سینیٹ الیکشن تے صدارتی نظام
لكهت:مطلوب وڑائچ
چھانگا مانگا توں مری تے سوات تک ہارس ٹریڈنگ دیاں کہانیاں بھریاں پئیاں نیں۔ اج نوٹاں دے بیگ ونڈن تے وصول کرن والیاں دی ویڈیو چینلاں تے نشر ہو رہی اے تے ایہ کجھ لوکاں لئی شاید تعجب خیز ہووے پر ایہ انہونی نہیں پر اجہی ویڈیوز کدی کدائیں ای سامنے آئوندی اے۔ سینٹ ساڈے ایتھے ایوان بالا دا درجہ رکھدا اے۔ چاروں صوبیاں نوں ایہدے وچ برابر نمائندگی ایس لئی دتی گئی اے کہ صوبیاں وچ آبادی دے حوالے نال قومی اسمبلی وچ نمائندگی وچ اک بڑا فرق اے۔ صوبیاں نوں ایوان بالا وچ برابر نمائندگی دے کے ایس فرق نوں دور کیتا گیا اے۔ سینٹ دا انتخاب ہر صوبے دے ارکان کردے نیں۔ اج نوٹاں دی ونڈ دے جہڑے چرچے نیں اوہ اک سینیٹر دے طریقہ انتخاب دی وجہ نال نیں۔ اک مخصوص گنتی نے اپنے صوبے توں ارکان سینٹ دا چنائو کرنا ہوندا اے۔ پارٹی نوں اپنی ارکان اسمبلی دی گنتی دے مطابق پتہ ہوندا اے کہ اوہ کنے سینیٹر منتخب کرا سکدی اے تے اوہ اونے ای امیدوار نامزد کردی اے۔ دیانتداری دا تقاضا اے کہ ارکان اپنی پارٹی دے نامزد امیدوار نوں ووٹ دین پر بڑی واری انج ہویا کہ خفیہ رائے دہی پاروں ووٹ نوٹاں دی نذر ہو جاندے نیں۔ جتھے آزاد امیدواراں دے سینیٹر بنن دیاں مثالاں وی موجود نیں۔
پارلیمان وچ سینٹ دے راہیں داخل ہونا امیر لوکاں لئی اوکھا نہیں۔ جتھے اجہے امیرخاندان وی نیں جو پوری دی پوری پارٹی نوں خریدن دی طاقت رکھدے نیں۔ اوہناں نوں پارٹیاں فنڈز دے ناں تے وڈیاں وڈیاں رقماں دے کے ٹکٹ جاری کر دیندیاں نیں تے اجہے لوک آسانی نال منتخب ہو کے پارلیمان توں اپنی مرضی دی قنون سازی کرا لیندے نیں۔ اکثر پیسے والے اپنے تے اپنے ورگے امیر کبیر لوکاں دے کاروبار نوں تحفظ لئی پارلیمان وچ جاندے نیں تے کئی تے خاندانی سینیٹر نیں۔ نہ اوہناں دے کول دولت ختم ہوندی اے نہ اوہناں دے پارلیمان وچ وڑن دے راہ گھٹدے نیں۔ اج ووٹاں دی خریداری نوں روکن لئی اوپن بیلٹ دی بحث جاری اے۔ ایہ معاملہ سپریم کورٹ وچ اے۔ اوتھوں چنگا فیصلہ آوے گا۔ سینیٹ دا الیکشن خفیہ ہووے یاں اوپن‘ ووٹاں دی خریدوفروخت دا سلسلہ گھٹ تے ہو سکدا اے پر خاتمہ ممکن نہیں۔ووٹ دی فروخت توں اوہو فاضل ارکان گریزکرن گے جہناں نوں اپنی عزت تے شہرت دا احساس ہووے۔ جتھے اوہ لوک قرآن تے ہتھ رکھ کے کہہ رہے سن کہ اک پیسہ وی نہیں لیا۔ اوہناں دی ویڈیو سامنے آئی تے ہور جھوٹ بول رہے نیں۔
میری سابق پارٹی دے اک مظفرگڑھ دے جیالے قیوم جتوئی ایم این اے سن اوہناں نے اک واری کہیا سی کہ کرپشن نوں قنونی تحفظ دتا جاوے۔ ایس معاشرے وچ ووٹ دی خریدوفروخت کیویں رک سکدی اے۔ سسٹم وچ تبدیلی نال انج ممکن اے۔ امریکہ و چ ارکان سینٹ دا الیکشن وی براہ راست عوام کردے نیں۔ اسیں انج کیوں نہیں کر سکدے۔ ہر ضلعے نوں سینیٹرز لئی وی حلقہ بنایا جا سکدا اے۔ امریکہ وچ کیلیفورنیا رقبے دے لحاظ نال تریجی وڈی ریاست اے جد کہ الاسکا پہلی وڈی ریاست اے۔ پر دوہاں ریاستاں وچ آبادی دا تناسب دس گنا توں وی ودھ فرق دے نال اے۔ پر دوہاں ریاستاں نوں دو‘ دو سینیٹر منتخب کرن لئی ملدے نیں۔ دنیا دے ہور وی کافی ملکاں وچ صدارتی نظام لاگو اے۔ اوتھے سینیٹراں نوں براہ راست منتخب کیتا جاندا اے۔
دوستو! پاکستان دا موجودہ آئین 1973ء وچ بنیا تے ایہ آئین کوئی اسمانی چیز نہیں سگوں ایہ ملک دی سلامتی نوں قائم رکھن لئی کجھ رہنما اصولاں دا مجموعہ ا تے ایہدے وچ لوڑ پین تے ترامیم ہوندی رہندی اے۔ کیوں جے ویلا گزرن دے نال تے لوکاں دی ودھدی ہوئی گنتی تے ملکی اندرونی تے بیرونی داخلہ تے خارجہ پالیسی بدلدی رہندی اے۔ قیام پاکستان دے ویلے مشرقی تے مغربی پاکستان دی کل آبادی پنج کروڑ دے نیڑے سی۔ اج مشرقی پاکستان دے وکھ ہو جان دے بعد موجودہ مغربی پاکستان دی آبادی بائی کروڑ تک جا اپڑی اے۔ کجھ لوگ وفاق دے ناں تے سسٹم نوں بلیک میل کر رہے نیں تے اوہ اپنا تسلط برقرار رکھن لئی آئین دے ناں تے ایموشنل بلیک میلنگ کر رہے نیں۔ سینٹ دے الیکشن دو مرحلیاں وچ ہر تن ورھے بعد ہوندے نیں جہدے وچ چوہاں صوبیاں دے 22,22 ارکان صوبائی اسمبلی نوں سیٹاں دے حساب نال منتخب کیتا جاندا اے جہڑا کہ اک پراناتے کرپشن نوں دعوت دین والا سسٹم اے۔ اج جو وی سینیٹر ویہہ یاں پنجاہ کروڑ روپیے دے کے منتخب ہو کے آوے گا تے اپنی انویسٹمنٹ کتھوں پوری کرے گا؟
دوستو! جو قوم اتفاق رائے نال اج تک اک کالاباغ ڈیم نہ بنا سکی اوس قوم توں ایہ توقع رکھنا کہ اوہ ملکی لوڑ موجب آئین وچ ضروری تبدیلیاں کر کے ملک نوں ترقی دی راہ تے پا سکے گی ایہ اک دیوانے دی بڑھک لگدی اے۔ پر ہوشمندی توں کم لوو تے جے سانوں بین الاقوامی قنوناں دے نال نال چلنا اے تے سانوں ایس فلسفے نوں سمجھنا ہووے گا کہ آئین وچ ترامیم آئین دی حفاظت لئی کیتی جاندی اے۔٭٭
