سب ٹھیک نہیں
تحریر حمید اللہ بھٹی
20جنوری نوں جوبائیڈن نے اقتدار سنبھالدے ای ٹرمپ دے کئی اقدامات تے فیصلیاں نوں ختم کرن دے احکامات دتے جنہاں نال تبدیلی دا احساس ہویا اے تبدیلی دا احساس تے حلف برداری دی تقریب نال وی ہویا جدوں واشنگٹن ڈی سی تے ورجینیا نوں ملان والے متعدد پل بند کرن تے امن و امان یقینی بنان لئی نیشنل گارڈ دے 50 ہزار نوجوان تعینات کیتے گئے فیر وی وسوسے تے خدشات دامن گیر رہے پر کم دے آغاز نال نویں صدر نے احساس دلوایا اے کہ اوہ تعصب دی بجائے رواداری تے برداشت دا مظاہرہ کرن گے۔ 7 مہینے پہلاں امریکی پولیس دے ہتھوں بے دردی نال مارے گئے سیاہ فام دی بچی نال گھٹنیاں دے بل جھُک کے معافی منگ کے پیغام دتا اے کہ طاقت دا سرچشمہ عوام نیں خیر اک تصویر دی اشاعت توں زیادہ توقعات وابستہ کرنا مناسب نہیں کیوں جے کشمیر، مشرق وسطیٰ، میانمار دے مسائل دا برقرار رہنا امریکی انتظامیہ دا تجارتی فوائد نوں انسانی حقوق اُتے فوقیت دینا اے ہن تے نسلی تعصبات و سیاسی تقسیم امریکی معاشرے وچ وی سرایت کرن لگی اے اصل تبدیلی ایہہ وے کہ 78 سالہ نومنتخب صدر کسے نوں اپنی ٹیم دا حصہ بنان ویلے انسانی حقوق دی بہتری لئی کم کرن والیاں نوں ترجیح دین۔
پاک بھارت ذرائع ابلاغ وچ صدر دی کابینہ دا حصہ بنن والے چہریاں اُتے بحث زور و شور نال جاری اے۔ نائب صدر کمیلا ہیرس چاہے بھارتی نژاد سہی پر ایہناں دے خیالات نال پاکستانی خاصے پُرامید نیں کہ کشمیر وچ جاری انسانی حقوق دی خلاف ورزیاں دا سلسلہ رکوان لئی نویں امریکی انتظامیہ چاہے عملی طور اُتے کاروائی نہ سہی پر زبانی طور اُتے ای سہی سرزنش ضرور کرے گی پر انج دی امیداں یا توقعات دا پورا ہونا محال اے کیوں جے امریکہ نوں چین توں وڈے تجارتی خسارے دا ساہمنا اے ایس لئی چین دی تیز رفتار معاشی ترقی نوں سست روی دا شکار کرن لئی بھارتی ساتھ دی لوڑ اے۔ بھارت جس دا امریکہ توں تجارت دا حجم ستر ارب نوے کروڑ ڈالر دے نیڑے اے جد کہ پاک امریکہ تجارت چھ ارب ڈالر توں وی گھٹ اے امریکہ وچ وسن والی بھارتی 27 لکھ 60 ہزار دے نیڑے یعنی کل آبادی دا اک فیصد ہو گئے نیں جد کہ پاکستانی 58 ہزار 2 سو نیں ایس لئی ایس خیال نوں تقویت ملدی اے کہ ساریاں خرابیاں دے باوجود بھارت مستقبل وچ وی امریکی چہیتا رہوے گا۔
ٹرمپ ولوں مسلم ملکاں اُتے لائی سفری پابندیاں میکسکو دی سرحد اُتے دیوار بنان دے فیصلیاں نوں جوبائیڈن نے ختم کر دتا اے پر افغانستان دے حوالے نال طے پان والے دوحہ معاہدے اُتے نظر ثانی دا عندیہ دتا جا رہیا اے تے فریقین معاہدے دے نکات اُتے کنہا عمل کر رہے نیں جائزہ لین دا فیصلہ ظاہر کردا اے کہ نویں امریکہ انتظامیہ سب توں پہلے امریکہ دے فلسفے دی قائل نہیں بلکہ مفادات دے تناظر وچ جتھے مناسب سمجھے گی مداخلت کر سکدی اے جس دی اک توں ودھ وجوہات نیں۔ مثال دے طور اُتے جیہڑی انتظامیہ وچ سیکرٹری آف سٹیٹ یعنی وزیر خارجہ جہیا اہم عہدہ اینٹونی بلنکن جہے بندے نوں دتا گیا اے جنہاں دا امریکی افواج دے دومئی 2011 نوں ایبٹ آباد اپریشن وچ اہم کردار اے جس وچ مدد کرن اُتے جدوں پاکستان ولوں ڈاکٹر شکیل دی غداری دے الزام وچ گرفتاری عمل وچ آئی تے اینٹونی بلنکن نے رہا کران دی سر توڑ کوشش کیتی ایہہ وکھری گل اے کہ پاکستانی اداریاں نے کسے قسم دا دبائو قبول کرن توں انکار کر دتا دسن دا مقصد ایہہ وے کہ سب کجھ ٹھیک نہیں نویں وزیر خارجہ نوں پاکستان توں پہلے ای شکوے شکایات نیں 20 توں ودھ اہم عہدیاں اُتے فائز بھارتی نژاد بندیاں دی موجودگی وچ آسانی نال جیہڑی انتظامیہ نال گرمجوشی اُتے مبنی تعلقات استوار ہونا خاصا مشکل وکھائی دیندا اے۔
سیاہ فام لائیڈ آسٹن نوں وزیر دفاع دی ذمہ داری تفویض کیتی گئی اے۔ ایہناں نوں فوج توں ریٹائرمنٹ دے بعد عوامی عہدے لئی مروجہ روایات توں استثنیٰ دے کے ڈیفنس سیکرٹری بنایا گیا جنہاں دے بارے وچ عام تاثر ایہہ وے کہ اوہ گل بات نال مسئلے سلجھان دی بجائے طاقت دے اظہار اُتے یقین رکھدے نیں۔ سلالہ چیک پوسٹ اُتے جدوں امریکی فوج نے حملے دے دوران کئی پاکستانی فوجی شہید کر دتے تے ایہو لائیڈ آسٹن افغانستان وچ امریکی فوج دے کمانڈر سن نیز افغانستان وچ امریکی فوج اکثر پاکستان نال ڈومور دا مطالبہ کردی رہی ایس لئی ایہہ تے کسے صورت ممکن نہیں کی لائیڈ آسٹن دے ذہن توں بطور کمانڈر پیدا ہون والی تلخیاں محو ہو چکیاں ہون زیادہ امکان ایہو اے کہ اوہ پاکستان نوں آڑے ہتھاں لین گے ایس لئی پاکستان نوں خوش فہمیاں توں نکل کے سارے ممکنہ آپشن اُتے غور کرن تے مناسب تیاری کرنی چاہیدی اے کیوں جے سلالہ حملے اُتے چاہے ہیلری کلنٹن نے معذرت کیتی سی پر لائیڈ آسٹن نے ندامت ظاہر کرن دے حوالے نال اج تیکر اک لفظ نہیں بولیا ہن اوہ کیونکر پاکستان اُتے ریشہ خطمی ہو سکدے نیں۔ ریمنڈڈیوس دی رہائی وچ اہم کردار ادا کرن والی خاتون وی اہم عہدے اُتے فائز ہو چکی اے فیر وی پاکستان دا سب کجھ ٹھیک تصور کرنا حقیقت دے خلاف ہوئے گا۔
ترکی دا روس دے نیڑے ہونا امریکہ لئی پریشانی دا باعث اے جیہڑا نیٹو ممبر ہون دے باوجود روس توں مہلک میزائل سسٹم ایس 400 خرید چکیا تے ہن امریکی پابندیاں دے نرغے وچ اے پاکستان وی ترکی توں بحریہ لئی جہاز تیار کرا رہیا اے تے ترکی توں خراب امریکی مراسم دے باوجود پاکستان نہ صرف دونواں ملکاں توں متواتر مشترکہ فوجی مشقاں کردا اے بلکہ مذکورہ ملکاں نوں امریکی دفاعی پابندیاں دا متبادل سمجھن لگیا اے ایس لئی ایہہ تصور کر لینا کہ نویں امریکی انتظامیہ پاکستان نوں بھارت اُتے ترجیح دیوے گی غلط ہوئے گا کیوں جے چین، روس تے ترکی جہے ملکاں نال قربت رکھن دی پاداش وچ پاکستان ایہنوں حلیف دی بجائے حریف نظر آئے گا چاہے چین نال امریکہ دے تعلقات بہتر بنان دی پیشکش کرے یا پاکستان نیک تمنائواں دا اظہار کرے امریکہ ولوں جواب وچ نیک تمنائواں دا خون انہونی نہیں ہوئے گی یاد رہوے نویں انتظامیہ ٹرمپ وانگوں منہ پھٹ نہیں بلکہ اظہار خیال وچ محتاط اے تے لازمی نہیں کہ جو کہے ایس اُتے عمل وی کرے عین ممکن اے دایاں وکھا کے بائیں نال وار کر دیوے۔
نویں امریکی انتظامیہ نے دو ورہے توں تعینات نمائندہ خصوصی برائے افغانستان زلمے خلیل زاد نوں اپنے عہدے اُتے برقرار رکھن دا فیصلہ کیتا اے جنہاں نوں یقین اے طالبان تے پاکستان اک پیج اُتے نیں، اوہ افغانستان، عراق دے نال اقوام متحدہ وچ امریکی سفارتکار جہے اہم عہدیاں اُتے کم کر چکے نیں نیز افغان حکومت دے علاوہ قبائلی بودو باش ایہناں توں پوشیدہ نہیں ایس لئی پاکستان نوں اپنے پتے کھیڈدے ہوئے انتہائی احتیاط تے ذمہ داری دا مظاہرہ کرنا ہوئے گا۔ ذرا جہی سستی یا بے احتیاطی نویں انتظامیہ توں دور کر سکدی اے موجودہ دور وچ کسے وڈی طاقت توں کٹ کے رہنا دانشمندی نہیں بلکہ مراسم ودھا کے معاشی دفاعی تے تجارتی سہولتاں حاصل کیتیاں جا سکدیاں نیں پر حکمت و تدبر توں ای مفادات دا حصول ممکن اے۔
پاکستان لئی چنگی خبر ایہہ وے کہ علی زیدی ماحولیات دے مشیر جد کہ سلمان احمد خارجہ پالیسی ٹیم دا حصہ نیں ایہہ پاکستانی نژاد امریکی نیں۔ ایس توں علاوہ عائشہ شاہ تے سمیرا فاضلی دا جوبائیڈن انتظامیہ دا حصہ بنن نال نویں قیادت نوں کشمیر دی دگرگوں صورتحال توں درست آگاہی ملن دا امکان اے جس نال ممکن اے کشمیریاں دی جہنم بنی زندگی وچ کجھ بہتری آ جائے کیوں جے انتخابی مہم وچ شامل اہم بھارت نژاد مونل شاہ تے امیت جانی نوں شامل نہیں کیتا گیا عام خیال ایہہ وے کہ ایہناں نوں بی جے پی تے آر ایس ایس نال تعلقات دی بنا اُتے نویں انتظامیہ دا حصہ نہیں بنایا گیا جے پاکستان حسین حقانی طرز دے فیصلیاں دی بجائے مربوط سفارتی مہم اُتے کم کرے تے پاکستان امریکی انتظامیہ وچ تھاں بنا سکدا اے۔
