جمہوریت دا حُسن تے انتقام
جمہوریت اج تیکر دا سب توں بہترین نظام حکومت اے جس وچ معاشی نظام عدالتی نظام انتظامی نظام اگے ترتیب دتا جا سکدا اے
آصف عنایت
عروج نوں نہیں تکبر نوں زوال اے۔ دولت، حسن، اقتدار دے زوال نال تے تاریخ دے ورقے بھرے پئے نیں۔ ساڈے ساہمنے ای بوہت سارے متکبر تے اقتدار والے انساناں دی بھیڑ وچ کھو گئے۔ بے شک اقتدار ، مال، طاقت دا تکبر، انساناں نوں عبرت ضرور بناندا اے پر علمیت دا تکبر انسان نوں شعوری حسد وچ مبتلا کردا اے تے Preception نوں برباد کر کے رکھ دیندا اے۔ پچھلے کجھ دناں وچ پارلیمنٹ وچ ہون والے شور شرابے اُتے کجھ لوکاں نے جمہوریت نوں ای تختہ مشق بنا لیا ۔ آزادی رائے نوں جمہوریت دا حسن قرار دے کے پھبتیاں کسیاں۔ اک دفعہ مولانا عبدالکلام آزاد نال کسے نے اسلام دے متعلق طنزاً سوال کیتا جویں اج کل اک مولانا اُتے غیر اخلاقی حرکت دا مقدمہ درج ہویا ایہہ تے مقدمہ درج ہو گیا نہ جانے کنہے مقدمے نیں جیہڑے درج ہون توں محروم ہون دی وجہ نال لوکاں دے علم توں وی محروم ہو گئے ۔ اللہ کریم سب نوں ہدایت عطا فرمائے۔ بہرحال مولانا آزاد توں ایس نے اسلام تے دین دے بارے وچ انج دی ای گل کیتی جویں جمہوریت مخالف اج کل جمہوریت لئی گل کردے نیں۔ اسلام دے حوالے نال مولانا آزادؒ نے ایس نوں جواب دتا مینوں حیرت اے کہ تسیں ملاں دے کردار نوں دین سمجھ بیٹھے او میں وی ایہہ سمجھنا واں، مقتدرہ دے تیار کردہ سیاست داناں، سیاسی جماعتاں تے ہائبرڈ حکومتاں دے ’’زعما‘‘ دے رویاں نوں ایہہ جمہوریت دا ’’حسن ‘‘ سمجھ بیٹھے نیں؟ جمہوریت تے جمہوری رویے تے آئین تے قانون دی حخمرانی دی نرسری وچ پھلن پھولن والے پھول، پودے تے پھل نیں پر جتھے 18 سال ایوب خان دے آرمی چیف تے فیر 10 سال آمریت دے امریکی غلامی، 11 سال ضیاء الحق دی آمریت تے منافقت فیر تن سال یحییٰ خان دی عیاشی تے آمریت تے 9 سال جنرل مشرف دی ترقی پسندی تے آمریت دی نذر ہو جائیے اوتھے جمہوریت تے کیہ آزادی دی نعمت دی وی خبر نہیں ہوئی شاید گورے دی بیورو کریسی تے عدالتی نظام وچ لبھن نال اک وی فیصلہ رشوت تے نامعلوم دے دھونس اُتے طے ہویا نہ ملے پر ساڈے کول ماشاء اللہ وزیراعظم کھڑے کھڑے عدالتی حکم نال قیدی ہوئے، سولی چڑھے جلاوطن ہوئے، قتل ہوئے کیہ ایہہ جمہوریت دا حسن سی؟ حضور! جمہوریت تے بوہت دور دی گل اے اسیں آزادی وی نہیں ویکھی۔
پہلا قدم آزادی اے جس دی ضمانت آئین دی حکمرانی تے قانون دی بالادستی اے جے سیاسی جماعتاں فون کالز اُتے بنن گیاں پی این اے ، آئی جے آئی، ق لیگ، پی ٹی آئی دا برائلر مرغی دی طرح 35 دناں وچ پروان چڑھنا، عسکری گروہواں نوں سیاسی جماعتاں دی شکلاں دنیا، مافیا نوں لسانی بنیاد اُتے یا لسانی بنیاداں اُتے مافیاز بنانا، فرقہ واریت نوں قائم رکھن اُتے ڈالراں دی برسات کرنا۔پیپلز پارٹی نوںفنا کرن لئی ارباں ڈالر بہا دینا تے ملکی ادارے نظام تے سیاسی تمدن نوں زمین بوس کر دینا فیر جمہوریت دے حسن دی گلکرنا۔ ایہہ جمہوریت دا حسن نہیں آمریت دا ثمر اے۔ ’’ میں نئیں بولدی میرے وچ میرا یار بولدا‘‘ وچ نہیں بولدی میرے وچ میرا یار بولدا اے۔ مقتدرہ دے سلیکٹڈ حکمران دے اشارے تے حکم دے بغیر پارلیمنٹ دے جلیاں والا باغ بننا ممکن نہیں سی۔
حیرت انج دی سوچ اُتے کہ جمہوری دور ہوئے چاہے ہائبرڈ نظام دے تحت جمہوریت ڈائن کہہ کے پیش کرن وچ ذرا تامل نہیں ہوندا تے آمریت جس نے ملک دولخت کر دتا آمریت جس وچ خود آمراں دے جمہوریت دی چادر لپیٹن دی کوشش کیتی جے اینی ای بُری اے تے اپنے آمراں نوں کہہ دیو کہ آمر رہن جمہوریت دی گل کیوں کردے نیں صدر منتخب کیوں ہوندے رہے نیں۔
جمہوریت اج تیکردا سب توں بہترین نظام حکومت اے جس وچ معاشی نظام عدالتی نظام انتظامی نظام اگے ترتیب دتا جا سکدا اے۔ مینوں حیرت اے کہ جمہوریت اُتے تنقید کرن والے کدی آمریت دے بارے وچ دو لفظ لکھ دین۔ بول دین رہی گل کہ جمہوریت بہترین انتقام اے جے محترمہ بے نظیر دی بجائے کسے آمریا ق لیگ یا ایم کیو ایم دے رہنما نے کہیا ہوندا تے ہن تیکر ایس دی شان وچ سینکڑاں دلائل دتے جا چکے ہوندے پر اک عوامی تاریخ ساز رہنما تے بے نظیر رہنما نے کہیا اے تے ہضم نہیں ہو رہیا۔
51 سالہ جناب بھٹو نوں تختہ دار وکھان والیاں نے ویکھیا کہ محترمہ بے نظیر بھٹو تے درکنار آصف علی زرداری وی صدر پاکستان ہوئے تے جمہوریت کیتا انتقام لوے، ایہہ جمہوریت اے کہ وقت آمر، آمریت دی وردی اتارن دے بعد کونسلر وی نہ ہو سکے۔ بستی لال کمال یا پنڈی دا جبڑا چوک نزد فیصل مسجد دی ویرانی تے گڑھی خدا بخش دی رونقاں دس دین گیاں جمہوریت انتقام اے کہ نہیں؟
اللہ کریم نے کجھ دوستاں نوں مال اعتبار نال بوہت نوازدتا پر کردار، گفتار تے شعور دے اعتبار نال کنگال کر دتا۔ اصل وچ ایہہ حقیقت بوہت جاندار اے کہ اللہ تعالیٰ اینی دیر تیکر کسے نوں موت نہیں دیندا جدوں تیکر ایس دا انکشاف نہ کر دیوے تے فیر عزت دا معاملہ وی بڑا باریک اے لوک سمجھدے نیں کہ عزت مل گئی حالانکہ ایہناں دے انکشاف دا بندوبست ہوندا اے۔ جے عمران خان وزیراعظم نہ بنن اللہ تعالیٰ ایہناں نوں سلامتی دیوے لوک عزت ای کردے رہندے تے سمجھدے بوہت وڈے قائداعظم ثانی توں محروم ہو گئے اوہ تے اللہ دا کرم ہویا جیہڑا موصوف نوں حکومت ملی تے ایہہ درد سر بنیا ہویا انفکشن باہر آ گیا۔ ہن کجھ سچ بولنا چاہیدا اے جے ایہنا دا خیال اے کہ سچ لکھن نال گولی لگن دا ڈر اے تے مالٹا دی شہریت لین دے بعد سچ لکھن گے تے میرے خیال نال زندگی دی تے کوئی ضمانت نہیں ہوندی۔ آزادی، آئین دی بالادستی قانون دی حکمرانی، نوکر شاہی نوں لگام پائے بغیر جمہوریت دے ثمرات نہیں آ سکدے تے حسن کتھوں آ گیا جے حقیقی جمہوریت ہوئے تے بہترین انتقام اے پر کس نال لکھ کے دے دتا کہ سندر ہے غاصباں، آمراں تے ایہناں دے گماشتاں توں بہترین انتقام اے۔
موجودہ پارلیمنٹ وچ جمہوری نہیں حکومتی بنچاں اُتے جمورے بیٹھے نیں تے اپوزیشن والے ہن انقلابی ہو چکے تاں من لینے آں نہیں تے حقیقی جدوجہد کرن والیاں نوں تے کوڑیاں، قیداں، جلاوطنیاں، پھانسیاں ، گولیاں دی نذر کر دتا۔ ہن ایہناں دی اولاداں نوں علاقہ پابند کیتا جاندا اے کہ کتھوں تیکر سیاست کرنا اے۔ ایہو حالت بولن تے لکھن والیاں دی اے۔ چلدے لمحے وچ جے میاں نواز شریف سب توں مقبول رہنما تے بلاول دوجے نمبر اُتے نیں تے ایہہ جمہوریت دے انتقام دا خوف ای اے جیہڑا ملک دی فضائواں وچ چھڈے ہوئے خوف دا بھوت قید نہیں ہون دیندا۔ اک بادشاہ نے اک صاحب بصیرت نابینا درباری نوں گھوڑا وکھایا تے ایس نے گھوڑے دی پیٹھ اُتے ہتھ پھیریا تے دسیا کہ ایہہ جڑواں نیں تحقیق ہوئی جڑواں ای نکلے۔ صاحب بصیرت نے دسیا کہ ایس دی چسٹ اک پاسے توں بیٹھی سی لٰہذا گھوڑی دے پیٹ وچ کوئی ہور بچہ وی سی۔ فیر بادشاہ ایس نوں پتر دے رشتے لئی لے گیا، کُڑی دی ماں نے ہتھ ملایا نابینا صاحب بصیرت اشارہ یا سایہ جہیا ویکھ لیندا۔ جدوں بادشاہ نے پچھیا کہ کیہ رائے اے ایس نے کہیا کُڑی دی ماں یا نانی طوائف اے۔ استفسار اُتے دسیا کہ ایہناں دی اواز تے خوشبو ہتھ ملانا کافی سی۔ تحقیق ہوئی تے طوائف نکلی نال ای صاحب بصیرت نے کہیا کہ تسیں وی کسے شہنشاہ دی نہیں بنیے کھتری دی اولاد او۔ بادشاہ لال پیلا ہویا والدہ نوں اپنی زندگی دی قسم دے کے پچھیا تے ایس نے دسیا کہ تسیں واقعی کھتری دی اولاد او تیرا باپ نامرد سی تے میرا دل کھتری بنیے نوجوان اُتے آ گیا۔ بادشاہ نے صاحب بصیرت توں پچھیا تہانوں کنج پتہ چلیا ایس نے کہیا تہانوں اینا کجھ دس دتا جے کسے شاہ دی اولاد ہوندا تے انعام و کرام دیندا تو کھتری سی۔ حضور ! ایہہ جینوئن جمہوری لوک نہیں آمریت دے آنگن نال وابستہ اے۔ ایہناں توں جمہوریت دے حسن دا تقاضا نہ کرن۔ حقیقی سیاسی جماعتاں پیپلز پارٹی، اے این پی، مسلم لیگ ن وغیرہ نیں۔ جے کوئی مناظرہ چاہیدا اے دعوت عام اے۔ وطن عزیز دی حد تیکر گل کر رہیا واں نہیں تے دنیا دی تاریخ گواہ اے کہ جمہور دے ساہمنے کوئی مطلق العان ٹھہر نہیں سکیا۔
