افغان امن عمل دی کامیابی پاکستان دے بغیر ناممکن

خطے وچ استحکام پیدا کرن دی کوششاں وچ پاکستان تے افواج پاکستان دا کردار نظر انداز نہیں کیتا جا سکدا

فیصل ادریس بٹ

بائیڈن انتظامیہ نے افغانستان توں امریکی فوجیاں دے مکمل انخلا لئی دتی گئی تاریخ یکم مئی نوں تبدیل کر کے 11 ستمبر تیکر ودھا دتی اے جس نوں افغان طالبان نے نہ صرف قبول کرن توں انکار کر دتا اے بلکہ امن معاہدے دی خلاف ورزی دا عندیہ وی دے دتا اے جے امن معاہدہ سبوتاژ ہوندا اے تے ایس دا خمیازہ نہ صرف امریکہ بلکہ گوانڈھی ملکاںنوں وی بھگتنا ہوئے گا جس نوں مدنظر رکھدے ہوئے بائیڈن دے وزیر خارجہ انتھولی بلنکن نے ڈیمو کریٹس دی پالیسی نوں نظر انداز کردے ہوئے پاکستانی اآرمی چیف جنرل قمر جاوید باجوہ نوں ٹیلی فونک رابطہ کیتا اے تے افغانستان دی صورتحال اُتے مدد طلب کیتی اے۔ جنرل باجوہ نے بھارت دے کشمیر اُتے غیر قانونی قبضے دی وجہ نال لکھاں انساناں دا داء اُتے لگیا ہویا مستقبل بھارتی فوج دے مظالم جیہڑے اوہ نہتے عوام اُتے ڈھا رہی اے اُتے وی گل بات کیتی اے۔ قمر جاوید باجوہ دا کہنا سی کہ پاکستان گوانڈھی ملکاں نال دوستانہ تعلقات دا خواہاں اے اقوام متحدہ تے امریکہ نوں کشمیریاں دی اواز سننی چاہیدی اے تے مظلوم کشمیریاں دی مدد لئی کردار ادا کرنا چاہیدا اے جس اُتے امریکی وزیر خارجہ انتھونی بلنکن نے مسئلے دے مثبت حل دی یقین دہانی کروائی اے۔ قارئین بائیڈن انتظامیہ نوں پاکستان دی جغرافیہ صورتحال دے پیش نظر اقتدار وچ آن دے یکے بعد دیگر پاکستانی سپہ سالار نال رابطے وچ آنا پیا افغانستان توں امریکی فوج دے انخلا لئی وی مشینری ٹینک تے ہیوی اسلحے دی واپسی لئی پاکستانی سرحد دا استعمال ای کیتا جائے گا۔ امریکہ وچ دو وڈی سیاسی پارٹیاں نیں جیہڑی اقتدار دے حصول لئی عام انتخابات وچ حصہ لیندیاں نیں جس وچ ریپبلکن پارٹی تے ڈٰمو کریٹس پارٹی شامل نیں ریپبلکن پارٹی جدوں اقتدار وچ آندی اے تے اوہ دنیا وچ جمہوریت نوں پروان چڑھان دی بجائے بادشاہت نوں پرموٹ کرن اُتے یقین رکھدے نیں جویں سابق صدر ڈونلڈ ٹرمپ جیہڑے ری پبلکن پارٹی نال تعلق رکھدے سن اوہ سعودی شاہی خاندان دے خاصے نیڑے سمجھے جاندے سن۔ اوہناں نے سعودی فرماں روا تے ولی عہد نال مل کے کروڑاں ڈالر دے منصوبے تشکیل دتے بلکہ ولی عہد شاہ سلمان دا خاصا ساتھ دتا۔ سابق امریکی حکومت جس دی سربراہی ٹرمپ کر رہے سن۔ ایس نے جتھے بوہت سارے متنازعہ فیصلے کیتے نیں افغانستان توں امریکی فوجیاں دے انخلا دا اعلان وی کر دتا۔
ماہرین دا خیال اے کہ ٹرمپ نے ایہہ اعلان ایس دے اثرات و نتائج دا حقیقی ادراک کیتے بغیر محض اپنے سیاسی فائدے لئی کیتا سی۔ بائیڈن الیکشن جتن توں پہلے تے بعد وچ بارہا افغان طالبان دے نال ہون والے معاہدے اُتے نظر ثانی دی گل کر چہے نیں ہن امریکی فوجاں دے افغانستان توں انخلا دی تاریخ وچ توسیع بائیڈن دے ایسے ارادے اُتے عملدرآمد دی اک کڑی اے۔ افغانستان توں امریکی فوجیاں دے انخلا توں پہلے سانوں ایس حقیقت توں وی پوری طرح آگاہ رہنا چاہیدا اے کہ افغانستان دے اندر امریکہ دے علاوہ روس چین ایران تے پاکستان دے مفادات وی وابستہ نیں۔ جد کہ بھارت نے وی اپنے مفادات زبردستی افغان مسئلے دے نال نتھی کر رکھے نیں۔ ٹرمپ انتظامیہ دے افغان طالبان نال معاہدے دے مطابق امریکی فوجیاں دے انخلا دی صورت وچ افغانستان دے اندر اک خوفناک خانہ جنگی چھیڑن دا خدشہ وی اے ایس خانہ جنگی نوں دیگر سٹیک ہولڈرز دے مفادات وی ہوا دے سکدے نیں ایس گل وچ کوئی دوجی رائے نہیں کہ غیر ملکی فوجاں نوں افغانستان توں نکل جانا چاہیدا اے پر جس طرح توں افغانستان دے اندر بدامنی موجود ا ے تے مختلف ملکاں نے اپنے مفادات وابستہ کیتے نیں ایس دی بنیاد وی غیر ملکی فوج یعنی روس دے حملے وچ رکھی گئی سی بہتر ہوئے گا کہ سارے سٹیک ہولڈراں دے باہمی مشورے تے افہام و تفہیم نال ایس مسئلے دا سب نوں قابل قبول حل کڈنا چاہیدا اے۔
دوحہ مذاکرات وچ افغان طالبان تے امریکی انتظامیہ نوں پاکستان نے گراں قدر خدمات فراہم کیتیاں۔ ماسکو کانفرنس جیہڑی حال ای وچ ہوئی اے نوں وی اک چنگی پیش رفت سمجھیا جا سکدا اے۔ ترکی کانفرنس وچ وی سارے سٹیک ہولڈراں نوں اکٹھا کرن دی کوشش کیتی جا رہی اے ایس جنگ وچ افغانستان دے بعد سب توں زیادہ نقصان پاکستان نے چکیا عالمی طاقتاں نوں افغانستان وچ کوئی وی انتظامی ڈھانچہ بناندے ویلے پاکستان دے مفادات دا ہر صورت خیال رکھنا ہوئے گا ایسے طرح روس چین ایران تے دیگر گوانڈھی ملکاں نوں خطے وچ پائیدار امن لئی انج دا حل کڈنا ہوئے گا افغانستان دے عوام حکومت طالبان تے دیگر دھڑے مطمئن ہو سکن۔ امریکی فوجیاں دے انخلا وچ دیر اُتے طالبان دا رد عمل اک فطری گل اے ایہناں نوں مطمئن کرنا ہن بائیڈن انتظامیہ دی ذمہ داری اے۔پاکستان دے اداریاں خاص طور تے آرمی چیف جنرل قمر جاوید باجوہ نے افغان امن عمل وچ جیہڑی کوششاں کیتیاں نیں عالمی طاقتاں جان دیاں نیں کہ ایس خطے وچ استحکام پیدا کرن دی کوششاں وچ پاکستان تے افواج پاکستان دا کردار نظر انداز نہیں کیتا جا سکدا۔ایتھے ایہہ امر وی قابل ذکر اے کہ ایس امن عمل نوں نقصان اپڑان لئی بھارت دی سازشاں کسے توں لُکیاں نہیں ساڈی رائے وچ افغان امن عمل دی کامیابی دے نال مسئلہ کشمیر منصفانہ حل خطے وچ خوشحالی امن تے استحکام لیا سکدا اے۔