کسے مرتبان وچ پا کے ایس وچ دگنے نمبوواں دا عرق نچوڑ دیو، چار دیہاڑ تیکر دھپ وچ رکھو، صحت بخش نمبوواں دا اچار تیار اے۔
نمبو دی سکنجبین:
حسب ضرورت پانی لے کے حسب ذائقہ چینی رلا لوئو، ایس دے بعد نمبو دا رس ملا لوئو، خوش ذائقہ سکنجبین تیار اے۔
سر دی خشکی لئی:
سر وچ خشکی ہوئے تے تل دے اک پائو تیل وچ چوتھائی حصہ نمبو دا عرق رلا کے کجھ دن تیکر والاں دیاں جڑاں وچ چنگی طرح لائو، خشکی دور ہو جائے گی۔
لیمن سکوائش آفتابی:
اک کلو عمدہ رسیلے نمبواں دا رس کڈ لوئو تے عرق وچ اک سیر کھنڈ رلا کے مسلسل ست دیہاڑ تیکر دھپ وچ رکھوئو، ایس وچ اپنی حسب منشا ایسنس وی رلا سکدے او، فلٹر کر کے خشک بوتلاں وچ بھر لوئو۔
والا ں لئی:
نمبوواں دے رس وچ آملہ پیس کے والاں دیاں جڑاں وچ نہان توں گھنٹہ پہلے لیپ کر لوئو، ایس عمل نال وال لمبے تے چمکیلے ہو جان گے۔ چہرے دی رنگت لئی رات نوں سون توں پہلاں خوب چنگی طرح منہ دھو کے تولیے نال سُکا لوئو۔ ایس دے بعد تازہ نمبواں دا رس کڈ کے کپڑے نال چھان کے اکھاں نوں بچا کے منہ دھو لوئو، انشاء اللہ چہرے دے داغ، مہاسے، کیل تے چھائیاں کجھ دناں وچ ای دور ہو جان گیاں۔
نمبوواں دے طبی فائدے:
ایہہ سرد تر اے، حرارت نوں تسکین دیندا اے، طبیعت دی بداعتدالی نوں دور کر کے سکون پیدا کردا اے، پیاس بجھاندا اے، مقوی معدہ اے، قے نوں بند، متلی نوں دور کردا اے۔ حفظ ماتقدم دے طور اُتے ملیریا وچ مفید اے۔
پیاز:
ایس دیاں دو قسماں ہوندیاں نیں اک جنگلی تے دوجی بستانی۔ ایہناں دونواں وچ بظاہر کوئی فرق نہیں پر بستانی پیاز کھان تے دوائیاں وچ مستعمل اے۔ ایس دا مزاج گرم تر اے۔ کجھ دے نیڑے گرم و خشک وی اے۔ ایہہ مشہور و عام سبزی اے جس دے بغیر سالن نہیں پکایا جاندا۔ ایس نوں گوشت وچ مسالے دی بجائے استعمال کیتا جاندا اے۔ ایس دا جوشاندہ تقطیر البول وچ نافع اے۔ برسات دے موسم وچ ایس دا استعمال موسمی بیماریاں لئی وڈا مفید اے۔ ایس دا اچار کھان نال ریاح نوں بے حد فائدہ اپڑدا اے۔ ایہہ تلی دے ورم دا وڈا علاج اے۔ غذا وچ ایس دے استعمال نال اکھاں دیاں بیماریاں وچ افاقہ ہوندا اے۔ ہیضہ وچ نافع اے۔
لہسن(تھوم) :
ایہہ تیجے درجے وچ گرم و خشک اے، ایس دا رنگ زردی مائل سفید تے ذائقہ تلخ و تیز ہوندا اے۔ ایس دے دو دیہاڑ دے استعمال نال خون دا دبائو کافی حد تیکر گھٹ ہو جاندا اے ۔ ایہہ پولیو، آنتاں دے امراض، جسمانی کیڑیاں، امراض جلد، پھوڑے تبخیر ‘ نظام تنفس دی جراثیم زدگی تے فشار الدم جہے مرضاں وچ مفید اے۔ ایہہ دماغی امراض، دق تے سل لئی وی مفید اے ۔ ایہہ پیشاب و حیض جاری کردا تے اواز نوں صاف کردا اے۔ امراض دمہ و جع المفاصل، فالج، لقوہ تے رعشہ وچ مفید اے۔
ادرک:
ایس دا مزاج گرم تے خشک ہوندا اے۔ محلل ریاح و ہاضم طعام اے۔ ایس قیمتی شفاء بخش جڑ دا ذکر اللہ تعالیٰ نے قرآن پاک وچ وی فرمایا اے۔ ایس دا طبی ناں زنجبیل اے۔ زنجبیل نوں محرک، مشہنی، ہاضم، کاسرریاح، افعال دی بنا اُتے پر ضعف اعصاب تے بلغمی عوارضات وچ استعمال کیتا جاندا اے پالک تے چقندر فولاد چاہیدا اے تے پالک کھائو پر نال ای آئرن نال بھرپور چقندر کھانا وی ن بھُلو، ایس وچ وٹا من سی وی ہوندا اے، جیہڑا تہاڈی آنتاں نوں آئرن بہتر طور اُتے جذب کرن وچ مدد کردا اے۔ جے تہانوں کچے چقندر پسند نہیں تے ایس دے سلائس بنا کے تھوڑا جہیا لون تے نمبو دا عرق چھڑک کے اک گھنٹے لئی رکھ دیو، چائو تے نرم کرن لئی تھوڑا پکا لوئو تے ایس اُتے پالک کٹ کے پا دیو ایس دے بعد کالی مرچ چھڑک کے کھائو، تسیں یقینا چنگا محسوس کرو گے۔
سوشل میڈیا، الیکٹرانک و پرنٹ میڈیا اُتے وی سبزیاں دی افادیت دے نال تحریراں و پروگرامز مفاد عامہ لئی پیش کیتے جاندے نیں۔
بند گوبھی تے سبز مرچ
تسیں سبز یا عنابی گوبھی، سبز مرچ دے نال رلا کے کھا سکدے او، گوبھی بوہت سارے وٹامن گروپس دا بہترین ذریعہ اے تے قابل ہضم فائبرز وی فراہم کردی اے۔ سبز مرچ وچ موجود وٹامن سی، گوبھی توں حاصل ہون والے منرلز نوں ہضم کرن دے عمل وچ تیزی لیاندی اے۔ ایس دے علاوہ سبز مرچ ذائقہ ودھان دے نال نال تہانوں پوٹاشیم، مینگینز، تے دیگر وٹامنز وی فراہم کرے گی۔
دونواں سبزیاں دے امتزاج نوں نمک، چینی، نمبو تے ادرک توں آراستہ کر لوئو، جے نکی سبز مرچ کھا سکدے او تے اوہ وی ملا لوئو نہیں تے وڈی مرچ کافی اے۔
ٹماٹر تے شملہ مرچ
رنگین شملہ مرچ قوت مدافعت ودھان والے وٹامنز نال بھرپور ہوندی اے۔ ایہنوں ایسیڈیٹی دور کرن والے ٹماٹر دے نال رلا کے استعمال کیتا جائے تے ایہہ تہاڈے جسم لئی بے پناہ فائدہ مند ہوئے گی۔ اونج وی جدوں تسیں رنگ برنگی شملہ مرچاں نوں ویکھو گے تے شاید اپنا ہتھ روک نہ سکو۔ تسیں ایہناں نوں سرکے دے نال وی استعمال کر سکدے او۔
ٹماٹر تے شملہ مرچاں دے امتزاج وچ پریسلے دے تازہ پتے ملا لائو، جیہڑے کیلشیم تے وٹا من ڈی نال بھرپور ہوندے نیں یا ایس دے متبادل دے طور اُتے تازہ دھنیا چھڑک لوئو، جس وچ اینٹی آکسیڈنٹ خصوصیت ہوندی اے تے ایہہ مرچاں توں حاصل شدہ وٹامنز نوں مکمل بنا دیندا اے۔
گاجر تے مولی
دونواں سبزیاں نوں باریک کٹ لوئو تے ایہناں اُتے نمک تے نمبو چھڑک لوئو ۔ ولی دی ترشی دا مداوا گاجر کرے گی۔ ایس امتزاج دے نال تسیں مولی دے پتے تے ایواکاڈو دے سلائس وی استعمال کر سکدے او۔ ایواکاڈو تہانوں اومیگا تھری فیٹی ایسڈ فراہم کردا اے۔ جیہڑا قدرتی غذائواں توں حاصل ہوندا اے۔ مولی دی ہاضمہ بہتر کرن دی قابلیت تہاڈے جسم وچ گاجر ہضم کرن دے عمل نوں تیز تے بہتر کردی اے۔
تسیں دونویں سبزیاں نوں نمک، چینی ، نمبو یا دہی دے نال رلا کے کھا سکدے او۔ گاجر تہاڈے جسم دی اندروں صفائی کردی اے جد کہ مولی وچ اینٹی فنگل (جسم دے اندر فنگس والے انفیکشن دے خلاف) خصوصیت ہوندی اے، ایس لئی دونواں دا امتزاج بوہت پاور فل بن کے ساہمنے آندا اے۔
کچی سبزیاں دے کجھ حیران کن فائدے
جاپان وچ لوک سو سو ورھے تیکر زندہ رہندے نیں تے ایہناں نوں موذی بیماریاں نہیں لگدیاں۔ ہنزہ تے وادی کشمیر وچ وی لوک بغیر بیمار ہوئے عمر دی سینچری توں لنگھ جاندے نیں۔ ایس دی وجہ ایہو اے کہ اوہ لوک قدرت دی عطا کردہ غذاواں کھاندے نیں، ایہناں وچ زیادہ تر، پھل، کچی سبزیاں تے خشک میوے شامل نیں تے اوہ پروسیسڈ غذاواں توں بالکل نابلد نیں۔ عموماً اوتھے تہانوں دل، زیابیطس تے جوڑاں دے درد دے مریض نہیں ملدے۔
ایسے طرح نیوزی لینڈ وچ کیتی گئی اک تحقیق دے مطابق جیہڑے لوک پھل تے سبزیاں گھٹ کھاندے نیں ایہناں وچ ڈپریشن دے امکانات ودھ جاندے نیں۔ 18 توں 25 ورھے دے چار سو بندیاں اُتے کیتی گ ئی اک ریسرچ دے بعد ماہرین دا ہنا سی کہ تسیں گہری رنگت دے پتیاں والی سبزیاں ، کھیرا، کیوی، گاجر تے تازہ پیریز زیادہ توں زیادہ کھائو کیوں جے ایہناں توں جسم وچ انفلیمیشن گھٹ ہوندی اے تے ذیابیطس جہی بیماریاں دور رہندیاں نیں۔؎
احتیاطی تدابیر
سبزیاں استعمال کرن توں پہلے ایہناں نوں چنگی طرح دھو لوئو۔
جڑاں والی سبزیاں نوں پانی وچ سرکہ پا کے دھوئو تاں جے لُکے ہوئے جراثیم ہٹ جان۔
پتیاں والی سبزیاں جویں لیٹس، تے جوائن دے پتے تقریباً ہر سبزی دے نال استعمال ہو سکدے نیں، تازگی، ذائقہ تے غذائیت ودھان لئی تسیں تازہ ہرب جویں کالی تلسی، اجوائن، پودینہ، پارسلے تے دھنیا استعمال کر سکدے او۔
کھیرے دل و دماغ نوں ٹھنڈک دین تے دی ہائڈریشن توں دور رکھدے نیں، ایہناں نوں اجوائن یا پودینے دے نال استعمال کیتا جا سکدا اے۔ جے اسیں حفظان صحت دے اصولاں نوں مدنظررکھدے ہوئے تازہ سبزیاں دا استعمال کریے تے تندرست و توانا صحت مند رہ سکنے آں۔ سبزیاں تے پھلاں دے استعمال نال جسم نوں اوہ سارے قدرتی وٹامنز تے منرلز حاصل ہو سکدے نیں جنہاں دی ساڈے جسم نوں لوڑ اے۔