بیتے ورھے2020 دا بال اَدب
ڈاكٹر كرامت مغل
بال جیون دا سبھ توں سوہنا رُوپ اے تے ایس جیون دے سبھ توں سوہنے رُوپ دی ترجمانی کردیاں ہویاں پنجابی اَدب دے بال کھیتر وچ ایس ورھے سوہنا تے سلکھنا وادھا ہویا اے۔
سبھ توں پہلاں جے پنجابی وچ بالاں واسطے چھپ رہے پرچاکاری دے حوالے نال گل کیتی جاوے تے ایس ورھے وی بالاں واسطے مہینا وار ’’ پکھیرو‘‘ ہر مہینے باقاعدگی نال بالاں واسطے من موہنیاں تے من پرچائونیاں لکھتاں لے کے آندا رہیا۔ایہدے وچ بالاں دی پسند دے انوسار لکھتاں شامل کیتیاں جاندیاں رہیاں تے اجہیاں لکھتاں ساہمنے آئیاں جہناں وچ بالاں دی ذہنی اخلاقی تربیت دے نال نال اوہناں اندر ماں بولی دے نال پیار پاون دے جذبیاں نوں وی ڈھیر بیان کیتا گیا۔ایس مہینا وار رسالے پِچھے کرڑی محنت کرن والے اشرف سہیل ور گے جی نیں جہڑے لہندے پنجاب وچ تن تنہا ایہ کم جاری رکھے ہوئے نیں تے رسالے دا مونہ مہاندار ہر آون والے مہینے سوہنے توں سوہنا بنائی جا رہے نیں۔ایہ ورھا بہت دُکھانت وی لے کے آیا جہدے وچ قومانتری پدھر تے کرونا وباء نال اجہے حالات پیدا ہو گئے جس نال ہر پاسے بے وساہی جہی پیدا ہو گئی سی پر جہڑے ان تھک محنت نال بالاں واسطے اَدب تخلیق کردے رہے نیں اوہناں نے اپنی اپنی تھاں انمُلا کم کیتا اے تے اپنی ماں بولی نوں ودھیا تخلیق دیون دا چارا وی کیتا اے۔
پنجابی زبان وچ بُجھارت پانا،بُجھنا بالاں نوں ہمیش توں من کھچواں لگدا اے تے اجہیا رچیا جاون والا ادب بالاں نوں اپنے ول کھچ لیندا اے ایس نوں صادق شاہین انج بیان کردے نیں:
پنجابی دے شعر جناب
مہکن جیویں پُھل گُلاب
گلاں دے وچ گل لُکائی
کتاب بُجھارت والی آئی
صادق شاہین ہوراں دی بالاں واسطے بُجھارتاں نال پُرچی کتاب ’’ گلاں دے وچ گل‘‘ اجہی کتاب اے جہدے وچ بالاں واسطے بُجھارتاں لے کے آئی ایس نال پنجابی شاعری وچ نواں رنگ تے نویاں رِیتاں دا وی مُڈھ بنھیا گیا اے۔ایس توں پہلاں صادق شاہین ہوراں نے بالاں واسطے دو شعری پرا گے لکھ کے مانتا حاصل کیتی اے تے آس اے کہ ایہ کتاب وی پڑھنہاراں توں مانتا کھٹن وچ کامیاب ہوئے گی اوہناں دیاں رَچیاں کُجھ بُجھارتاں ویکھنے آں:
سوہنے رب دے سوہنے کم
اُپر ہڈی تھلے چَم
ویکھن نوں اے تھاپی جاپے
لبھو جواب بالو آپے
(جواب:کچھو کُما)
گوری چِٹی ویکھی نار
مِٹی دے وچ ہوئے تیار
گُت ہے اوہدی زمینوں باہر
لا مسالے کھاندے یار
(جواب :مُولی)
اپنی ماں بولی نال ہو رہے ورتارے نوں بیان کردیاںاوس حوالے نال اوہ انج لکھدے نیں:
مینوں گھر چوں کڈھ بیٹھے او
رُس رُسا کے اَڈ بیٹھے او
ماں دی لوری چھڈ بیٹھے او
جیبھ ای اپنی وڈھ بیٹھے او
(جواب:پنجابی زبان)
یاں فیر اک ہور بُجھارت ویکھنے آں:
جانے ایہنوں سارا جگ
تھلے پانی اُتے ا گ
ایہدے نال پیار جتاون
سر تے رکھن جہڑے پگ
(جواب :حُقا)
ایس کتاب وچ بالاں واسطے دلچسپی دے نال نال سکھن نوں وی کافی کجھ ملدا اے تے بہت ساریاں کم دیاں اجہیاں گلاں وی نیں جہناں نوں نویں نسل وسار رہی اے تے ایس کتاب راہیں اوہناں نال بھرویں جانکاری وی ملدی اے۔ ایس کتاب دے کُل صفحے128تے مکتبہ شافی کریم پارک راوی روڈ لاہور توں چھاپیا اے۔
’’ ہوٹے ماٹے‘‘ صدیق حیرت ہوراں دا شعری پراگا اے جہدے وچ بالاں لئی 34نظماں شامل کیتیاں گئیاں نیں ایہ فروری 2020وچ چھاپے چڑھیا۔ ایہناں نظماں وچ اپنی دھرتی اپنے دیس تے اپنے وسیب دی اُچیچتا نوں بڑے کومل ڈھنگ نال بیان کردیاں ہوئیاں بالاں دی ذہنی سطح مطابق اپنے خیالاں نوں بیان کیتا گیا اے تے ایہدے نال بالاں اندر وطن نال محبت دے جذبے نوں اُبھاریا گیا اے ایہناں نظماں راہیں دیس نال محبت دا جو سبق دتا گیا اے اوہ نویں پِیڑھی واسطے اَت لوڑیندا اے۔
’’ پیارا پاکستان‘‘
جگ گُھم کے سارا تکیا
پاکستان پیارا تکیا
وگدیاں ندیاں نہراں ایتھے
دم دم لہراں بہراں ایتھے
پل پل اِک نظارا تکیا
پاکستان پیارا تکیا
چونہ وِیراں دا اِک گھرانا
اِکو چُلھے وچ پینا کھانا
خُشیاں دا گہوارا تکیا
پاکستان پیارا تکیا (جاری اے)
