اصولی سیاست دے ناں اُتے بے اصولی
تحریر حمیداللہ بھٹی
سینٹ دے ممبران تے چیئر مین دے انتخابات وچ اپوزیشن تے حکومت نے جیہڑا رویہ اپنایا اوہ نہ تے اصولی تے اخلاقی لحاظ نال درست اے تے نہ ای جمہوری اے بلکہ مفاد پرستی دی بدترین مثال اے۔ ایس وچ کوئی شک نہیں کہ حکومت مسلسل دبائو دا شکار رہی تاں ای حیلے بہانیاں نال افہام و تفہیم لئی کوشاں رہی پر اپوزیشن نے جارحانہ رویہ اپناندے ہوئے اوپن بیلٹنگ دی حکومتی تجویزاں رد کر دتیاں کیوں جے ایہنوں زعم سی کہ صاحب ثروت افراد نوں ٹکٹ دین نال حزب اقتدار دے ممبران صوبائی اسمبلی دے ووٹ مل جان گے جد کہ حکومت نوں خدشہ رہیا کہ ایس دے ممبران مالی مفاد دے بدلے ووٹ ویچ سکدے نیں ایسے لئی خفیہ ووٹ دے طریقہ کار بدلنا چاہیا پر داء لئی تاک وچ بیٹھی اپوزیشن نے اک نہ چلن دتی تے بڑھا دستِ تعاون پائے حقارت نال جھٹک دتا فیر وی داء نہ لگ سکیا البتہ اسلام اآباد دی حد تیکر جزوی کامیابی مل گئی حالانکہ اوپن بیلٹنگ اُتے اتفاق کر لیا جاندا تے بھلے یوسف رضا گیلانی اسلام آباد دی نشست اُتے ہر جاندے پر اپوزیشن دے امیدوار دی بطور چیئر مین کامیابی وچ ابہام نہ رہندا پر ایتھے سکھن دی کوئی کوشش نہیں کردا۔
چیئر مین سینٹ دے انتخابات وچ حکومت نے اپنے امیدوار دی کامیابی لئی اپوزیشن دے کئی ووٹراں نوں قائل کیتا تے ووٹ خراب کرن اُتے آمادہ کیتا تے حفیظ شیخ دی ست ووٹاں دی شکست دا بدلا یوسف رضا گیلانی نوں چیئر مینی نال ست ووٹاں توں ہرا کے لے لیا جس اُتے اپوزیشن سٹپٹا رہی اے تے دھاندلی دے خلاف عدالت جان دا عزم ظاہر کر رہی اے حالانکہ ڈپٹی چیئر مین دے انتخاب وچ لڑھکن والے سینیٹرز نے تے ووٹ خراب کرن دا تکلف وی نہیں کیتا بلکہ سدھے سبھائو مرزا محمد آفریدی دے پلڑے وچ پا دتا اسلام آباد دی نشست اُتے اپوزیشن نے جیہڑی چال چل کے حکومتی امیدوار نوں شہ مات دتی حکومت نے اوہ ای چال چل کے بے اصولی دا جواب بے اصولی نال دے کے برابر کر دتا ہن الیکشن کمیشن نوں مورد الزام ٹھہرانا تے استعفے دا مطالبہ جگ ہنسائی دا موقع دین دے مترادف اے۔
اپوزیشن دے عدالت جا کے چیئر مین دے انتخاب وچ مسترد ووٹاں نوں چیلنج کرن دے عزم دے حوالے نال حق تے مخالف وچ آئینی ماہرین منقسم تے دو طرح دی رائے رکھدے نیں کجھ دا کہنا اے کہ سینٹ تے قومی اسمبلی دے اندر دی کاروائی کسے عدالت وچ چیلنج نہیں ہو سکدی جد کہ دوجے رائے رکھن والے کہندے نیں کہ عدالت جان اُتے قدغن نہیں ایس حوالے نال سپریم کورٹ دے اٹھ ججاں دی رولنگ موجود اے جس دے مطابق ووٹر دی ووٹ پاندے ہوئے consent ویکھی جاندی اے۔ ایس توں علاوہ سابق سیکرٹری الیکشن کمیشن کنور دلشاد کہندے نیں کہ پریزائیڈنگ افسر کیوں جے الیکشن ٹربیونل تے عدالت جان دی رولنگ دے چکے نیں ایس لئی رولنگ چیلنج کرن وچ کوئی امر مائع نہیں پر سابق اٹارنی جنرل انور مقصود کہندے نیں ووٹر دی نیت اپنی تھاں اے پر خفیہ بیلٹ دی شناخت ہو جائے تے اوہ خفیہ نہیں رہندا جے خفیہ نہیں رہندا تے لا محالہ ایس دا مطلب اے کہ کسے نوں دسیا جا رہیا اے انج پراپر ووٹنگ نہیں رہوے گی جدوں پراپر ووٹنگ نہیں ہوئے گی تے ووٹ مسترد تصور ہوئے گا نیز سینٹ یا اسمبلی دی کاروائی عدالت وچ چیلنج نہیں ہو سکدی آئین دے آرٹیکل 96 دے تحت جیہڑا رولز آف بزنس نیں ایہناں وچ واضح درج اے کہ قومی اسمبلی تے سینٹ دونواں دی کاروائی کسے عدالت وچ چیلنج نہیں ہو سکدی۔
مسترد ووٹ قرار دین والے مظفر حسین شاہ کوئی نو آموز سیاستدان نہیں بلکہ صوبہ سندھ دے وزیراعلیٰ تے سندھ اسمبلی دے اسپیکر رہ چکے نیں پرانے پارلیمنٹرین ہون دے ناطے ایہناں نوں پارلیمانی دائو پیچ دا خوب تے وسیع تجربہ اے ایسے مہارت دی وجہ نال ای شاید صدر مملکت عارف علوی نے جی ڈی اے جہی اتحادی جماعت نال تعلق دے باوجود پریذائیڈنگ افسر مقرر کر دتا جنہاں نے ووٹر دی منشا واضح ہون دے اپوزیشن اصرار دی پرواہ نہ کردے ہوئے ست ووٹ مسترد کرن دی رولنگ دین دے نال عدالت جان دا مشورہ وی دے دتا۔
کیمرے لان دے باوجود ہجے تیکر ووٹ خراب کرن والے ماہرین دی تلاش نہیں ہو سکی ووٹنگ توں پہلاں پی پی ولوں ن لیگ تے جے یو آئی دے کئی انج دے چہریاں دے بارے خدشہ ظاہر کیتا جاندا رہیا جیہڑے ووٹ کاسٹ کردے ہوئے ہوشیاری وکھا سکدے نیں پر جدوں میدان لگیا تے پتہ چلیا کہ ن لیگ دے صرف دو ، جے یو آئی دا اک جد کہ پی پی دے زیادہ لوکاں نے مہارت دا مظاہرہ کیتا جس اُتے طلال چوہدری نے تنقیدی ٹویٹ وی کیتا پر سب توں زیادہ خسارہ تے جے یو آئی دے حصے وچ آیا جس دے امیدوار غفور حیدری صرف 44 ووٹ لے سکے جد کہ حکومتی اتحاد دے امیدوار مرزا محمد آفریدی 54 ووٹ لے گئے پر کسے دا ایس پاسے دھیان نہیں سب دیاں نظراں نواز شریف تے یوسف رضا گیلانی دونواں دے دور وچ شکایات سیل دے سربراہ رہن والے صادق سنجرانی اُتے نیں امکان اے دیگر دے نال دونویں سابق باس وی موجود چیئر مین سینٹ نوں منصب توں ہٹان لئی ہر حربہ اختیار کرن گے ایس دے باوجود زبان دے استعمال وچ احتیاط تے وضع داری رکھی جائے تے بہتر اے کیوں جے سیاست وچ عدم برداشت ودھ رہی اے۔ چیئر مین سینٹ دے انتخاب نال سیاسی استحکام دا امکان گھٹ اے تے ملکی سیاست مزید مدوجزر دا شکار ہو سکدی اے جس نال اصولی سیاست دے دعویدار مزید بے نقاب ہون گے۔
حکومت خوش اے کہ ایس نے پی ڈی ایم دیاں چالاں ناکام بنا دتیاں نیں۔ وزیراعظم عمران خان نے اسمبلی توں اعتماد دا ووٹ لے لیا اے تے سینٹ دا معرکہ وی جت چکے پر مذکورہ کامیابیاں اصولیاں دا مظاہرہ ہوندا رہیا تے کجھ ہتھ آن دی بجائے الٹا نقصان تے سیاسی ساکھ وی متاثر ہو سکدی اے۔
صادق سنجرانی دی فتح تے گیلانی دی جت جہے واقعے ملکی سیاست وچ ن ویں نہیں ایتھے دوستیاں، تعلق تے جماعتاں بدلنا عام اے صادق سنجرانی نوں آصف زرداری لیائے تے فیر اقتدار دی تبدیلی دے نال ای اوہناں نے وی روایت دے عین مطابق خیالات بدل لئے فیر ویلے نے ویکھیا کہ لیان والے آصف زرداری دا پتر پی ڈی ایم دے نال مل کے عدم اعتماد پیش کرن وچ سب توں اگے نظر آیا پر حکومت دے منظور نظر ہون دی بنا اُتے ہنوز منصب اُتے نیں اگے وی تبدیلی دا خطرہ گھٹ ای اے پر اعلان دے مطابق 26 مارچ نوں لانگ مارچ ہوندا اے تے مولانا فضل الرحمن دی خواہش دے مطابق استعفےٰ دے دتے جاندے نیں تے عالمی سطح اُتے حکومتی ساکھ تے فیصلے سوالیہ نشان بن سکدے نیں پر حکومتی اتحاد وانگوں پی ڈی ایم دی سوچ وی اک نہیں اک پاسے یوسف رضا گیلانی اداریاں نوں غیر جانبدار قرار دیندے نیں تے دیگر جماعتاں گرج برس کے دل دا غبار کڈ رہیاں نیں۔ ایس لئی جتھے حکومت لئی خطرات نیں تے پی ڈی ایم لئی وی حالات ساز گار نہیں جدوں تیکر سیاست وچ اصول دے ناں اُتے بے اصولی ہوندی رہوے گی اودوں تیکر جمہوری اقدار دے مستحکم ہون دے حوالے نال شکوک و شبہات موجود رہن گے۔
