علاقائی طاقت دے حالات
تحریر حمیداللہ بھٹی
بھارت دی وسطی ریاست چھتیس گڑھ وچ مائونواز باغیاں نے فورسز اُتے پہلی وار حملہ نہیں بلکہ ایتھے فورسز اُتے حملے تے جانی نقصان معمول اے پر 3 اپریل جہیا وڈا حملہ اٹھ ورہے دے وقفے دے بعد ہویا اے۔ 2010 وچ موجودہ حملہ آور گروپ نے 76سکیورٹی اہلکاراں نوں موت دے گھاٹ اُتاریا جد کہ 2013 دے دوران کانگرس دے محوسفر قافلے اُتے حملا کیتا تے پوری ریاستی قیادت مار چھڈی مغربی بنگال دی تحصیل ٹکسل دی مناسبت نال مائوزنواز مسلح تحریک نوں نکسل باغی وی کہیا جاندا اے ایہہ لوک خود نوں ہندو قوم توں وکھرا سمجھدے نیں پر ہندو انج نہیں سمجھے حکومت دا خیال اے کہ ایس تحریک دے نیپالی جرائم پیشہ تنظیماں نال رابطے نیں مائوزے تنگ توں عقیدت دی بنا اُتے چین دا ہتھ وی قرار دتا جاندا اے پر برسر ے عام تذکرہ نہیں کیتا جاندا 1967 توں جاری ایس تحریک دے پھلن پھولن دی اک وجہ سماجی عدم مساوات وی اے۔ پن بجلی دے ذخائر تے معدنیات دی دولت نال مالا مال جنگلات و پہاڑاں وچ گھرایہ علاقہ مائو نوازاں دا مرکز اے ایتھے باغی ترنگا نہیں لہران دتا جاندا ایسے لئی سرکاری عمارتاں اُتے صرف تقریبات دے دوران جھنڈا لہرایا جاندا اے ایتھے سرکاری ملازمین تیکر حریت پسنداں دے ہم نوا نیں مائونواز باغیاں دے کول لڑن لئی جیہڑا اسلحہ اے اوہ زیادہ تر یا تے فوج توں کھویا گیا اے یا فیر فوجی بھگوڑیاں توں خریدیا گیا اے ایہہ گوریلا جنگ دے ماہر نیں اچانک حملہ کردے نیں فورسز نوں نقصان اپڑاندے تے فیر جنگلات یا پہاڑاں وچ روپوش ہو جاندے نیں۔
چھتیس گڑھ وچ 3 اپریل ہفتہ دی دوپہر ہون والے حملے دے دوران دو بدولڑائی ہوئی جیہڑی چار گھنٹے توں ودھ جاری رہی حیران کن گل ایہہ وے کہ علاقائی طاقت ہون دے دعویدار بھارت دے دو ہزار فوجی اک مخبر دی جھوٹی خبر اُتے محض ایس وجہ نال نکل پئے تاکہ پیپلز لبریشن آرمی دی بٹالین اک دے کمانڈر 40 سالہ ہدما دے سر دی قیمت 40 لکھ حاصل کیتی جا سکے پر گھات لائے چار سو دے لگ بھگ باغی چڑھ دوڑے ایس اچانک حملے وچ فوجیاں نے مقابلے دی بجائے نسن دی حکمت عملی اپنائی اودوں مرن والیاں دی تعداد 30 تے زخمیاں دی تعداد 50 توں ودھ گئی جے نسن دی بجائے فوجی مقابلہ کردے تے نقصان اینا نہ ہوندا نہ ای اسلحہ تے گڈیاں کھوہ کے لے جاندے واقعے دا مزید حیران کن پہلو ایہہ وے کہ نسدے ہوئے بزدل فوجیاں نے مرن والے ساتھیاں دی لاشاں چکن دی وی زحمت نہ کیتی بے بسی نال مرن والے فوجیاں دی بکھری لاشاں نوں رپورٹرز نے ٹی وی دے ذریعے پورے ملک نوں وکھا کے علاقائی طاقت دی قلعی کھول دتی دو ہزار تربیت یافتہ فوجیاںاُتے چار سو غیرتربیت یافتہ لڑاکیاں دا حاوی ہونا فورسز دی ناقص تے پست کارکردگی نوں عیاں کردا اے تے اک وار فیر ایہہ حقیقت آشکار ہوئی اے کہ بھارتی فوج اندرونی تے بیرونی محاذاں دا ساہمنا کرن دے قابل نہیں حکومت دی بے بسی ویکھو حالیہ تصادم دا الزام پلوامہ، پارلیمان، پٹھانکوٹ تے اڑی حملیاں وانگوں کسے گوانڈھی اُتے وی نہیں لا سکدی جے اقلیتاں توں شناخت کھون اُتے نظرثانی نہیں کیتی جاندی تے عدم مساوات جہے مسئلے حل نہیں کیتے جاندے تے بھارت دے بکھرن دا عمل ختم نہیں ہوئے گا۔
اہلیت نہ ہون دے باوجود بھارت علاقائی طاقت بنن لئی کوشاں اے پر بھارت دنیا دا واحد ملک اے جتھے سب توں زیادہ علیحدگی دی تحریکاں جاری نیں بدامنی اُتے قابو پان توں قاصر تے بددلی دے گرداب وچ پھنسی فوج دے باوجود جدوں جنونی تے انتہا پسند بھارتی قیادت علاقائی طاقت یا منی سپر پاور دے دعوے کردی اے تے کوئی تسلیم نہیں کر سکدا کیوں جے کشمیر توں لے کے چھتیس گڑھ تیکر بھارت وچ علیحدگی پسند سرگرم نیں جنہاں نوں کچلن دی استعداد نال نہ صرف بھارتی فوج محروم اے بلکہ فوجی پیشہ وارانہ سرگرمیاں توں بددل نیں ایسے لئی خودکشیاں وچ غیر معمولی وادھا ہو چکیا اے بلکہ فرار ہون والے فوجیاں دی شرح وی ودھ گئی اے فوج وچ خوراک، آرام تے چھٹیا ں وچ وی مذہبی، لسانی، علاقائی تے قومیت دی بنیاد اُتے تفریق کیتی جاندی اے جس دا ادراک کردے ہوئے آرمی چیف اعتراف کر چکے نیں کہ بھارت بیک وقت اڑھائی جنگاں نہیں لڑ سکدا پاکستان تے چین نال ہون والی جھڑپاں وچ تے وقفہ وی آندا رہندا اے پر ملک وچ جاری ادھی جنگ تے بغیر کسے وقفے دے جاری اے جس وچ ویلے دے نال کمی آن دی بجائے ہن مزید تیزی آ رہی اے جس دی وجوہات وچ انسانی حقوق دی پامالی اے وسائل دی غیر منصفانہ ونڈ اے جدوں توں بی جے پی اقتدار وچ آئی اے اوہ تے کانگرس وانگوں زبانی کلامی مذہبی آزادی دی وی روادار نہیں ایس لئی اقلیتاں اپنی شناخت دی بحالی لئی مسلح جدوجہد ول گامزن نیں مائونواز باغی وی ایسے بنا اُتے علیحدگی دی روش اپنان اُتے مجبور ہوئے نیں۔
بھارت امن پسند ریاست نہیں بلکہ ہمسایہ ملکاں د ے بارے جارحانہ عزائم رکھدا اے تبت دے دلائی لامہ دی پشت پناہی دے سبب چین توں اختلافات دی خلیج پیدا ہوئی پاکستان وچ بھارتی مداخلت تے روز روشن وانگوں عیاں حقیقت اے۔ نیپال، سری لنکا، بھوٹان تے مالدیپ تیکر سارے ملک بھارتی مداخلت اُتے خفا نیں بنگلہ دیش جنہوں پاکستان توں وکھرا کرن لئی بھارت نے ایڑی چوٹی دا زور لایا تے بے گناہ بنگالیاں نوں قتل کرن توں بعد پاک فوج نوں ذمہ دار قرار دین دے بہتان لائے اج ایسے بنگلہ دیش وچ بھارت دے بارے نفرت عروج اُتے وے جس دا مظاہرہ نریندر مودی دی ڈھاکہ آمد نال دارالحکومت توں لے کے آسام ، سہلٹ تے چٹاگانگ تیکر ہون والے مظاہریاں وچ ویکھن نوں ملیا عوام وچ ایہ نفرت اینی شدید اے کہ بنگالیاں نے ڈیڑھ درجن جاناں تیکر گنوا دتیاں ایہناں حالات وچ علاقائی طاقت دا دعویٰ بھلا کون تسلیم کر سکدا اے۔ ایہہ ٹھیک اے کہ بھارت نوں امریکی پسندیدگی دا درجہ حاصل اے کیوں جے اوہ چین دا گھیرائو کرن لئی بھارت، جاپان، آسٹریلیا نال مل کے کوشاں اے پر امریکی ترجیحات حاصل کرن لئی بھارت موزوں نہیں کیوں جے ڈوکلام توں لے کے لداخ تیکر بھارتی فوج دی پٹائی ایس امر دی شاہد اے کہ دعوے تے حقیقت وچ بوہت فرق اے۔ کشمیر ،آسام ،تری پورہ ،جھاڑ کھنڈ،اتر پردیش،مہاراشٹر ،بہار،آندھراپردیش تے مغربی بنگال وچ کئی علاقیاں وچ اج وی بھارت دی رَٹ نہیں بلکہ باغیاں دا حکم چلدا اے لوک بھارتی ترنگا لہران توں قاصر نیں ایہہ صورت حال کسے علاقائی طاقت دے نہیں بلکہ حصیاں بخریاں وچ ونڈی ہوندی ریاست دے ای ہو سکدے نیں۔
ایٹمی ہتھیاراں، میزائلاں، ٹینکاں تے طیاریاں دی اہمیت اپنی تھاں پر جنگاں جذبے نال لڑی جاندی اے جس دا بھارتی فوج وچ فقدان اے دو ورہے پہلاں فروری وچ ہون والی فضائی جھڑپ دے دوران ایہہ حقیقت سب اُتے آشکار ہو چکی نہ صرف بھارت نے منہ دی کھادی بلکہ دو طیاریاں دا نقصان تیکر برداشت کرنا پیا پر نریندر مودی دی ڈھٹائی ملاحظہ کرو شکست دا جواز ایہہ پیش کردے نیں کہ جے فرانسیسی رافیل جنگی طیارے ہوندے تے حالات مختلف ہوندے ہن وی ویلا اے کہ انتہا پسند جنونی بھارتی حکمران ریشہ دوانیاں چھڈ کے خطے وچ امن قائم کرن لئی کشمیر جہیا دیرینہ مسئلہ حل کرن وچ سنجیدگی اختیار کرن تے ملک وچ وسائل دی تقسیم و چ مساوات نال کم لین تے نہ صرف بھارت ٹُٹن تے بکھرن توں بچ سکدا اے بلکہ جنونی ایشیا وچ ہتھیاراں دی خرید اُتے ضیاع ہون والا ارباں روپیہ عوام دی ترقی و خوشحالی اُتے لان دی راہ ہموار ہو سکدی اے پر بھارتی قیادت دے اطوار نال ہویدا اے کہ اوہ ملک وچ جنونیت دی فضانال اقتدار وچ رہن نوں ای عزیز تصور کردی اے پر ایس طرح غربت و بے روزگاری وچ وادھا ہون دے نال ہتھیاراں دی دوڑ ای تیز ہو سکدی اے جس نال علاقائی طاقت بنن دی راہ ہموار نہیں ہو سکدی۔
