احتجاج دا طریقہ کار بدلیا جائے

جلسے، جلوس تے ریلیاں روزمرہ دا معمول جہیا بن گیا اے تے ہرمسئلہ سڑک اُتے لیا کے حل کروانا کوئی امید افزا رحجان نہیں

رابعہ رحمن

لفظ احتجاج دے معانی توں اسیں کس حد تیکر واقف نیں۔ ایہہ کہنا تے مشکل اے پر ایہہ لفظ ساڈی زندگیاں دا اک حصہ بن چکیا اے مہذب معاشریاں وچ تے جائز احتجاج نوں وڈی قدر دی نگاہ نال ویکھیا جاندا اے بلکہ خاموش احتجاج نوں وی بوہت اہمیت دتی جاندی اے۔ احتجاج دی بوہت ساری قسماں تے بوہت سارے طریقے ہوندے نیں جنہاں وچ تشدد تے توڑ پھوڑ اک آخری حربہ ہوندا اے جیہڑا کہ بہرحال کسے لئی وی اک چنگا شگون نہیں سمجھیا جا سکدا۔ ساڈے کول ہن ایہہ معمول بن چکیا اے کہ اپنے انفرادی تے اجتماعی مسائل دے حل لئی سڑکاں اُتے آ کے احتجاج کیتا جائے تے ایس دی اک وجہ شاید ایہہ وی اے کہ جدوں تیکر شور نہ مچایا جائے یا امن و امان دا مسئلہ نہ پیدا کیتا جائے، ارباب احتیاط کوئی خاص اہمیت وی نہیں دیندے ساڈی پہچان اک قوم توں زیادہ ریوڑ جہی ہو چکی اے جیہڑا ہر ویلے اپنے آپ توں بیزار انفرادی تے گروہی مفادات دی خاطر دوجیاں دے ہتھ وچ کھیڈن نوں تیار رہندی اے۔ جلسے، جلوس تے ریلیاں روزمرہ دا معمول جہیا بن گیا اے تے ہرمسئلہ سڑک اُتے لیا کے حل کروانا کوئی امید افزا رحجان نہیں۔ایس نال اسیں اپنی نوجوان نسل نوں کیہ پیغام دینا چاہندے نیں۔ کاروبار دی بندش، امن و امان وچ خلل، سکیورٹی دی خاطر ہزاراں دی تعداد وچ قانون نافذ کرن والے اہلکاراں دی تعیناتی تے روزمرہ دی زندگی وچ رکاوٹاں توں پوری دنیا وچ پاکستان دا امیج بُری طرح متاثر ہوندا اے۔ ایس نال قومی خزانے اُتے بوہت بوجھ پیندا اے جس دا سارا اثر وی عوام نوں ای برداشت کرنا پیندا اے۔ اج کوئی غیر ملکی پاکستان وچ سرمایہ کاری کرن نوں تیار نہیں جس دی وجوہات ایہو نیں جیہڑی اُتے بیان کیتی گئی اے۔ جے مقصد صرف ایہہ ہو کے مینوں اختیار ملے تے میں طاقتور ہون چاہے ملک دا جنہا وی نقصان ہوئے تے ایس نال اسیں اگے کنج ودھ سکنے آں۔
آئینی معاملات دا حل پارلیمنٹ دے اندر ای موجود اے تے ایہہ سڑکاں تے جلسیاں دے ذریعے حل نہیں کیتے جا سکدے۔ جے مقصد حکومت اُتے دبائو ودھانا اے تاں جے اگلے انتخابات تیکر انتظار کرن دی بجائے اقتدار دے حصول دی خاطر کوئی تے طریقہ اپنایا جائے تے فیر گل واضح اے۔ احتجاج کرنا یقینا ہر بندا تے پارٹی دا جمہوری حق اے پر پارلیمنٹ دی موجودگی وچ ایس توں بہتر طریقہ تے فورم تے کوئی نہیں ہو سکدا۔وفاقی دارالحکومت وچ سیاسی جلسہ کرن نال تے کجھ ہوئے نہ ہوئے اندرون تے بیرون ملک غیر یقینی تے خدشات وچ ضرور وادھا ہوئے گا جیہڑا کہ ساڈے مستقبل لئی کسے لحاظ توں وی ٹھیک نہیں۔ حکومت وچ رہندے ہوئے احتجاج کرن دی مثال وی شاید ای کدھرے ہور ملے۔فوج اک مقدم قومی ادارہ اے جس اُتے کوئی دورائے نہیں ہو سکدیاں۔ اپنے مفادات دے حصول تے فوج دی ہمدردیاں حاصل کرن لئی ایس انتہائی اہم تے حساس قومی ادارے نوں موضوع بحث بنانا تے سڑکاں اُتے جلسے جلوس کرنا وی اک چنگا رحجان نہیں۔ سیاست نوں سیاست دے ایواناں وچ ای رہنا چاہیدا اے۔ ایہہ گل وی اہم اے کہ ساڈے دشمن وی گھٹ نہیں جیہڑے ایسے طرح دے احتجاج نوں پروان چڑھا کے اپنے مذموم مقاصد حاصل کر کے معاملات ایس حد تیکر اگے ودھا سکدے نیں کہ احتجاج کرن تے کروان والے وی کنٹرول نہیں کر سکن گے۔ جے ایہہ رحجان تے سلسلہ ایسے طرح جاری رہیا تے ایس نال شاید اک حکومت تے ڈگ جائے پر نقصان ناقابل تلافی ہوئے گا جس دا تجربہ ماضی وچ وی کر چکے آں پر بدقسمتی نال سبق نہیں سکھیا تے نتیجتاً اج فیر ایسے مقام اُتے کھڑے آں جتھے خوشحالی کوساں دور اے۔ آخر اسیں کدوں اپنی غلطیاں توں سکھدے ہوئے اپنے اپنے دائرہ کار وچ رہ کے اگے ودھن دا طریقہ اپنا لاں گے الزام تراشیاں، مفاد تے انا پرستیاں سانوں کدھرے دا نہ چھڈن گیاں۔ جدوں تیکر ہر اک اپنی ذمہ داری دا احساس کردے ہوئے دتی گئی حدود دے اندر رہندے ہوئے قومی سوچ تے جذبے دے نال کم نہیں کرے گا معاملات ایسے طرح رہن گے تے تاریخ ہر چار چھ سال دے بعد اپنے آپ نوں دہراندی رہوے گی ، جس طرح نال یوم نسواں دے دن ہر پاسے اک احتجاج دی صورت نظر آندی اے نہ جانے اوہ کیہڑے حقوق نیں جیہڑے خواتین نوں نہیں دتے جاندے تے انج غیر اخلاقی نعریاں تے ہتھاں وچ چکے ہوئے پلے کارڈز اُتے غیر مہذبانہ جملے ایہہ اک مہذب تے باشعور معاشرے دی ذہنی عکاسی نہیں کردی جیہڑا وی احتجاج یا ایس دی کوئی وی وجہ ہوئے ایس نوں ختم کرن لئی اپنے گھر توں آغاز کریئے کیوں جے حقوق نسواں لئی اواز چکن دی تھاں سب توں پہلے اپنا گھر آنگن ہوندا اے۔ خدارا اپنے ملک دی انج ہرزہ سرائی نہ کرو، زندگی دے سارے معاملات سڑکاں اُتے لیان والے نہیں ہوندے۔