کشمیر وچ ہویاکیہ اے؟
تحریر حمید اللہ بھٹی
آزاد کشمیر دے انتخابی نتائج حیران کُن نہیں بلکہ وڈی حد تیکر توقعات دے عین مطابق نیں البتہ مسلم لیگ ن اینی بُری کارکردگی دا مظاہرہ کرے گی تے 25.65 فیصد ووٹاں دے باوجود چھ نشستاں دے نال تیجی پوزیشن اُتے چلی جائے گی ایہہ کجھ حیران کُن ضرور اے جس دی کئی اک وجوہات نیں اک وڈی وجہ تے انتخابی عمل دے آغاز اُتے ای الیکٹ ایبلز دا حکمران جماعت چھڈ کے پی ٹی آئی وچ شامل ہونا اے جس نال مبصرین نوں متوقع نتائج دے بارے اندازہ لان وچ آسانی ہوئی آپ راقم نے وی 17 جولائی نوں شائع ہون والے اپنے کالم وچ قبل از وقت ای پی ٹی آئی دی جت نوں نوشتہ دیوار لکھ دتا سی کیوں جے آزاد کشمیر دے لوک ووٹ پاندے ہوئے اسلام آباد دی حکمران جماعت دے خلاف مُہر لان توں حتی الامکان گریز کردے نیں جس دا امیدواراں نوں وی بخوبی ادراک اے ایسے ادراک دی بنا اُتے حکمران جماعت دے وزرا تے اراکین اسمبلی ا پنی جماعت نوں خیر باد کہندے ہوئے پی ٹی آئی وچ چلے گئے حالیہ انتخابات وچ ٹرن آئوٹ 58 فیصد رہیا جیہڑا پچھلے انتخاب توں ست فیصد گھٹ اے پچھلے عام انتخابات وچ ٹرن آئوٹ 65 سی انتخابی عمل اُتے عوامی اعتماد کیوں گھٹ ہویا اے وجوہات جان کے سیاسی جماعتاں نوں تدارک کرنا چاہیدا اے۔
رہنما عوام دے نبض شناس ہوندے نیں پر آزاد کشمیر دے حالیہ انتخاب وچ الیکٹ ایبلز نے تے عوامی نبض شناس ہون دا ثبوت دتا اے پر پاکستانی سیاستداناں دے طرز عمل نال انج دا اندازہ نہیں ہو سکیا شاید ایس دی وجہ ایہہ وے کہ پنجاب دے کئی ضمنی انتخابات وچ حکمران جماعت پی ٹی آئی دے امیدواراں دا مسلسل شکست نال دو چار ہونا اے پر ذہن وچ رکھن والی گل ایہہ وے کہ پنجاب تے کشمیر دے عوامی مزاج وچ بوہت فرق اے پنجاب وچ مسلم لیگ ن دا عرصہ اقتدار تن دہائیاں اُتے محیط اے اکثر ترقیاتی منصوبیاں ایسے دے مرہون منت نیں ایس لئی ایتھے ایس دیاں جڑاں بوہت گہریاں نیں جس دی وجہ نال ضمنی انتخابات وچ جت بوہت حیران کن نہیں پر آزاد کشمیر وچ اسلام آباد دے حالات دے مطابق اقتدار دے مکین بدلدے نیں ایس دا مریم نواز ادراک نہیں کر سکیاں تے جلسیاں دے دوران مودی یا بھارت دی بجائے سلیکٹر تے سلیکٹڈ نوں ہدف تنقید بنان تیکر محدود رہیاں۔ جدوں طاقتور حلقیاں دے خلاف ہون تے جتن دے باوجود اقتدار توں باہر رکھن دیاں سازشاں دی گل کیتی جائے گی تے انج دی جماعت کیونکر عوامی پسندیدگی دے درجے اُتے فائز ہو سکدی اے؟ مزاحمت تے مفاہمت دا بیک وقت بیانیہ وکھرا نقصان دا باعث بنیا اے عمران خان تے عسکری حلقیاں اُتے تنقید دے باوجود بھارتی مظالم تے مقبوضہ کشمیر دے لوکاں دی اجیرن زندگی اُتے لب کشائی توں پرہیز کیہ حالات توں لاعلمی سی یا مقامی قیادت ولوں ٹھیک بریفنگ ای نہیں دتی گئی جس دی وی نااہلی سی ایس دا نقصان حکمران جماعت نوں ہویا اے ہٹیاں بالا جلسے توں پہلاں اپنی لیڈر توں کئی امیدواراں نے لہجہ بلدن تے فوج دی تعریف کرن دی درخواست کیتی جس نال ایہناں نوں عوامی مزاج دا کجھ احساس ضرور ہویا فیر فوجیاں دی ریڈیو اُتے تقریر سنن دی کہانی سنائی گئی پر اودوں تیکر بوہت دیر ہو چکی سی مزید ستم ایہہ کہ راجہ فاروق حیدر نال شام دے سرمئی رنگ دے ہنیرے دا پیراہن پان دے وچکار توں لے کے دن چڑھن تیکر عوام کیہ امیدواراں نال وی رابطہ ختم رہندا جس نال بددلی ودھی انج ای کجھ اوہ بیرون ملک دورے دے دوران وفد توں وکھرے ہو کے سپین دے سیاحتی شہربار سلونا وچ وی کردے رہے قصہ مختصر جے اوہ الیکشن دے دناں وچ ای شغل میلے دی محافل کجھ عرصہ ملتوی کر دیندے تے ممکن اے اک آدھ نشست مزید مل جاندی تے فیر ایہناں نوں کشمیریاں دی غلامانہ سوچ کہہ کے شرمندگی دا جواز نہ پیش کرنا پیندا۔
پولنگ توں ٹھیک اک دن پہلاں نواز شریف دی لندن وچ پاکستان دے بارے چکلہ جہی مغلظات بکن والے افغان قومی سلامتی دے مشیرحمداللہ محب تے وزیر مملکت برائے امن سید سعادت نادری نال ملاقات دی تصویراں اک ہور وڈا تازیانہ سی جس نال کشمیری حیران ہو گئے کیوں جے بھارتی قومی سلامتی دے مشیر اجیت دوول تے حمداللہ محب وچ گاڑھی چھننا کوئی راز نہیں دونواں دا افغان و بھارت خفیہ ایجنسیاں را و این ڈی ایس دی مشترکہ کاروائیاں اُتے اتفاق اے۔ ملاقات دی تصویراں خود حمداللہ محب نے جاری کیتیاں ایس ملاقات نال انج دا تاثر پیدا ہویا کہ مسلم لیگ ن نوں کشمیریاں دی بجائے بھارت عزیز اے دھچکے نال ن لیگ سنبھل ای نہ سکی بلکہ شکست دی کھائی وچ ڈگنا یقینی ہو گیا۔ ملاقات دے بارے سفارتی حلقیاں وچ انج دی اطلاعات گردش کر رہیاں نیں کہ عرب دوستاں جنہاں وچ متحدہ عرب امارات وی شامل اے ، دی کاوشاں نال ہوئی جنہوں خفیہ رکھنا طے ہویا سی پر پاکستان نوں نیچا وکھان لئی بے چین افغان قومی سلامتی دے مشیر نے جلد بازی وکھائی تے میزبان لئی شرمندگی تے شکست دا سبب بن گئے۔
پیپلز پارٹی دا دوجے نمبر اُتے آنا واقفانِ حال لئی کافی حیران کُن اے جس دی وجہ بلاول بھٹو دا کجھ دناں لئی الیکشن مہم چھڈ کے امریکہ روانہ ہونا اے جے اوہ وی سلیکٹر تے سلیکٹڈ دا راگ سناندے رہندے تے صورتحال مختلف تے جتی نشستاں دی تعداد کجھ اک تیکر محدود رہندی ایس توں علاوہ ن لیگ توں بدظن ووٹر پی ٹی آئی دی بجائے پیپلز پارٹی ول چلے گئے ا س سال پی پی قیادت نے اپنے امیدواراں نوں ٹکٹ دے نال جماعت ولوں وسائل وی فراہم کیتے تے ایہناں نوں اخراجات توں بے نیاز کر دتا جس دی بنا اُتے اوہ اندازیاں توں ودھ 18.28 ووٹاں دے نال 11 نشستاں لیندے ہوئے دوجی پوزیشن اُتے آن وچ کامیاب ہو گئی۔
پی ٹی آئی نے وی حریف جماعتاں اُتے الزام تراشی وچ کسے قسم دی نرمی دا مظاہرہ نہیں کیتا پر عمران خان دی آمد نال مقبوضہ کشمیر دے حالات تے مودی دے یکطرفہ اقدامات اُتے کھل کے گل کیتی گئی، ریفرنڈم توں رائے لیندے تے اپنے مستقبل دا فیصلہ کرن دا حق دین دا وعدہ دہرایا گیا مودی نوں لہور بلان اُتے شریف خاندان نوں بھارت نواز ثابت کرن دی کوشش کیتی گئی۔ سیاحت، زراعت نوں فروغ دین تے بغیر سود قرضیاں دا اجرا تے صحت و تعلیم دیاں سہولتاں بہتر بنان دا وعدہ ہویا آمدورفت لئی سڑکاں نوں بہتر بنان دا خواب وکھایا گیا کشمیریاں دی وڈی تعداد بیرون ملک اے جنہاں نے پی ٹی آئی دے حق وچ سوشل میڈیا دا بھرپور استعمال کیتا جس نال کشمیری راغب ہوئے اسلام آباد دی حکمرانی تے ترقیاتی رقماں دے وعدیاں تے الیکٹ ایبلز دی شمولیت نے پی ٹی آئی دی جت نوں یقینی بنا دتا فیر جیہڑے نتائج ساہمنے آئے نیںایہناں دی روشنی وچ وادی دے ووٹاں دا 32.5 حاصل کرن تے 26 نشستاں دے بعد کہہ سکدے نیں کہ پی ٹی آئی نہ صرف کلے حکومت بنان دی پوزیشن وچ اے بلکہ مسلم کانفرنس دے سردار عتیق تے جموں و کشمیر پیپلز پارٹی دی غیر مشروط حمایت ملن دا وی قوی امکان اے جے کوئی ایہہ کہندا اے کہ دھاندلی ہوئی اے یا ووٹراں دی رائے دے منافی نتیجے دا اعلان کیتا گیا اے ایہہ کہنا درست نہیں جدوں وادی وچ حکومت مسلم لیگ ن دی اے انتظامیہ ایس دے ماتحت اے الیکشن کمیشن توںعملہ اپنی مرضی دا لگوایا گیا فیر وی چکر نہیں چل سکیا تے کوئی باہر توں آ کے کیونکر نتائج اُتے اثر انداز ہو سکدا اے؟ سچ ایہہ وے کہ شکست دے اسباب ن لیگ نے آپ مہیا کیتے ایس لئی ہن دھاندلی دا شور ناقابل فہم اے بلکہ کشمیر وچ شکست دا اثر سیالکوٹ وچ ہون والے 28 جولائی دے الیکشنز تے ہویا تے ن لیگ نوں ایتھے وی ہار دا سامنا کرنا پیا۔
