بیتے ورھے2020 دا بال اَدب
لكهت: ڈاكٹر كرامت مغل
اِک ہور نظم وچ بانی پاکستان دے حوالے نال وچاراں نوں نویں نسل ساہویں انج رکھیا اے:
’’ دم دم زندہ باد‘‘
ازلاں تیکر شاد رہوے گا
پاکستان آباد رہوے گا
ساڈا مُحسن قائد اعظم
دم دم زندہ باد رہوے گا
ایس کتاب دے اِک سو چار صفحے نیں تے ایس نوں پنجا بی بال ادبی بورڈ نے چھاپیا اے۔
عبدالکریم قدسی دا ناں پنجابی زبان وادب وچ اپنی اُچیچی پچھان رکھدا اے اوہناں دا کھیتر شاعری اے تے ’’گوماں دے گُلاب ‘‘ فروری2020وچ شایع ہویا ایس شعری پراگے وچ اوہناں نے بالاں واسطے گیت تے نظماں شامل کیتیاں نیں۔ عبدالکریم قدسی دے گیت پاکستان ٹیلی وِژن تے ریڈیو توں وی نشر ہوندے رہندے نیں تے آپ دیاں لکھتاں نوں پنجاب ٹیکسٹ بُک بورڈ ولوں چھیویں ستویں دے نصاب وچ وی شامل کیتا گیا اے۔ایہ گیت تے نظماں جتھے بالاں واسطے دلچسپ نیں ،اوتھے بالاں نوں سکھن لئی وی کافی کجھ ملدا اے جویں کہ اوہ لکھدے نیں:
بیری دیو بیرو
تُسیں تھلے کیوں نہیں آندے
نِکا جہیا بال ہاں میں
نِکے جہے ہتھ پَیر
دُور دُور رہ کے
مینوں کیوں ہو ترساندے
بیری دیو بیرو
کِسراں میں لاہواں تہانوں
کسراں میں کھاواں تہانوں
بیری تے نہ چڑھ سکاں
بیری نوں نہ پھڑ سکاں
ٹاہنی نہ اُلار سکاں
روڑ وی نہ مار سکاں
سوٹی وی نہ پھڑی جاوے
پوڑھی وی نہ کھڑی جاوے
آپوں کیوں نہیں ڈِگ پیندے
میں وی کھاواں نالے کھان
راہی آندے جاندے
بیری دیو بیرو
تُسیں تھلے کیوں نہیں آندے
نظماں تے گیتاں توں وکھ ایس کتاب نوں بڑے سوہنے سکیچ ہر لکھت نال لا کے سجایا گیا اے ایس کتاب دے کُل صفحے144نیں تے ایس نوں پنجابی بال اَدبی بورڈ نے سوہنے ڈھنگ نال چھاپیا اے۔
خالد محمود عاصی دا شعری پراگا ’’ کھنڈاں دے کھنڈونے ‘‘ دے سرناویں ہیٹھ مارچ 2020وچ ساہمنے آیا اے جہدے وچ اِک سو اِک نظماں شامل کیتیاں گئیاں نیں۔ایہدے وچ بہت ساریاں اجہیاں نظماں نیں جہناں نوں پڑھ کے بالاں دے مُکھاں تے ہاسا کھلر جاندا اے جیوں کہ اوہناں دی نظم ’’ باندر دا ویاہ ‘‘ ویکھنے آں:
باندر دا ویاہ
اِک باندر دی شادی ہو گئی
ووہٹی اَڑ کھلو گئی
میں سوہرے نہیں پیدل جانا
نالے سُرخ میں لہنگا پانا
پُھلاں والی کار لیائو
پورے سارے چاہ کراں گی
گھروں باہر فیر پَیر دھراں گی
لاڑے دے سر سہرا لائو
ایہنوں پینٹ تے کوٹ وی پائو
روز روز نہ ہوندا ویاہ
عُمراں دا گل پیندا پھاہ
بال ایہناں نظماں نوں پڑھدیاں ہویاں ہسدے وی نیں تے نال نال مِٹھے مِٹھے اکھراں تے کومل لہجے دا وی سواد مان رہے ہوندے نیں۔
خالد محمود عاصی اپنی اک نظم ’’ دعا ‘‘ وچ ماں بولی بارے نویں پِیڑھی نوں دسدیاں ہویاں وچار انج سانجھے کردے نیں:
سوہنیا ربّا سُن دعا
مینوں وزیر تعلیم بنا
ماں بولی نوں کراں گا لا گو
ٹھپ دیاں گا سارے آگو
بال پنجابی کراں گا راضی
ببلو،ٹیپو،قاسم،شازی
ماں بولی نوں چ پڑھن گے سارے
یاد کرن گے خوب پہاڑے
ماں بولی نوں عام کراں گا
اُچا ایہدا ناں کراں گا
ایس کتاب دے 128صفحے نیں تے ایس نوں وی پنجابی بال ادبی بورڈ نے چھاپیا اے۔
روسی ناول کار نکولائی نوسو دا ناول ’’ موجی پریوار ‘‘ دا ترجما اشرف سہیل ہوراں نے بڑے سوہنے انداز نال کیتا اے۔ ایس توں وکھ بالاں دیاں کجھ کتاباں گُرمکھی توں لِپی انتر کر کے وی چھاپیاں گئیاں نیں جہناں وچ جسبیر بھُلر دیاں دو کتاباں ’’ پنجواں کتورا‘‘ ’’ ڈڈوااں دا سفر‘‘ نوں گُرمکھی توں شاہ مُکھی وچ اشرف سہیل نے کیتا اے ایسے طرحاں پریم بھوشن گوئل دی کتاب ’’ ہاتھی ساڈا ساتھی ‘‘ وچ بالاں لئی معلوماتی لیکھ شامل کیتے گئے نیں۔ ایس توں وکھ ناٹک دے کھیتر وچ ڈاکٹر دیوندر پال سنگھ دے لکھے ناٹک ’’ ست رنگی پینگھ تے ہور ناٹک‘‘ دے سرناویں ہیٹھ ساہمنے آئے ایہ بالاں واسطے لکھے ہوئے ناٹک نیں،ایس کتاب وچ یارھاں نِکے نِکے ناٹک شامل کیتے گئے نیں جو بالاں واسطے دلچسپی دا کارن بنن گے ایس کتاب دے کُل صفحے144نیں تے ایس نوں شاہ مکھی روپ وچ اشرف سہیل ہوراں نے ڈھالیا اے۔پنجابی زبان وچ بالاں واسطے جو لکھیا اے اوہ معیاری پکھوں تے ودھیا اے جے مقدار دے حوالے نال ویکھیا تے ایس نوں گھٹو گھٹ پنج گُنا ہور ہونا چاہیدا سی ۔آس کیتی جاندی اے کہ آون والا ویلے وچ پنجابی لکھاری ایس پاسے ڈھیر دھیان دیون گے۔٭٭
