یورپی یونین دی قرار داد اُتے پاکستان دا رد عمل

ریاض احمد چودھری

وزیراعظم عمران خان نے دنیا نوں دو ٹوک تے واضح پیغام دیندے ہوئے کہیا اے کہ پاکستان یورپی یونین دے تحفظات نوں دور کرن لئی تیار اے، پر توہین رسالت قانون اُتے کسے قسم دا کوئی سمجھوتہ نہیں کیتا جائے گا۔ اسلام نوں دہشت گردی تے انتہا پسندی نال جوڑنا نامناسب اے۔ مقدس شخصیات دی توہین نال مسلماناں نوں تکلیف اپڑدی اےیورپی پارلیمان وچ بھاری اکثریت نال منظور کیتی جان والی اک قرار داد وچ یورپی کمیشن نال مطالبہ کیتا گیا اے کہ اوہ 2014 وچ پاکستان نوں جنرلائزڈ سکیم آف پریفر نسز (جی ایس پی ) پلس دے تحت دتی گئی تجارتی رعایتاں اُتے فی الفور نظر ثانی کرے۔ ایس قرار داد وچ پاکستان دی حکومت اُتے زور دتا گیا اے کہ اوہ توہین رسالت دے قانون دی دفعات 295 سی تے بی نوں ختم کرے۔ ایس قرار داد وچ حکومت پاکستان توں انسداد دہشت گردی دے 1997 دے قانون وچ وی ترمیم کرن دا مطالبہ کیتا گیا اے تاکہ توہین رسالت دے مقدمیاں دی سماعت انسداد دہشت گردی دی عدالتاں وچ نہ کیتی جائے تے ملزمان نوں ضمانتاں مل سکن۔
حکومت نے یورپی پارلیمنٹ دی پاکستان مخالف قرار داد دے جواب وچ ناموس رسالت دے قانون تے قادیانیاں نوں کافر قرار دین دے مراسلے اُتے کوئی سمجھوتہ نہ کرن دا احسن فیصلہ کیتا اے۔ وزیراعظم دی سربراہی وچ اک اجلاس منعقد ہویا جس وچ یورپی پارلیمنٹ ولوں پاکستان دے جی ایس پی پلس اسٹیٹس اُتے نظر ثانی دی قرار داد منظور ہون دے بعد دی صورت حال دا جائزہ لیا گیا، جی ایس پی سکیم دے تحت ترقی پذیر ملکاں دی یورپی یونین دی منڈیاں وچ آن والی مصنوعات توں درآمدی ڈیوٹی ہٹا دتی جاندی اے۔ جی ایس پی پلس اسٹیٹس ختم ہون نال پاکستان نوں تن ارب ڈالر سالانہ دا نقصان ہو سکدا اے۔ پاکستان دی 25 فیصد ایکسپورٹ یورپی ملکاں نال تعلق رکھدی اے، جے ایہہ ملک پاکستان نوں جی ایس پی پلس دا دتا گیا رتبہ واپس لے لین تے ایہہ پاکستان دی معیشت لئی اک وڈا دھچکا ہوئے گا۔ یورپی یونین دے اپنے اعداد و شمار دے مطابق پاکستان نوں 2014 وچ جی ایس پی پلس دا درجہ دتے جان توں بعد پاکستان تے یورپی یونین دے ملکاں وچ تجارت وچ 64 فیصد وادھا ہویا اے۔پاکستان دے اقتصادی سروے 2019-20 دے مطابق یورپی یونین پاکستان دی برآمدات دی سب توں وڈی منڈی اے۔ ایس سروے وچ کہیا گیا اے کہ جی ایس پی پلس دے تحت پاکستانی مصنوعات نوں یورپی یونین دے 27 ملکاں وچ بغیر کسے ڈیوٹی دے رسائی حاصل اے۔ یورپی یونین وچ ایہہ سہولت میسر آن توں بعد پاکستان دی برآمدات وچ کئی سو کروڑ دا وادھا ہویا۔ 2013-14 دے مالی سال وچ پاکستان دی برآمدات 11,960.59 ملین ڈالر سن جیہڑی 2018-19ء وچ 14,158.29 ملین ڈالر تیکر اپڑ گئیاں۔
یورپی یونین نوں پاکستان امریکہ توں دوگنا مال فروخت کردا اے، جد کہ چین دے مقابلے وچ ایہہ تن گنا زیادہ اے۔ یورپی یونین نوں برآمد کیتے جان والے مال وچ سب توں زیادہ مقدار ٹیکسٹائل مصنوعات دی اے۔ پاکستان توں یورپی یونین نوں برآمد کیتی جان والی شیواں وچ 76 فیصد حصہ ٹیکسٹائل دی مصنوعات دا بن دا اے۔ پاکستان دی درآمدات وچ وی یورپی یونین دا نمایاں حصہ اے تے پاکستان دی مجموعی درآمدات وچ ایس دا تیجا نمبر اے۔یورپی یونین توں پاکستان زیادہ تر بجلی دے آلات، مواصلات دا سازو سامان، کیمیکل تے دوائیاں خریددا اے۔ ایہہ درست اے کہ یورپی یونین دے نال انسانی آزادیاں دے حقوق، جبری گمشدگیاں دے خاتمے، اقلیتاں دے تحفظ، خواتین دے حقوق سنے 8 معاہدے ہوئے سن پر ایہناں معاہدیاں وچ مذہب دے حوالے نال کوئی شرط طے نہیں کیتی گئی سی۔ اجلاس وچ طے کیتا گیا کہ ناموس رسالت دے تحفظ دے قانون تے قادیانیاں نوں کافر قرار دین دے معاملے اُتے کوئی سمجھوتا نہیں ہوئے گا۔ پاکستان دی ریاست نہ آپ تے نہ کسے نوں مذہب دے ناں اُتے تشدد دی اجازت دیوے گی۔ یورپی یونین دے سارے ملکاں نال ایس معاملے اُتے گل کیتی جائے گی۔ جی ایس پی پلس سٹیٹس دے حوالے نال ہون والے معاہدے دا توہین رسالت قوانین نال کوئی تعلق نہیں۔
یورپی پارلیمان وچ منظور ہون والی قرار داد وچ ایس گل دا اعتراف کردے ہوئے کہ پاکستان وچ لاگو توہین رسالت دے قانون دے تحت ہجے تیکر کسے وی مجرم نوں موت دی سزا نہیں دتی گئی، کہیا گیا اے کہ ایس قانون دی وجہ نال، اقلیتاں نوں خوف زدہ، کیتا جاندا اے ایہناں اُتے تشدد کیتا جاندا اے تے توہین رسالت دا الزام لا کے اقلیتی برادری دے لوکاں نوں قتل کیتا جاندا اے۔ قرار داد وچ پاکستان وچ فرانس دی حکومت دے خلاف حالیہ کالعدم تحریک لبیک پاکستان (ٹی ایل پی ) دے احتجاج دا ذکر وی کیتا گیا اے، ایس دے نال نال پاکستان دی قومی اسمبلی وچ فرانسیسی سفیر نوں ملک تون کڈن اُتے بحث کرن متعلق قرار داد دا وی ذکر کیتا گیا اے۔ وزیراعظم عمران خان نے قوم نال اپنے خطاب وچ کہیا سی کہ فرانس دے سفیر نوں ملک توں کڈ دینا مسئلے دا حل نہیں، کیوں جے مغرب ایس معاملے نوں اظہار رائے دی آزادی نال جوڑدا اے۔ ماضی وچ ایس حوالے نال پاکستان دی کارکردگی اُتے یورپی یونین ولوں سوال چکے جاندے رہے نیں۔ ایہناں وچ سب توں اہم معاملیاں وچوں اک پاکستان وچ پھانسی دی سزا اُتے عملدرآمد دوبارہ شروع کیتا جانا سی۔ پاکستان پیپلز پارٹی دی حکومت نے اپنے دور وچ پھانسیاں دی سزا اُتے عملدرآمد نوں ملتوی کیتا سی تاکہ یورپی یونین توں ترجیحی تجارت دا درجہ حاصل کیتا جا سکے، تاں پشاور وچ آرمی پبلک سکول اُتے 2014 وچ طالبان دے حملے وچ بچیاں سنے 144 بندیاں دے ہلاک ہون دے بعد وزیراعظم نواز شریف دی حکومت نے پھانسی دی سزا بحال کر دتی سی۔