علامہ مولانا سید محمد یونس عطا رضوی دی نعتیہ کتاب’’ طیبہ دا چانن‘‘

ڈاکٹر احسان اللہ طاہر

پنجابی زبان نوں اوہدا مقام دواون وچ جتھے ہور کئی وڈے نکے کم ہوئے نیں یاں ہو رہے نیں۔ اوتھے اک گوہ گو چرا کم پنجابی نعت وی اے۔ انج تے اجوکے سمے ساڈیاں مولویاں تے عالماںنے لوکاں دی زبان وچ گل کرنا ای چھڈ دتی اے تے فیر رونا وی اتوں ایس گل دا روندے نیں کہ لوکائی ساڈیاں گلاں تے کن نئیں دھر دی۔ میرا خیال اے جے عالم، مولوی تے خطیب واعظ لوکاں دی زبان وچ اوہناں دی علمی تے ذہنی تعلیمی تے سماجی سطح تے آ کے گل کرن تے فیر ایس سماج نوں رنگ لگ جاون۔ جسراں نعت گو شعرا کر رہے نیں، لوکاں دی زبان وچ نعت لکھ رہے نیں۔ ایہو ای وجہ اے کہ لوک اوہناں نوں سن دے وی نیں، داد وی دیندے نیں تے سر متھے تے وی رکھ دے نیں۔اوہناں نوں جی آیاں نوں وی آکھ دے نیں تے ہر محفل وچ وی بلاندے نیں۔ اج ایہو وجہ اے کہ پنجابی نعت جتھے لوکاں دے دلاں دی دھڑکن اے اوتھے پنجابی زبان نوں وی زندہ رکھن تے ایس نوں معنوی کھلار دیون وچ اک وڈا تے اہم کردار نبھا رہی اے۔
سید محمد یونس عطاؔ رضوی ہوری چیچوکی ملیاں ضلع شیخوپورہ دے رہن والے نیں۔ اوہناں دیاں نعتاں توں لگ دا اے کہ اوہ محفلاں وچ نعتاں پڑھ دے رہندے نیں۔ اوہناں دیاں نعتاں دیاں بحراں دی روانی تے سادگی دس دی اے کہ اوہ عوامی سطح تے آ کے نعتاں لکھ دے نیں تے کوئی وی ایسا دیہاڑا نئیں ہوندا جدوں اوہ نعت نہ لکھن۔ اوہناں دیاں نعتاں دے موضوع لوکائی دیاں عقیدیاں تے جذبیاں نوں پکیریاں وی کردے نیں تے زندہ وی رکھ دے نیں۔
’’طیبہ دا چانن‘‘ پنجابی دے نعتیہ ادب وچ اک اجیہی کتاب اے جہیڑی اپنے اندر موضوعات دا بڑاچوکھا کھلار رکھدی اے۔ عقیدتاں تے محبتاں وچ بھِجے اکھراں نال لکھی گئی ایہ نعت پڑھنہاراں دے دلاں وچ بڑی چھیتی اپنی تھاں بنا لیندی اے۔ محمد یونس عطاؔ رضوی ہوراں درود و سلام دی گل نوں تے درود و سلام پڑھن والیاں لئی رب سوہنے دیاں خاص نعمتاں تے کرماں دا ذکر بڑے سوہنے ڈھنگ نال کیتا اے۔ جے اوہناں دی نعت دے اک پکھ درود و سلام دے حوالے نال ای گل کریے تے اوہناںجو آکھنا چاہیا اے اوہ بڑی چھیتی تے بڑا سوہنا سمجھ آئوندا اے۔ اوہناں دے گل کرن دا انداز محاوراتی اے جہیڑا کہ اوہناں دی نعت نوں پنجابی وسیب دی نعت بناندا اے۔
پڑھیا جس درود عطاؔ اس آقا ﷺتے
اوہدے گھر وچ دیوا جگدا رہندا اے
پڑھ کے درود ویکھ توں میرے حضور ﷺتے
نسن ترے توں دور فر مرضاں ایہ ساریاں
محمد یونس عطا ؔرضوی ہوراں دی نعت وچ نعت لکھن دے صلے دا ذکر ایسے ڈھنگ نال بیان ہویا اے کہ پڑھنہار دا جی وی نعت لکھن نوں کرن لگ پیندا اے۔ رضوی ہوراں اپنے وچاراں نوں انج بیان کیتا اے کہ نعت ، درود تے چنگے اعمال اتے سوہنے نبی کریم ﷺ دی سیرت تے عمل کرن دا انعام وی مل دا اے۔ اصلوں اوہ نعت لکھن والے نوں ایس راہ ول موڑدے نیں کہ نعت گو داسیرت اتے عمل کرن والا تے چنگے کردار والا ہونا چاہی دا اے۔ ایس پکھوں اوہ ایہ آکھ دے نیں کہ نعت ای ساڈے اعمال نوں سوہنا کردی اے۔
رضوی ہوراںنے ایسراں دے وچاراں نوں بڑی تکرار نال بیان کیتا اے پر ہر واری اوہناں کول بیانن ڈھنگ وچ اک نواں اکھری تے فکری پکھ دِس دا اے۔ اوہناں دی نعت پڑھ کے انج لگدا اے اوہ اپنیاں عبادتاں وچ نعت نوں شامل کر چکے نیں تے ایہ اکھر اوہناں تے دعاواں تے انعاماں دی صورت وچ اتر دے نیں۔ ایہ ای وجہ اے کہ اوہناں دیاں ایہ عبادتاں جہیڑا روحانی تے دلی سکون اوہناں نوں بخش دیاں نیں اوہی نعتاں دے پڑھنہاراں نوں مل دا اے تے اوہناں دا ایمان تازہ ہو جاندا اے۔
مشکل گھڑی دے وقت توں سوہنے نوں یاد کر
ٹالے گا سر توں ہر بلا ذکرِ رسولِ ﷺ پاک
جس نے عطاؔ پڑھی نعت آپ ﷺ دی
زندگی چ اوس دی دوام آ گیا
لحد وچ جدوں اے عطاؔ نوں پُچھ ہونی
نعتاں والے شعر اوہنے بول کے سنانے نیں
علامہ مولانا سیدمحمد یونس عطا ؔرضوی ہوراں دی پنجابی نعت دی کتاب ’طیبہ دا چانن‘‘ پنجابی ادب وچ نعت دا اک ایسا چانن اے جہنوں طیبہ دے چانن دا فیض آکھیا جا سکدا اے۔ اوہناں اپنی نعت وچ اوسے چانن نوں اکھراں راہیں لوکائی تیکر اپڑاون دا چارا کیتا اے جہیڑا سوہنے نبی کریم ﷺ کالی کملی والے نے کھلاریا سی۔ اوہناں دی نعت وچ تھاں تھاں تے محبت تے عقیدت دے جہیڑے دیوے بلے دس دے نیں اوہناں دے چانن دیاں رشماں وی اپنے پڑھنہاراں نوں مدینے تے طیبہ دیاں راہواں ول ٹور دیاں نیں۔ اوہناں نوں اوسے دربار ول کھچ دیاں نیں جتھے وڈے وڈے بادشاہ وی گدائی نوں ترس دے رہے۔
’’طیبہ دا چانن‘‘ جتھے پنجابی نعت نوں رنگ لاندا اے اوتھے لوکائی نوں تے نعتاں دیاں محفلاں سجاون والیاں نوں وی اک روایتی نعت نال جانو کرواندا اے۔ اوہ نعت جہنوں سن دیاں ای لوک اپنے ہوٹھاں تے سجاون لگ پیندے نیں تے اوہ ہولی ہولی اپنے سچل اکھراں تے جذبیاں پاروں لوکاں دے دلاں دی آواز بن جاندی اے۔ شالا ایسراں دیاں نعتاں لکھیاں جاندیاں رہن تے ساڈیاں نسلاں دے ذہناں وچ اپنے عقیدے دی واشنا رچی رہوے۔٭٭